Τρίτη 12 Δεκεμβρίου 2017

Η "σκοτεινή" κληρονομιά της νήσου Gruinard


Μεταξύ των χωριών Gairloch και Ullapool στα νοτιοδυτικά Χάιλαντ της Σκοτίας, βρίσκεται ένα κυκλικό νησί, το Gruinard. Από τις ακτές της ενδοχώρας, το νησί φαίνεται ήσυχο και ειρηνικό. Αλλά στα 1940, δεν ήταν έτσι.



Σ' αυτό το νησί, κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, μια ομάδα επιστημόνων των στρατιωτικών ερευνητικών εγκαταστάσεων στο Porton Down επέδειξε στον Τσόρτσιλ την θανατηφόρα χρήση του άνθρακα και τη σκόπιμη χρήση θανατηφόρων βακτηρίων ως παράγοντα σε βιολογικά όπλα.


Ο άνθρακας είναι ένας από τους πιο γνωστούς παράγοντες βιολογικού πολέμου και ένας από τους πιο τρομακτικούς. Η εισπνοή σπόρων του βακτηρίου Βάκιλλος του άνθρακα προκαλεί συμπτώματα που μοιάζουν με αυτά τις γρίπης, όπως πυρετός, βήχας, πόνο στο στήθος και δύσπνοια καθώς το υγρό συσσωρεύεται στην κοιλότητα του θώρακα. Όταν δεν θεραπεύεται, η κατάσταση του ασθενούς επιδεινώνεται ταχέως οδηγώντας σε γρήγορο θάνατο -μέσα σε 48 ώρες. Η κατάποση σπόρων προκαλεί διάρροια, εσωτερική αιμορραγία, κοιλιακούς πόνους, ναυτία και εμετό, αλλά με την εισπνοή, ο άνθρακας γίνεται ακόμη πιο θανατηφόρος, σε ποσοστό θνησιμότητας έως και 80%, ακόμη και με ιατρική περίθαλψη.

Ο άνθρακας χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά ως όπλο στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο από Σκανδιναβούς αντάρτες ενάντια στον αυτοκρατορικό ρωσικό στρατό στη Φινλανδία, αν και ήταν άγνωστη η αποτελεσματικότητα του. Τα πρώτα πειράματα σε ανθρώπους έγιναν από την τρομερή Μονάδα 731 του αυτοκρατορικού ιαπωνικού στρατού, μια συγκαλυμμένη μονάδα βιολογικής και χημικής στρατιωτικής έρευνας και ανάπτυξης που πραγματοποίησε θανατηφόρα πειράματα σε ανθρώπους κατά τη διάρκεια του Β' Σινοαπωνικού Πολέμου και του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Χιλιάδες αιχμάλωτοι πολέμου έχασαν τη ζωή τους αφού είχαν μολυνθεί σκόπιμα από το βακτήριο.

Αποχαρακτηρισμένο βίντεο των πειραμάτων στη νήσο Gruinard:



Στα πρώτα χρόνια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, οι Σύμμαχοι άρχισαν να ερευνούν τον άνθρακα. Βρετανοί επιστήμονες γνώριζαν ότι τα βακτήρια είναι εξαιρετικά ανθεκτικά και μπορούν να επιβιώσουν σε σκληρές συνθήκες για δεκαετίες ή και αιώνες. Έτσι χρειάζονταν ένα απομακρυσμένο και ακατοίκητο νησί όπου θα μπορούσαν να διεξάγουν δοκιμές -ένα που θα μπορούσε να μείνει σε καραντίνα. Γι' αυτό επιλέχτηκε το νησί Gruinard.

Το 1942, περίπου 80 πρόβατα οδηγήθηκαν στο νησί και βόμβες με σπορεία άνθρακα εξερράγησαν κοντά στο σημείο που είχαν αφεθεί τα πρόβατα. Το στέλεχος του άνθρακα που επιλέχθηκε για τη δοκιμή ήταν ένας εξαιρετικά λοιμογόνος τύπος που ονομάζεται "Vollum 14578", ο οποίος πήρε το όνομά του από τον R. L. Vollum, έναν βακτηριολόγο που γεννήθηκε στον Καναδά και απομόνωσε για πρώτη φορά το στέλεχος από μια αγελάδα στην Οξφόρδη της Αγγλίας. Λίγες ημέρες μετά την έκθεση, τα πρόβατα άρχισαν να πεθαίνουν.

Οι Βρετανοί επιστήμονες κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι αν άφηναν μια μεγάλη ποσότητα σπορείων άνθρακα πάνω από τις γερμανικές πόλεις, όχι μόνο θα εξόντωναν ένα μεγάλο τμήμα του πληθυσμού, αλλά θα καθιστούσαν τις πόλεις ακατοίκητες για δεκαετίες μετά. Έτσι δημιουργήθηκε η "Επιχείρηση Χορτοφάγος" (Operation Vegetarian) -ένα διαβολικό σχέδιο για την ρίψη κέικ με άνθρακα σε γερμανικά χωράφια. Αυτά τα κέικ θα τα έτρωγαν τα βοοειδή, τα οποία στη συνέχεια θα κατανάλωναν οι άνθρωποι -και οι άμαχοι-, προκαλώντας το θάνατο εκατομμυρίων Γερμανών πολιτών. Επιπλέον, ο άνθρακας θα εξόντωνε την πλειοψηφία των βοοειδών της Γερμανίας, δημιουργώντας τεράστια έλλειψη τροφίμων για τον υπόλοιπο πληθυσμό. Πέντε εκατομμύρια τέτοια κέικ προετοιμάστηκαν. Ορισμένα από αυτά δοκιμάστηκαν και στα πρόβατα στο νησί Gruinard. Η Επιχείρηση θα διατάσσονταν μόνο εφόσον η Γερμανία προχωρούσε πρώτη σε βιολογικό πόλεμο -κάτι που ευτυχώς δεν έγινε ποτέ. Στο τέλος του πολέμου, τα κέικ καταστράφηκαν σε έναν αποτεφρωτήρα.


Εν τω μεταξύ, στο νησί Gruinard, τα σπορεία άνθρακα κατέστησαν το νησί ακατοίκητο για σχεδόν 50 χρόνια. Το 1986, μια αγγλική εταιρεία απολύμανε το νησί ψεκάζοντας 280 τόνους φορμαλδεΰδης από πάνω του και αφαιρώντας έδαφος γύρω από το μέρος της διασποράς των σπορείων. Για να δουν αν τα κατάφεραν να καθαρίσουν το νησί, άφησαν ξανά μερικά πρόβατα στο νησί. Αυτή τη φορά, δεν παρατηρήθηκαν ανεπιθύμητες ενέργειες.

Τελικά, τέσσερα χρόνια μετά, το νησί θεωρήθηκε ασφαλές για να το επισκεφτεί κανείς. Ο τότε υπουργός Άμυνας επισκέφθηκε το νησί και αφαίρεσε τις προειδοποιητικές πινακίδες. Το 1990, το νησί πωλήθηκε στους κληρονόμους του αρχικού ιδιοκτήτη στην αρχική τιμή πώλησης του (500 λίρες Αγγλίας).

από: amusing planet

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου