Ο τρόπος με τον οποίο χρησιμοποιούμε τη λέξη "sic" είναι λίγο διαφοροποιημένος από την κυριολεκτική της σημασία.
Πιθανότατα, κάπου θα το έχετε δει, μιας και χρησιμοποιείται, τόσο στα ελληνικά όσο και σε άλλες γλώσσες, με παρόμοιο τρόπο.
Διαβάζετε ένα άρθρο και, ακριβώς στη μέση ενός αποσπάσματος, βρίσκεται η λέξη "sic" μέσα σε παρενθέσεις -και συνήθως με ένα θαυμαστικό. Ίσως ήδη να γνωρίζετε ότι η λέξη "sic" σημαίνει ότι, η λέξη ή η φράση που προηγείται ακριβώς πριν δεν έχει αλλοιωθεί από το αρχικό απόσπασμα -παρόλο που μπορεί να είναι ανορθόγραφο ή απλά μια παράξενη επιλογή λέξης.
Τι σημαίνει η λέξη "sic";
Όπως πολλοί άλλοι όροι -στα αγγλικά, "e.g." από το "exempli gratia", το mea culpa και αμέτρητοι άλλοι-, το "sic" είναι λατινική, είναι τροπικό επίρρημα και σημαίνει "έτσι" (ούτως). Βέβαια, στα αγγλικά υπάρχουν πολλά "backronym" (αρκτικόλεξο που σχηματίζεται από μια ήδη υπάρχουσα λέξη επεκτείνοντας τα γράμματά της στις λέξεις μιας φράσης) που το περιγράφουν ως "spelling is correct" (η ορθογραφία είναι σωστή), "said in copy" (ειπώθηκε σε αντίγραφο), "said in context" (ειπώθηκε στο πλαίσιο).
Τι σημαίνει η λέξη "sic";
Όπως πολλοί άλλοι όροι -στα αγγλικά, "e.g." από το "exempli gratia", το mea culpa και αμέτρητοι άλλοι-, το "sic" είναι λατινική, είναι τροπικό επίρρημα και σημαίνει "έτσι" (ούτως). Βέβαια, στα αγγλικά υπάρχουν πολλά "backronym" (αρκτικόλεξο που σχηματίζεται από μια ήδη υπάρχουσα λέξη επεκτείνοντας τα γράμματά της στις λέξεις μιας φράσης) που το περιγράφουν ως "spelling is correct" (η ορθογραφία είναι σωστή), "said in copy" (ειπώθηκε σε αντίγραφο), "said in context" (ειπώθηκε στο πλαίσιο).
Αν και δεν πρόκειται για μια καινούργια λέξη, οι Άγγλοι συγγραφείς άρχισαν να το χρησιμοποιούν στα τέλη του 19ου αιώνα, σύμφωνα με το Oxford English Dictionary.
Πώς να το χρησιμοποιήσετε σωστά
Το "sic" είναι συχνά μέσα σε αγκύλες ή παρενθέσεις και μπορεί να γράφεται με πλάγια γραφή ή και όχι. Όσο για το πότε μπορεί να θέλετε να το χρησιμοποιήσετε, υπάρχουν μερικά διαφορετικά σενάρια.
Το ένα είναι όταν ένα απόσπασμα παρουσιάζει ένα τυπογραφικό λάθος, ένα ορθογραφικό λάθος ή ένα γραμματικό λάθος. Όταν το βάλετε την πρώτη φορά για να επιστήσετε την προσοχή στο σφάλμα, δεν χρειάζεται να ξαναμπεί εάν το ίδιο σφάλμα εμφανίζεται σε μεταγενέστερο απόσπασμα από την ίδια πηγή.
Μπορεί επίσης να φανεί χρήσιμο εάν γράφετε κάτι που ο αναγνώστης μπορεί να ερμηνεύσει -κατά λάθος- ως λάθος. Το Merriam-Webster αναφέρει ως παράδειγμα το κόμικ Funny Aminals. Η ορθογραφία των ζώων είναι σκόπιμη, αλλά κάποιος που δεν είναι εξοικειωμένος με αυτό θα μπορούσε εύκολα να σκεφτεί ότι ο συγγραφέας έκανε ένα τυπογραφικό λάθος.
Όσο βολικό κι αν φαίνεται, κάποιοι το θεωρούν προβληματικό. Όπως το έθεσε ο Merrill Perlman της Columbia Journalism Review, "μπορεί να αποδειχθεί σαρκαστικό, δίνοντας την αίσθηση του 'εμείς ξέρουμε καλύτερα', σε βάρος του αρχικού συγγραφέα".
Ορισμένοι συνιστούν τη χρήση του με φειδώ ή και καθόλου. Το 2019, το Associated Press Stylebook ανακοίνωσε ότι στο εξής θα το απέσυρε οριστικά.
"Οι περισσότεροι δεν μιλούν, χωρίς περιστροφές, με τέλειες γραμματικά προτάσεις", έγραψε το Stylebook στο Twitter. "Η χρήση αποσπασμάτων που δεν είναι απαραίτητα ή η προσοχή σε λάθη με ένα 'sic' που οι αναγνώστες δεν καταλαβαίνουν ούτως ή άλλως, δεν εξυπηρετεί κανέναν". Αντίθετα, οι ειδικοί συνιστούν απλώς να παραφράσετε ένα απόσπασμα εάν αυτή είναι η καλύτερη μέθοδος "για να μεταφέρετε πληροφορίες με τον σαφέστερο δυνατό τρόπο". Αν το απόσπασμα περιέχει γραμματικό ή ορθογραφικό λάθος (όπως και τυπογραφικά λάθη), μπορείτε κανείς να χρησιμοποιήσει αγκύλες για να το διορθώσει απευθείας.
Μπορεί επίσης να φανεί χρήσιμο εάν γράφετε κάτι που ο αναγνώστης μπορεί να ερμηνεύσει -κατά λάθος- ως λάθος. Το Merriam-Webster αναφέρει ως παράδειγμα το κόμικ Funny Aminals. Η ορθογραφία των ζώων είναι σκόπιμη, αλλά κάποιος που δεν είναι εξοικειωμένος με αυτό θα μπορούσε εύκολα να σκεφτεί ότι ο συγγραφέας έκανε ένα τυπογραφικό λάθος.
Όσο βολικό κι αν φαίνεται, κάποιοι το θεωρούν προβληματικό. Όπως το έθεσε ο Merrill Perlman της Columbia Journalism Review, "μπορεί να αποδειχθεί σαρκαστικό, δίνοντας την αίσθηση του 'εμείς ξέρουμε καλύτερα', σε βάρος του αρχικού συγγραφέα".
Ορισμένοι συνιστούν τη χρήση του με φειδώ ή και καθόλου. Το 2019, το Associated Press Stylebook ανακοίνωσε ότι στο εξής θα το απέσυρε οριστικά.
"Οι περισσότεροι δεν μιλούν, χωρίς περιστροφές, με τέλειες γραμματικά προτάσεις", έγραψε το Stylebook στο Twitter. "Η χρήση αποσπασμάτων που δεν είναι απαραίτητα ή η προσοχή σε λάθη με ένα 'sic' που οι αναγνώστες δεν καταλαβαίνουν ούτως ή άλλως, δεν εξυπηρετεί κανέναν". Αντίθετα, οι ειδικοί συνιστούν απλώς να παραφράσετε ένα απόσπασμα εάν αυτή είναι η καλύτερη μέθοδος "για να μεταφέρετε πληροφορίες με τον σαφέστερο δυνατό τρόπο". Αν το απόσπασμα περιέχει γραμματικό ή ορθογραφικό λάθος (όπως και τυπογραφικά λάθη), μπορείτε κανείς να χρησιμοποιήσει αγκύλες για να το διορθώσει απευθείας.
Παραδείγματα χρήσης
Ο γνωστός φιλόλογος Χ μου έστειλε επιστολή διαμαρτυρίας και ξεκινούσε «Αγαπιτέ (sic!) Γιώργο»!
Χρησιμοποιείται ειρωνικά, για να τονίσει τη λανθασμένη ορθογραφία της λέξης «αγαπιτέ» αντί του σωστού «αγαπητέ».
Ο Διονύσιος Σολωμός στο ποίημά του «Η Γυναίκα της Ζάκυνθος» γράφει: «Και έστεκα και εθεωρούσα τα τέσσερα δάχτυλα για πολληώρα [sic]»
Χρησιμοποιείται ουδέτερα, για να δείξει ότι η ιδιαιτερότητα της λέξης «πολληώρα» (αντί του αναμενόμενου «πολλή ώρα») προέρχεται από το πρωτότυπο και δεν είναι αβλεψία αυτού που το αναπαράγει.
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι τα κουμπαριλίκια [sic] είναι πληγή για τον τόπο.
Χρησιμοποιείται για να τονίσει ότι η ενδεχομένως απροσδόκητη «λαϊκή» λέξη «κουμπαριλίκια» χρησιμοποιήθηκε αυτούσια από τον ΠτΔ.
Ο Περιφερειάρχης Πελοποννήσου είπε ότι έχει βάλει το νησί (sic!) σε τροχιά ανάπτυξης
Εδώ χρησιμοποιείται και για να δείξει ότι η λ. «νησί» χρησιμοποιήθηκε από τον ίδιο τον Περιφερειάρχη αλλά και για να επιστήσει την προσοχή του αναγνώστη στη χρήση της λ. «νησί» ως προς την Πελοπόννησο, για να ειρωνευτεί δηλαδή το λάθος.
από: mental floss και wikipedia
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου