Τετάρτη 11 Σεπτεμβρίου 2019

Edelweißpiraten: οι μικροί, άγνωστοι αντιστασιακοί Γερμανοί στη Ναζιστική Γερμανία

Μια ομάδα Edelweißpiraten στη Ναζιστική Γερμανία. Οι Πειρατές εμφανίστηκαν στη δυτική Γερμανία από το Γερμανικό Κίνημα Νεολαίας (Die deutsche Jugendbewegung) στα τέλη της δεκαετίας του 1930, ανταποκρινόμενοι στην αυστηρή συστηματική οργάνωση της Νεολαίας Χίτλερ. 1938

Σε πλήρη αντίθεση με τη Νεολαία Χίτλερ, οι Edelweißpiraten, δηλαδή οι Πειρατές Εντελβάις, αντιστάθηκαν στους Ναζί με κάθε τρόπο που μπορούσαν.



Παρά το γεγονός ότι υπάρχουν ελάχιστες πληροφορίες σχετικά με τα κατορθώματά τους, μια ομάδα Γερμανών εφήβων, γνωστή ως Edelweißpiraten, διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στη ναζιστική Γερμανία του Χίτλερ. Όπως και το ανθεκτικό λουλούδι εντελβάις που προσκολλάται στα βράχια των Άλπεων της Αυστρίας, από το οποίο πήρε το όνομά της η ομάδα, αυτοί οι νεαροί Γερμανοί αντιστάθηκαν στην ναζιστική κατήχηση. Θεωρούσαν τους εαυτούς τους ως το αντίθετο της διαβόητης Νεολαίας Χίτλερ (Hitler-Jugend, αρχικά HJ), απορρίπτοντας την παραστρατιωτική τους δομή, τη ναζιστική ιδεολογία και τον διαχωρισμό των φύλων. Προερχόμενοι από την εργατική τάξη, οι Πειρατές αντιστάθηκαν στον ναζισμό με κάθε τρόπο που μπορούσαν. Και όλα αυτά, πριν καν κλείσουν τα 18 τους.

Νεολαία Χίτλερ

Ο Χίτλερ ενώ επιθεωρεί μια ομάδα της Νεολαίας Χίτλερ στην γερμανική πόλη Ερφούρτ το 1933

Οι Πειρατές ήταν "μία από τις μεγαλύτερες ομάδες νέων που αρνήθηκαν να συμμετάσχουν σε δραστηριότητες της ναζιστικής νεολαίας".

Για να τους καταλάβουμε, θα πρέπει πρώτα να καταλάβουμε σε τι ήταν αντίθετοι.

Το 1922 δημιουργήθηκε η Ένωση Νέων του Ναζιστικού Κόμματος (Jugendbund der NSDAP) και το 1926 μετονομάστηκε σε Hitler-Jugend, Bund deutscher Arbeiterjugend (Νεολαία Χίτλερ, Ένωση Νεολαίων Γερμανών εργατών). Μέλη της ήταν αγόρια ηλικίας από 14 έως 18 ετών. Τέσσερα χρόνια αργότερα, οι Ναζί δημιούργησαν μια αντίστοιχη οργάνωση για κορίτσια. Και οι δύο οργανώσεις χωριζόταν ανάλογα με την ηλικία και το φύλο σε, οργάνωση "παίδων από 10 έως 14 ετών" (Deutsches Jungvolk in der Hitler Jugend ή "DJ" και "DJV"), "νέων από 14 έως 18 ετών" και "κορασίδων από 10 έως 21 ετών" (Bund Deutsche Mädel ή "BDM").

To 1923, η Χιτλερική Νεολαία αριθμούσε 1.000 περίπου μέλη. Πέντε χρόνια αργότερα, τα μέλη της έφτασαν τα 25.000. Μέχρι το τέλος του 1932 (μερικές εβδομάδες πριν το Ναζιστικό Κόμμα ανέβει στην εξουσία) τα μέλη της ανέρχονταν σε 107.956. Στο τέλος του 1933, η Χιτλερική Νεολαία έφτασε τα 2.300.000 μέλη. Στο απόγειό της, είχε 8 εκατομμύρια μέλη, καθιστώντας την τη μεγαλύτερη οργάνωση νεολαίας στον κόσμο. Αρχηγός της οργάνωσης ήταν, αρχικά, ο Μπάλντουρ φον Σίραχ (Baldur von Schirach) τον οποίο διαδέχτηκε, το 1940, ο Άρτουρ Άξμαν (Artur Axmann). Παρόλο που η Νεολαία αρχικά επικεντρώθηκε σε δραστηριότητες όπως η κατασκήνωση, ο αθλητισμός και τα παιχνίδια, έγινε όλο και περισσότερο πιο στρατιωτικοποιημένη, εκπαιδεύοντας τα νεαρά αγόρια στην ένοπλη μάχη.

Σύντομα, κατέστη σαφές ότι στόχος της Νεολαίας ήταν να επικεντρώσει τους νέους της Γερμανίας στην επιθετική κοσμοθεωρία του Χίτλερ.

Μέλη της Νεολαίας Χίτλερ ενώ καίνε βιβλία, 1938

Όπως δήλωσε ο ίδιος ο Χίτλερ το 1938:

"Αυτά τα αγόρια και κορίτσια μπαίνουν στις οργανώσεις μας (στα) 10 τους και συχνά, για πρώτη φορά, αναπνέουν λίγο φρέσκο αέρα. Μετά από τέσσερα χρόνια στην οργάνωση Νέων Λαϊκών πηγαίνουν στη Νεολαία Χίτλερ, όπου τα έχουμε για άλλα τέσσερα χρόνια ... Και αν ακόμα δεν είναι πλήρεις Εθνικοσοσιαλιστές, πηγαίνουν στην Υπηρεσία Εργασίας και εκεί εξομαλύνονται για άλλους έξι, επτά μήνες ... Και όποια ταξική συνείδηση ή κοινωνική κατάσταση μπορεί να έχει απομείνει ακόμα ... την φροντίζει η Βέρμαχτ".

Ποιοι ήταν οι Πειρατές;

Άνθος εντελβάις

Οι Edelweißpiraten ήταν μια ομάδα αντι-ναζιστικών, αντιστασιακών ομάδων που ιδρύθηκε στη δυτική Γερμανία. Αυτοί οι νέοι και νέες, ηλικίας 14 μέχρι 17 χρόνων, απέρριψαν τις σκοτεινές πτυχές της Νεολαίας Χίτλερ, τους περιορισμούς στη διασκέδαση των εφήβων, την ελευθερία της σκέψης και την εκπαίδευση των παιδιών στη στρατιωτική θητεία.

Πολλά από αυτά τα παιδιά εγκατέλειψαν το σχολείο στην ηλικία των 14 -κάτι που τότε ήταν κοινό για τους εφήβους της εργατικής τάξης- ώστε να κόψουν τους δεσμούς τους με τους Ναζί, ενώ ορισμένα έφυγαν και από τη Νεολαία Χίτλερ. Η ιδιότητα του μέλους ήταν υποχρεωτική από το 1936, και το 1939 -τον ίδιο χρόνο που ξεκίνησε ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος- η μη ένταξη έγινε αξιόποινη πράξη.

Όμως, οι Πειρατές είχαν μόνο λίγα χρόνια ελευθερίας, αφού τυπικά έπρεπε να ενταχθούν στο στρατό μόλις γινόντουσαν 18.

Σε όλα όσα επέβαλε η Νεολαία Χίτλερ, η Πειρατές έκαναν το αντίθετο. Τα μέλη της Νεολαίας είχαν τα μαλλιά τους κοντά και μαζεμένα, ενώ οι Πειρατές είχαν τα δικά τους μακριά και ελεύθερα. Η Νεολαία ήταν διαχωρισμένη ανά φύλο, ενώ οι Πειρατές ήταν μεικτοί και ορισμένοι είχαν σεξουαλικούς πειραματισμούς. Οι διαφορές επεκτάθηκαν περαιτέρω. Ενώ η Νεολαία φορούσε τυποποιημένες στολές και άκουγε ναζιστική προπαγανδιστική μουσική, οι Πειρατές φορούσαν καρό πουκάμισα και δερμάτινα παντελόνια και έπαιζαν μουσική που είχαν γράψει Εβραίοι μουσικοί και άλλα μη κυβερνητικά τραγούδια.

Οι δραστηριότητές τους εναντίον των Ναζί


Περισσότερο από μια απλή, πρωτο-χίπικη κατάσταση, αυτοί οι αντιφασίστες ήταν έφηβοι με σάρκα και οστά. Πολλές από τις περιπέτειές τους κρατήθηκαν μυστικές, γι' αυτό και είναι δύσκολο να βρεθούν πληροφορίες σχετικά με αυτούς.

Οι Πειρατές περνούσαν πολύ χρόνο σε δραστηριότητες κατά του Ναζισμού. Ένας πρώην Πειρατής ανέφερε ένα περιστατικό κατά το οποίο, μέλη της ομάδας έριξαν ζάχαρη στις δεξαμενές καυσίμων των αυτοκινήτων αξιωματικών, πετούσαν τούβλα στα παράθυρα εργοστασίων πυρομαχικών και έκαναν γκραφίτι όπως "Κάτω ο Χίτλερ" και "Κάτω η Αγριότητα των Ναζί". Στο ραδιόφωνο ακούγαν το απαγορευμένο BBC. Όταν οι Σύμμαχοι έριχναν αντιναζιστικά προπαγανδιστικά φυλλάδια από τα αεροπλάνα τους, οι Πειρατές τα μάζευαν πριν το κάνουν οι Ναζί. Έπειτα, οργάνωναν ρίψεις φυλλαδίων σε κοντινές πόλεις, έτσι ώστε η τοπική αστυνομία να μην τους αναγνωρίσει. Οι πιο τολμηρές δραστηριότητές τους περιελάμβαναν την προστασία Γερμανών λιποτακτών και δραπετών από στρατόπεδα συγκέντρωσης και εργασίας, αλλά και παροχή εκρηκτικών σε αντιστασιακές ομάδες ενηλίκων.

Οτιδήποτε μπορούσε να αποδυναμώσει το ηθικό των Ναζί ήταν δίκαιο για τους Πειρατές. Πολλοί από αυτούς αντιμετώπισαν βίαιες τιμωρίες, από το αναγκαστικό ξύρισμα του κεφαλιού τους, μέχρι ποινές φυλάκισης και βασανιστήρια και δημόσιο απαγχονισμό.

Walter Mayer και Barthel Schink

Ο Bartholomäus "Barthel" Schink

Ο Walter Mayer, από το Ντίσελντορφ, ανέφερε μια συνάντηση με συναγωνιστές Πειρατές. "Ένα μέλος μπορεί να ρωτούσε, 'Τι θα κάνουμε μετά;' και ίσως κάποιος έλεγε, 'Ξέρετε τη Νεολαία Χίτλερ; Αποθηκεύουν τον εξοπλισμό τους σε ένα τέτοιο μέρος. Ας το εξαφανίσουμε'".

Στην αρχή, οι επιδρομές ήταν μικρές, αλλά στη συνέχεια έγιναν χιονοστιβάδα.

"Ξεκινήσαμε σκάζοντας λάστιχα. Στη συνέχεια, εξαφανίζαμε ολόκληρο το ποδήλατο".

Ο πατέρας του Mayer ήταν φανατικός αντιναζιστικός και ενώ ο Mayer εντάχθηκε στη Νεολαία Χίτλερ, τους πολεμούσε κρύβοντας Εβραίους φίλους του στο υπόγειο και συνεργάζονταν με τους Πειρατές. Κάποια στιγμή, βρέθηκε να κλέβει παπούτσια και συνελήφθη από τις αρχές. Ο Mayer ανέφερε ότι ο εισαγγελέας πίεζε να του επιβληθεί η θανατική ποινή, αλλά ο δικαστής, λαμβάνοντας υπόψη τα αθλητικά επιτεύγματά του, τον καταδίκασε σε ένα έως τέσσερα χρόνια φυλάκισης.

Ο Mayer στάθηκε τυχερός.

Μνημείο για τα θύματα του δημόσιου απαγχονισμού στην Κολωνία, στην οδό Schönstein - πηγή

Το πρωί της 10ης Νοεμβρίου του 1944, η Γκεστάπο απαγχόνισε δημοσίως 13 άτομα, συμπεριλαμβανομένων έξι Πειρατών από την Κολωνία, μεταξύ των οποίων και του 16χρονου Barthel Schink. Όλοι κατηγορήθηκαν ότι σχεδίαζαν επίθεση στο τοπικό αρχηγείο της Γκεστάπο. Όμως, δεν δικάστηκε κανένας. Σήμερα, ο δρόμος κοντά στο σημείο που απαγχονίστηκαν έχει πάρει το όνομα του Schink.

Gertrud Koch

Η Gertrud Koch - πηγή

Η Gertrud Koch, γεννημένη το 1924 στην Κολωνία, αρνήθηκε να γίνει μέλος της Νεολαίας. Αντ' αυτού, ήταν ένα από τα ιδρυτικά μέλη του παραρτήματος των Πειρατών της Κολωνίας.

Αργότερα ανέφερε το πώς η οικογένειά της έκρυψε έναν Εβραίο μουσικό στον κήπο τους από το 1938 ως το 1939. "Του πηγαίναμε φαγητό για περίπου ενάμιση χρόνο", είπε.

Αργότερα, ηγήθηκε μιας ρίψης φυλλαδίων των Πειρατών από την οροφή του σιδηροδρομικού σταθμού της Κολωνίας. Γι' αυτή την πράξη της, φυλακίστηκε για εννέα μήνες. Το διάστημα αυτό, η Γκεστάπο την χτυπούσε και μια φορά την έριξαν από τις σκάλες, σπάζοντας το χέρι της. Ο πατέρας της, όντας κομμουνιστής, πέθανε στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Esterwegen στη βορειοδυτική Γερμανία. Κάποτε, η Koch ονειρευόταν να γίνει δασκάλα Μοντεσσόρι (η Μαρία Μοντεσσόρι ήταν Ιταλίδα παιδαγωγός, φιλόσοφος και γιατρός, γνωστή για τα γραπτά της στην επιστημονική παιδαγωγική και για την φιλοσοφία της εκπαίδευσης που φέρει το όνομά της, το μοντεσσοριανό παιδαγωγικό σύστημα, ή "μοντεσσοριανή μέθοδος", το οποίο αποτέλεσε πρωτοπορία για την εποχή του και εξακολουθεί να εφαρμόζεται ακόμα και σήμερα σε αρκετά σχολεία, τα επονομαζόμενα "μοντεσσοριανά σχολεία" ή "μοντεσσοριανές σχολές"). Πλέον, η μόνη της επιθυμία ήταν να βγει από τον πόλεμο ζωντανή. Αυτή και η μητέρα της έφυγαν στα βουνά όπου κρύφτηκαν τα δύο τελευταία χρόνια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου.

Μέχρι τις τελευταίες της ημέρες το 2016, είχε το κωδικό όνομα των Πειρατών, "Mucki".

Fritz Theilen

O Fritz Theilen το 1939 - πηγή

Ο Fritz Theilen ήταν ακόμη ένας Πειρατής που αντιμετώπισε το διεφθαρμένο ναζιστικό δικαστικό σύστημα. Όταν εγκατέλειψε το σχολείο στα 14, μαθήτευσε στο εργοστάσιο της Φορντ στην Κολωνία και απογοητεύθηκε από την καταναγκαστική εργασία.

Το 1942 φόρεσε το σήμα των Πειρατών -μια μεταλλική καρφίτσα που απεικονίζει ένα λουλούδι εντελβάις- και το 1943 συνελήφθη από τη ναζιστική μυστική αστυνομία. Κακοποιήθηκε και αφέθηκε ελεύθερος μετά από λίγες εβδομάδες, αλλά δεν ήταν η πρώτη και τελευταία συνάντησή του με τους Ναζί. Το 1944, ξέφυγε από το στρατόπεδο συγκέντρωσης Νταχάου. Όταν τελείωσε ο πόλεμος, ήθελε να επιστρέψει στην Φορντ, αλλά η διοίκηση δεν τον ήθελε. Ο ναζισμός ήταν ακόμα ζωντανός σε πολλούς κύκλους. Γι' αυτούς, ο Theilen δεν ήταν ήρωας, αλλά ένας ταραχοποιός και ένας κοινός εγκληματίας.

"Ποτέ δεν πίστεψα ότι έπρεπε να δικαιολογηθώ", είπε.

Προσλήφθηκε μόνο μετά τη βοήθεια των βρετανικών δυνάμεων που κατέλαβαν τη δυτική Γερμανία.

Hans και Sophie Scholl

Ο Hans (αριστερά) και η Sophie Scholl, το 1940

Οι Πειρατές Εντελβάις ήταν μία από τις μεγαλύτερες ομάδες νεολαίας που αντιστάθηκαν στους Ναζί, αλλά δεν ήταν η μοναδική. Μια ακόμη αντιστασιακή ομάδα, που πρέσβευε τη μη βία, ήταν η Weiße Rose (Λευκό Ρόδο), μέλη της οποίας ήταν τα αδέλφια Hans και Sophie Scholl.

Ο πατέρας των Scholls απεχθάνονταν τους Ναζί. Είχε πει στα παιδιά του, "Αυτό που θέλω περισσότερο είναι να ζείτε με ακεραιότητα και με ελευθερία πνεύματος, όσο δύσκολο κι αν είναι".

Τα αδέλφια Scholl, και άλλα μέλη του Λευκού Ρόδου, πήραν το μήνυμά του, εγκατέλειψαν το ναζιστικό κόμμα και το πολέμησαν.

Η ομάδα, αντίθετη στις μαζικές δολοφονίες των Ναζί στο Ανατολικό Μέτωπο για ηθικούς, δεοντολογικούς και θρησκευτικούς λόγους, τύπωσε φυλλάδια με μηνύματα όπως, "Το γερμανικό όνομα θα είναι δυσφημισμένο για πάντα αν τελικά η γερμανική νεολαία δεν εγερθεί, δεν εκδικηθεί και δεν εξιλεωθεί, αν δεν καταστρέψει τον βασανιστή της και δε δημιουργήσει μια νέα πνευματική Ευρώπη".

Οι Scholls και ο Christoph Probst καταδικάστηκαν σε θάνατο δια αποκεφαλισμού. Παρόλο που στη Sophie προσφέρθηκε μια πιο ήπια ποινή αν αρνούνταν το έργο της, η ίδια επέλεξε να πεθάνει με τον αδερφό της για τις πεποιθήσεις τους.

Στις 22 Φεβρουαρίου του 1943, οι τρεις νέοι αποκεφαλίστηκαν από τις ναζιστικές δυνάμεις. Μέχρι σήμερα, τα αδέλφια Scholl και το Weiße Rose παραμένουν σύμβολα της γερμανικής αντίστασης στο ναζιστικό καθεστώς του Χίτλερ.

Η κληρονομιά των Πειρατών


Ενώ τα Λευκά Ρόδα -μια ομάδα αποτελούμενη από φοιτητές και καθηγητές- αναγνωρίστηκαν για την αντίστασή τους με το τέλος του πολέμου, οι Πειρατές χρειάστηκαν 60 χρόνια για να αναγνωριστούν επίσημα ως αντιστασιακοί και όχι εγκληματίες.

Σε αντίθεση με ό, τι ήλπιζαν οι Σύμμαχοι, οι Edelweißpiraten δεν ήταν ούτε φιλοβρετανοί ούτε φιλοαμερικανοί. Στις πρώτες μέρες της Συμμαχικής Κατοχής, ζήτησαν επαφή με τις Αρχές για να παρέμβουν εξ ονόματος φίλων και πρότειναν να περιπολούν οι ίδιοι, όπως έκανε το παράρτημα του Βούπερταλ. Τους πήραν σοβαρά υπόψη και τους "φλέρταραν" διάφορες παρατάξεις. Τα πρώτα γνωστά φυλλάδια του Κομμουνιστικό Κόμματος της Γερμανίς (Kommunistische Partei Deutschlands, KPD), τον Ιούλιο του 1945, απευθύνονταν σε αυτούς. Ενώ ένας μικρός αριθμός Πειρατών παρέμεινε στην Αντιφασιστική Νεολαία και σε οργανώσεις νέων Γερμανών, η πλειοψηφία της οργάνωσης γύρισε την πλάτη σε αυτά τα σώματα αμέσως μόλις συνειδητοποίησαν ότι, σύμφωνα με τα λόγια ενός μέλους, "η πολιτική εμφανίστηκε και πάλι στην κεντρική σκηνή". Για παράδειγμα, μια ομάδα στο Μπέργκις Γκλάντμπαχ διαλύθηκε όταν νέοι Κομμουνιστές προσπάθησαν να σχηματίσουν πλειοψηφία μέσα στην ομάδα. Η απομάκρυνση των Πειρατών από τις νέες πολιτικές ομάδες τους έφερε σε σύγκρουση με τους Συμμάχους. Ομάδες που αυτοαποκαλούνταν Πειρατές Εντελβάις διεξήγαγαν πολλές βίαιες επιθέσεις εναντίον Σοβιετικών και Πολωνών εκτοπισθέντων. Ο συντάκτης Peter Schult ήταν μάρτυρας μιας τέτοιας επίθεσης εναντίον ενός Πολωνού μαυραγορίτη. Επίσης, υπήρξαν επιθέσεις εναντίον Γερμανίδων που ήταν γνωστό ότι ήταν φιλικά προσκείμενες ή και στενά συνδεδεμένες με Βρετανούς στρατιώτες. Τον Απρίλιο του 1946, σε μια δίκη που διεξήχθη από στρατοδικείο στην πόλη Uelzen, ένας νεαρός με το όνομα Heinz D. καταδικάστηκε, αρχικά, σε θάνατο, για "... τον ενεργό ρόλο του στην εκτέλεση ειδεχθών συνομοσιών του E. Piraten. Μια τέτοια οργάνωση μπορεί να απειλήσει την ειρήνη της Ευρώπης". Τον επόμενο μήνα, η ποινή μετατράπηκε σε φυλάκιση. Στη Σοβιετική Ζώνη, νέοι που ήταν ύποπτοι για συμμετοχή στους Πειρατές καταδικάζονταν σε 25ετή φυλάκιση.

Οι ισχυρισμοί ότι η ομάδα ήταν Widerstandskämpfer (αντεπαναστάτες) περιορίστικε όταν, το 1984, ο Fritz Theilen δημοσίευσε τα απομνημονεύματά του, οδηγώντας σε αρκετές νομικές διαμάχες, τις οποίες κέρδισε. Τον Απρίλιο του 2011, ο δήμαρχος της Κολώνιας απένειμε στον Theilen και σε ακόμη τέσσερα επιζώντα μέλη της οργάνωσης το Τάγμα Αξίας της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας.

"Προερχόμασταν από την εργατική τάξη. Αυτός είναι ο κύριος λόγος για τον οποίο αναγνωριστήκαμε τώρα", έχει δηλώσει η Koch. "Μετά τον πόλεμο, δεν υπήρχαν δικαστές στη Γερμανία. Έτσι, χρησιμοποιήθηκαν οι παλιοί, Ναζί δικαστές και διατήρησαν την ποινικοποίηση αυτού που κάναμε και ποιοι ήμασταν".

Το 2004 προβλήθηκε η γερμανική ταινία Edelweisspiraten, σε σκηνοθεσία Niko von Glasow και η οποία στηρίζεται σε πραγματικά γεγονότα που αφορούν τους Πειρατές.

Η αφίσα της ταινίας - πηγή

Σήμερα, η γενναιότητα, η ηθική και η αντίσταση στους Ναζί των Πειρατών, σε μια εποχή που μεγάλο μέρος της Γερμανίας ακολούθησε εσκεμμένα το καθεστώς του Χίτλερ, τιμάται επίσημα.

από: ati και wikipedia

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου