Σάλπιγξ Ελληνική: Η πρώτη εφημερίδα της νεώτερης Ελλάδας

Για ένα εμπόλεμο έθνος, βασικό ρόλο παίζει η ενημέρωση. Η Σάλπιγξ η Ελληνική ήταν η πρώτη εφημερίδα της νεώτερης Ελλάδας η οποία δημοσίευσε το πρώτο της φύλλο στην καρδιά της Ελληνικής Επανάστασης, την 1η Αυγούστου του 1821.

Ήταν ο Δημήτριος Υψηλάντης αυτός που έφερε στην Ελλάδα το πρώτο μικρό Τυπογραφείο από την Τεργέστη και το εγκατέστησε στην Καλαμάτα. Η εφημερίδα ονομάστηκε «Σάλπιγξ Ελληνική» και είχε σκοπό να ενημερώνει τους επαναστατημένους Έλληνες (όσους ήξεραν να ανάγνωση) για όσα συνέβαιναν στον ελλαδικό χώρο αλλά και στο εξωτερικό.

Ο Δημήτριος Υψηλάντης όρισε ως επιστάτη και εκδότη, έναν λόγιο της εποχής που είχε πρότερη εκδοτική εμπειρία. Ήταν ο Θεόκλητος Φαρμακίδης, ο οποίος είχε συμμετάσχει στην έκδοση του «Λογίου Ερμού» (Λόγιος Ερμής).

Ο Θεόκλητος Φαρμακίδης θεωρείται ο «πατέρας» της ελληνικής δημοσιογραφίας. Γεννήθηκε στις 15 Ιανουαρίου του 1784 και πέθανε στην Αθήνα στις 26 Απριλίου του 1860. Ήταν διδάσκαλος του Γένους, αγωνιστής της Επανάστασης, κληρικός και από τους κορυφαίους Έλληνες διαφωτιστές.

Στο πρώτο του άρθρο στην Ελληνική Σάλπιγγα, ο Θεόκλητος Φαρμακίδης σημειώνει: «Εις τας παρούσας περιστάσεις της Ελλάδος, ότε το ελληνικόν γένος, μη υπομένον τον βαρύν της τυραννίας ζυγόν, τον οποίον έφερεν αναξίως αιώνας ολοκλήρους, απεφάσισεν υπό την προστασία της Θείας Προνοίας, να πιάση τα όπλα, διά να αναλάβη την οποίαν απώλεσεν αυτονομίαν, είναι αναγκαιοτάτη εφημερίς εις την Ελλάδα εκδιδομένη».

Στο πρώτο φύλλο της εφημερίδας μεταξύ άλλων δημοσιεύθηκε και η Προκήρυξη του Αλέξανδρου Υψηλάντη της 24ης Φεβρουαρίου του 1821, που είχε απευθύνει από το Ιάσιο για την επανάσταση στην Μολδοβλαχία.

Το δεύτερο φύλλο φιλοξένησε επίσης μία έκκληση του Υψηλάντη προς τους κατοίκους της Λειβαδιάς. Στις παραινέσεις αυτές ο πρίγκιπας καλούσε τους Έλληνες να βρίσκονται σε πολεμική εγρήγορση, να βρίσκονται σε ομόνοια, αλλά και να μην κακοποιούν άοπλους Τούρκους.

Στο τρίτο και τελευταίο φύλλο, καταχωρήθηκε η έκκληση του Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη και της Μεσσηνιακής Συγκλήτου, κατά την οποία γινόταν γνωστό προς όλες τις μεγάλες ευρωπαϊκές Αυλές πως το γένος των Ελλήνων έπιασε τα όπλα και ξεσηκώθηκε για την ελευθερία του.

Παρά τον «αγωνιστικό» χαρακτήρα της εφημερίδας, ο βίος της θα είναι βραχύς καθώς θα σταματήσει την κυκλοφορία της μετά από το τρίτο φύλλο. Ο ίδιο ο Φαρμακίδης τόνισε πως δεν επρόκειτο να αντέξει τις συνεχόμενες επεμβάσεις προληπτικής δημοσιογραφίας. «Δεν ενέδωσα εις το δεσποτικόν μέτρον της προεξετάσεως» είχε πει.

Τα τρία φύλλα της εφημερίδας φυλάσσονται σήμερα στην Βιβλιοθήκη της Βουλής.

πηγή: iefimerida.gr