Ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά των σημαντικότερων πόλεων της αρχαιότητας, αρχικά, στα ελληνιστικά βασίλεια και έπειτα στα ρωμαϊκά εδάφη της Ανατολής είναι οι μεγάλες λεωφόροι. Τέτοιες λεωφόροι υπήρχαν όπως είναι φυσικό στην ίδια τη Ρώμη και σε άλλες ευρωπαϊκές πόλεις, αλλά αυτοί της Ανατολής είναι συνήθως μεγαλύτεροι και πολλοί από αυτούς βρίσκονται σε καλύτερη κατάσταση.
Ο μεγαλύτερος απ' όλους, και πιθανώς ο πρώτος που κατασκευάστηκε, είναι αυτός που πλαισιώνει την Αντιόχεια με μήκους περίπου 2.275 μέτρων. Δυστυχώς όμως, σήμερα, δεν έχει απομείνει τίποτα από αυτόν.
Από τους τρεις καλύτερα διατηρημένους, της Εφέσου, της Παλμίρας και της Απάμειας, ο τελευταίος ίσως είναι αυτός με τα πιο εντυπωσιακά χαρακτηριστικά σήμερα, καθώς παραμένουν πολλοί από τους στύλους του.
Η Απάμεια (Qalaat al Madiq ή Afamiyya, σήμερα) είναι ο αρχαιολογικός χώρος μιας πόλης που βρίσκεται στην κοιλάδα του ποταμού Ορόντη. Το 300 π.Χ., στα ερείπια της αρχαιότερης περσικής πόλης Φαρνάκης (την οποία επανίδρυσε ο Αντίγονος Α' Μονόφθαλμος το 307 π.Χ. σε Πέλλα), ο Σέλευκος Νικάτωρ έχτισε την πόλη με το όνομα Απάμεια, τιμώντας έτσι τη γυναίκα του Απάμα.
Ήδη, από εκείνα τα χρόνια, κατασκευάστηκε μια λεωφόρος με περιστύλιο, το οποίο καταστράφηκε το 115. Στις 13 Δεκεμβρίου του ίδιου έτους, ένας σεισμός μεγέθους 7,5 συγκλόνισε την κοντινή πόλη της Αντιόχειας και τα περίχωρά της. Η Απάμεια και άλλες πόλεις καταστράφηκαν εντελώς.
Ο Τραϊανός διέταξε την άμεση ανοικοδόμηση, ξεκινώντας από το επιβλητικό περιστύλιο, η κατασκευή του οποίου κάλυψε ολόκληρο τον 2ο αιώνα. Η λεωφόρος είναι προσανατολισμένη στον άξονα Βορρά-Νότου της πόλης. Από την βόρεια πύλη της πόλης, εκτείνεται περίπου για 2 χιλιόμετρα, σε ευθεία γραμμή, προς τη νότια πύλη.
Μετά από περίπου 1.500 μέτρα, την διασταύρωνε ο άλλος κύριος άξονας της πόλης, η "decumanus maximus" (κύρια οδός με κατεύθυνση εξ Ανατολών προς Δυσμάς), μια διασταύρωση που σημειωνόταν με δύο τριπλές καμάρες. Γύρω από τη λεωφόρο με το περιστύλιο βρισκόντουσαν τα κύρια κτίρια της πόλης: τα λουτρά, η αγορά, το νυμφαίο, η βασιλική και ο ναός της Τύχης.
Ο εσωτερικός δρόμος είχε πλάτος 20,79 μέτρα και ήταν πλακόστρωτος με μεγάλες πολυγωνικές πέτρες. Οι πλευρικοί στύλοι -ύψους 9 μέτρων και διαμέτρου σχεδόν 1 μέτρου- είχαν απόσταση μεταξύ τους 6,15 μέτρα και ήταν πάνω σε τετράγωνες βάσεις ύψους μισού μέτρου και 1,24 μέτρων σε κάθε πλευρά. Τα διαφορετικά διακοσμητικά μοτίβα των στύλων αποδίδονται σε διαφορετικές περιόδους κατασκευής, τις πιο επίπεδες στην εποχή του Τραϊανού και τις κυματοειδείς σπείρες του Αντωνίνου του Ευσεβή. Οι στοές κάτω από το περιστύλιο ήταν διακοσμημένες με μεγάλα ψηφιδωτά.
Ορισμένοι συγγραφείς πιστεύουν ότι η μνημειώδης λεωφόρος διακοπτόταν από τα καταστήματα και τους πάγκους που βρισκόντουσαν μεταξύ των στύλων, τα οποία, σε πολλές περιπτώσεις, επεκτείνονταν στο πεζοδρόμιο. Ίσως για αυτόν τον λόγο, στην εποχή του Ιουστινιανού, αποκαταστάθηκαν ορισμένα τμήματα της κιονοστοιχίας και ο εσωτερικός δρόμος μειώθηκε στα 12 μέτρα, προσθέτοντας ένα πεζοδρόμιο πλάτους περίπου 4 μέτρων σε κάθε πλευρά. Όπως και να έχει, παρέμεινε μια από τις μεγαλύτερες λεωφόρους στον ρωμαϊκό κόσμο.
Η πόλη έφτασε να κατοικείται από 500.000 κατοίκους, σύμφωνα με μια αναθηματική στήλη, μετά από μια απογραφή το 6 μ.Χ.. Τον 6ο αιώνα, η Απάμεια καταστράφηκε από τον Χοσρόη Α' της Περσίας και ξαναχτίστηκε, εν μέρει, μετά από την μουσουλμανική κατάκτηση της Συρίας το 638. Το οριστικό της τέλος ήρθε το 1152 λόγω ενός άλλου σεισμού.
Αναπαράσταση του Μεγάλου Περιστυλίου της Απάμειας στο Μουσείο της Πεντηκονταετίας στις Βρυξέλλες
Είναι ενδιαφέρον ότι οι Έλληνες ονόμαζαν την Απάμεια "κιβωτό", πιθανώς λόγω του άφθονου πλούτου της. Από τον 3ο αιώνα, η πόλη άρχισε να κερδίζει χρήματα με την εικόνα της Κιβωτού του Νώε, καθώς, φαίνεται ότι οι Χριστιανοί της πόλης πίστευαν ότι εκεί είχε αράξει η Κιβωτός.
από: amusing planet
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου