Ένα εγκαταλελειμμένο νησί στη Μάλτα

Το νησί Manoel βρίσκεται εγκαταλελειμμένο στην καρδιά της Μάλτας, μόλις πέντε λεπτά περπατώντας μακριά από τους κοντινούς εμπορικούς δρόμους.



Τα πλοία και οι βάρκες που πηγαίνουν από την πόλη Σλιέμα στη βορειοανατολική ακτή του νησιού της Μάλτας μέχρι την πρωτεύουσα, την Βαλέτα, απλά το προσπερνάνε. Η μόνη προσοχή που έλκει είναι από τους τουρίστες με τις κάμερές τους. Είναι ένα πολύ μικρό νησί με ένα όμορφο οχυρό. Για μια μεγάλη περίοδο, ζούσαν εκεί μοναχικοί και άτυχοι.

Άποψη του Manoel το 1720

Ως "λαζαρέτο" ορίζεται το μέρος υποδοχής "λεπρών και φτωχών άρρωστων", ή ήταν χώροι υποδοχής όπου έμπαιναν σε καραντίνα επιβάτες, πληρώματα καθώς και εμπορεύματα που προέρχονταν από λιμάνια στα οποία άκμαζε η επιδημία της πανούκλας. Το νησί Manoel, Il-Gżira Manoel στα μαλτέζικα, εξυπηρετούσε τόσο την απομόνωση επιβατών που έφταναν με πλοίο -ο μόνος τρόπος για να φτάσουν αυτά τα νησιά της Μεσογείου- όσο και ως τόπος φιλοξενίας όσων εμφάνιζαν σημάδια κάποιας ασθένειας. Πιθανώς, ήταν το πιο αποτελεσματικό μέτρο στην εποχή πριν από τα αντιβιοτικά για την πρόληψη της εξάπλωσης μολυσματικών ασθενειών όπως η χολέρα. Το πρώτο λαζαρέτο ήταν ένα προσωρινό κτίριο, που κατασκευάστηκε κατά τη διάρκεια μιας εκδήλωσης πανώλης μεταξύ του 1592 και του 1593.

Περίπου 50 χρόνια αργότερα, ο τότε Μέγας Μάγιστρος του Τάγματος του Αγίου Ιωάννη, ο Τζιοβάννι Πάολο Λάσκαρις (Giovanni Paolo Lascaris), γκρέμισε το προσωρινό κτήριο και δημιούργησε ένα μόνιμο, πολύ μεγαλύτερο και καλύτερο λαζαρέτο. Εκείνη την εποχή, το λαζαρέτο αποτελούνταν από ένα μόνο κτίριο. Ο επόμενος Μέγας Μάγιστρος επέκτεινε το αρχικό κτήριο και το 1670 πρόσθεσε ένα δεύτερο δίπλα του. Ο διάδοχός του ακολούθησε το παράδειγμά του και εργάστηκε συνεχώς ώστε να το αναβαθμίσει, προσθέτοντας περισσότερα κτήρια, νέους χώρους και αποθήκες.

Το Νέο Παλάτι

Οι συνεχείς προσπάθειες του Τάγματος του Αγίου Ιωάννη για την ανάπτυξη του νησιού σε μια σοβαρή εγκατάσταση καταπολέμησης ασθενειών αποδείχτηκαν άξια κόπου. Το λαζαρέτο μετατράπηκε σε νοσοκομείο και χρησιμοποιήθηκε εκτεταμένα κατά τη διάρκεια μίας μεταγενέστερης επιδημίας πανώλης το 1813, μιας εκτεταμένης εμφάνισης της χολέρας το 1865 και πάλι για μια επιδημία πανώλης το 1937. Επίσης, χρησιμοποιήθηκε σε μεγάλο βαθμό κατά τη διάρκεια του Πολέμου της Κριμαίας, όταν και χρησιμοποιήθηκε ως στρατιωτικό νοσοκομείο για βρετανικά, ιταλικά και γαλλικά στρατεύματα.

Την περίοδο μεταξύ του 1816 και των τελών της δεκαετίας του 1880, όλο το εισερχόμενο ταχυδρομείο της Μάλτας έπρεπε πρώτα να περάσει από το γραφείο απολυνμάνσεως, που βρισκόταν στο λαζαρέτο, για υποκαπνισμό (μέθοδος ελέγχου παρασίτων που γεμίζει πλήρως μια περιοχή με αέρια παρασιτοκτόνα —ή υποκαπνιστικά- για να πνίξει ή να δηλητηριάσει τους επιβλαβείς οργανισμούς που βρίσκονται μέσα). Στη συνέχεια, οι επιστολές αποστέλλονταν συσκευασμένες σε ειδικά απολυμασμένους ταχυδρομικούς φακέλους με κόκκινες σφραγίδες.

Το Παλιό Παλάτι

Σήμερα, το λαζαρέτο της Μάλτας αποτελείται από πολλά κτήρια που κατασκευάστηκαν τον 17ο και 19ο αιώνα. Το παλαιότερο κομμάτι αρχιτεκτονικής χρονολογείται από το 1643 και ονομάζεται Palazzo Vecchio (Παλαιό Παλάτι), Palazzo Grande (Μεγάλο Παλάτι) ή απλά il-Palazz (το παλάτι). Πρόκειται για διώροφο κτήριο με αίθριο στη μέση και οκτώ αίθουσες γύρω του. Δίπλα στο Παλιό Παλάτι βρίσκεται το Νέο Παλάτι, το οποίο χτίστηκε μεταξύ της δεκαετίας του 1670 και της δεκαετίας του 1720.

Το Νέο Παλάτι αποτελείται από δύο αυλές που περιβάλλουν αρκετές αποθήκες, μία από τις οποίες κατεδαφίστηκε από βομβαρδισμό κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Ένα άλλο κτήριο προστέθηκε μεταξύ του Παλαιού Παλατιού και του γραφείου που συλλέγονταν η αλληλογραφία το 1797 και ονομάστηκε De Rohan Block, αλλά και αυτό καταστράφηκε κατά τη διάρκεια του Πολέμου. Το λαζαρέτο περιβάλλεται από έναν υψηλό τοίχο που απέτρεπε στους μολυσμένους να διαφύγουν. Συνολικά, στην περιοχή, υπήρχαν έξι νεκροταφεία. Μόνο ένα παραμένει σήμερα.

Άποψη του λαζαρέτο από την Βαλέτα

Σήμερα ο χώρος είναι κλειστός για τους επισκέπτες και βρίσκεται υπό ανακαίνιση, ενώ έχουν προγραμματιστεί να ξεκινήσουν σύντομα εκτεταμένα έργα. Τα σχέδια περιλαμβάνουν την κατασκευή ενός εκτεταμένου οικιστικού και εμπορικού συγκροτήματος που θα περιλαμβάνει περισσότερα από 600 διαμερίσματα, ένα ξενοδοχείο στη θέση του ιστορικού λαζαρέτο, διάφορα καταστήματα, δρόμους, πλατείες και μια μαρίνα γιοτ. Ωστόσο, θα υπάρχουν και μεγάλα πάρκα και το φρούριο θα φιλοξενήσει γκαλερί τέχνης και μουσεία.

Το λαζαρέτο της Μάλτας έχει φιλοξενήσει αρκετές αξιοσημείωτες προσωπικότητες κατά τη διάρκεια της πολυετούς ύπαρξής του. Ανάμεσα τους ο Σκωτσέζος μυθιστοριογράφος, θεατρικός συγγραφέας και ποιητής, συγγραφέας των Ιβανόης, Ριχάρδος ο Λεοντόκαρδος, Η Κυρά της Λίμνης, σερ Γουόλτερ Σκοτ, ο Λόρδος Μπάιρον, ο πρώτος Κόμης του Μπήκονσφηλντ, Άγγλος πολιτικός της συντηρητικής παράταξης και λογοτέχνης Μπέντζαμιν Ντισραέλι, ο Γάλλος ζωγράφος Οράς Βερνέ και ο Γάλλος ποιητής, μυθιστοριογράφος, ιστοριογράφος και πολιτικός, από τα μεγαλύτερα ονόματα του ρομαντισμού στην Γαλλία, Αλφόνς ντε Λαμαρτίν γνωστός στην Ελλάδα ως Λαμαρτίνος.

Στο εσωτερικό των ψηλών τοίχων, μπορεί κανείς να δει γκράφιτι που γραφτήκαν από τους "φυλακισμένους" εκεί. Οι πρώτες απεικονίσεις χρονολογούνται από το 1681.



από: abandoned spaces