Η μοίρα δεν στάθηκε καλή με τον Michael Zoettl από μικρό παιδί, αλλά εκείνος δεν το έβαλε κάτω και δημιούργησε έναν ολόκληρο, μικροσκοπικό κόσμο, και ας μην τον είχε δει ποτέ από κοντά.
Η μητέρα του πέθανε όταν ήταν παιδί. Ο ίδιος κόντεψε να πνιγεί και μετά, σχεδόν κάηκε μέχρι θανάτου. Όταν το 1889 η πανδημία της ασιατικής γρίπης σάρωσε την Ευρώπη σκοτώνοντας 1,5 εκατομμύρια παγκοσμίως, ο Zoettl αρρώστησε και ανέπτυξε μόνιμους καρδιακούς παλμούς. Το 1891, στα 14 του, Γερμανοί Βενεδικτίνοι μοναχοί του Αβαείου του Αγίου Βερνάρδου στο Cullman της Αλαμπάμα έφτασαν στη γενέτειρά του στη Βαυαρία, το Landshut, για να στρατολογήσουν μαθητές για το νεοσύστατο μοναστήρι και το σχολείο τους. Τον επόμενο χρόνο, ο Zoettl -που σύντομα έγινε αδελφός Joseph- πέρασε τον Ατλαντικό και πήγε στις ΗΠΑ μέσω του Ellis Island. Αυτό το ταξίδι ήταν και η τελευταία φορά που θα έβλεπε τον κόσμο έξω από το μοναστήρι. Σύντομα όμως θα έφερνε τον κόσμο, σε μικρογραφία στη μικροσκοπική πόλη Cullman, σε χιλιάδες προσκυνητές και όσους αναζητούν τα περίεργα.
Ο αδελφός Joseph Zoettl μπροστά από τα αντίγραφα που δημιούργησε στο Ave Maria Grotto
Μια μικρή πόλη στο βάθος του Νότου των ΗΠΑ δεν φαίνεται να είναι το μέρος όπου θα μπορούσε να βρει κανείς ένα γερμανικό καθολικό μοναστήρι. Όμως, στα μέσα του 1800, ένα κύμα Γερμανών μεταναστών στις ΗΠΑ έκανε μια ομάδα μοναχών Βενεδικτίνων να δημιουργήσουν ένα μοναστήρι για τον γερμανόφωνο πληθυσμό. Ο Zoettl ήταν μικροκαμωμένος, με ύψος λιγότερο από 1,5 μέτρο, ασυνήθιστα ήσυχος και κλεισμένος στον εαυτό του, ακόμη και για τα πρότυπα του μοναστηριού. Δεν φοβόταν όμως τη σκληρή δουλειά. Ρίχτηκε στις σπουδές, έμαθε αγγλικά και είχε σκοπό να γίνει ιερέας, μέχρι που ένα ακόμη χτύπημα της μοίρας τερμάτισε την φιλοδοξία του. Ενώ εργαζόταν στην κατασκευή του καμπαναριού του αβαείου, τραυματίστηκε όταν έπεσε πάνω του μια βαριά καμπάνα. Το ατύχημα επιδείνωσε μια υπάρχουσα κατάσταση και τον άφησε καμπούρη.
Ενώ ο Zoettl ανάρρωνε, οι ανώτεροί του συζητούσαν τι να κάνουν μαζί του. Εκείνη την εποχή, μια σωματική αναπηρία θεωρούνταν "εμπόδιο" για την ιεροσύνη επειδή θα "αποσπούσε την προσοχή" για τους ενορίτες. Οπότε, ο Zoettl δεν μπορούσε να γίνει ιερέας. Ωστόσο, η ανικανότητά του δεν φαινόταν να τον αποκλείει από τη σωματική εργασία. Για αρκετά χρόνια, εργάστηκε ως οικονόμος για τους ιερείς του αβαείου, προτού του ανατεθεί η συντήρηση του σταθμού ηλεκτροπαραγωγής ενέργειας του αβαείου με κάρβουνο. Το πόστο απαιτούσε πολλές ώρες εργασίας, ήταν κουραστικό και σωματικά εξαντλητικό. Συχνά, δούλευε για 17 ώρες, φτυαρίζοντας κάρβουνο και παρακολουθώντας μετρητές. Για να περνάει την ώρα του, ο Zoettl έφτιαξε δύο σπηλιές μικρογραφίες για να τοποθετήσει μικρά αγαλματίδια της Παναγίας που είχε παραλάβει ένας άλλος καλόγερος. Όταν αυτά τα δύο πρώτα πουλήθηκαν γρήγορα στο κατάστημα της μονής, ο Zoettl έφτιαξε μινιατούρες και για τα υπόλοιπα -σχεδόν 500- αγάλματα. Οι δημιουργικές του ικανότητες ενθουσίασαν τον κόσμο και εκείνος συνέχισε, κατασκευάζοντας περίπου 5.000 σπηλιές πριν σταματήσει να μετράει.
Χρησιμοποιώντας απλά εργαλεία χειρός και αντικείμενα -κομμάτια σπασμένων αγγείων, κοχύλια, πλακάκια, μάρμαρα, σύρμα- συνέχισε από τα μικροσκοπικά σπήλαια σε ένα μοντέλο της πόλης της Ιερουσαλήμ, το οποίο έστησε στον κήπο του μοναστηριού το 1912. Αρχικά, η Μικρή Ιερουσαλήμ ήταν μόνο για τους μοναχούς, αλλά σύντομα το μοντέλο προσελκύει και τουρίστες. Για την ακρίβεια, έφταναν τόσοι πολλοί επισκέπτες που ο ηγούμενος είπε στον Zoettl ότι έπρεπε να εγκαταλείψει το χόμπι του γιατί ενοχλούσε τις λειτουργίες του μοναστηριού. Ο Zoettl ζήτησε άδεια να μεταφέρει το δημιούργημά του σε ένα παλιό λατομείο, αλλά του το αρνήθηκαν.
Το τμήμα των Αγίων Τόπων του Ave Maria Grotto
Η μονή Μοντσεράτ
Λίγα χρόνια αργότερα -και μετά από πιο ώριμη σκέψη και ίσως λόγω των εύκολων εσόδων-, το 1932, δόθηκε στον Zoettl ένα τμήμα του πρώην λατομείου να το γεμίσει με τις μικρογραφίες του, που θα ήταν ανοικτό για το κοινό. Μέχρι τότε, τα ατυχήματα και η σκληρή δουλεία είχαν αφήσει το σημάδι πάνω του. "Είπα στον ηγούμενο ότι γερνάω και δύσκολα θα μπορούσα να κάνω πολλά περισσότερα. Αλλά δεν άκουγε. Ξεκίνησα λοιπόν τη δουλειά και είχα πολλά να κάνω", είπε ο Zoett.
Η βασιλική του Αγίου Πέτρου. Ο μεγάλος θόλος κατασκευάστηκε από ένα παλιό κλουβί πουλιών, ενώ οι δύο μικρότεροι από έναν πλωτήρα τουαλέτας, από μισό ο καθένας
Ένα τρένο που μετέφερε μαρμάρινες πλάκες συνετρίβη κοντά στο Cullman, καθιστώντας το φορτίο άχρηστο, τουλάχιστον για ένα κανονικό κτίριο. Τα κομμάτια δόθηκαν στον Zoettl και ξεκίνησε το πιο φιλόδοξο κομμάτι του, το Ave Maria Grotto από το οποίο πήρε το όνομά του όλο το μέρος.
Η κολυμβήθρα της Βηθεσδά από το αρχικό τμήμα της Μικρής Ιερουσαλήμ στο σπήλαιο
Ενώ πολλές από τις μικρογραφίες του Zoettl αντιπροσωπεύουν θρησκευτικούς χώρους, τον Ναό της Ιερουσαλήμ, το σπήλαιο στην Βηθλεέμ, την Βασιλική του Αγίου Πέτρου στη Ρώμη και αντίγραφα άλλων εκκλησιών και ιερών σε όλο τον κόσμο, το σπήλαιο είναι γεμάτο με φαντασία. "Ο Χάνσελ και η Γκρέτελ επισκέπτονται το κάστρο των νεράιδων" απεικονίζει τα αδέρφια των αδελφών Γκριμ να εξερευνούν ένα κουτί με κοσμήματα. Σε μια σπηλιά βρίσκεται ένας άγριος δράκος, ο Δεσμευμένος, με κόκκινα μάτια. Ο Zoettl έβαλε μια αλυσίδα στο λαιμό του δράκου για να καθησυχάσει τα παιδιά ότι το τέρας δεν θα μπορούσε να τους βλάψει. Ο Πύργος των Ευχαριστιών υψώνεται περιτριγυρισμένος από τσιμέντο και μαρμάρινα λουλούδια. Το κάτω μέρος του πύργου προέρχεται από έναν παλιό βωμό στον καθεδρικό ναό της πόλης Mobile στην Αλαμπάμα, και τα πράσινα τελειώματα που κοσμούν την κορυφή είναι πλωτήρες ψαρέματος που έστειλαν στον Zoettl από την Ιρλανδία. Ο πύργος αφιερώθηκε σε όλους όσοι του έστειλαν υλικά και στήριξαν το έργο του όλα αυτά τα χρόνια. Ακόμα και τα ιστορικά μνημεία είναι μια απόδειξη της ακμάζουσας φαντασίας του Zoettl. Τα μόνα κτίρια που έφτιαξε και που είδε ποτέ από κοντά ήταν το αβαείο του Αγίου Βερνάρδου και εκείνα της γενέτειράς του. Τα υπόλοιπα περισσότερα από 150 κομμάτια δημιουργήθηκαν από καρτ ποστάλ και από την φαντασία του.
Οι δημιουργίες του πυροδότησαν την περιέργεια, αλλά ο Zoettl ήταν διάσημα ντροπαλός και απέφευγε το κοινό. Δούλευε μόνος του κατά τη διάρκεια της ημέρας και τοποθετούσε τα έργα του στο σπήλαιο τη νύχτα ή νωρίς το πρωί. Αν τον προλάβαιναν οι επισκέπτες, έπαιρνε μια τσουγκράνα και προσποιούνταν τον κηπουρό για να αποφύγει τις ερωτήσεις και τις συζητήσεις.
Η τελευταία μικρογραφία που δημιούργησε ο Zoettl ήταν ένα αντίγραφο του ιερού στη Λούρδη της Γαλλίας, όταν ήταν 80 ετών. Τρία χρόνια αργότερα, το 1961, πέθανε και θάφτηκε στο κοιμητήριο του αβαείου. Μετά το θάνατό του, ο τεχνίτης του αβαείου Leo Schwaiger εργάστηκε για να διατηρήσει τον χώρο, προσθέτοντας και μερικές δικές του δημιουργίες στο στυλ του Zoettl, μεταξύ των οποίων το Σινικό Τείχος της Κίνας, οι Πυραμίδες και μια διάβαση πεζών για τα σκιουράκια που ζουν στο σπήλαιο. Ο Scwaiger πέθανε το 2016.
Το Ave Maria Grotto είναι ένα είδος λαϊκής τέχνης, μια πράξη θρησκευτικής αφοσίωσης, ένα αξιοσημείωτο μέρος και ένα απλό χόμπι ενός ανθρώπου που ήθελε να περάσει την ώρα του. Ο Joseph Zoettl ήταν ένας άνθρωπος που επέζησε από πολλά δεινά, μετανάστης, καλλιτέχνης και οραματιστής.
Ο ναός στην Λούρδη της Γαλλίας
από: messy nessy chic
σπουδαιο άρθρο
ΑπάντησηΔιαγραφή