Κυριακή 31 Δεκεμβρίου 2023

Ο -ίσως, βάναυσος δολοφόνος- Père Fouettard είναι ο βοηθός του Γάλλου Αγίου Βασίλη

Ο St. Nicholas και ο Père Fouettard - πηγή
 
Κάθε 6 Δεκεμβρίου, σε όλη την ανατολική Γαλλία, ο καλοκάγαθος St Nicholas (ο Άγιος Νικόλαος είναι ο αντίστοιχος Άγιος Βασίλης στην Γαλλία, αλλά και αλλού) επισκέπτεται εμφανίζεται σε σχολεία και παιδικούς σταθμούς, όπου αφήνει λιχουδιές και μικρά δώρα για τα καλά παιδιά. Σε κάθε επίσκεψη όμως, δίπλα του βρίσκεται και μια απόκοσμη φιγούρα με βρώμικη, μαύρη γενειάδα. Είναι ο Père Fouettard, που στα γαλλικά σημαίνει "ο γερο-Μαστιγωτής", που έχει πάντα μαζί του ένα μαστίγιο. Είναι ένας χασάπης του οποίου η αγαπημένη ασχολία είναι να τρώει παιδιά, αν και στις μέρες μας συνήθως συμβιβάζεται με το να απειλεί να μαστιγώσει ή να δώσει κάρβουνο στα κακά παιδιά.
 
Πώς όμως προέκυψε αυτή η άγρια φιγούρα και γιατί τον λένε έτσι;
 
 
 
Υπάρχουν δύο δημοφιλείς θεωρίες πίσω από την προέλευση του Père Fouettard, και οι δύο συνδέονται με ιστορίες με τον πραγματικό St. Nicholas.

Ο St. Nicholas υπήρξε εξέχουσα προσωπικότητα στην ανατολική Γαλλία τουλάχιστον από το 1477, όταν ονομάστηκε προστάτης άγιος της περιοχής της Λωρραίνης. Ένας από τους πιο γνωστούς μύθους για τον άγιο αφορά την αντιπαράθεσή του με έναν χασάπη που έτρωγε παιδιά. Ο κρεοπώλης, λέει ο μύθος, σκότωσε, τεμάχισε και αποθήκευσε το κρέας τριών χαμένων παιδιών σε ένα βαρέλι με αλάτι. Εκείνο όμως το βράδυ, ο άγιος χτύπησε την πόρτα του, ζητώντας του φαγητό. Φοβούμενος τις συνέπειες του να ταΐσει με ανθρώπινη σάρκα στον τότε επίσκοπο, ο χασάπης είπε ψέματα και ισχυρίστηκε ότι δεν του είχε μείνει καθόλου φαγητό. Αντ' αυτού, ο άγιος φέρεται να ζήτησε λίγο αλάτι.
 
Ο χασάπης κατάλαβε ότι ο άγιος είχε ανακαλύψει τι είχε κάνει και έτσι, αναγκάστηκε να ομολογήσει τα εγκλήματά του. Ο καλός άγιος ανέστησε τα παιδιά βάζοντας τρία δάχτυλα στο βαρέλι και έδεσε τον χασάπη με αλυσίδες στο γάιδαρό του, οπότε τον ανάγκασε να γίνει σύντροφός του.

Υπάρχει όμως και μια πιο πραγματική εκδοχή της ιστορίας.
 
Το 1552, η Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, με επικεφαλής τον αυτοκράτορα Κάρολο Ε', πολιόρκησε την πόλη Μετς. Οι Γάλλοι κάτοικοι της πόλης δημιούργησαν ένα αποτρόπαιο ομοίωμα του Καρόλου, το οποίο έκαψαν και περιέφεραν στους δρόμους. Επειδή το ομοίωμα φτιάχτηκε από την τοπική συντεχνία βυρσοδεψών, που συνήθως έφεραν μαστίγια, έδωσαν ένα μαστίγιο και στο ομοίωμα, δημιουργώντας έτσι τον Père Fouettard. Όταν τον επόμενο χρόνο η πόλη απελευθερώθηκε, επανέφεραν το παραμορφωμένο ομοίωμα για να γιορτάσουν τη γιορτή του St. Nicholas.

"Είναι πιθανό οι ιστορίες του χασάπη και του Père Fouettard να συγχωνεύτηκαν με την πάροδο του χρόνου", λέει η Nadia Hardy, ιστορικός στην γαλλική πόλη Νανσί. Και έτσι γεννήθηκε ο θρύλος.

Οι κακόβουλες φιγούρες των Χριστουγέννων δεν είναι τόσο σπάνιες. Αποδεικνύεται ότι τα τρομακτικά τέρατα κάνουν πολύ καλή δουλειά κρατώντας τα παιδιά φρόνιμα, ειδικά σε σημαντικές στιγμές όπως οι διακοπές. Και δεδομένου ότι οι χριστουγεννιάτικες παραδόσεις είναι συχνά ένας συνδυασμός χριστιανικών και παγανιστικών παραδόσεων, έχουν εμφανιστεί όλα τα είδη χαρακτήρων που βασίζονται στην τοπική λαογραφία. Το σημαντικό είναι ότι κάποιος άλλος -και όχι ο εκάστοτε Άγιος Βασίλης- κάνει την "βρώμικη" δουλειά. Φιγούρες όπως ο Père Fouettard και ο διάσημος Γερμανικός Κράμπους είναι σκόπιμα τρομακτικές και είναι τα αντίθετα της καλοσύνης και της γενναιοδωρίας του αγίου. Άλλωστε, ο αγαπημένος άγιος των παιδιών δεν μπορεί να τους μοιράζει κάρβουνο και να τα απειλεί.

Κάθε χρόνο, την ημέρα του St. Nicholas, σε διάφορες πόλεις στην ανατολική Γαλλία διοργανώνονται ετήσιες παρελάσεις, κατά τις οποίες αναπαράγουν την ιστορία του αγίου που έσωσε τα παιδιά από τον κανίβαλο Père Fouettard. Μάλιστα στη Νανσί, η αναπαράσταση ολοκληρώνεται με τον δήμαρχο να δίνει στον άγιο τα κλειδιά της πόλης.
 
από: mental floss

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου