19 Μαΐου - Ημέρα Εθνικής Μνήμης, Γενοκτονία Ποντίων

Στα βόρεια της Μικράς Ασίας, στην περιοχή του Πόντου, μετά τη διάλυση του Βυζαντίου παρέμεινε ένα από τα ελληνικά τμήματα του Ελληνισμού. Η άλωση της Τραπεζούντας το 1461 από τους Οθωμανούς δεν κατάφερε να αλλοιώσει την ελληνική συνείδηση τους, παρά το γεγονός πως ήταν πολύ μακριά από τον υπόλοιπο ελληνισμό, στην ουσία αποκομμένοι μέσα σε μια εχθρική χώρα, και αποτελούσαν μόλις το 40% του πληθυσμού.

Το 1865 οι Έλληνες του Πόντου ήταν 265.000 ψυχές, το 1880 330.000 και στις αρχές του 20ου αιώνα έφταναν τους 700.000. Το 1860 υπήρχαν 100 σχολεία στον Πόντο, ενώ το 1919 έφταναν τα 1401 -ένα απ' αυτά, το περίφημο Φροντιστήριο της Τραπεζούντας. Επίσης υπήρχαν τυπογραφεία, περιοδικά, εφημερίδες, λέσχες και θέατρα.

Το 1908, χρονιά-ορόσημο για την παραπέουσα Οθωμανική Αυτοκρατορία, εκδηλώθηκε και επικράτησε το κίνημα των Νεότουρκων, με αρχηγό τον Μουσταφά Κεμάλ (κακώς κατά την άποψη μου αναφέρουμε εμείς οι Έλληνες και το "Ατατούρκ" που σημαίνει ο "Πατέρας των Τούρκων"). Οι Νεότουρκοι από νωρίς έδειξαν το σκληρό εθνικιστικό τους πρόσωπο και άρχισαν τους διωγμούς των χριστιανικών πληθυσμών και τον εκτουρκισμό της περιοχής. Και όλα αυτά ενώ μαινόταν ο Α' Παγκόσμιος Πόλεμος. Οι Τούρκοι προσχηματικά για την «ασφάλεια του κράτους» και μέσω των Αμελέ Ταμπουρού (Τάγματα εργασίας) εκτοπίζουν μεγάλο μέρος των Ποντίων στην αφιλόξενη ενδοχώρα, όπου αναγκάζονταν να υπηρετούν οι άνδρες που δεν κατατάσσονταν στο τουρκικό στρατό. Δουλεύοντας κάτω από εξοντωτικές συνθήκες σε λατομεία, ορυχεία και ανοίγοντας δρόμους, οι περισσότεροι πέθαιναν από πείνα, κακουχίες και αρρώστιες. Αντιδρώντας στην καταπίεση, τις δολοφονίες, τις εξορίες και τις πυρπολήσεις των χωριών τους, οι Πόντιοι, έγιναν αντάρτες.

Αφού εξολόθρευσαν τους Αρμένιους το 1916, οι Τούρκοι μπορούσαν πλέον να εξολοθρεύσουν και τους Πόντιους, κάτι που κατάφεραν μέσα σε μόλις 5 χρόνια! Αφορμή για την «τελική λύση» στάθηκε το 1919 όταν οι Έλληνες και οι Αρμένιοι -με την πρόσκαιρη υποστήριξη του τότε πρωθυπουργού Βενιζέλου- προσπάθησαν να δημιουργήσουν αυτόνομο ελληνοαρμενικό κράτος.

Στις 19 Μαΐου 1919 ο Κεμάλ αποβιβάζεται στη Σαμψούντα και ξεκινάει τη δεύτερη και πιο άγρια φάση της Ποντιακής Γενοκτονίας, με την καθοδήγηση των συμβούλων του από τη Γερμανία και την ΕΣΣΔ. Μέχρι το 1922 οι νεκροί Πόντιοι ξεπερνούν τους 200.000, ενώ ιστορικοί ανεβάζουν τον αριθμό στους 350.000. Όσοι γλίτωσαν κατέφυγαν πρόσφυγες στη Νότια Ρωσία, ενώ 400.000 ήλθαν στην Ελλάδα.

Στις 24 Φεβρουαρίου 1994 (χρειάστηκε δηλαδή να περάσουν 75 ολόκληρα χρόνια!!!) η Βουλή των Ελλήνων ψήφισε ομόφωνα την ανακήρυξη της 19ης Μαΐου ως Ημέρα Μνήμης για τη Γενοκτονία του Ποντιακού Ελληνισμού.