Στην Γαλλία του 16ου αιώνα πίστευαν ότι η κατάποση χρυσού ήταν το ελιξήριο της νιότης

Η Diane de Poitiers - πηγή

Το ελιξίριο σκότωσε την ελίτ που αναζητούσε νεανική επιδερμίδα.



Ο άνθρωπος πάντα θα ασχολείται με τα προβλήματα της γήρανσης. Σήμερα, υπάρχουν άπειρες κρέμες και οροί για το δέρμα μας. Στη Γαλλία όμως του 16ου αιώνα, οι άνθρωποι, ειδικά τα μέλη της αριστοκρατίας, προσπάθησαν να καταπραΰνουν τις ρυτίδες και τις σημάδια της γήρανσης με μια θανατηφόρο ουσία: τον χρυσό. Η Diane de Poitiers, μέλος της γαλλικής βασιλικής αυλής, έπινε καθημερινά τονωτικό χλωριούχου χρυσού αναμεμιγμένο με διαιθυλαιθέρα. Πιθανώς, αυτό το κοκτέιλ, την σκότωσε.

Ενώ η de Poitiers δεν φόρεσε ποτέ το στέμμα, ασκούσε ουσιαστική πολιτική και καλλιτεχνική επιρροή στην αυλή του Ερρίκου Β' της Αγγλίας (ο οποίος ήταν εραστής της). Συχνά περιγράφεται ως μια έξυπνη γυναίκα της Αναγέννησης, ήταν προστάτης των τεχνών και διαχειριζόταν την εκπαίδευση των παιδιών της βασιλικής οικογένειας.

Η ίδια φαινόταν αγέραστη. Ένας Γάλλος ιστορικός έγραψε κάποτε για τη συνάντηση του με την de Poitiers, που είχε λάβει χώρα έξι μήνες πριν εκείνη πεθάνει, στην ηλικία των 66 χρόνων. Αν και παραδέχτηκε ότι δεν γνώριζε πολλά για την "πόση χρυσού και άλλων φαρμάκων" που εκείνη έπαιρνε καθημερινά, γεγονός που συνέβαλε στην "εμφάνισή" της, πρόσθεσε ότι, "πιστεύω ότι αν αυτή η κυρία είχε ζήσει άλλα εκατό χρόνια, δεν θα είχε γεράσει ... το πρόσωπό της ήταν τόσο καλά διατηρημένο".

Η πόση χρυσού ήταν εκτός μόδας όταν οι φαρμακοποιοί έφτιαξαν προϊόντα από έλαιο σκορπιών μέχρι ελιξίρια από ιστούς αραχνών. Όμως, η πρακτική της κατάποσης χρυσού επέστρεψε πιο δυνατή. Ο Ρωμαίος συγγραφέας, φυσιοδίφης και φυσικός φιλόσοφος, καθώς και στρατιωτικός και ναυτικός διοικητής των πρώτων χρόνων της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας και φίλος του αυτοκράτορα Βεσπασιανού, Πλίνιος ο Πρεσβύτερος πρότεινε τον χρυσό ως αλοιφή για τα κονδυλώματα και τα έλκη. Ο Wei Boyang, ένας Κινέζος αλχημιστής του 2ου και 3ου αιώνα μ.Χ., έγραψε ότι ο χρυσός είναι "αθάνατος" και πως όσοι το πίνουν "απολαμβάνουν τη μακροζωία". Οι αρχαίοι Αιγύπτιοι ορκίζονταν στο "χρυσό νερό" ως φάρμακο κατά της γήρανσης. Η ιδέα προέκυψε από το γεγονός ότι ο χρυσός δεν διαβρώνεται και άρα συνιστά μακροζωία.

Η πόση χρυσού εξελίχθηκε από περιέργεια και έφτασε στην απόλυτη θέρμη κατά τον Μεσαίωνα, όταν ένας αλχημιστής κατάφερε να διαλύσει τον στερεό χρυσό σε υγρό. Το Aurum potabile (μερικές φορές γνωστό ως aurum potable, δηλαδή η φιλοσοφική λίθος -μια θρυλική αλχημική ουσία που είναι ικανή να μετατρέψει βασικά μέταλλα όπως ο υδράργυρος σε χρυσό ή άργυρο), ως πόσιμος χρυσός ήταν γνωστό τον 16ο αιώνα και διαφημιζόταν ως θεραπεία για τα πάντα, από την επιληψία μέχρι τη μανία.

Οι συνταγές χρυσού βρέθηκαν στα εγχειρίδια χημείας από τους Γάλλους επαγγελματίες ιατρούς Jean Beguin και Christophe Glaser και τον βραχύβιο Πορτογάλο Πάπας Ιωάννης ΚΑ'. Το 1578, ο Πάπας έγραψε μια επίπονη, νεανική συνταγή υγρού με χρυσό. Η συνταγή περιελάμβανε χρυσό, ασήμι, σίδηρο, χαλκό, χάλυβα και μόλυβδο. Έπρεπε κανείς να βάλει το μείγμα "την πρώτη ημέρα, στα ούρα ενός παρθένου παιδιού", έπειτα σε λευκό κρασί, χυμό μάραθου και ασπράδι αυγού στο γάλα μιας γυναίκας που θηλάζει, και τέλος, σε κόκκινο κρασί και πάλι σε ασπράδια αυγών. Με αυτή τη σειρά. Για τις επόμενες έξι ημέρες...

Ο πόση χρυσού είχε χρησιμοποιηθεί -σκοπίμως- για να θανατωθούν άνθρωποι κατά τη διάρκεια της ισπανικής Ιεράς Εξέτασης. Όμως, μέχρι πολλούς αιώνες αργότερα, οι άνθρωποι συνειδητοποίησαν ότι κάτι τέτοιο μπορούσε να είναι θανατηφόρο, όπως φαίνεται να συνέβη με την de Poitiers. Η ίδια πέθανε στην πόλη Anet της Γαλλίας το 1566, αλλά τα απομεινάρια της εμφανίστηκαν κατά την ανασκαφή ενός μαζικού τάφου στην περιοχή. Πιστεύεται ότι το σώμα της ξεθάφτηκε και ο τάφος της καταστράφηκε κατά τη διάρκεια της Γαλλικής Επανάστασης. Κατά την ανάλυση των μαλλιών της de Poitiers, οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι πιθανότατα πέθανε από χρόνια δηλητηρίαση λόγω της μακράς κατανάλωσης χρυσού.

Σήμερα, η κατανάλωση χρυσού δεν έχει σταματήσει. Στο ελβετικό λικέρ κανέλας Goldschläger, επιπλέουν πολύ λεπτές νιφάδες χρυσού. Η πραγματική ποσότητα χρυσού μετρήθηκε σε περίπου 13 mg σε φιάλη ενός λίτρου. Τον Ιανουάριο του 2018, αυτή η ποσότητα ανέρχεται σε €0,46, ή και λιγότερο, στην διεθνή αγορά χρυσού.