Τσαρλς Μάνσον: Σκότωσε ποτέ κανέναν; - Μέρος 3ο

Τι έκανε ο Τσαρλς Μάνσον; Σκότωσε ποτέ κανέναν; Όχι!

Ποιος είπε ότι διέταξε τις δολοφονίες; Οι ίδιοι οι δολοφόνοι.

Οπότε, τι ακριβώς έκανε ο Τσαρλς Μάνσον;

Εδώ το πρώτο και εδώ το δεύτερο μέρος

Ο Charles Milles Manson δεν ήταν καλός άνθρωπος. Σύμφωνα με τους περισσότερους, ήταν ρατσιστής, βιαστής, κλέφτης αυτοκινήτων και είχε κάνει απόπειρα δολοφονίας -την 1η Ιουλίου του 1969, πυροβόλησε, χωρίς να τον σκοτώσει, κάποιον Bernard "Lotsapoppa" Crowe σε μια συμφωνία για ναρκωτικά που πήγε στραβά στο Χόλιγουντ, ένα μήνα πριν από τις δολοφονίες Τέιτ-Λαμπιάνκα.

Όμως, παρά το γεγονός ότι τα ΜΜΕ τον στιγμάτισαν ως δολοφόνο και ο κόσμος τον θυμάται ως τέτοιο, ο Μάνσον δεν σκότωσε ποτέ κανέναν.

Από τα 12 έως τα 19, τα 21 έως τα 24, και τα 25 έως τα 32 του, ο Μάνσον βρισκόταν σε μια φυλακή. Δηλαδή, πριν από την φυλάκιση για τις δολοφονίες το 1969, είχε περάσει τη μισή ζωή του στις φυλακές.

Ήταν όμως η υπόθεση των δολοφονιών εναντίον του -για τις οποίες ειπώθηκε ότι δε διέπραξε αλλά τις διέταξε και που τον κράτησαν στην φυλακή μέχρι το θάνατό του το 2017- τόσο ακλόνητη όσο πιστεύουμε;

Το ερώτημα "ποιους σκότωσε ο Τσαρλς Μάνσον;" έχει απαντηθεί εδώ και καιρό και είναι "κανέναν". Το πραγματικό ερώτημα είναι "τι έκανε ο Μάνσον;". Σίγουρα, η απάντηση δεν είναι απλά "πλύση εγκεφάλου σε μερικούς αθώους, νεαρούς χίπις και τους ανάγκασε να διαπράξουν φόνο". Η πραγματικότητα είναι πολύ πιο περίπλοκη -και ενοχλητική.

Σκότωσε ο Μάνσον κανέναν; Η αλήθεια

Για τους περισσότερους, ο Μάνσον ήταν, είτε ένας εγκληματικός εγκέφαλος με την σχεδόν μυστικιστική ικανότητα να κάμπτει τους άλλους με τη θέλησή του, ή ένα τοξικό θύμα-πρώην κατάδικος που μετέτρεψε μια ομάδα 20 και πάνω ατόμων στην προσωπική του ομάδα θανάτου, είτε ως πράξη προσωπικής εκδίκησης ή για να ξεκινήσει μια αποκάλυψη που είχε "προφητεύσει". Υπάρχουν σοβαροί λόγοι για τους οποίους αυτή είναι η πιο ευρέως διαδεδομένη ιστορία πίσω από τις δολοφονίες. Αυτό άλλωστε ήταν και η υπόθεση του δημόσιου κατήγορου Vincent Bugliosi κατά τη διάρκεια της δίκης του 1970. Αυτό ήταν και η γραμμή της υπεράσπισης όσων είχαν εμπλακεί -και τελικά καταδικάστηκαν- στις δολοφονίες.

Ωστόσο, υπάρχουν σοβαροί λόγοι για να αμφισβητηθεί αυτή η εκδοχή των γεγονότων.

Μέρος του προβλήματος στο να βρεθεί η αλήθεια πίσω από τις δολοφονίες είναι ότι πολλοί από τους εμπλεκόμενους προσέφεραν αλληλοσυγκρουόμενες εξηγήσεις, πολλές από τις οποίες έχουν διαφορετικές κατευθύνσεις, ανάλογα με το ποιος λέει την ιστορία και πότε.

Όμως, η πρώτη κατάθεση για τα εγκλήματα -αυτή που ήταν η αρχή κατά του Μάνσον- προήλθε από την Σούζαν Άτκινς (Susan "Sadie" Atkins), πρώην στρίπερ και μέλος της Εκκλησίας του Σατανά που γνώρισε τον Μάνσον το 1967. Λιγότερο από δύο χρόνια μετά, η Άτκινς ξεκίνησε την διαδικασία που τελικά θα τον κατέστρεφε -άδικα ή όχι.

Οι μπερδεμένες καταθέσεις της Susan Atkins

Τον Οκτώβριο του 1969, η Άτκινς συνελήφθη σε μια αστυνομική επιδρομή στο σπίτι της Οικογένειας Μάνσον στο Barker Ranch στην Death Valley, καθώς ήταν ύποπτη για την -ακόμα ανοιχτή- δολοφονία του Γκάρι Χίνμαν (Gary Hinman). Την Άτκινς είχε αναφέρει ως εμπλεκόμενη στην δολοφονία ο πραγματικός δολοφόνος του Χίνμαν, ο Bobby Beausoleil, ένας συνεργάτης σε μια συμφωνία ναρκωτικών που κατέληξε στην ανθρωποκτονία.

Η Άτκινς κρατήθηκε από τις αρχές χωριστά από τα υπόλοιπα μέλη της Οικογένειας που συνελήφθησαν κατά τη διάρκεια της επιδρομής. Άρχισε να καυχιέται στους υπόλοιπους συγκρατούμενούς της για τις δολοφονίες στις οποίες συμμετείχε στην προσπάθειά της να "κάνει ένα έγκλημα που θα σοκάρει τον κόσμο". Εκτός από την εξομολόγησή της για τον ρόλο της στην δολοφονία του Χίνμαν, περιέγραψε τις ανεξιχνίαστες δολοφονίες των Τέιτ-Λαμπιάνκα, λέγοντας ότι, στις 9 Αυγούστου, η ίδια είχε σκοτώσει την ηθοποιό Σάρον Τέιτ στο σπίτι της. Οι συγκρατούμενοί της ανέφεραν αμέσως τα πάντα στις αρχές.

Μεταξύ της σύλληψής της και της σύλληψης του Μάνσον, η Άτκινς ομολόγησε στην αστυνομία πολλές φορές. Σύμφωνα με τις σημειώσεις του εισαγγελέα, η μαρτυρία δεν ενοχοποίησε τον Μάνσον για την δολοφονία του Χίνμαν. Ωστόσο, σε μια εκδοχή των δολοφονιών Tέιτ-Λαμπιάνκα, η Άτκινς "υπέθεσε" ότι ο Μάνσον τους είχε δώσει οδηγίες να σκοτώσουν.

Αυτό θα ήταν η αρχική βάση της σύλληψης του Μάνσον και όλων των κατηγοριών εναντίον του. Αξίζει όμως να αναφερθεί ότι μερικά από όσα ανέφερε η Άτκινς είναι αμφισβητήσιμα.

Για παράδειγμα, ο Μάνσον δεν αναφέρεται πουθενά στην αρχική μαρτυρία της Άτκινς, η οποία αργότερα υποστήριξε ότι η ιστορία που είπε στους συγκρατούμενούς της ήταν μια ανακριβής υπερβολή. Επιπλέον, καθώς οι ανακριτές πίεζαν την Άτκινς για περισσότερες πληροφορίες, την απειλούσαν -παράνομα- με θάλαμο αερίων, της πρόσφεραν πλήρη ασυλία και την επιμέλεια του 10 μηνών γιου της. Τελικά, όταν η Άτκινς έδωσε διευκρινιστικές καταθέσεις, είπε ότι αυτή και τα άλλα μέλη της Οικογένειας δεν ήξεραν τι έπρεπε να κάνουν στο σπίτι της Cielo Drive -όπου ζούσε η Τέιτ- καθώς ο Μάνσον τους είχε πει "κάντε ό, τι πει Τεξ".

Αυτό μας φέρνει στο δεύτερο πρόσωπο -του οποίου οι καταθέσεις και η αξιοπιστία του μπορεί να μην είναι ακλόνητα- που παρουσίασε τον Μάνσον ως δολοφόνο.

Ο Τεξ Ουάτσον

Γεννημένος στο Τέξας, ο Τεξ Ουάτσον (Charles "Tex" Watson) γνώρισε τον Μάνσον ενώ ζούσε με τον Ντένις Ουίλσον των Beach Boys το 1968. Ο Ουάτσον ήταν ένα από τα -σχετικά λίγα- αρσενικά μέλη της Οικογένειας, την οποία είχε εγκαταλείψει κατά τη διάρκεια των άλλων συλλήψεων στα τέλη του 1969. Έτσι, η δίκη του έγινε ξεχωριστά.

Ο Ουάτσον ήταν αυτός που είχε τη μεγαλύτερη συμβολή και είχε διαπράξει την δολοφονία, και μάλιστα, πριν σκοτώσει ένα από τα θύματα, δήλωσε "είμαι ο διάβολος και είμαι εδώ για να κάνω διαβολικές δουλειές". Ο Ουάτσον ήταν ζωτικής σημασίας για την θεωρία της εισαγγελικής αρχής ότι, αυτός και όλοι οι άλλοι είχαν υποστεί πλύση εγκεφάλου από τον ψυχικά ασθενή Μάνσον με τον οποίο συνδεόταν.

Πριν από τη δίκη του το 1971, ο Ουάτσον ανακηρύχθηκε ψυχικά ανίκανος και νοσηλεύτηκε μετά από έναν ψυχολογικό κλονισμό στην φυλακή. Με την επιστροφή του στο δικαστήριο, η γενική ψυχιατρική άποψη ήταν ότι του είχε προκληθεί εγκεφαλική βλάβη από τα ναρκωτικά και είχε περιόδους ψευδαισθήσεων. Όμως, κατά τα άλλα, ήταν ικανός.

Την εποχή των δολοφονιών, δύο χρόνια πριν, ο Ουάτσον ήταν καθημερινός χρήστης LSD και λάμβανε τακτικά τσάι από σπόρους μπελαντόνα, ένα φαρμακευτικό φυτό από το οποίο παράγεται η φαρμακευτική ουσία σκοπολαμίνη και μεγαλώνει στην έρημο. Επιπλέον, συχνά, τις ημέρες πριν από τις δολοφονίες, μοιραζόταν κρυφά με την Άτκινς μεθαμφεταμίνη.

Παρόλο που η χρήση ναρκωτικών είχε πολλά να κάνει με τις ενέργειες του Ουάτσον και της Άτκινς, η υπεράσπιση του Ουάτσον υποστήριξε ότι είχε διαπράξει τις δολοφονίες όντας σε μια "κατάσταση ρομπότ" που την προκάλεσε ο Μάνσον με την χορήγηση ναρκωτικών και κάνοντάς τον λιγότερο ευαίσθητο στην βία. Τα θύματά του ήτα σαν "φανταστικοί άνθρωποι", είπε σε έναν ψυχίατρο, που αποτέλεσε την βάση της προσωρινής του παράνοιας. Αυτό το επιχείρημα -ότι ο Μάνσον έκανε πλύση εγκεφάλου στον Ουάτσον (και στους άλλους)- ήταν η ουσία της υπεράσπισής του και της δίωξης κατά του Μάνσον. Σχεδόν τα πάντα στηρίχτηκαν στα λόγια του Ουάτσον, τα οποία όμως, ίσως, δεν έπρεπε να ληφθούν σοβαρά.

Ακόμη και ο δημόσιος κατήγορος Bugliosi, όταν άκουσε τον Ουάτσον, ρώτησε τον ψυχίατρο, "Μπορείτε να μου πείτε κάτι που σας είπα ο Ουάτσον και δεν τον πιστέψατε ή τα χάψατε όλα;".

Από όλα αυτά, βγαίνουν δυο σενάρια:

Ο Μάνσον -που το 1963 είχε διαγνωσθεί με σχιζοφρένεια, επιρρεπής να λέει ανοησίες και ανίκανος να παραμένει επικεντρωμένος σε ένα θέμα- είχε διεξάγει, με επιτυχία, εκτεταμένα πειράματα πλύσης εγκεφάλου σε 40 άτομα στην έρημο;

Ή, ο Tex Watson -ο οποίος είχε ήδη απειλήσει να σκοτώσει ένα από τα κορίτσια του Μάνσον και έκανε συνεχώς χρήση επικίνδυνων ναρκωτικών- είχε προϋπάρχουσες τάσεις προς τη βία;

Αυτή είναι η ερώτηση στην οποία καταλήγουν όλοι όταν πρόκειται για την ενοχή ή την τεχνική, νομική "αθωότητα" του Μάνσον. Επιπλέον, τα αποδεικτικά στοιχεία βάσει των οποίων έπρεπε να αποφασίσει ο δικαστής -και ο κόσμος- για τον Μάνσον είναι πολύ αδύναμα.

Ποιον σκότωσε και τι έκανε ο Μάνσον;

Ο Μάνσον καταδικάστηκε για 7 δολοφονίες και μια κατηγορία συνωμοσίας για μια δολοφονία. Επίσης, καταδικάστηκε και ο Ουάτσον, παρά την έφεση για παράνοια. Όπως και να έχει, ο Μάνσον κατηγορήθηκε ως συνεργός και οι εισαγγελείς αναγνώρισαν ότι δεν ήταν παρών, ούτε είχε διατάξει ρητά τις δολοφονίες. Σύμφωνα με την υπόθεση που προβλήθηκε στη δίκη, ο Μάνσον δεν χρειάστηκε να πει ρητά τίποτα προκειμένου τα μέλη της Οικογένειας να γνωρίζουν τι ήταν αυτό που ήθελε να κάνουν.

Σε μια συνάντηση με έναν ψυχίατρο, ο Ουάτσον είπε ότι ο Μάνσον μπορούσε να τον "προγραμματίζει" και να τον επηρεάζει από απόσταση. "Ενώ οδηγούσα, μπορούσα να ακούσω την φωνή του μέσα στο κεφάλι μου, 'Πηγαίνετε στο σπίτι ... σκοτώστε τους, κόψτε τους, κρεμάστε τους στους καθρέφτες'".

Ο ίδιος ο Μάνσον πίστευε ότι είχε πράγματι τέτοιες ικανότητες. Ισχυρίστηκε ότι είχε αναστήσει ζώα στην έρημο και ότι η παραίτηση του προέδρου Νίξον ήταν αποτέλεσμα μιας κατάρας του. Κατά τη διάρκεια της πρώτης του κράτησης, πριν από τη δίκη, προσπάθησε να διαλύσει τα κάγκελα της φυλακής του με... ψυχική ενέργεια.

Αυτά είναι σαφώς οι πράξεις ενός ψυχικά ασταθούς ανθρώπου. Όμως, αν είχαν αυτά κατά νου οι εισαγγελείς όταν είπαν ότι ο Μάνσον ήταν ικανός να κάνει "πλύση εγκεφάλου" σε δεκάδες ανθρώπους και να τους λυγίσει κατά βούληση, τότε υπάρχει σοβαρό πρόβλημα.

Σίγουρα άρρωστος. Αλλά τι είδους;

Το 1971, ο Δρ. Keith Ditman, στην περίληψη του για τις ψυχιατρικές αναφορές του Ουάτσον, δήλωσε, "Αν και τα ναρκωτικά ξεκίνησαν ως μια σκόπιμη πράξη από την πλευρά του, η ψύχωση ... δεν ήταν σκόπιμη, αυτό συνέβη τυχαία από την αντιπαράθεση της κυρίαρχης προσωπικότητας του Μάνσον και την ψυχωτική φιλοσοφία με ... την παθητικά εξαρτώμενη, ανεπαρκή προσωπικότητα και τον μη προσανατολισμό στη ζωή ... [του Ουάτσον]". Αν και ο Ditman φαίνεται να λέει ότι ο Ουάτσον δεν επέλεξε εκούσια να πιστέψει τον Μάνσον ως "καλό" (αλλά κάτι τέτοιο συνέβη μέσω "πλύσης εγκεφάλου"), μέσα από την διατύπωση του γιατρού θα μπορούσε εξίσου εύκολα να θεωρηθεί ότι ο Μάνσον δεν ήθελε να τον πιστέψει ο Ουάτσον.

Προκειμένου η σχέση Μάνσον-Ουάτσον να είναι ποινική από την πλευρά του πρώτου, ο Μάνσον έπρεπε, αποδεδειγμένα και σκόπιμα, να έχει κάνει πλύση εγκεφάλου στον Ουάτσον. Και αυτό ακριβώς, η πλύση εγκεφάλου, είναι που είπε ο εισαγγελέας για τον Μάνσον. Όμως, κάτι τέτοιο αγνοεί τα λόγια του Ουάτσον για τον Μάνσον που φαινόταν να "μην ήξερε τι έκανε". Η ίδια η Άτκινς αναφερόταν στον Μάνσον ως "τρελό" και, σε κάποιο σημείο, δήλωσε ότι ήταν ο καμβάς των προβολών των μελών της Οικογένειας. "Όταν μιλούσε ο Τσαρλς, όλοι μας ακούγαμε διαφορετικά πράγματα. Ξεστόμιζε γενικότητες και δίναμε λεπτομέρειες κατά το δοκούν".

Πράγματι, υπάρχουν πολλά στοιχεία που δείχνουν ότι ο Μάνσον δεν ήταν ο ηγέτης της κουλτούρας που τελικά φάνηκε να είναι. Υπάρχουν στοιχεία που δείχνουν ότι ορισμένοι από τους υποτιθέμενους "οπαδούς" του, στην πραγματικότητα ήταν οι ίδιοι ηγέτες. Ο Bobby Beausoleil έχει αποδειχτεί ότι είχε δικούς του οπαδούς, που ισχυρίζονταν ότι είναι ο διάβολος, και υποδείχτηκε ως ο άνθρωπος πίσω από την δολοφονία του Χίνμαν. Επίσης, η Οικογένεια συνέχισε να μεγαλώνει ακόμη και μετά από τη σύλληψη του Μάνσον και έχει ειπωθεί ότι ο ίδιος "χρειαζόταν" την οπαδό Lynette "Squeaky" Fromme, την υπαρχηγό της Οικογένειας, περισσότερο απ' ότι αυτήν αυτόν.

Το ερώτημα λοιπόν δε θα έπρεπε να είναι "ποιον σκότωσε ο Μάνσον;", αλλά "ήταν ο Μάνσον υπεύθυνος για την υποκίνηση δολοφονίας ή ηγούνταν κουλτούρας;".

Πλύση εγκεφάλου: ένα παράδοξο του κατήγορου

Ακόμα κι αν λάβουμε ως γεγονός τις δηλώσεις του Ουάτσον σχετικά με την πλύση εγκεφάλου, η ιδέα της αποτελεσματικότητας της πλύσης εγκεφάλου είναι ένα ανοιχτό ερώτημα. Αλλά, ακόμη και για όσους πραγματικά πιστεύουν ότι μπορεί να είναι αποτελεσματική, τα όσα είπε ο Ουάτσον στον θεραπευτή του, δεν ακούγονται έτσι.

Στην πραγματικότητα, αυτό το είδος "προγραμματισμού" περιλαμβάνει μια απίστευτα επεξεργασμένη και χρονοβόρα διαδικασία, που απαιτεί σχεδόν άμεσο ιατρικό έλεγχο του αντικειμένου και για μεγάλο χρονικό διάστημα.

Για παράδειγμα, η περίπτωση της Patty Hearst, της κληρονόμου που είχε απαχθεί και μετατράπηκε σε αστικό αντάρτη. Τρία χρόνια μετά από τις ετυμηγορίες για τον Μάνσον, η Hearst απήχθη από την ομάδα "Symbionese Liberation Army". Όμως, μετά από τους θανάτους των βασικών απαγωγέων της σε ανταλλαγή πυρών με το FBI, η Hearst συνέχισε να φέρει τουφέκι και να συμμετέχει σε ληστείες. Μετά από τη σύλληψή της, η υπεράσπισή της περιέγραψε τα βασανιστήρια και τους βιασμούς στα χέρια των απαγωγέων της, που οδήγησαν στην "πλύση εγκεφάλου" της. Ωστόσο, πέντε χρόνια μετά από τις δίκες του Μάνσον, άλλοι ένορκοι στην Καλιφόρνια αποφάσισαν ότι η υπεράσπιση της Hearst δεν ήταν αρκετά καλή, δεν έχαψαν το σκεπτικό της πλύσης εγκεφάλου και την καταδίκασαν σε 35 χρόνια φυλάκισης.

Ωστόσο, στην περίπτωση του Ουάτσον και της υπόλοιπης Οικογένειας, οι ένορκοι (και ο κόσμος) πίστεψε την πλύση εγκεφάλου.

Τον Δεκέμβριο του 1971, ένοχος ήδη από την κοινή γνώμη, ο Μάνσον καταδικάστηκε. Ο Πρόεδρος Νίξον, σε μια ζωντανή εκπομπή, τον είχε ήδη κρίνει ένοχο. Ήταν "το έγκλημα του αιώνα", που είχε συμβεί, όχι σε κάποιο μικρό μέρος, αλλά στο Χόλιγουντ και κατά το οποίο δολοφονήθηκε άγρια μια όμορφη, νεαρή ηθοποιός. Ο κατήγορος, το κοινό και η ίδια η χώρα ήθελαν (και χρειάζονταν) να τελειώσει όλο αυτό γρήγορα. Όσο αθώος και αν ήταν, ο Μάνσον -εμφανώς διαταραγμένος, λέγοντας ανοησίες στην αίθουσα του δικαστηρίου, χαράσσοντας ένα "Χ", το οποίο μετά έκανε σβάστικα στο μέτωπό του- έμοιαζε σίγουρα με κακοποιό.

Όμως, τα μόνα ουσιαστικά στοιχεία που συνδέουν νομικά τον Μάνσον με τις δολοφονίες προήλθαν εξ ολοκλήρου από τις μαρτυρίες των Ουάτσον και Άτκινς, των οποίων οι αναφορές θα μπορούσαν εύκολα να αλλοιωθούν από τα ναρκωτικά και την υπερβολική αστυνομική πίεση. Με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία, ο μόνος τρόπος για να εξασφαλιστεί η καταδίκη του Μάνσον ήταν να τον εμφανίσουν ως ανθρωποκτόνο υπνωτιστή -αποτελεσματικά ως τον απόλυτο κακό- που παρακινούνταν από μια παράλογη ιδεολογία.

Κατά ειρωνικό τρόπο, κανείς δεν ήταν πιο αποτελεσματικός στο να "πουλήσει" αυτή την υπόθεση από τον ίδιο τον Τσαρλς Μάνσον.

Μια διαφορετική άποψη για τις δολοφονίες

Αναφερόμενος στον εαυτό του ως "Manson, Charles M., γνωστός και ως Ιησούς Χριστός, Θεός", του αρνήθηκαν να είναι δικηγόρος του εαυτού του και έτσι άρχισε να ασχολείται με την υπόθεση με άλλους τρόπους.

Έπεισε με επιτυχία την Άτκινς να ανακαλέσει την μαρτυρία της, με αποτέλεσμα να αντικατασταθεί ως βασικός μάρτυρας από την Linda Kasabian. Επιπλέον, επηρέασε και τα άλλα τρία μέλη της Οικογένειας που ήταν στην δίκη ώστε να απολύσουν τους δικηγόρους τους και να προσλάβουν έναν που προτιμούσε εκείνος. Τέλος, κατά τη διάρκεια της φάσης της ποινής, επηρέασε την Άτκινς και τα άλλα κορίτσια να κατηγορήσουν την Linda Kasabian και να τον απαλλάξουν εξ ολοκλήρου.

Είτε πρόκειται για το σχέδιο του Μάνσον, ή απλά για έναν έμπειρο πρώην κατάδικο που έκανε τα πάντα για να γλυτώσει την φυλακή, δεν έχει και τόση σημασία.

Αντιμέτωποι με αυτή την επίδειξη των "δυνάμεών" του, οι ένορκοι τον καταδίκασαν για όλες τις κατηγορίες και τον καταδίκασαν σε θάνατο (αργότερα η ποινή μετατράπηκε σε ισόβια).

Στην τελική, αυτό ήταν το πιο σημαντικό πράγμα, έπρεπε να "περιποιηθούν" τον Μάνσον. Ήταν ψυχικά άρρωστος. Ήταν ένοχος για κάτι. Ήταν επικίνδυνος. Αν ένας σχιζοφρενής, ο οποίος μόλις που ήξερε να διαβάζει, αλλάζει τους νέους ανθρώπους και τους κάνει δολοφόνους με τις ομιλίες του, τότε, σίγουρα οι νέοι πρέπει να προστατευθούν από αυτόν.

από: ati