Ο Γαλαξίας πάνω από την πυραμίδα El Castillo στο Μεξικό - φωτογραφία: Piotr Nikiel
Ο Δημόκριτος (460 - 370 π.Χ.) ήταν ο πρώτος άνθρωπος που χωρίς όργανα ισχυρίσθηκε ότι ο Γαλαξίας αποτελείται από απομακρυσμένα άστρα: "Γαλαξίας εστί πολλών και μικρών και συνεχών αστέρων, συμφωτιζομένων αλλήλοις, συναυγασμός δια την πύκνωσιν".
Ο Γαλαξίας, πάνω από ένα δάσος, είναι γεμάτος από σκόνη και αέρια - φωτογραφία: Marius Kasteckas
Το ηλιακό σύστημα μας βρίσκεται στις παρυφές του Γαλαξία, και έτσι αυτός, καθώς τον κοιτάμε κατά μήκος, φαίνεται να σχηματίζει μία γαλακτόχρωμη, φωτεινή λωρίδα από πάρα πολλά αστέρια -τουλάχιστον 200 δισεκατομμύρια και ενδεχομένως έως και 400 δισεκατομμύρια- που διασχίζει τον ορατό από τη Γη ουρανό από την μία πλευρά του ορίζοντα μέχρι την άλλη.
Από τα Ιμαλάια. Ο κύριος δίσκος του Γαλαξία έχει διάμετρο περίπου 120.000 έτη φωτός, ενώ το κεντρικό εξόγκωμα του έχει διάμετρο 12.000 έτη φωτός - φωτογραφία: Anton Jankovoy
Υπάρχουν πολλοί μύθοι που εξηγούν την γένεση του Γαλαξία. Συγκεκριμένα, υπάρχουν δυο παρόμοιοι αρχαίοι μύθοι που εξηγούν την ετυμολογία του ονόματος "Γαλαξίας" -ο όρος προέρχεται από τις λέξεις "γάλα" και "άξονας" και δόθηκε λόγω της ορατής από τη Γη θαμπής γαλακτόχρωμης ζώνης (άξονα) του λευκού φωτός που εμφανίζεται στην ουράνια σφαίρα- και τη σχέση του με το γάλα. Κάποιοι μύθοι τον συνδέουν με ένα κοπάδι από βόδια των οποίων το γάλα δίνει στον ουρανό τη μπλε απόχρωση. Στην Ανατολική Ασία, πίστευαν πως η θαμπή ζώνη αστεριών είναι το "Ασημένιο Ποτάμι" του Παραδείσου.
Ο Γαλαξίας και το Βόρειο Σέλας - φωτογραφία: Iurie Belegurschi
Στην ελληνική μυθολογία, ο Γαλαξίας σχηματίστηκε από την Ήρα, η οποία έχυσε γάλα στον ουρανό, όταν ανακάλυψε πως ο Δίας την ξεγέλασε και τάιζε τον νεαρό Ηρακλή. Σε κάποια άλλη εκδοχή, ο Ερμής έβαλε στα κρυφά τον Ηρακλή στον Όλυμπο για να τραφεί από τα στήθη της Ήρας που κοιμόταν. Ο Ηρακλής δάγκωσε τη θηλή της Ήρας και το γάλα της εκτινάχθηκε στους ουρανούς σχηματίζοντας τον Γαλαξία.
Ο δίσκος δεν είναι απολύτως επίπεδος. Δύο από τους γείτονες του -το Μέγα και Μικρό Νέφος του Μαγγελάνου- τον "πιέζουν" - φωτογραφία: Dave Morrow
Η "Ακασάγκανγκα" είναι το ινδικό όνομα για τον Γαλαξία μας, που σημαίνει ο Γάγγης του ουρανού.
Ο Γαλαξίας πάνω από τον κόλπο Catherine στην Αυστραλία. Ο Γαλαξίας δεν ήταν πάντα όπως είναι σήμερα, σπειροειδής. Απέκτησε το μέγεθος και το σχήμα του, "τρώγοντας" άλλους γαλαξίες - φωτογραφία: άγνωστος
Στη φινλανδική μυθολογία ο Γαλαξίας ονομαζόταν Λινουνράτα (μονοπάτι των πουλιών). Οι Φινλανδοί παρατήρησαν ότι τα αποδημητικά πουλιά χρησιμοποιούσαν τον Γαλαξία ως οδηγό για να ταξιδέψουν νότια, όπου πίστευαν ότι βρίσκεται το Λιντουκότο (το σπίτι των πουλιών). Αρκετά αργότερα οι επιστήμονες επιβεβαίωσαν την παρατήρηση των Φιλανδών. Τα αποδημητικά πουλιά έχουν τον Γαλαξία ως οδηγό για να ταξιδεύουν στα θερμότερα κλίματα κατά τη διάρκεια του χειμώνα. Ακόμα και σήμερα ο Γαλαξίας λέγεται Λινουνράτα στη φινλανδική γλώσσα.
Πάνω από Άινταχο των ΗΠΑ - φωτογραφία: άγνωστος
Στα σουηδικά, ο Γαλαξίας είναι γνωστός ως Βιντεργκάταν (οδός του χειμώνα), για προφανείς λόγους: είναι περισσότερο ορατός τον χειμώνα στη Σκανδιναβία.
Πάνω από το όρος Φούτζι στην Ιαπωνία - φωτογραφία: άγνωστος
Στην αρχαία αρμενική μυθολογία ο Γαλαξίας ονομαζόταν "Η Οδός του Κλέφτη Αχύρων", συνδέοντάς τον με έναν από τους θεούς, που έκλεψε άχυρο και κατά την προσπάθειά του να ξεφύγει από τους ουρανούς με ένα ξύλινο άρμα, έπεσε κάποιο από το άχυρο στο δρόμο. Αυτή η ονομασία διαδόθηκε από τους Άραβες. Υπάρχει και ελληνική εκδοχή του μύθου, όπου κλέφτης του άχυρου είναι κάποιος παπάς, γι' αυτό σε πολλές περιοχές ονομάζουν το οπτικό φαινόμενο του Γαλαξία, "Άχυρο του Παπά".
Ο Γαλαξίας έχει μια άλω από σκοτεινή ύλη, που αποτελεί πάνω από το 90% της μάζας του. Αυτό σημαίνει ότι αυτό που βλέπουμε -με γυμνό μάτι ή τηλεσκόπιο- αποτελεί λιγότερο από το 10% της μάζας του - φωτογραφία: Elmar Akhmetov
Πάνω από τα βουνά στο Τιρόλο της Αυστρίας. Φωτογραφίες του Γαλαξία από ψηλά δεν υπάρχουν (ακόμη) επειδή βρισκόμαστε μέσα στο γαλαξιακό δίσκο, περίπου 26.000 έτη φωτός από το γαλαξιακό κέντρο - φωτογραφία: Michi B
από: one big photo
πληροφορίες: βικιπαίδεια
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου