Ένα λατινικό ποίημα τόσο χυδαίο που μεταφράστηκε μόλις τον 20ο αιώνα!

"Ο Κάτουλλος στης Λεσβίας", Sir Lawrence Alma-Tadema - πηγή

Οποιοσδήποτε φοιτητής της Λατινικής λυρικής ποίησης, θα σας πει ότι τα ποιήματα του Κάτουλλου είναι πολύ πρόστυχα, έχουν εμμονές με τα γεννητικά όργανα, το σπέρμα και το σεξ γενικότερα. Αλλά ένα από τα ποιήματά του είναι τόσο χυδαίο που μια σύγχρονη μετάφραση του στα Αγγλικά χωρίς λογοκρισία δημοσιευθεί μόλις τον 20ο αιώνα!

Το παρακάτω κείμενο περιλαμβάνει τη μετάφραση του ποιήματος που είναι NSFW ("Not Safe For Work", για τους μη γνώστες) και περιλαμβάνει σεξουαλικά βίαιη γλώσσα.

Το ποίημα του Κάτουλλου "Carmen 16" -συχνά αναφέρεται με τον πρώτο στοίχο, "Paedicabo ego vos et irrumabo"- είναι ένα από τα πολλά του στα οποία αναφέρεται σε δυο ανθρώπους: τον Marcus Furius Bibaculus (ο οποίος είχε σχέση με τον εραστή του Κάτουλλου, Juventius) και τον Marcus Aurelius Cotta Maximus Messalinus. Στα περισσότερα ποιήματά του στα οποία αναφέρεται στον Furius και τον Aurelius, ο Κάτουλλος τους καθυβρίζει και στο συγκεκριμένο, τους απειλεί με ρητό βιασμό:

Paedicabo ego vos et irrumabo,
Aureli pathice et cinaede Furi,
qui me ex versiculis meis putastis,
quod sunt molliculi, parum pudicum.
Nam castum esse decet pium poetam
ipsum, versiculos nihil necesse est,
qui tum denique habent salem ac leporem,
si sunt molliculi ac parum pudici
et quod pruriat
incitare possunt,
non dico pueris, sed his pilosis,
qui duros nequeunt movere lumbos.
Vos quod milia multa basiorum
legistis, male me marem putatis?
Paedicabo ego vos et irrumabo.

Μια μετάφραση του ποιήματος (από την Wikipedia):

I will sodomize you and face-fuck you,
bottom Aurelius and catamite Furius,
you who think, because my poems
are sensitive, that I have no shame.
For it's proper for a devoted poet to be moral
himself, [but] in no way is it necessary for his poems.
In point of fact, these have wit and charm,
if they are sensitive and a little shameless,
and can arouse an itch,
and I don't mean in boys, but in those hairy old men
who can't get it up.
Because you've read my countless kisses,
you think less of me as a man?
I will sodomize you and face-fuck you.

Και μια πιο ... παιχνιδιάρικη εκδοχή του Carl Sesar το 1974:

Up your ass and in your mouth
Aurelius, you too, Furius, you cocksuckers,
calling me dirt because my poems
have naughty naughty words in them.
Just the poet's got to be a boy scout
fellas, not his goddamn poems.
Anyway look, they've got wit, sass,
and sure they're lewd and lascivious,
and can get somebody pretty hard-up too,
I mean not just young kids, but you hairy guys
who can barely get your stiff asses going,
so just because you read about a lot of kisses
you want to put something nasty on me as a man?
Fuck you, up your ass and in your mouth.

Οι Αγγλόφωνοι που μπορούσαν να διαβάσουν Λατινικά ήξεραν τι έγραφε στο ποίημα και σίγουρα θα είχε μεταφραστεί, αλλά ιδιωτικά -και σίγουρα όχι μόνο στα αγγλικά αλλά και σε άλλες γλώσσες. Αλλά όταν το ποίημα μεταφράστηκε -ή ίσως καλύτερα, προσαρμόστηκε- στα Αγγλικά για δημοσίευση, οι μεταφραστές απέφυγαν την κυριολεκτικά μετάφραση σε ορισμένα σημεία του ποιήματος.

Συχνά, οι στοίχοι που θεωρούνταν οι πιο επιθετικοί -οι πρώτοι δύο και ο επαναλαμβανόμενος τελικός- έμειναν έξω από την αγγλική μετάφραση ή αντικαθιστούνταν με τους αρχικούς λατινικούς. Ακόμη και πολλές μεταφράσεις των μέσων του 20ου αιώνα ήταν εξαιρετικά ... ντροπαλές.

Πιστεύεται ότι ο λόγος που ο Κάτουλλος χρησιμοποιούσε αυτή τη συγκεκριμένη γλώσσα, περί σεξ κλπ, οφείλεται σε κάποια πρόκληση για τον ανδρισμό του.