Ο Νότιος Πόλος Έλλειψης Πρόσβασης, το πιο απομακρυσμένο σημείο της Ανταρκτικής

Το πιο μοναχικό άγαλμα του κόσμου, η προτομή του Λένιν στον Σταθμό του Πόλου Έλλειψης Πρόσβασης το 2008

Η ψυχρή ματιά του Λένιν, που διαπερνά τον παγωμένο αέρα, είναι το μόνο πράγμα που θα συναντήσει κανείς για πολλά χιλιόμετρα σ' αυτό το απέραντο παγωμένο τοπίο, στο πιο απομακρυσμένο μέρος της Ανταρκτικής. Η προτομή του Σοβιετικού πολιτικού έμεινε εδώ, τοποθετημένη στην οροφή ενός ερευνητικού σταθμού, από τα μέλη της Τρίτης Σοβιετικής Ανταρκτικής Αποστολής. Σήμερα, είναι το μοναδικό ορατό τμήμα του σταθμού που πλέον δε λειτουργεί. Το υπόλοιπο τμήμα του είναι θαμμένο κάτω από το παχύ χιόνι.



Η Τρίτη Σοβιετική Ανταρκτική Αποστολή έφθασε σε αυτή την απομακρυσμένη τοποθεσία στις 14 Δεκεμβρίου του 1958. Ο τόπος αυτός ονομάζεται Πόλος Έλλειψης Πρόσβασης, επειδή είναι το πιο απομακρυσμένο σημείο της ηπείρου της Ανταρκτικής, προς οποιαδήποτε κατεύθυνση, από τις γύρω θάλασσες, και ως εκ τούτου είναι πολύ πιο απομακρυσμένος και είναι δύσκολο να προσεγγιστεί από τον γεωγραφικό Νότιο Πόλο.

Η αποστολή οργανώθηκε στο πλαίσιο του Διεθνούς Γεωφυσικού Έτους -μια περίοδος που κυμαίνεται από τα μέσα του 1957 μέχρι τα τέλη του 1958- κατά την οποία ενθαρρύνθηκε η επιστημονική ανταλλαγή μεταξύ Ανατολής και Δύσης. Στην πραγματικότητα, ήταν μια ακόμη ευκαιρία για τις ΗΠΑ και τη Ρωσία να ξεπεράσουν ο ένας τον άλλο στον Ψυχρό Πόλεμο. Πριν λίγους μήνες, οι Αμερικανοί είχαν εγκαταστήσει το σταθμό Amundsen-Scott στο Νότιο Πόλο και οι Ρώσοι αποφάσισαν να φτάσουν πρώτοι στον Νότιο Πόλο Έλλειψης Πρόσβασης, το πιο απομακρυσμένο σημείο της Ανταρκτικής.

Τον Δεκέμβριο του 1958, λίγο πριν λήξει το Διεθνές Γεωφυσικό Έτος, μια ομάδα 18 ανδρών ξεκίνησε για τον Πόλο, μεταφέροντας μαζί τους εξοπλισμό και προκατασκευασμένα κτίρια. Μετά την άφιξή τους στον προορισμό τους, στις 14 Δεκεμβρίου, άρχισαν να χτίζουν έναν μικρό σταθμό που περιλάμβανε μια καλύβα για τέσσερα άτομα, έναν σταθμό ραδιοφώνου, δύο πύργους κεραίας ραδιοφώνου ύψους 20 μέτρων και έναν σταθμό μετεωρολογικών οργάνων. Στην κορυφή της καλύβας στήθηκε μια προτομή του Λένιν, στραμμένη προς τη Μόσχα.

Η καλύβα όπως ήταν το 1965 πριν καλυφτεί από το χιόνει

Αρχικά, είχε προβλεφθεί ώστε ο σταθμός να έχει προμήθειες τροφίμων και καυσίμων για 6 μήνες, αλλά σύντομα η ομάδα συνειδητοποίησε ότι το σημείο ήταν πολύ απομακρυσμένο για μόνιμη χρήση. Μετά από μόλις 12 ημέρες, προσγειώθηκε ένα αεροσκάφος σε ένα αυτοσχέδιο αεροδρόμιο κοντά στο σταθμό και πήρε τέσσερις ερευνητές, ενώ οι υπόλοιποι έφυγαν με έλκηθρα.

Τον σταθμό επισκέφτηκαν ερευνητές μετά από έξι χρόνια, τον Ιανουάριο του 1964, όταν η Ένατη Σοβιετική Ανταρκτική Αποστολή επισκέφθηκε το μέρος κατά το ταξίδι της επιστροφής της. Το επόμενο έτος, μια αμερικανική ομάδα έφτασε στο σταθμό και βρήκε ότι ήταν καλά εφοδιασμένη με προμήθειες, καθώς και τσιγάρα και σπίρτα. Οι Αμερικανοί έμειναν εκεί για λιγότερο από μία εβδομάδα λαμβάνοντας μετρήσεις, αλλά πριν φύγουν, έστρεψαν την προτομή του Λένιν έτσι ώστε να κοιτάει την Ουάσιγκτον.

Οι Ρώσοι επέστρεψαν στο μέρος για τελευταία φορά το 1967. Η επόμενη επίσκεψη συνέβη το 2007, 40 χρόνια αργότερα, όταν μια βρετανική ομάδα έγινε η πρώτη που έφτασε εκεί χωρίς μηχανική υποστήριξη.

Το θαμμένο κτίριο και η μοναχική προτομή, μαζί με μια πλάκα που μνημονεύει την κατάκτηση του Πόλου Έλλειψης Πρόσβασης από τους Ρώσους εξερευνητές είναι πλέον ένα χαρακτηρισμένο ιστορικό μνημείο.

Άλλα σημεία έλλειψης πρόσβασης στον πλανήτη μας

Ο βόρειος πόλος έλλειψης πρόσβασης, μερικές φορές γνωστός και ως Αρκτικός Πόλος Arctic Έλλειψης Πρόσβασης, βρίσκεται κοντά στον Αρκτικό ωκεανό (85°48′Β 176°9′Δ), 1.008 χλμ από τις τρεις κοντινότερες στεριές: τη νήσο Έλσμιρ που ανήκει στον Καναδά, τη νήσο Komsomolets και τη νήσο Henrietta που ανήκουν στην Ρωσία.

Ο ωκεάνιος πόλος έλλειψης πρόσβασης (48°52,6′Ν 123°23,6′Δ) είναι το πιο απομακρυσμένο μέρος στον ωκεανό. Βρίσκεται στον Νότιο Ειρηνικό ωκεανό, 2.688 χλμ από τα κοντινότερα νησιά: τη νήσο Ντούσι (μέρος των νήσων νήσων Πίτκαιρν) στον βορρά, τη νήσο Μότου Νούι (μέρος των νήσων του Πάσχα) στα βορειοανατολικά και τη νήσο Maher (κοντά στη μεγαλύτερο νήσο Σάιπλ, έξω από τις ακτές της Γης Μαρί Μπερντ στην Ανταρκτική) στα νότια. Το σημείο είναι γνωστό ως "Point Nemo", που στα λατινικά σημαίνει "κανείς", και αποτελεί αναφορά στον Πλοίαρχος Νέμο του Ιουλίου Βερν. Το σημείο έχει χρησιμοποιηθεί από τον Χ. Φ. Λάβκραφτ ως το R'lyeh, την πρώτη κατοικία του Κθούλου. Η περιοχή είναι επίσης αποτελεί "νεκροταφείο" δορυφόρων, διαστημικών σταθμών και διαστημοπλοίων κατά την επάνοδό τους στην ατμόσφαιρα της Γης.

Στην Ευρασία, ο αντίστοιχος πόλος βρίσκεται στη Βορειοδυτική Κίνα, κοντά στα σύνορα με το Καζακστάν. Πρόσφατοι υπολογισμοί προτείνουν ότι το σημείο αυτό (46°17′Β 86°40′Α) απέχει 2.645 χλμ από την κοντινότερη ακτογραμμή, περίπου 320 χλμ βόρεια της πόλης Ürümqi, στην αυτόνομη περιοχή Σιντσιάνγκ της Κίνας.

από: amusing planet με πληροφορίες από wikipedia