Παρασκευή 22 Δεκεμβρίου 2023

Γιατί το κόκκινο και το πράσινο είναι τα χρώματα των Χριστουγέννων;

 
Ο θρύλος λέει ότι η Coca-Cola έχει κάποια σχέση με αυτό, αλλά υπάρχουν και άλλες εξηγήσεις.
 
 
 
Έχοντας μπει ήδη στον Δεκέμβριο, εμφανίζονται κόκκινα και πράσινα στολίδια της περιόδου των Χριστουγέννων. Αυτά τα δύο χρώματα γεμίζουν εμπορικά κέντρα και σαλόνια σε όλο τον κόσμο και κοσμούν σχεδόν κάθε διακόσμηση. Η περίοδος των Χριστουγέννων είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με αυτόν τον χρωματικό συνδυασμό, αλλά γιατί;

Αν κανείς ψάξει στο Διαδίκτυο γιατί το κόκκινο και το πράσινο είναι τα κλασικά χρώματα των Χριστουγέννων θα δει να εμφανίζεται αμέσως η Coca-Cola.

Ο μύθος λέει ότι, τη δεκαετία του 1930, όταν το αναψυκτικό διαφημιζόταν κατά την περίοδο αυτών των γιορτινών ημερών, η εταιρεία δημιούργησε εικόνες ενός ντυμένου στα κόκκινα Άγιου Βασίλη δίπλα σε ένα πράσινο έλατο. Αυτές οι εικόνες ήταν αρκετές για να σταθεροποιήσουν το κόκκινο και το πράσινο με τα Χριστούγεννα στην κοινή συνείδηση.

Ωστόσο, αυτές οι ιστορίες δεν πρέπει να λαμβάνονται σοβαρά υπόψη. Το κόκκινο και το πράσινο ήταν τα χριστουγεννιάτικα χρώματα πολύ πριν διαφημιστεί το διάσημο αναψυκτικό ως το αγαπημένο του Άγιου Βασίλη. Για παράδειγμα, μια εφημερίδα του 1896 αναφέρει, "Η διακόσμηση της αίθουσας ήταν τόσο μοναδική και αποτελεσματική όσο οτιδήποτε επιχειρήθηκε ποτέ. Τα χριστουγεννιάτικα χρώματα, το κόκκινο και το πράσινο, κυριαρχούσαν".

Αν και μπορεί να μην υπάρχει οριστική ομοφωνία για το πώς δημιουργήθηκε αυτός ο συνδυασμός χρωμάτων, υπάρχουν κάποιες ενδιαφέρουσες εξηγήσεις.

Ο Παράδεισος
Η πιο ασαφής εξήγηση υποδηλώνει ότι το κόκκινο και το πράσινο μπορεί να προέρχονται από τα "έργα του παραδείσου", παραδοσιακά έργα που παίζονταν την παραμονή των Χριστουγέννων και είχαν να κάνουν με τον εκτοπισμό του Αδάμ και της Εύας από τον Κήπο της Εδέμ. Η ιστορία δεν μπορεί να αναπαραχθεί χωρίς ένα δέντρο, επομένως οι σκηνικές οδηγίες που έχουν διασωθεί από ένα θεατρικό έργο του 12ου αιώνα ανέφεραν ότι "πρέπει να υπάρχουν δέντρα", και αφού ήταν χειμώνας, κάθε όμορφο δέντρο ήταν πιθανώς αειθαλές. Επίσης, έπρεπε να κρέμεται ένα φρούτο, ένα κόκκινο μήλο ή ένα ρόδι, για παράδειγμα.

Θεωρείται ότι, αν και τα "έργα του παραδείσου" ξεχάστηκαν, το δέντρο παρέμεινε και μετατράπηκε στο σύγχρονο χριστουγεννιάτικο δέντρο. Υπάρχει μια άποψη ότι το κόκκινο του καρπού και το πράσινο του δέντρου συνέδεαν τα δύο χρώματα κατά τη λαϊκή φαντασία με την περίοδο των Χριστουγέννων.

Τα "έργα του παραδείσου" δεν ήταν τα μόνα βιβλικά έργα που παίζονταν κατά την περίοδο του Μεσαίωνα. Ένα από τα πιο διάσημα είναι το παιχνίδι "Second Shepherds'" -ή Shepherd's, δεν είναι ξεκάθαρο-, το οποίο συνδυάζει μια φάρσα για την κλοπή προβάτων με μια ιστορία της Γέννησης. Στην ιστορία, ένα από τα δώρα που παρουσιάζονται στον μικρό Χριστό είναι ένα κλαδί με κεράσια -όχι γκι, αλλά κεράσια. Μερικοί ιστορικοί υποστηρίζουν ότι αυτό δείχνει μια συσχέτιση του κόκκινου και του πράσινου με τα Χριστούγεννα που χρονολογούνται εδώ και αιώνες.

Γκι
Το γκι (πουρνάρι) είναι ένας ακόμη δημοφιλής υποψήφιος για το γιατί το πράσινο και το κόκκινο έφτασαν να αντιπροσωπεύουν τα Χριστούγεννα. Ο καθηγητής Θρησκευτικών Bruce David Forbes θεωρεί ότι, κατά τη διάρκεια του Μεσαίωνα, οι Ευρωπαίοι έψαχναν κάτι να κάνουν κατά τη διάρκεια της απραξίας του χειμώνα. Οπότε, γιατί να μην κάνουμε μια γιορτή;
Αυτή η γιορτή "θα είχε αειθαλή φυτά, ως σημάδια ζωής όταν όλα τα άλλα φαίνεται να έχουν πεθάνει, και άλλα, που όχι μόνο παραμένουν πράσινα, αλλά μάλιστα καρποφορούν στη μέση του χειμώνα, όπως το πουρνάρι" (στην πραγματικότητα, ο ιξός είναι λευκός). Αυτό λοιπόν το φυτό, με το λαμπερό κόκκινο και πράσινο στη μέση του χειμώνα, μπορεί να είναι μια από τις εξηγήσεις για τα χρώματα των Χριστουγέννων.

Εικονοστάσια (τέμπλα)
Το 2011, ο καθηγητής του Πανεπιστημίου του Κέμπριτζ Spike Bucklow σημείωσε, "Αναγνωρίζουμε το γκι ως ένα κατ' ουσίαν χριστουγεννιάτικο φυτό. Το κόκκινο και το πράσινο είναι χαρακτηριστικό των Ημερών λόγω των ανθρώπων της Βικτωριανής Εποχής, το οποίο είχε συνδεθεί με αυτούς λόγω του χρώματος από τον Μεσαίωνα που μπορούμε να δούμε ακόμα στα εικονοστάσια του 15ου και 16ου αιώνα".
Τα εικονοστάσια αποτελούσαν αναπόσπαστο μέρος των δυτικών εκκλησιών μέχρι περίπου την εποχή της Μεταρρύθμισης. Σκοπός τους ήταν να διαχωρίσουν το σηκό (όπου βρίσκεται το εκκλησίασμα) από το ιερό (γύρω από την Ιερά Τράπεζα, όπου βρισκόταν ήταν ο κλήρος) και ήταν περίτεχνα σκαλισμένα με τοπικούς αγίους, δωρητές ή άλλες μορφές, και είναι βαμμένα.
Σύμφωνα με τον Bucklow, δημοφιλείς συνδυασμοί χρωμάτων ήταν το κόκκινο/πράσινο και το μπλε/χρυσό, και ήταν κάτι σαν όριο μεταξύ των κληρικών και των ενοριτών.
Μέχρι τη Μεταρρύθμιση, στην Αγγλία, τα τέμπλα βρέθηκαν, σε μεγάλο βαθμό, εκτός χρήσης. Στα χρόνια που ακολούθησαν, υπέστησαν βανδαλισμούς ή αγνοήθηκαν και αποσυντέθηκαν. Αιώνες αργότερα, σύμφωνα με τον Bucklow, οι άνθρωποι της Βικτωριανής εποχής άρχισαν να τα αποκαθιστούν και παρατήρησαν τον συνδυασμό του κόκκινου με το πράσινο. Ίσως, προσάρμοσαν αυτόν τον συνδυασμό χρωμάτων στην γιορτή για ένα άλλο όριο, το τέλος ενός έτους και την αρχή του επόμενου.
Μάλιστα, για να υποστηρίξει το επιχείρημά του ότι ένας συνδυασμός κόκκινου και πράσινου χρώματος συμβολίζει τα όρια, ο Bucklow αναφέρει μια συλλογή ουαλικών ιστοριών του 13ου αιώνα. Όπως ανέφερε σε ένα δελτίο τύπου του Κέιμπριτζ το 2011, "Ως παράδειγμα, η κωδικοποίηση κόκκινου-πράσινου χρώματος εμφανίζεται στο Mabinogion, μια συλλογή ουαλικών ιστοριών από τον 13ο αιώνα, αλλά σχεδόν σίγουρα βασίζεται σε μια προφορική παράδοση που χρονολογείται από τους προ- Χριστιανούς Κέλτες πολλούς αιώνες πριν. Ο ήρωας εμφανίζεται σε ένα μισοκόκκινο, μισοπράσινο δέντρο που σηματοδοτεί ένα όριο".
 
Αν και κανείς δεν μπορεί να εξηγήσει τη σχέση μας με το κόκκινο και το πράσινο για τα Χριστούγεννα, είναι σαφές ότι δεν πρόκειται για πρόσφατη εξέλιξη.

από: mental floss

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου