Γιατί αυτό το παλιόχαρτο είναι το πιο πολύτιμο γραμματόσημο του κόσμου;

Μπορεί να είναι δύσκολο να το πιστέψετε, αλλά το παλιό κομμάτι χαρτί που βλέπεται στην φωτογραφία είναι το πιο περιζήτητο γραμματόσημο του κόσμου. Ή τουλάχιστον, θα είναι φέτος τον Ιούνιο, μιας και θα πουληθεί 10-20 εκατομμύρια δολάρια σε δημοπρασία, τα περισσότερα χρήματα που δόθηκαν ποτέ για ένα βρώμικο κομμάτι χαρτί.

Αυτό το "κόσμημα" για τους φιλοτελιστές έχει σπάσει τρεις φορές το ρεκόρ πωλήσεων ενός και μόνο γραμματοσήμου από το 1856 που έχει εμφανιστεί σε δημοπρασίες. Τι το κάνει τόσο πολύτιμο;



Τι είναι;
Για κάτι που αξίζει σχεδόν 20 φορές το πρόσφατα βανδαλισμένο βάζο Ai Weiwei, το γραμματόσημο -με διαστάσεις 2,54x3,18 εκατοστά (1 x 1 1/4 ίντσες)- είναι κάτι που μάλλον δεν το πιάνει το ανθρώπινο μάτι για κάτι τόσο πολύτιμο. Αν κανείς το είχε στην τσέπη του σίγουρα θα το πετούσε. Αλλά, έτσι θα πετούσε το μοναδικό γραμματόσημο αξίας ενός σεντ από την Βρετανική Γουιάνα που εκδόθηκε το 1856 (British Guiana One-Cent Magenta) και που έχει απομείνει.

Τυπώθηκε με μαύρο μελάνι σε χαρτί χρώματος ματζέντα, το γραμματόσημο διαθέτει μια εικόνα ενός τρικάταρτου πλοίου και το μότο της αποικίας: We give and expect in return (Δίνουμε και αναμένουν σε αντάλλαγμα). Το πλοίο πλαισιώνεται από τέσσερις λεπτές γραμμές, με τη χώρα έκδοσης και την τιμή να γράφονται κατά μήκος των εξωτερικών άκρων.

Το γραμματόσημο έχει να εμφανιστεί δημοσίως από το 1986. Ούτε βασιλείς δεν μπορούσαν να το δουν. Είναι το μοναδικό γραμματόσημο που λείπει από την ιδιωτική Φιλοτελική Συλλογή της Βρετανικής Βασιλικής οικογένειας. Ανήκε στον John E. du Pont μέχρι και τον θάνατο του το 2010.

Από που είναι;
Στις αρχές του 1850, ένα φορτίο με γραμματόσημα από το Λονδίνο άργησε να μεταφερθεί στην Βρετανική Γουιάνα, αναγκάζοντας τον ταχυδρόμο να βρει άλλα. Πήγε σε μια τοπική εφημερίδα, την Royal Gazette, και τους ανέθεσε την παραγωγή γραμματοσήμων μέχρι να φτάσουν τα κανονικά.

Για να αποφύγουν τυχόν πλαστογραφίες, και έτσι να ελαχιστοποιηθεί το ενδεχόμενο ψεύτικων γραμματοσήμων, ένας υπάλληλος του ταχυδρομείου έπρεπε να μαρκάρει το κάθε ένα απ' αυτά τα γραμματόσημα μοναδικά πριν αυτά βγουν στην κυκλοφορία. Αυτό είναι ένα από αυτά τα γραμματόσημα, το μόνο που έχει απομείνει.

Ο πρώτος ιδιοκτήτης του διαψεύδει την αξία του. Ένας ταπεινός 12χρονος Σκωτσέζος το βρήκε ανάμεσα σε κάτι χαρτιά της οικογένειας του το 1873. Για κάποιο λόγο, το κράτησε.

Επόμενος ήταν κάποιος Neil McKinnon, που το αγόρασε από το αγόρι για μερικά σελίνια. Στα τέλη του 19ου αιώνα, ανήκε σε κάποιον συλλέκτη από το Λίβερπουλ, τον πρώτο που κατάλαβε την σπανιότητα του, και που το πούλησε για 120 λίρες (περίπου 20.000 δολάρια σήμερα) στον Κόμη Philippe la Renotiere von Ferrary, έναν από τους σημαντικότερους συλλέκτες γραμματοσήμων του κόσμου.

Όταν ο κόμης πέθανε, το γραμματόσημο πέρασε στην συλλογή του Postmuseum στο Βερολίνο μέχρι που ολόκληρη η συλλογή πέρασε στα χέρια των Γάλλων σαν μέρος των αποζημιώσεων για τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο. Οι Γάλλοι το πούλησαν σε δημοπρασία το 1922 για 35.000 δολάρια (περίπου 500.000 σήμερα), το πρώτο του ρεκόρ. Μετά το θάνατο και εκείνου του ιδιοκτήτη, πουλήθηκε σε δημοπρασία το 1970 για 280.000 δολάρια (σχεδόν 1 εκατομμύριο δολάρια σήμερα), κάνοντας το δεύτερο ρεκόρ. Το 1980, καταγράφτηκε το τρίτο ρεκόρ όταν πουλήθηκε έναντι 1 εκατομμυρίου δολαρίων (σχεδόν 3 εκατομμύρια σήμερα).

Γιατί είναι τόσο πολύτιμο;
Αυτό που το κάνει τόσο πολύτιμο είναι η σπανιότητα του (όπως δηλαδή γίνεται με το κάθετι). Άλλωστε, αν το καλοσκεφτούμε, δεν θα έπρεπε να υπάρχει καν. Αλλά ακόμα κι αν αυτό έχει χαρακτηριστεί ως το σπανιότερο γραμματόσημο στον κόσμο, στην πραγματικότητα υπάρχουν μερικά ακόμα που τα έχουν συλλέκτες.

Για παράδειγμα, το τρέχον ρεκόρ δημοπρασίας για ένα γραμματόσημο κατέχει το κίτρινο Treskilling (πάνω), το οποίο πωλήθηκε για 2,3 εκατομμύρια δολάρια το 1996 (σχεδόν 3,5 εκατομμύρια σήμερα).

Γιατί αυτό είναι το πιο πολύτιμο στον κόσμο
Κυρίως γιατί είναι το μοναδικό του είδους του που υπάρχει ακόμη, αλλά και επειδή έχει "ευλογηθεί" από τη φήμη των ιδιοκτητών του. Στην τελική, ο John E. du Pont, ήταν στην φυλακή όταν πέθανε το 2010. Το έγκλημα του; Η "παράλογη" δολοφονία του παγκόσμιας κλάσης παλαιστής Ντέιβιντ Σουλτζ (David Schultz), τον οποίο ο du Pont χορηγούσε (φέτος θα βγει και η ταινία "Foxcatcher" για τον φόνο με πρωταγωνιστή τον Τσάνινγκ Τέιτουμ ως Σουλτς και τον Στιβ Κάρελ ως τον παράφρωνα ντι Ποντ).