Δευτέρα 16 Οκτωβρίου 2023

Το Μνημείο του Αιθέρα στην Βοστώνη

 
Σε μια γωνιά στον Δημόσιο Κήπο της Βοστώνης, κοντά στη διασταύρωση των οδών Arlington και Marlborough, βρίσκεται ένα μνημείο που θυμίζει μια ιατρική ανακάλυψη, τη χρήση του διαιθυλαιθέρα ως αναισθητικού. Στην κορυφή του μνημείου υπάρχει ένα γλυπτό που απεικονίζει τη διάσημη βιβλική ιστορία του Καλού Σαμαρείτη.
 
 

Η πρώτη δημόσια επίδειξη του αιθέρα ως αναισθητικού πραγματοποιήθηκε στο Γενικό Νοσοκομείο της Μασαχουσέτης στις 16 Οκτωβρίου του 1846 από τον οδοντίατρο από την Βοστώνη William Thomas Green Morton και τον γιατρό John Collins Warren. Ο Μόρτον χορήγησε τον αιθέρα και στη συνέχεια ο Γουόρεν αφαίρεσε έναν όγκο από τον λαιμό ενός αναίσθητου ασθενούς.
 
Τα νέα για την επιτυχημένη παρουσίαση διαδόθηκαν σε όλο τον κόσμο και το γεγονός προαναγγέλθηκε ως το τέλος "μιας εποχής που η χειρουργική επέμβαση ήταν βασανιστήριο και μια σοβαρή επέμβαση που έπρεπε να φοβόμαστε λιγότερο από τον ίδιο τον θάνατο". Ο Johann Friedrich Dieffenbach, ένας χειρουργός του 19ου αιώνα, δήλωσε, "Ο πόνος, η υψηλότερη συνείδηση της γήινης ύπαρξής μας, η πιο ξεχωριστή αίσθηση της ατέλειας του σώματός μας, πρέπει να υποκύψει μπροστά στη δύναμη του ανθρώπινου νου, μπροστά στη δύναμη του αιθέρα".

Το Μνημείο του Αιθέρα ανεγέρθηκε εν μέσω πολλών αντιπαραθέσεων. Ο Μόρτον ήθελε τα εύσημα για την ανακάλυψη του αιθέρα, αλλά αρκετοί γιατροί αντιτάχθηκαν στον ισχυρισμό. Ο δάσκαλος του ίδιου του Μόρτον, ο χημικός Τσαρλς Τ. Τζάκσον, επέμεινε ότι ήταν αυτός που ανακάτεψε τις χημικές ουσίες που χρησιμοποίησε ο Μόρτον στη χειρουργική επέμβαση, επομένως, η διάκριση ανήκε σ' αυτόν. Επίσης, ο οδοντίατρος από το Χάρτφορντ του Κονέκτικατ, Horace Wells, ισχυρίστηκε ότι έκανε αναισθησία με οξείδιο του αζώτου δύο χρόνια νωρίτερα, αλλά όταν του ζητήθηκε να δείξει τα αποτελέσματά του δημόσια, απέτυχε. Πλέον, είναι γνωστό ότι ο Crawford Long από την Τζόρτζια χρησιμοποιούσε αιθέρα στη χειρουργική από το 1842, πολύ πριν από τον Μόρτον, αλλά το έκανε ιδιωτικά και δε δημοσίευσε τα ευρήματά του, ούτε τα έκανε γνωστά στην ιατρική κοινότητα.
 

 
Τη διαμάχη για τον αιθέρα χειρίστηκε διπλωματικά ο καθηγητής στην Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ, Όλιβερ Γουέντελ Χολμς, ο οποίος δήλωσε ότι το μνημείο ήταν "ether or either" ("τον αιθέρα ή τον έναν από τους δύο"), αναφέροντας τους διεκδικητές της ανακάλυψης. Ο Μαρκ Τουέιν αντιτάχθηκε ξεκάθαρα στον Μόρτον και έγραψε ότι "στην Βοστώνη υπάρχει ένα μνημείο για τον άνθρωπο που … έκλεψε την ανακάλυψη από άλλον άνθρωπο… το μνημείο είναι κατασκευασμένο από ανθεκτικό υλικό, αλλά το ψέμα που λέει θα διαρκέσει ένα εκατομμύριο χρόνια". Ο Τουέιν δεν ήταν απολύτως σωστός, επειδή το Μνημείο του Αιθέρα δεν κάνει καμία αναφορά σε κανέναν από τους διεκδικητές, αλλά είναι απλώς μια ανάμνηση της πρώτης αποτελεσματικής δημόσιας επίδειξης αναισθησίας με αιθέρα.

Το μνημείο έχει ύψος περίπου 40 πόδια, είναι κατασκευασμένο από τον αρχιτέκτονα William Robert Ware από την Βοστώνη, ενώ είχε παραγγελθεί είκοσι χρόνια μετά τη διάσημη επέμβαση του Μόρτον από έναν ιδιώτη ονόματι Thomas Lee. Η σύνθεση στην κορυφή του μνημείου είναι έργο του γλύπτη John Quincy Adams Ward.
 

 
Η ονομασία
Ο αλχημιστής Ραϋμούνδος Λούλλους πιστώθηκε με την ανακάλυψη του διαιθυλαιθέρα το 1275, χωρίς όμως επαρκείς ενδείξεις γι' αυτό. Η πρώτη -αναφερόμενη- σύνθεση διαιθυλαιθέρα έγινε το 1540 από τον Βαλέριους Κόρντους, που τον ονόμασε "oleum dulce vitrioli" ("γλυκό έλαιο του βιτριολιού"), ονομασία που αντανακλά το γεγονός ότι παράγεται με συναπόσταξη μείγματος αιθανόλης και θειικού οξέος, που ονομάζονταν τότε "έλαιο του βιτριολιού" ή και απλά "βιτριόλι". Ακόμη, ο Βαλέριους Κόρντους σημείωσε κάποιες φαρμακευτικές ιδιότητες της ένωσης. Ταυτόχρονα, σχεδόν, ο Θεόφραστους Μπομπάστους, περισσότερο γνωστός ως "Παράκελσος", ανακάλυψε τις αναλγητικές ιδιότητες του διαιθυλαιθέρα. Το όνομα "ether" (αιθέρας) δόθηκε στην ένωση το 1730 από τον Αύγουστο Σιεγκμόντ Φρομπένιους, αλλά η ονομασία αυτή, στη σύγχρονη εποχή, επεκτάθηκε σε όλην την κατηγορία των αιθέρων, με αποτέλεσμα πλέον να απαιτείται το πρόθεμα "διαιθυλο", για να αποσαφηνίζεται ότι αναφερόμαστε στη συγκεκριμένη ένωση. - πηγή

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου