Πέμπτη 14 Φεβρουαρίου 2019

Τα πλακάκια στου δρόμους της Αργεντινής που είναι αφιερωμένα σε εξαφανισμένους

Πλακάκι προς τιμή του Emilio de Lorenzo

Είναι προς τιμή όσων χαθήκαν κατά τη διάρκεια μιας περιόδου κρατικής τρομοκρατίας στην Αργεντινή.



Στις 25 Αυγούστου του 1978, οι στρατιώτες συνέλαβαν τον Emilio de Lorenzo. Δύο χρόνια πριν, μια στρατιωτική δικτατορία είχε πάρει με πραξικόπημα της Αργεντινής. Όντας κοινωνικός ακτιβιστής και μέλος των αριστερών ομάδων Juventud Peronista και Montoneros, ο De Lorenzo ήξερε ότι οι πολιτικές ιδέες του θα τον έφερναν αντιμέτωπο με την δικτατορία. Μαζί με την έγκυο επτά μηνών σύζυγό του, Eva, είχαν μετακομίσει ώστε να μην τους εντοπίσουν. Μόνο οι μητέρες τους ήξεραν που ήταν.

Εκείνη την ημέρα όμως, ο στρατός τους βρήκε και τους μετέφερε στο Olimpo, ένα μυστικό κέντρο κράτησης. Ο 2χρονος γιος τους Emiliano έμεινε πίσω. "Οι παππούδες του θα τον μεγαλώσουν καλά", είπε ο στρατός.

Η Eva αφέθηκε λίγες ημέρες αργότερα. Είχε μιλήσει λίγες ημέρες πριν με τον Emilio. Το πρόσωπό του ήταν ακάλυπτο, ένα σημάδι ότι ο στρατός δεν φοβόταν για ό,τι θα γινόταν μάρτυρας. Άλλωστε, δε θα πήγαινε πουθενά για να πει τις ιστορίες του... Μετά από αυτό, δεν τον είδε ποτέ ξανά κανείς.

Ακριβώς 40 χρόνια μετά, ο de Lorenzo γύρισε -κατά μια έννοια- στο Parque Chacabuco, την γειτονιά του Μπουένος Άιρες που είχε γεννηθεί. Μια φωτεινή, θυελλώδη χειμερινή μέρα, οι φίλοι του, η οικογένειά του και άλλοι κοινωνικοί ακτιβιστές συγκεντρώθηκαν για να τοποθετήσουν ένα πλακάκι στη μνήμη του, στο πεζοδρόμιο έξω από το σπίτι όπου γεννήθηκε, σχεδόν 71 χρόνια πριν.

Το πλακάκι ξεχωρίζει στο γκρίζο πεζοδρόμιο. Έχει λευκά γράμματα σε κόκκινο υπόβαθρο, μερικά πολύχρωμα κεραμικά κομμάτια και ένα μικρό σήμα με το λογότυπο της αγαπημένης ποδοσφαιρικής ομάδας του, την Σαν Λορέντζο. Είναι ένα από τα περίπου 1.700 πλακάκια που έχουν ενσωματωθεί σε όλη την πόλη, κάθε ένα από τα οποία μνημονεύει έναν από τους 30.000 ανθρώπους που "εξαφανίστηκαν" από τη στρατιωτική δικτατορία που έλεγχε την Αργεντινή μεταξύ του 1976 και του 1983.

Πλακάκι προς τιμή των Irene Claudia Krichmar και Miguel Ángel Butron

Τα πλακάκια είναι δημιουργία της Barrios X (para) la Memoria y Justicia (Γειτονιές για τη Μνήμη και τη Δικαιοσύνη), μια συλλογή λαϊκών οργανώσεων από διάφορες γειτονιές αφιερωμένη στη μνήμη των εξαφανισμένων. Τοποθέτησαν τα πρώτα πλακάκια το 2006, στην 30η επέτειο από την αρχή της δικτατορίας.

Κάθε πλακάκι έχει την ίδια μορφή. Στο πλακάκι του De Lorenzo, με λευκά γράμματα σε κόκκινο υπόβαθρο, διαβάζουμε:

Εδώ γεννήθηκε και έζησε
ο Emilio J. de Lorenzo
Κοινωνικός Ακτιβιστής
Εξαφανίστηκε κρατούμενος
25 - 08 - 78
από κρατική τρομοκρατία
Γειτονιές για τη Μνήμη και τη Δικαιοσύνη

"Η ιδέα είναι ότι εδώ ζούσε αυτό το άτομο, εδώ εργάστηκε, εδώ μελέτησε. Θέλουμε κάθε γειτονιά να μάθει για τους compañeros που κρατήθηκαν, εξαφανίστηκαν ή δολοφονήθηκαν από την κρατική τρομοκρατία", λέει ένα άλλο μέλος της ομάδας.

Μεταξύ του 1976 και του 1983, χιλιάδες άνθρωποι στην Αργεντινή απήχθησαν από τη στρατιωτική κυβέρνηση, κλειδώθηκαν σε μυστικά κέντρα κράτησης και βασανίστηκαν. Η δικτατορία στόχευσε οποιονδήποτε θεωρούσε ότι αποτελούσε απειλή γι' αυτήν ή διαφωνούσε με την πολιτική ιδεολογία της, συμπεριλαμβανομένων ανταρτών και πολιτικών ακτιβιστών, μαθητών ακτιβιστών, συνδικαλιστών, καθηγητών, σοσιαλιστών, κομμουνιστών και δημοσιογράφων. Ο πρώην στρατιωτικός Adolfo Scilingo ανέφερε τις "πτήσεις θανάτου", στις οποίες ο ίδιος και άλλοι πετούσαν με θύματα πάνω από τον ποταμό Λα Πλάτα ή τον Ατλαντικό Ωκεανό και τους "εξαφάνιζαν" στο νερό, καθιστώντας τους θανάτους τους μη ανιχνεύσιμους. Όπως και η οικογένεια του De Lorenzo, οι περισσότεροι από τους αγαπημένους των εξαφανισμένων δεν θα ξέρουν ποτέ τι είχε συμβεί στους γιους, τις μητέρες, τους φίλους τους που δεν αφέθηκαν ποτέ από την κράτηση.

Πλακάκι προς τιμή της Rosa Mitnik

Τα πλακάκια ξεκίνησαν να τοποθετούνται στο Μπουένος Άιρες, αλλά τα τελευταία χρόνια, πολλοί εθελοντές έχουν ταξιδέψει σε όλη την Αργεντινή για να διδάξουν σε τοπικούς οργανισμούς πως να δημιουργούν αναμνηστικά πλακάκια στις πόλεις τους. Σήμερα, υπάρχουν τέτοια πλακάκια στις επαρχίες Καταμάρκα, Λα Ριόχα, Κόρδοβα, Σάντα Φε, Τζουγιούι κ.ά.

Εκτός από τα πλακάκια στα πεζοδρόμια, η ομάδα έχει δημοσιεύσει και τρία βιβλία για τους εξαφανισμένους. Σε αντίθεση με τα πλακάκια, τα βιβλία εμβαθύνουν περισσότερο σε αυτά τα άτομα και προσπαθούν να δώσει μια μεγαλύτερη εικόνα της σύντομης ζωής τους.

Φωτογραφίες στο Espacio de Memoria y Derechos Humanos, ένα μουσείο προς τιμή εκείνων που πέθαναν από τη δικτατορία

Η ομάδα αποφεύγει να συνεργάζεται με την κυβέρνηση.

Πολλοί έχουν κατηγορήσει τον σημερινό πρόεδρο, τον Mauricio Macri, ότι δεν έχει κάνει αρκετά για να τιμήσει την κληρονομιά των εξαφανισθέντων. Ο Macri υπογράμμισε σε συνέντευξή του ότι υπήρχαν λιγότεροι από 30.000 εξαφανισθέντες (κάτι που πολλοί Αργεντινοί βρίσκουν ανήκουστο, δεδομένου του τρόπου με τον οποίο η δικτατορία προσπάθησε να εξαφανίσει τα θύματά της).

Από τους περίπου 30.000 που εξαφανίστηκαν, μέχρι σήμερα έχουν τοποθετηθεί μόλις 1.700 πλακάκια. Η ομάδα έχει ακόμα πολλά να κάνει.

από: atlas obscura

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου