Πρωτοσέλιδο της εφημερίδας Μακεδονία στις 16 Νοεμβρίου 1973 που περιγράφει το κλίμα της εποχής της Εξέγερσης του Πολυτεχνείου - πηγή
Η Εξέγερση του Πολυτεχνείου δεν ήταν η μοναδική αντιστασιακή ενέργεια κατά της Χούντας των Συνταγματαρχών. Ο κατάλογος είναι μακρύς. Εδώ θα παραθέσω μόνο μερικές από αυτές ενώ μπορείτε να βρείτε τον πλήρη κατάλογο εδώ. Ήδη από τις πρώτες μέρες της επιβολής του πραξικοπήματος υπήρξαν οι πρώτες αντιδράσεις, ενώ και οι αντιστασιακές ενέργειες δεν λάμβανα χώρα μόνο στην Αθήνα ή την Θεσσαλονίκη.
Δείτε ακόμη:
Φοιτητικές εξεγέρσεις με όνομα
Πολυτεχνείο ’73, το ρεπορτάζ του CBS που εμείς δεν είδαμε
Πολυτεχνείο: Η ιστορία της Σημαίας – Συμβόλου
Ο οδηγός του τανκ θυμάται...
Ολόκληρο το πόρισμα Τσεβά για το Πολυτεχνείο
Όπως είναι γνωστό, η Χούντα επιβλήθηκε στις 21 Απριλίου του 1967. Η επιβολή της αντιμετωπίστηκε αμέσως με δυναμικές εκδηλώσεις σε δυο πόλεις της Ελλάδας. Στα Γιάννενα, έγινε διαδήλωση φοιτητών που κατέληξε σε ανταρτοπόλεμο με την αστυνομία και έγιναν πολλές συλλήψεις. Στο Ηράκλειο της Κρήτης, έγινε μαζική διαδήλωση οργανωμένη από τοπικά στελέχη της ΕΔΗΝ (Ελληνική Δημοκρατική Νεολαία) και των Λαμπράκηδων που κατέληξε, όμοια με αυτή στα Γιάννενα, σε συγκρούσεις με την αστυνομία και το στρατό, με έναν τουλάχιστον τραυματία από σφαίρα (Α. Τσαγκαράκης) και 30 συλλήψεις (επτά διαδηλωτές δικάστηκαν και καταδικάστηκαν από το Στρατοδικείο Χανίων σε ποινές 0,5-3 χρόνων στις 11 Σεπτεμβρίου).
Πρώτα θύματα της δικτατορίας θεωρούνται η 24χρονη Μαρία Καλαβρού κι ο 15χρονος Βασίλης Πεσλής. Φονεύθηκαν την ίδια ημέρα της επιβολής της.
Η 24χρονη Μαρία Καλαβρού (πάνω) στεκόταν με την αδελφή της στο πεζοδρόμιο της οδού Πατησίων, στο ύψος του “Ράδιο-Σίτυ”, και παρακολουθούσαν την πορεία των αρμάτων που πλησίαζαν. Όπως ανέφερε αργότερα η αδελφή της: "Καθώς βαδίζαμε με την αδελφή μου, άκουσα έναν πυροβολισμό και μετά είδα την αδελφή μου να σωριάζεται στο πεζοδρόμιο. Νόμισα πως λιποθύμησε. Αλλά όταν έσκυψα είδα τα αίματα”. Σύμφωνα με κατάθεση αυτόπτη μάρτυρα, “ Αιφνιδίως, ο άνθρωπος που βρισκόταν στον πυργίσκο ενός από τα τανκς, μετακίνησε το πολυβόλο εναντίον των κοριτσιών και έριξε μια ριπή από απόσταση περίπου πέντε μέτρων. Ακούστηκαν ουρλιαχτά και τα τανκς προσπέρασαν”.
Το πρωί της 21ης Απριλίου “στην πλατεία Αττικής είχε μαζευτεί κόσμος για να μάθει τι συνέβαινε. Ένας λοχίας πυροβόλησε με το αυτόματο όπλο και ο κόσμος διαλύθηκε τρομαγμένος. Τότε είδαμε πεσμένο στο έδαφος ένα άτομο και διαπιστώσαμε ότι ήταν ο Βασίλειος Πεσλής (πάνω). Όταν σηκώσαμε το παιδί, είδαμε ένα τραύμα στο κεφάλι”. Αυτά μαθεύτηκαν από την κατάθεση στη δίκη που έγινε το 1976 ενός αυτόπτη μάρτυρα. Τις αμέσως επόμενες ημέρες, ο πατέρας του δολοφονημένου παιδιού απέστειλε δύο επιστολές, μία στον αντιστράτηγο Σπαντιδάκη και την άλλη στον ταξίαρχο Παττακό. Ο Σπαντιδάκης απάντησε ότι δε γνωρίζει τίποτα, ενώ ο Παττακός διέταξε να γίνει μια προσχηματική έρευνα. Στο πλαίσιο αυτής της έρευνας, ο ιατροδικαστής Γεώργιος Αγιουτάντης συνέταξε ψευδή έκθεση νεκροψίας, αναφέροντας ότι ο θάνατος του παιδιού προήλθε από εξοστρακισμό σφαίρας, προκειμένου να φανεί σαν ατύχημα. Όπως αποδείχθηκε όμως αργότερα, το παιδί είχε χτυπηθεί με απευθείας βολή. Το 1977 αποδείχθηκε ότι ήταν ψεύτικη η ιατροδικαστική έκθεση του Αγιουτάντη, ο οποίος όμως δε δικάστηκε λόγω παραγραφής.
Την 21η Απριλίου, μεταφέρθηκαν στον Ιππόδρομο του Φαλήρου 700 συλληφθέντες, κυρίως από το χώρο της Αριστεράς. Ανάμεσά τους ήταν ο Ηλίας Ηλιού, ο Γιάννης Ρίτσος κ.ά. Εκεί άρχισαν τα καψόνια και οι ξυλοδαρμοί. Κάθε βράδυ οι φρουροί με επικεφαλής τους αξιωματικούς εισέβαλαν στους θαλάμους, ξυλοκοπούσαν τους κρατούμενους και οργάνωναν εικονικές εκτελέσεις. Στις 25 Απριλίου δολοφονείτε σκοτώθηκε εν ψυχρώ από αστυνομικό, μπροστά στα μάτια εκατοντάδων συλληφθέντων συντρόφων του, ο Θρακιώτης, στέλεχος της ΕΔΑ, πολιτικός κρατούμενος Παναγιώτης Ελλής (πάνω).
Τον Μάιο απλά αναφέρω περιπτώσεις ρίψεων αντιδικτατορικών προκηρύξεων σε συνοικίες της Αθήνας και τα Χανιά, 13 καταδίκες φοιτητών στα Γιάννενα και 3 πολιτών στη Λαμία για “εξύβριση του Βασιλέως”, 4 καταδίκες στη Δράμα και τις Σέρρες για αναγραφή συνθημάτων σε τοίχους, 11 στην Κοζάνη, 32 στη Θεσσαλονίκη και 10 στην Αθήνα για διανομή προκηρύξεων. Στο χωριό Μεσσοράχη Σερρών, συλλαμβάνεται ο 12χρονος Αλ. Μουμτζής για αναγραφή της λέξης 'ΕΔΑ' σε πινακίδα των ΤΕΑ καθώς κι ο πατέρας του, σαν υπεύθυνος (13/5).
Στις 24 Μαΐου ξεβράζεται στη Ρόδο το πτώμα του Νικηφόρου Μανδηλαρά (πάνω), αγνοούμενου από τις 18 του ίδιου μήνα. Ο Μανδηλαράς γεννήθηκε στην Κόρωνο της Νάξου το 1928. Σπούδασε νομικά. Μαζί με τον Ευάγγελο Γιαννόπουλο και τον Σταύρο Κανελλόπουλο ίδρυσε την Ένωση Δημοκρατικών Δικηγόρων Ελλάδος. Υπερασπίστηκε πολλές φορές πολίτες που διώκονταν για την πολιτική τους δράση και στην υπόθεση ΑΣΠΙΔΑ ανέλαβε την υπεράσπιση των κατηγορουμένων. Λόγω της ανάμειξής του στην υπόθεση ΑΣΠΙΔΑ ως συνηγόρου υπεράσπισης και της πολιτικής του δράσης, ο Νικηφόρος Μανδηλαράς κινδύνευε μετά την επιβολή της δικτατορίας. Έτσι στις 17 Μαΐου του 1967 επιβιβάστηκε κρυφά στο πλοίο VITA-R με σκοπό να διαφύγει στην Κύπρο. 5 ημέρες αργότερα όμως λιμενικοί βρήκαν το πτώμα του στην παραλία Γενναδίου της Ρόδου.
Τον Αύγουστο της ίδιας χρονιάς και με τη φόρα που έχουν πάρει, οι στρατοδίκες καταδικάζουν στις 16 του μήνα τον Ευάγγελο Αβέρωφ σε 5 χρόνια για “παράνομη συγκέντρωση” στο σπίτι του. Με προσωπική παρέμβαση του πρωθυπουργού Κόλλια, που σπεύδει την επομένη να διορθώσει την “παρεξήγηση”, του απονέμεται χάρη στις 24.
Διαβάστε όλο τον μακρύ κατάλογο με τις βομβιστικές επιθέσεις (επιτυχημένες και μη, με νεκρούς και πολίτες), τις ρίψης φυλλαδίων ή διάφορα πανό που αναρτήθηκαν κατά καιρούς, τα στρατοδικεία, τις διάφορες απεργίες, πορείες κλπ, εδώ.
υγ. Η επίσημη εκδοχή αναφέρει 88 νεκρούς νεκρούς κατά τη διάρκεια της επταετούς Χούντας:
Πεσλής Βασίλης, Ελής Παναγιώτης, Μανδηλαράς Νικηφόρος, Καλαντζής Δημήτρης, Ρίζος Τάκης, Καλαβρού Μαρία, Παναγούλης Γιώργος, Τσαρουχάς Γιώργος, Θεοδωρίδης Γιώργος, Κατσικογιάννης, Τζαβαλάς Καρούσος, Γεωργάκης Κώστας, Αντωνίου Ζήσης, Τσιτσιρίγκος Φώτης, Κούλης Γεώργιος, Πετρόπουλος Παναγιώτης, Βασιλόπουλος Γιάννης, Κωνσταντίνου Γιώργος, Αλβάνογλου Θεόδωρος, Σινόπουλος Πέτρος, Κομνηνός Διομήδης, Παντελεάκης Κυριάκος, Βάρσος Ιωάννης, Εγκελμαν Ντόρις Μαριέτε, Γεριτσίδης Γιώργος, Γεωργαράς Μαρίνος - Σπύρος, Παπαϊωάννου Δημήτρης, Καραμανής Μάρκος, Φαμέλης Βασίλης, Μαρκούλης Νίκος, Σαμούρης Γιώργος, Μυρογιάννης Μιχάλης, Καραγεωργίου Στέλιος, Φιλίνης Γιάννης, Δικάλφα Καλλιόπη, Τζιάνος Λάμπρος, Σταυρέλης Γιάννης, Αργυροπούλου Αικατερίνη, Δασκάλου Στέλιος, Θεοδώρας Δημήτρης, Σίμος Γεώργιος, Κυριακόπουλος Σάκης, Καζέπης Κώστας, Καΐλης Γιάννης, Αναγνωστόπουλος, Αντάρογλου, Αντζελόνι Ελενα Μαρία, Αργυρίου, Βρυώνης, Βυθούλκας, Γαλάτης Νίκος, Γιαννόπουλος, Γρέλλος, Δημόπουλος, Διαμαντάκος, Ευαγγελινός, Ζησιμόπουλος, Ηλιόπουλος, Ιωαννίδης, Ιωάννου, Κούμπουλος, Κρητικάκη, Λαγαριώτης, Μαντζώρος, Μαυρογιάννης, Μέξης, Μικρώνης, Μιχαηλίδης, Μπονάτος Χρήστος, Μώμος, Νικολάου, Παπαγεωργίου, Παπαδόπουλος, Ρακιτζής Αλέξανδρος, Ράμμος Βασίλειος, Σαρμαλής, Σπαρτίδης, Σταυρόπουλος, Σχίζας, Σωτηρόπουλος Ιωάννης, Τορίλ - Τεκλέτ (Αίγυπτος), Τσιγκούνης, Τσικουρής, Φραγκόπουλος Θεόφιλος, Χαλκίδης Γιάννης, Χαραλαμπίδης Γιώργος, Χατζηβασιλείου, Κατής Κώστας.
πηγές: 24grammata, thehistoryofgreece.blogspot, tvxs.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου