Στα μέσα της τρίτης χιλιετίας π.Χ., οι αρχαίοι Μεσοποτάμιοι άρχισαν να χτίζουν τεράστιες κλιμακωτές πλατφόρμες από ψημένα τούβλα που ονομάζονταν ζιγκουράτ.
Η σημασία και ο σκοπός τους δεν είναι ξεκάθαροι, αλλά πιστεύεται ότι ήταν ναοί, αν και η μόνη απόδειξη για αυτό προέρχεται από τον Ηρόδοτο, και δεν έχουν βρεθεί ποτέ ιερά σε κανένα από τα δεκάδες ζιγκουράτ που βρίσκονται διάσπαρτα στις ερήμους του Ιράν και του Ιράκ. Πίστευαν ότι ήταν οι τόποι κατοικίας των θεών και κάθε πόλη είχε τον δικό της προστάτη θεό. Μόνο οι ιερείς, που ήταν πολύ ισχυρά μέλη της κοινωνίας των Σουμερίων, επιτρεπόταν να μπουν στα ζιγκουράτ ή στα δωμάτια στην βάση τους, και ήταν ευθύνη τους να φροντίζουν τους θεούς και τις ανάγκες τους.
Τρισδιάστατο μοντέλο του ζιγκουράτ όπως μπορεί να ήταν όταν ολοκληρώθηκε πριν από 4.000 χρόνια
Ένα από τα μεγαλύτερα και καλύτερα διατηρημένα ζιγκουράτ της Μεσοποταμίας είναι το μεγάλο Ζιγκουράτ στο Ουρ, κοντά στη Νασιρίγια, στη σημερινή επαρχία Ντι Καρ του Ιράκ. Η τεράστια ορθογώνια κατασκευή έχει διαστάσεις 64x45 μέτρα και έχει τρία επίπεδα βεραντών, ύψους μεταξύ 20 και 30 μέτρων, με μεγάλες σκάλες που οδηγούν σε κάθε επίπεδο. Στο υψηλότερο επίπεδο υποτίθεται ότι βρισκόταν ο ναός -ο οποίος δε σώζεται- του θεού της σελήνης Νάννα (ή Ναννάρ, ο οποίος στα Ακκαδικά ονομαζόταν Σιν), της προστάτιδας θεότητας της Ουρ. Έχουν βρεθεί μερικά στιλβωμένα μπλε τούβλα, τα οποία οι αρχαιολόγοι πιστεύουν ότι μπορεί να ήταν μέρος της διακόσμησης του ναού.
Το ζιγκουράτ χτίστηκε από τον βασιλιά Ουρ-Ναμμού, αλλά πέθανε πριν τελειώσει το μεγαλύτερο έργο του, το ποίο ολοκληρώθηκε από τον γιο του Shulgi τον 21ο αιώνα π.Χ. Τον 6ο αιώνα π.Χ., το ζιγκουράτ είχε ήδη καταρρεύσει. Σε αντίθεση με τις αρχαίες αιγυπτιακές πυραμίδες, τα ζιγκουράτ χτίζονταν από τούβλα λάσπης σε συνδυασμό με άσφαλτο ή περισσότερη λάσπη. Τα τούβλα βράχηκαν από τις βροχές και ράγισαν από τη ζέστη του καλοκαιριού.
Στο μεγάλο ζιγκουράτ στο Ουρ, βρέθηκαν τρύπες μέσα από το εξωτερικό στρώμα του ναού, οι οποίες πιθανώς επέτρεπαν στο νερό να εξατμίζεται από τον πυρήνα του. Επιπλέον, στις βεράντες του υπήρχαν αποχετεύσεις για να απομακρύνουν τις βροχές του χειμώνα.
Το ζιγκουράτ αναστηλώθηκε δύο φορές, μία από τον τελευταίο Νεοβαβυλώνιο βασιλιά, Ναβοναΐδ, τον 6ο αιώνα π.Χ. ο οποίος έχτισε κάποια δομή στην κορυφή της τεράστιας βάσης αντικαθιστώντας το λιτό ιερό. Ενώ όμως ο Ουρ-Ναμμού χρησιμοποίησε ανθεκτικό ασφάλτινο κονίαμα, οι εργάτες του Ναβοναΐδ χρησιμοποίησαν τσιμέντο, οπότε, ο άνεμος και η βροχή γκρέμισαν την κατασκευή και το μόνο που έχει απομείνει είναι η σωρός ερειπίων που σήμερα βρίσκεται στην κορυφή του ζιγκουράτ.
Η επόμενη επισκευή έγινε 2.500 χρόνια αργότερα, τη δεκαετία του 1980, επί ηγεσίας Σαντάμ Χουσεΐν. Τότε, με την τοποθέτηση νέων τούβλων για την προστασία των αρχικώ, αποκαταστάθηκε η πρόσοψη και οι σκάλες. Όταν όμως τη δεκαετία του '90 ξέσπασε στο Ιράκ ο Πόλεμος του Κόλπου, ο Σαντάμ, γνωρίζοντας ότι αν μετέφερε τα μαχητικά του αεροσκάφη κοντά του οι Αμερικανοί δε θα το βομβάρδιζαν για να μην το καταστρέψουν, το έκανε στρατιωτική βάση. Η τακτική του λειτούργησε σε κάποιο βαθμό και το ζιγκουράτ υπέστη μόνο μικρές ζημιές από πυρά φορητών όπλων. Σήμερα, οι τοίχοι του εξακολουθούν να είναι σημαδεμένοι με εκατοντάδες τρύπες από σφαίρες και θραύσματα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου