Παρασκευή 7 Ιουνίου 2024

Francesca Rojas: Ο πρώτος δολοφόνος που συνελήφθη με βάση τα δακτυλικά αποτυπώματά του

Τα δακτυλικά αποτυπώματα της Francesca Rojas 
 
Στις 29 Ιουνίου 1892, στην πόλη Necochea στην επαρχία του Μπουένος Άιρες στα νοτιοανατολικά της Αργεντινής, βρέθηκαν δύο μικρά παιδιά βάναυσα δολοφονημένα μέσα στο σπίτι τους. Τα θύματα ήταν ο εξάχρονος Ponciano Carballo Rojas και η τετράχρονη αδερφή του, Feliza. Τους είχαν κόψει τον λαιμό. Η μητέρα τους, Francesca, ήταν επίσης τραυματισμένη από μαχαίρι στο λαιμό, αν και τα τραύματά της ήταν επιφανειακά, οπότε, επέζησε της επίθεσης.
 
 

Αρχικά, η Francesca ισχυρίστηκε ότι υπεύθυνος για την επίθεση ήταν ο γείτονάς τους, Ramón Velázquez, υποστηρίζοντας ότι σκότωσε τα παιδιά της επειδή τον είχε απορρίψει. Αργότερα, άλλαξε την κατάθεσή της, υποστηρίζοντας ότι ο Velázquez προσπαθούσε να της πάρει τα παιδιά καθοδηγούμενος από τον σύζυγό της, ο οποίος σχεδίαζε να την αφήσει. Όποια και αν είναι η αλήθεια, ο Velázquez συνελήφθη ως ύποπτος για φόνο.
 
Ο Velázquez ανακρίθηκε από την αστυνομία και μάλιστα υποβλήθηκε σε βασανιστήρια, αλλά αρνήθηκε κατηγορηματικά ότι σκότωσε τα παιδιά. Σύμφωνα με μια εκδοχή της ιστορίας, ο Velázquez αναγκάστηκε να περάσει μια νύχτα κλεισμένος σε ένα κελί με τα σώματα των παιδιών σε μια προσπάθεια να αποσπάσει μια ομολογία. Ωστόσο, ο Velázquez διατήρησε την αθωότητά του και έμεινε στην ιστορία του ότι ήταν έξω με τους φίλους του τη στιγμή των δολοφονιών. Είχε μάλιστα άλλοθι που επιβεβαίωσε τον λογαριασμό του.

Η τοπική αστυνομία, αντιμέτωπη με αδιέξοδο, ζήτησε βοήθεια από τη την πρωτεύουσα της επαρχίας, Λα Πλάτα, οπότε εστάλη ο επιθεωρητής Eduardo Álvarez για να διεξαγάγει περαιτέρω έρευνα.

Εξετάζοντας τον τόπο του εγκλήματος, ο οποίος ήταν πλέον αρκετών ημερών, ο Álvarez ανακάλυψε στην πόρτα της κρεβατοκάμαρας των παιδιών όπου έγινε η σφαγή ένα δακτυλικό αποτύπωμα με αίμα. Αφαίρεσε το ξύλο με το δακτυλικό αποτύπωμα. Επίσης, πήρε τα δακτυλικά αποτυπώματα του Velázquez και της Francesca χρησιμοποιώντας μελάνι σε χαρτί και τα έστειλε μαζί με το κομμάτι ξύλου στη Λα Πλάτα για εξέταση.

Εκείνη την εποχή, η χρήση των δακτυλικών αποτυπωμάτων για τον εντοπισμό εγκλημάτων βρισκόταν ακόμα σε αρχικό στάδιο. Αντίθετα, τα δακτυλικά αποτυπώματα χρησιμοποιήθηκαν κυρίως για σκοπούς αναγνώρισης. Στην αρχαία Κίνα, γύρω στο 220 π.Χ., χρησιμοποιήθηκαν δακτυλικά αποτυπώματα για την επικύρωση κρατικών εγγράφων. Αυτά τα έγγραφα, που αποτελούνταν συνήθως από χαρτάκια ή σελίδες από μπαμπού, ήταν τυλιγμένα και δεμένα με σπάγκο, σφραγισμένα με πηλό. Στη μία πλευρά της σφραγίδας υπήρχε το όνομα του γράφοντος, συνήθως με τη μορφή σφραγίδας, ενώ στην άλλη πλευρά, το δακτυλικό αποτύπωμά του. Τον 2ο αιώνα, με την εφεύρεση του χαρτιού, η υπογραφή εγγράφων με δακτυλικά αποτυπώματα έγινε κοινή πρακτική στην Κίνα, και αργότερα εξαπλώθηκε στην Ινδία.

Από τα τέλη του 16ου αιώνα και μετά, οι Ευρωπαίοι ακαδημαϊκοί άρχισαν να μελετούν σοβαρά τα δακτυλικά αποτυπώματα. Το 1686, ο Marcello Malpighi, καθηγητής ανατομίας στο Πανεπιστήμιο της Μπολόνια, εντόπισε ραβδώσεις, σπείρες και βρόχους στα δακτυλικά αποτυπώματα. Το 1788, ο Γερμανός ανατόμος Johann Christoph Andreas Mayer έγινε ο πρώτος Ευρωπαίος που συμπέρανε ότι τα δακτυλικά αποτυπώματα ήταν μοναδικά για κάθε άτομο.

Μέχρι το 1892, το αστυνομικό τμήμα στη Λα Πλάτα της Αργεντινής είχε την πρώτη λειτουργική βάση δεδομένων δακτυλικών αποτυπωμάτων στον κόσμο, που δημιουργήθηκε από τον ανθρωπολόγο και μαθηματικό Juan Vucetich. Με καταγωγή από την Κροατία, ο Vucetich εργάστηκε ως στατιστικολόγος στο Κεντρικό Αστυνομικό Τμήμα στη Λα Πλάτα μέχρι την προαγωγή του σε επικεφαλής του γραφείου Ανθρωπομετρικής Ταυτοποίησης. Εμπνευσμένος από τις ιδέες του Francis Galton, το 1891, ο Vucetich άρχισε να πειραματίζεται με τα δακτυλικά αποτυπώματα. Άρχισε να καταγράφει τα δακτυλικά αποτυπώματα των εγκληματιών και ανέπτυξε το δικό του σύστημα ταξινόμησης. Το δικό του σύστημα ταξινόμησης και η εξατομίκευση των κρατουμένων μέσω της χρήσης δακτυλικών αποτυπωμάτων σηματοδότησε τις πρώτες πρακτικές εφαρμογές της επιστήμης των δακτυλικών αποτυπωμάτων από το προσωπικό επιβολής του νόμου.

Όταν οι αναλυτές που εκπαιδεύτηκαν από τον Vucetich ανέλυσαν τα δείγματα που έστειλε ο επιθεωρητής Álvarez, διαπίστωσαν ότι το δακτυλικό αποτύπωμα στο πλαίσιο της πόρτας ταίριαζε με εκείνο της Francesca Rojas. Αντιμέτωπη με αυτά τα στοιχεία, η Francesca ομολόγησε τη δολοφονία των παιδιών της και παραδέχτηκε ότι προσποιήθηκε τα τραύματά της σε μια προσπάθεια να βελτιώσει τις πιθανότητές της να παντρευτεί τον φίλο της, ο οποίος ήταν γνωστό ότι αντιπαθούσε τα παιδιά. Η Francesca καταδικάστηκε σε ισόβια κάθειρξη.

Η υπόθεση δολοφονίας Rojas θεωρείται η πρώτη ανθρωποκτονία που εξιχνιάστηκε με στοιχεία δακτυλικών αποτυπωμάτων. Η υπόθεση δικαίωσε την πίστη του Vucetich στα δακτυλικά αποτυπώματα και, το 1903, η Αργεντινή έγινε η πρώτη χώρα που βασίστηκε αποκλειστικά στα δακτυλικά αποτυπώματα ως μέθοδο αναγνώρισης. Η υπόθεση Rojas ενέπνευσε και άλλα κράτη να υιοθετήσουν τη δακτυλοσκοπία στην ιατροδικαστική έρευνα που οδήγησε σε έναν καταιγισιμό καταδικαστικών αποφάσεων που δεν θα ήταν δυνατές χωρίς τις αποδείξεις των δακτυλικών αποτυπωμάτων.

Μία από τις πρώτες τέτοιες περιπτώσεις συνέβη το 1898 στην περιοχή Jalpaiguri στη Δυτική Βεγγάλη της Ινδίας. Ο διευθυντής ενός κήπου τσαγιού ανακαλύφθηκε με κομμένο το λαιμό του στο κρεβάτι του, ενώ, από το κιβώτιο αποστολής και το χρηματοκιβώτιό του έλειπαν αρκετές εκατοντάδες ρουπίες. Αρχικά, η υποψία έπεσε σε έναν από τους εργάτες που εργάζονταν στον κήπο (ο νεκρός είχε τη φήμη ότι ήταν σκληρός υπεύθυνος εργασίας), και στον μάγειρά του, του οποίου τα ρούχα έφεραν κάποιες κηλίδες αίματος. Επίσης, υπήρχε υπόνοια και για τους συγγενείς μιας γυναίκας με την οποία ο δολοφονημένος είχε δεσμό. Επιπλέον, ύποπτη θεωρήθηκε μια περιπλανώμενη συμμορία από άντρες προερχόμενους από την Καμπούλ (πρωτεύουσα του Αφγανιστάν) με εγκληματικές τάσεις, που πρόσφατα είχε σταθμεύσει στην περιοχή. Τέλος, ύποπτος ήταν και ένας πρώην υπάλληλος που είχε παλιότερα είχε φυλακιστεί για κλοπή. Ωστόσο, οι έρευνες της αστυνομίας έδειξαν ότι δεν υπήρχαν επαρκή αποδεικτικά στοιχεία για να ενοχοποιηθούν οι εργάτες, οι συγγενείς της γυναίκας ή οι τους Αφγανούς. Ο πρώην υπάλληλος είχε αποφυλακιστεί αρκετές εβδομάδες νωρίτερα, και έκτοτε δεν υπήρξαν αναφορές ότι βρισκόταν στην περιοχή. Ορισμένες κηλίδες αίματος που βρέθηκαν στον μάγειρα εξηγήθηκαν ότι προέρχονταν από ένα περιστέρι που είχε σκοτώσει για το δείπνο του κυρίου του, υποστηριζόμενες από χημική ανάλυση.

Μέσα στο κουτί αποστολής, η αστυνομία ανακάλυψε ένα ημερολόγιο με δύο πολύ αχνές καφέ μουντζούρες στο εξωτερικό εξώφυλλο. Μετά από προσεκτικότερη εξέταση με μεγεθυντικό φακό, οι μουτζούρες αποκαλύφθηκαν ότι ήταν δακτυλικά αποτυπώματα. Η αστυνομία της Βεγγάλης διατηρούσε μια βάση δεδομένων με δακτυλικά αποτυπώματα όλων όσων είχαν καταδικαστεί για συγκεκριμένα αδικήματα και, όταν συγκρίθηκαν με εκείνα του ημερολογίου, ταίριαζαν με αυτά του πρώην υπηρέτη, ο οποίος συνελήφθη και οδηγήθηκε στην Καλκούτα για δίκη. Ωστόσο, καταδικάστηκε μόνο για κλοπή, καθώς υπήρχε έλλειψη επιβεβαιωτικών στοιχείων για φόνο.

Η ιδέα της χρήσης δακτυλικών αποτυπωμάτων για τη σύλληψη εγκληματιών έφτασε τελικά και στη μυθοπλασία. Στο μυθιστόρημα του Μαρκ Τουέιν "Pudd'n'head Wilson" (Γουίλσον ο Σαΐνης), που δημοσιεύτηκε το 1893, εκτυλίσσεται ένα δικαστικό δράμα όπου ένας φόνος επιλύεται μέσω της αναγνώρισης δακτυλικών αποτυπωμάτων. Ομοίως, στο διήγημα του 1903 "The Norwood Builder" του σερ Άρθουρ Κόναν Ντόιλ, ο Σέρλοκ Χολμς λύνει έναν φόνο και εκθέτει τον ένοχο χρησιμοποιώντας ένα δακτυλικό αποτύπωμα από αίμα.

Η ανάπτυξη και η χρήση του δακτυλικού αποτυπώματος ως εργαλείου ποινικής έρευνας έχουν φέρει επανάσταση στις πρακτικές επιβολής του νόμου παγκοσμίως. Από το ξεκίνημά του ως μέθοδος αναγνώρισης έως τον κεντρικό ρόλο του στην επίλυση εγκλημάτων που απεικονίζονται στη λογοτεχνία, η λήψη δακτυλικών αποτυπωμάτων εξακολουθεί να αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο της εγκληματολογικής επιστήμης.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου