Τρίτη 3 Ιουλίου 2018

Ο κλέφτης σπάνιων βιβλίων που λυμαίνονταν τις βιβλιοθήκες των αμερικάνικων κολεγίων στην δεκαετία του 1980


Παριστάνοντας τον καθηγητή, ο James Richard Shinn έκλεψε βιβλία αξίας άνω των 100.000 δολαρίων.



Το βράδυ της 7ης Δεκεμβρίου του 1981, η Dianne Melnychuk, μια υπάλληλος στη βιβλιοθήκη Haas στο κολέγιο Muhlenberg στο Άλενταουν της Πενσιλβανίας, παρατήρησε έναν άγνωστο άντρα, με γκρίζα μαλλιά που βρισκόταν στον κατάλογο καρτών κοντά στο γραφείο της. Είχε προσπαθήσει να φανεί διακριτικός, αλλά με το ατημέλητο ντήσιμό του, με ύψος σχεδόν 2 μέτρα και με βάρος πάνω από 100 κιλά, ξεχώριζε.

Κάτι πάνω του σήμανε συναγερμό. Η Melnychuk τον ακολούθησε διακριτικά και τον παρακολούθησε προσεκτικά πίσω από κάτι ράφια. Παρά τα γυαλιά που φορούσε εκείνο το βράδυ ο άγνωστος άντρας, το πρόσωπό του της φάνηκε γνωστό.

Λίγους μήνες νωρίτερα, μια φωτογραφία αυτού του ανθρώπου, ονόματι James Richard Shinn, είχε εμφανιστεί σε ένα άρθρο που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Library Journal. Η Patricia Sacks, διευθύντρια των βιβλιοθηκών των κολεγίων Muhlenberg και Cedar Crest, μοίρασε το άρθρο στο προσωπικό τους μαζί με ένα συνοδευτικό σημείωμα, "Κοιτάξτε καλά το πρόσωπο του, και το πιο σημαντικό, προσέχετε αγνώστους των οποίων η συμπεριφορά μπορεί να είναι προειδοποιητική".

Ο James Richard Shinn ήταν κλέφτης βιβλίων. Χρησιμοποιώντας έξυπνες τεχνικές και ψεύτικα έγγραφα, λεηλατούσε βιβλιοθήκες παγκόσμιας κλάσης. Ένας ντετέκτιβ από την Φιλαδέλφεια κάποτε τον χαρακτήρισε "τον πιο συναρπαστικό, καλύτερο και πιο έξυπνο απατεώνα που έχω συναντήσει ποτέ". Και παρ' όλη τη δράση και τα εγκλήματά του, ο Shinn είναι απλά μια υποσημείωση στην ιστορία των βιβλίων.

Εκείνο το βράδυ του Δεκεμβρίου, η Melnychuk επέστρεψε στο γραφείο της και περίμενε να δει αν θα πλησίαζε ο Shinn. Εκείνος όμως -ίσως να κατάλαβε ότι τον παρακολουθούσε η υπάλληλος- έφυγε. Η Melnychuk ανέφερε το γεγονός στην Sacks, η οποία ειδοποίησε την ασφάλεια της πανεπιστημιούπολης και το γραφείο του FBI στο Άλενταουν.

Ο Shinn δεν αποθαρρύνθηκε. Δέκα ημέρες αργότερα, το απόγευμα της 16ης Δεκεμβρίου, ο βιβλιοθηκονόμος Dennis Phillips τον είδε να μπαίνει στη βιβλιοθήκη Haas από το γραφείο του. Ο Shinn πήγε πάλι στα ράφια και ο Phillips κάλεσε την ασφάλεια της πανεπιστημιούπολης. Αμέσως έφτασαν ο επικεφαλής ασφαλείας και δύο αξιωματικοί, ενώ ειδοποιήθηκαν η αστυνομία και το FBI. Οι άντρες της ασφαλείας συνόδευσαν τον Shinn σε ένα γραφείο της βιβλιοθήκης όπου άρχισαν τις ερωτήσεις. Ο Shinn έβαλε το χέρι του στην τσέπη του και ρώτησε αν μπορούσε να καπνίσει. Ενώ οι άντρες της ασφαλείας προσπάθησαν να του βρουν ένα τασάκι, ο Shinn εξαφανίστηκε. Κάτω από την καρέκλα του που καθόταν, βρέθηκε μια άδεια οδήγησης από το Ιλλινόις με μια φωτογραφία και ένα ψευδώνυμο, καθώς και μια απόδειξη από το μοτέλ στο οποίο έμενε -προφανώς του έπεσαν όταν έψαχνα τα τσιγάρα του. Οι αστυνομικοί και οι πράκτορες του FBI πήγαν στο Park Manor Motel στη Βηθλεέμ της Πενσιλβανίας και συνέλαβαν τον Shinn στις 11 το βράδυ. Η σύζυγός του, Lola, ανακρίθηκε αλλά δεν κρατήθηκε.

Στο δωμάτιο του Shinn υπήρχαν 26 κλεμμένα βιβλία και ένα φάκελο γεμάτο κάρτες απογραφής για άλλους 154 τόμους. Ήξερε καλά την ιστορία των βιβλίων, την αποκατάσταση και τη βιβλιοδεσία και παντού στο δωμάτιο υπήρχαν εργαλεία της δουλειάς του: χρωματισμένα υφάσματα, μπατονέτες και βάζα με γυαλιστικό παπουτσιών -που χρησιμοποιούσε για να σβήνει σφραγίδες από τις βιβλιοθήκες- και σελίδες φαξ -που χρησιμοποιούσε για να αντικαταστήσει τη σελίδα του τίτλου του βιβλίου που ίσως είχε σφραγιστεί ή περιείχε κάποιες άλλες σφραγίδες αναγνώρισης. Όλα ήταν σχεδιασμένα για να αφαιρούνται τα σημάδια των βιβλιοθηκών και να γίνονται "αόρατα" τα κλεμμένα βιβλία ώστε να πωλούνται σε ανυποψίαστους πωλητές και συλλέκτες βιβλίων. Εκτός από αυτά, στο δωμάτιο υπήρχαν κλεμμένες πινακίδες κυκλοφορίας, ψεύτικες ταυτότητες, εγχειρίδια για την απενεργοποίηση συναγερμών, αλλά και ένας οδηγός με τίτλο "How to Disappear and Live Freely" (Πώς να εξαφανιστείς και να ζεις ελεύθερα) και ένα πιστόλι 32 χιλιοστών.

Ο James Shinn

Ο Shinn ήταν πολυάσχολος. Η φωτογραφία του εμφανίστηκε στην Library Journal επειδή τον Απρίλιο του 1981 είχε εντοπιστεί στο Mudd Learning Center του κολεγίου Όμπερλιν καθώς είχε βάλει μερικά βιβλία σε έναν χαρτοφύλακα. Ο William A. Moffett, διευθυντής βιβλιοθήκης του κολεγίου, ζήτησε από τον Shinn να ταυτοποιηθεί και όταν εκείνος δεν τα κατάφερε, ο Moffett κάλεσε την ασφάλεια της πανεπιστημιούπολης και την τοπική αστυνομία. Μετά από έρευνες στο δωμάτιο του Shinn στο μοτέλ του, ανακάλυψαν 63 βιβλία που ανήκαν στο κολέγιο, τέσσερα στο πανεπιστήμιο της Πενσιλβανίας και έξι ακόμη από μια θεολογική σχολή στη Φιλαδέλφεια. Η τιμή όλων αυτών ήταν περίπου 30.000 δολάρια. Ο Shinn κατηγορήθηκε για πέντε αποστολές και παραλαβές κλεμμένων περιουσιακών στοιχείων και, όταν αφέθηκε με εγγύηση 40.000 δολαρίων στις 29 Απριλίου, εξαφανίστηκε.

Ο Shinn πέρασε τη νύχτα της 16ης Δεκεμβρίου στη φυλακή, του απαγγέλθηκαν κατηγορίες, του αποδόθηκε εγγύηση 100.000 δολαρίων και μεταφέρθηκε στη Φιλαδέλφεια με κατηγορίες από το πανεπιστήμιο της Πενσιλβανίας και της θεολογικής σχολής σχετικά με τα βιβλία που βρέθηκαν στο δωμάτιο στο Όμπερλιν.

Το κανονικό επίθετο του James Richard δεν ήταν Shinn αλλά Coffman. Είχε γεννηθεί στις 25 Οκτωβρίου του 1936 στην Ιντιάνα. Στα 16 του, το έσκασε από το σπίτι του, τον βρήκαν στο Λος Άντζελες και τον γύρισαν πίσω. Στα 30 και στα 40 του, ο Shinn είχε διαπράξει πολλές διαρρήξεις και ένοπλες ληστείες, που επικεντρώνονταν όλο και περισσότερο σε αντίκες και σπάνια βιβλία. Το 1972 συνελήφθη στην Καλιφόρνια επειδή είχε κλέψει αγάλματα και κοσμήματα από ένα σπίτι. Την ίδια χρονιά, διέρρηξε έναν έμπορο αντικών στο Ιλινόις και πήρε αντικείμενα αξίας 30.000 δολαρίων. Το 1973, συνελήφθη στη Φιλαδέλφεια έχοντας στην κατοχή του σπάνια γραμματόσημα αξίας 300.000 δολαρίων. Τα επόμενα χρόνια, αύξησε τις σχέσεις του με νόμιμους αντιπροσώπους βιβλίων και τους εξαπατούσε στέλνοντας του εμπορεύματα τα οποία δεν είχε ποτέ την πρόθεση να πληρώσει. Χρησιμοποιώντας ονόματα όπως "Charles W. Baker" και "Richard V. Allen", ο Shinn ασχολήθηκε με το εμπόριο σπάνιων βιβλίων, εκδίδοντας καταλόγους ταχυδρομικών παραγγελιών -για κλεμμένα αντικείμενα- και κάνοντας συχνές επισκέψεις σε εκθέσεις παλιών βιβλίων. Δεχόταν μόνο μετρητά.

Μέχρι τη σύλληψή του στη Βηθλεέμ στις 16 Δεκεμβρίου 1981, καταζητούνταν στην Καλιφόρνια, το Οχάιο και την Πενσιλβανία με την κατηγορία της κλοπής από ακαδημαϊκές βιβλιοθήκες. Ο Gene Caulden, ένας από τους σημαντικότερους ντετέκτιβ της Φιλαδέλφειας είπε για τον Shinn, "μιλάει ήσυχα και ελεγχόμενα. Είναι ευγενής και ποτέ δε σηκώνει τον τόνο της φωνής του. Έχει ανακατεμένα λευκά μαλλιά και φορά τιράντες. Η άκρη του πουκάμισου του συνήθως κρέμεται απ' έξω και είναι πάντα ακατάστατος, σαν καθηγητής... Είναι χαμηλών τόνων και δεν κουβαλάει ποτέ ταυτότητα. Έτσι, ακόμα κι αν τον πιάσουν, θεωρείται απλώς ένας τσαπατσούλης αλήτης που κλέβει ένα βιβλίο".

Ο Shinn είχε σαν βάση το Σεντ Λούις του Μιζούρι, αλλά κινούνταν συνεχώς -μαζί με τη γυναίκα του, Lola- και γυρνούσε από μοτέλ σε μοτέλ. "Η ζωή μας θα γινόταν καλό μυθιστόρημα", είπε σε έναν δημοσιογράφο λίγο μετά τη σύλληψη τον Δεκέμβριο του 1981. Πριν από τη σύλληψη, επί έξι εβδομάδες, ζούσαν σε ένα μοτέλ της περιοχής. Εκεί τον βρήκε η Lola για πρώτη φορά μετά που τον είχαν πιάσει στο Οχάιο τον Απρίλιο. Η Lola όλη μέρα παρακολουθούσε σαπουνόπερες στην τηλεόραση, ενώ ο σύζυγός της επισκέπτονταν τις τοπικές βιβλιοθήκες των κολεγίων, επειδή "του Jim του αρέσει να διαβάζει". Ήταν αγανακτισμένη με την εγγύηση των 100.000 δολαρίων. "Δεν βλάπτει κανέναν ή δεν κάνει κάτι κακό. Πού είναι το λάθος να πας σε μια βιβλιοθήκη και να βγάζεις βιβλία από τα ράφια; Ο κόσμος παίρνει βιβλία από βιβλιοθήκες όλη την ώρα", είχε δηλώσει.

Η δουλειά του James Shinn ήταν προμελετημένη. Πιστεύεται ότι είχε συντάξει μια "λίστα επιθυμιών" πολύτιμων βιβλίων, διαβάζοντας αναφορές βιβλιοθηκών για να βρει τίτλους αξίας. Στη συνέχεια, έψαχνε τον εθνικό κατάλογο για να δει ποιες βιβλιοθήκες κατείχαν τα επιθυμητά βιβλία. Έκανε εκτενή μελέτη των τεχνικών ασφαλείας της βιβλιοθήκης. Σπάνια ασχολούνταν με ένα βιβλίο αξίας κάτω των 300 δολαρίων.

Ένα μήνα μετά τη σύλληψη του Shinn στο μοτέλ της Βηθλεέμ, το FBI έλαβε μια κλήση από έναν ντόπιο που νοίκιαζε θυρίδες. Είχε δει τον Shinn στις ειδήσεις και τον αναγνώρισε ως πελάτη. Στις 15 Ιανουαρίου του 1982, κατασχέθηκαν 16 θυρίδες που περιείχαν περισσότερα από 400 βιβλία. Τα μπαούλα είχαν σταλεί από τον "Charles W. Baker" στο Rantoul του Ιλινόι στον "Charles W. Baker" στο Άλενταουν της Πενσιλβανίας. Η Patricia Sacks, που ήδη εργαζόταν με το προσωπικό της για να εντοπίσει και να επιστρέψει τους 26 τόμους που βρέθηκαν στο δωμάτιο του Shinn στο μοτέλ, κλήθηκε να βοηθήσει. Τα επόμενα δύο χρόνια, αφιέρωσαν πάνω από 500 ώρες στην ταυτοποίηση και την επιστροφή των κλεμμένων βιβλίων -συμπεριλαμβανομένων και δώδεκα τόμων που εκλάπησαν από τον κολέγιο Muhlenberg.

Ένα γερμανικό βιβλίο του 19ου αιώνα που εκλάπη από τη βιβλιοθήκη του κολεγίου Muhlenberg

Μόνο το 20 με 30% των τόμων είχε ακόμη σφραγίδες, αλλά με τον χρόνο είδαν ότι τα βιβλία προέρχονταν από τα πανεπιστήμια της Καλιφόρνιας (UCLA), του Πρίνστον, το Μίσιγκαν, το Στάνφορντ, το Lehigh, το Κάρνεγκι Μέλον (Carnegie-Mellon), το Τζονς Χόπκινς (Johns Hopkins), τα κολέγια του Haverford και του Μπριν Μαρ (Bryn Mawr), άλλα και από άλλα ιδρύματα σε ολόκληρη τη χώρα. Η κρυψώνα εκτιμήθηκε ότι περιείχε βιβλία αξίας 100.000 και 500.000 δολαρίων. Τα συλλεκτικά γούστα του Shinn επικεντρώνονταν σε ταξιδιωτικά βιβλία του 18ου και του 19ου αιώνα και εικονογραφημένους τόμους για τη φυσική ιστορία, των οποίων πλάκες μπορούσαν να εξαχθούν και να πουληθούν μεμονωμένα -ουσιαστικά αναλλοίωτες.

Στις 24 Φεβρουαρίου του 1982, ο Shinn κατηγορήθηκε για δύο εγκληματικές ενδείξεις -για διαπολιτειακή μεταφορά και παραλαβή κλεμμένης περιουσίας, αλλά όχι για κλοπή βιβλιοθηκών- και τελικά κρίθηκε ένοχος στις 20 Ιουλίου. Έλαβε τη μέγιστη ποινή φυλάκισης (είκοσι χρόνια). Μετά από λίγους μήνες, και αφού έλαβε βεβαιώσεις για ασυλία, αποκάλυψε ακόμη μια κρυψώνα με βιβλία κοντά στο Σεντ Λούις.

Στις 27 Απριλίου του 1982, ο τότε κυβερνήτης της Πενσιλβανίας υπέγραψε ένα νόμο ο οποίος καθιστούσε την κλοπή βιβλιοθήκης ποινικό αδίκημα στην Πενσιλβανία.

Ο Shinn αποφυλακίστηκε με περιοριστικούς όρους στις 8 Αυγούστου του 1995 και μάλλον έζησε ήσυχα μέχρι το θάνατό του το 2005.

Τα εγκλήματα και η φήμη του (οι συνολικές κλοπές εκτιμάται ότι πλησίαζαν το ένα εκατομμύριο δολάρια) ώθησαν και ενέπνευσαν τον Stephen Blumberg, ο οποίος συνελήφθη το 1990 και στην κατοχή του βρέθηκαν σχεδόν 24.000 κλεμμένα σπάνια βιβλία και χειρόγραφα αξίας άνω των 5 εκατομμυρίων δολαρίων. Ο Blumberg θεωρούσε τον εαυτό του συλλέκτη, εραστή των βιβλίων. Σε μια συνέντευξη ισχυρίστηκε ότι ήταν "γοητευμένος... όπως ο σκόρος που τον τραβάει η φωτιά. Ήμουν γοητευμένος από τον Shinn, αλλά δεν τον θαυμάζω. Νομίζω ότι κακομεταχειριζόταν τα βιβλία. Το έκανε για τα χρήματα".

από: atlas obscura

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου