Γέφυρα Glienicke: Η Γέφυρα των Κατασκόπων

 

Στην περιοχή Wannsee του Βερολίνου στη Γερμανία, πάνω τον ποταμό Χάβελ (παραπόταμος του Έλβα), υπάρχει μια μικρή γέφυρα που συνδέει τη γερμανική πρωτεύουσα με το Πότσνταμ. Ιστορικά, η γέφυρα χρησίμευε ως σύνορο μεταξύ Ανατολικού και Δυτικού Βερολίνου, κάτι που σηματοδοτούνταν από μια λευκή γραμμή στο μέσο της. Η απόμερη τοποθεσία της την έκανε στρατηγικό σημείο για την ανταλλαγή υψηλόβαθμων κατασκόπων μεταξύ των Ανατολικών και Δυτικών δυνάμεων, χαρίζοντάς της το όνομα "Γέφυρα των Κατασκόπων".

 

 

 

Αρχικά, τον 17ο αιώνα η γέφυρα ήταν ξύλινη η οποία διευκόλυνε την πρόσβαση στους κυνηγότοπους γύρω από το χωριό Stolpe. Στις αρχές του 1800, κατασκευάστηκε μια νέα γέφυρα από τούβλα και ξύλο ώστε να υποστηρίξει την αυξανόμενη κίνηση. Ωστόσο, καθώς ανέτειλε ο 20ός αιώνας, οι απαιτήσεις ξεπέρασαν τις δυνατότητες και αυτής της γέφυρας. Έτσι, το 1907 αντικαταστάθηκε από μια σύγχρονη σιδερένια γέφυρα.

Καθ' όλη την εποχή του Ψυχρού Πολέμου, οι ανατολικογερμανικές αρχές ονόμασαν τη γέφυρα "Γέφυρα της Ενότητας" επειδή τα σύνορα μεταξύ του Ανατολικού και Δυτικού Βερολίνου περνούσαν από το κέντρο της. Παρ' όλο όμως αυτή τη συμβολική ενότητα, καταβλήθηκε κάθε προσπάθεια ώστε να παρεμποδιστεί οποιαδήποτε πραγματική επανένωση μεταξύ της Ανατολικής και της Δυτικής Γερμανίας. Μάλιστα, το 1952, οι αρχές της Ανατολικής Γερμανίας την έκλεισαν για τους πολίτες του Δυτικού Βερολίνου και της Δυτικής Γερμανίας, και, το 1961, μετά την ανέγερση του Τείχους του Βερολίνου, η γέφυρα απαγορεύτηκε και για τους Ανατολικογερμανούς πολίτες. Πλέον πρόσβαση είχαν μόνο στρατιωτικό προσωπικό των Συμμάχων και ξένοι διπλωμάτες.

 

Μεταξύ όλων των σημείων ελέγχου που συνδέουν το Δυτικό Βερολίνο με το Ανατολικό Βερολίνο, η Γέφυρα της Ενότητας είχε ξεχωριστή θέση καθώς, ήταν υπό πλήρη σοβιετικό έλεγχο, κάτι που την ξεχώριζε από άλλα σημεία ελέγχου που ήταν υπό τον έλεγχο των Ανατολικογερμανών και δεν είχαν άμεση σοβιετική επιρροή.

 

Σύντομα, η γέφυρα έγινε το μέρος όπου λάμβαναν χώρα πολλές ανταλλαγές κρατουμένων υψηλού προφίλ. Η αρχή έγινε με την ανταλλαγή του Σοβιετικού κατασκόπου και συνταγματάρχη Ρούντολφ Άμπελ, και του πιλότου κατασκοπευτικού αεροπλάνου των ΗΠΑ, Φράνσις Γκάρι Πάουερς, ο οποίος καταρρίφθηκε στην ΕΣΣΔ το 1960. Η ανταλλαγή, η οποία έλαβε χώρα στις 10 Φεβρουαρίου 1962, χαράχτηκε για πάντα στην αμερικανική μνήμη με το βιβλίο του 1964 του James Donovan για τη δίκη, τις διαπραγματεύσεις και την ανταλλαγή με τίτλο "Strangers on a Bridge: The Case of Colonel Abel and Francis Gary Powers". Επίσης, το γεγονός αποτέλεσε την βάση για την ταινία του 2015 του Στίβεν Σπίλμπεργκ "Η γέφυρα των κατασκόπων" (Bridge of Spies), με πρωταγωνιστή τον Τομ Χανκς ως James Donovan.

 

πηγή

 

Η επόμενη ανταλλαγή έλαβε χώρα τον Απρίλιο του 1964, όταν ο Σοβιετικός αξιωματικός πληροφοριών Konon Molody ανταλλάχθηκε με τον Βρετανό πράκτορα της MI6 Greville Wynne. Στις 12 Ιουνίου 1985, 23 Αμερικανοί πράκτορες που κρατούνταν στην Ανατολική Ευρώπη ανταλλάχθηκαν με τον κορυφαίο Πολωνό βιομηχανικό κατάσκοπο Marian Zacharski και τρεις ακόμη Σοβιετικούς πράκτορες. Η τελευταία ανταλλαγή πραγματοποιήθηκε στις 11 Φεβρουαρίου 1986, όταν ανταλλάχθηκαν ο αγωνιστής των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και πολιτικός κρατούμενος Νατάν Σαράνσκι (Anatoly Shcharansky) και τρεις Δυτικοί πράκτορες με τον Karl Koecher, τον Τσέχο κατάσκοπο που είχε διεισδύσει στη CIA και τέσσερις ακόμη Ανατολικούς πράκτορες.

 

 

Το 1980, η κυβέρνηση του Δυτικού Βερολίνου έλαβε μέτρα για να επισκευάσει το δικό της τμήμα της γέφυρας και, το 1985, χρηματοδότησε την επισκευή της ανατολικογερμανικής πλευράς, με αντάλλαγμα την επίσημη μετονομασία της γέφυρας σε "Γέφυρα Glienicke" -από το παλάτι Glienicke που βρίσκεται κοντά. Μετά την πτώση του Τείχους του Βερολίνου, η γέφυρα άνοιξε ξανά για τους πεζούς, σηματοδοτώντας ένα συμβολικό τέλος στη διαίρεση, ενώ, στο πλαίσιο της διαδικασίας επανένωσης της χώρας το 1990, ξηλώθηκαν οι οχυρώσεις και τα οδοφράγματα στα σύνορα.

 

 

από: amusing planet