Κυριακή 9 Οκτωβρίου 2011

Αρχαιολογικός περίπατος στην Αθήνα

Σε ποιο αθηναϊκό θέατρο ανέβαζαν τις παραστάσεις τους ο Αισχύλος, ο Σοφοκλής και ο Ευριπίδης; Πού εκφωνούσε τους πύρινους λόγους του ο Περικλής; Πόσοι ήταν οι Στύλοι του Ναού του Ολυμπίου Διός; Ποιος Καίσαρας χρηματοδότησε την κατασκευή της Ρωμαϊκής Αγοράς της Αθήνας;

Μια κυριακάτικη βόλτα στην πόλη θα σε βοηθήσει όχι μόνο να βρεις τις σωστές απαντήσεις αλλά και να νιώσεις τη μαγεία τής περιπλάνησης στα βάθη της ιστορίας της. Mια βόλτα που ξεκινάει από την Πλατεία Συντάγματος και φτάνει μέχρι τον Κεραμεικό και τη Ρωμαϊκή Αγορά, στη σκιά της Ακρόπολης.

Μετρό, σταθμός Συντάγματος
Στην αρχαιολογική τομή στον σταθμο του Μετρό στο Σύνταγμα μπορείς να πάρεις μια ιδέα από τις “στρώσεις” της ιστορίας μιας πόλης που με την ενοποίηση των αρχαιολογικών της χώρων και το Μουσείο της Ακρόπολης αναδεικνύει, επιτέλους, το αληθινό της πρόσωπο, αποδεχόμενη την τιμή που της επιφύλαξε η παγκόσμια ιστορία.. “Αναδύομαι” στην πόλη από την έξοδο του μετρό, στον Εθνικό Κήπο. Το προαύλιο της Βουλής μοιάζει με σκηνικό από ταινία εποχής. Δεκάδες εύζωνοι με τις κάτασπρες στολές και τα κόκκινα φέσια, σε τέλειο σχηματισμό, συνοδευόμενοι από στρατιωτική μπάντα καταφθάνουν στον Άγνωστο Στρατιώτη και παρατάσσονται μπροστά στο Κοινοβούλιο, τον ναό της σύγχρονης Ελληνικής Δημοκρατίας, για την κυριακάτικη τελετουργία της αλλαγής φρουράς. Οι τουρίστες φωτογραφίζουν ασταμάτητα…

Ο Ναός του Ολυμπίου Διός
Ο Ναός του Ολυμπίου Διός ή Στύλοι του Ολυμπίου Διός ήταν ο μεγαλύτερος ναός της αρχαιότητας, στην ηπειρωτική Ελλάδα. Ο Αριστοτέλης στην “Πολιτεία” αναφέρει ότι αφορμή για την κατασκευή του ναού από τον τύραννο Πεισίστρατο τον νεότερο ήταν η πάγια τακτική των τυράννων της εποχής, σύμφωνα με την οποία η κατασκευή μεγάλων έργων απασχολούσε τον πληθυσμό και έτσι δεν αντιδρούσαν στη σκληρή διακυβέρνησή τους. Ο Ναός του Ολυμπίου Διός είχε διαστάσεις 110μ. x 44μ. και 104 κίονες. Σήμερα στέκονται οι 15 ενώ ο 16ος κείται στο έδαφος, θυμίζοντας την καταιγίδα του 1852 που τον σώριασε στο ίδιο ακριβώς σημείο.

Η Πύλη του Αδριανού
Στα Β.Δ. του Ολυμπιείου στέκεται η Πύλη του Αδριανού, η μόνη Πύλη στην Αθήνα που ενώ μπαίνεις από έξω, βγαίνεις πάλι έξω… Στην πραγματικότητα, όταν οι Αθηναίοι την κατασκεύασαν από πεντελικό μάρμαρο το 131 μ.Χ., για να τιμήσουν τον ευεργέτη της πόλης αυτοκράτορα Αδριανό, ήταν εκτός από αψίδα θριάμβου και τιμής και η Πύλη που οδηγούσε από την παλιά στη νέα πόλη. Γι’ αυτό και η επιγραφή που κοιτάζει τον Ιερό Βράχο γράφει, “Αυτή είναι η Αθήνα, η αρχαία πόλη του Θησέα”, ενώ η επιγραφή προς τη μεριά των Στυλών γράφει, “Αυτή είναι η πόλη του Αδριανού και όχι του Θησέα”.

Η Ακρόπολη και το Μουσείο
Ο οδός Διονυσίου Αρεοπαγίτου που ξεκινά σχεδόν απέναντι από την Πύλη του Αδριανού, ταυτίζεται σε όλο το μήκος της με έναν από τους πιο συναρπαστικούς περίπατους σε αστικό τοπίο. Ένα τοπίο που κοσμείται από αριστουργήματα της αρχιτεκτονικής, από την εποχή του Φειδία, αρχιτέκτονα του Παρθενώνα, μέχρι την εποχή του Μπερνάρ Τσουμί αρχιτέκτονα του Μουσείου της Ακρόπολης το οποίο, δίκαια, χαρακτηρίζεται ως ένα παγκόσμιο πολιτιστικό αγαθό. Ένα μουσείο που στον τελευταίο του όροφο (Αίθουσα Παρθενώνα) αναπαριστά τον ίδιο τον Παρθενώνα, στραμμένο στον ίδιο άξονα για να δέχεται η ζωφόρος του το φως από την ίδια γωνία - όπως ακριβώς το επινόησε ο Φειδίας.

Αριστουργήματα της γλυπτικής
Συγκλονιστική είναι όχι μόνο η αίθουσα με τις μετώπες του Παρθενώνα, αλλά και η αίθουσα των αρχαϊκών έργων, με τον επισκέπτη να περιπλανιέται ανάμεσα σε πανέμορφες κόρες, καλογυμνασμένους έφηβους, μοσχοφόρους, ιππείς, σφίγγες, μέδουσες και άλλες παραστάσεις-αριστουργήματα της γλυπτικής τέχνης. Απέναντι από το μουσείο, στη νότια πλευρά του Ιερού Βράχου βρίσκεται το Ιερό του Διονύσου με το ομώνυμο αρχαίο θέατρο που φιλοξένησε τον Αισχύλο, τον Σοφοκλή τον Ευριπίδη και τον Αριστοφάνη, όταν η λατρεία του αγαπημένου θεού των Αθηναίων έφτασε στο αποκορύφωμά της με τις παραστάσεις των μεγαλύτερων μορφών του αρχαίου θεάτρου τον 5ο και 4ο π.Χ. αιώνα.

Ο Ιερός Βράχος
Ακολουθώντας τον αρχαίο περίπατο πάνω από την ελληνιστική Στοά του Ευμένους και το Ρωμαϊκό Ωδείο του Ηρώδου του Αττικού ανηφορίζω τον Ιερό Βράχο. Το αττικό φως λάμπει πάνω από την πόλη, αντανακλώντας θεαματικά πάνω στο πεντελικό μάρμαρο του Παρθενώνα, του Ερεχθείου, των Προπυλαίων και της Απτέρου Νίκης. “Προσκυνητές” της λευκής, της μαύρης και της κίτρινης φυλής από κάθε γωνιά του πλανήτη περιπλανώνται ανάμεσα στις ιερές κολόνες, εκπληρώνοντας, ίσως, ένα όνειρο ζωής… Η θέα από εδώ ψηλά μαγνητίζει. Ολόγυρα, η Πνύκα, ο Λόφος των Μουσών, ο Λόφος των Νυμφών, η Αρχαία Αγορά, η Πλάκα, τα κυκλαδίτικα Αναφιώτικα, να σε ταξιδεύουν στο μακρινό και κοντινό παρελθόν της πόλης.

Ο Λουμπαρδιάρης και η Πνύκα
Κατηφορίζω και ανηφορίζω τα λιθόστρωτα δρομάκια που διαμορφώθηκαν πάνω σε σχέδια του μεγάλου Έλληνα αρχιτέκτονα και ακαδημαϊκού Δημήτρη Πικιώνη. Περνώ το γραφικό εκκλησάκι του Αγίου Δημητρίου του Λουμπαρδιάρη και καταλήγω στην Πνύκα.. Ο λόφος της Πνύκας, απέναντι από τον Ιερό Βράχο, φιλοξενούσε τις συνελεύσεις της Εκκλησίας του Δήμου στα χρόνια της Αθηναϊκής Δημοκρατίας. Εδώ εκφωνούσαν τους μνημειώδεις λόγους τους ο Περικλής, ο Θεμιστοκλής, οι ρήτορες Αισχίνης και Δημοσθένης… Τι μπορεί να σκέφτεται κανείς όταν στέκεται στο βράχο που γεννήθηκε η Δημοκρατία ατενίζοντας, παράλληλα, το μνημείο που την αποθεώνει; Μάλλον ότι είναι πολύ τυχερός που ζει σ’ αυτή την πόλη.

Στην Αρχαία Αγορά και τον Κεραμεικό
Ένα μικρό μονοπάτι κατηφορίζει από την Πνύκα στην οδό Δημητρίου Αιγινήτου και την Αποστόλου Παύλου. Από εκεί, βαδίζοντας στην οδό Παναθηναίων, την ίδια οδό απ’ όπου στην αρχαιότητα περνούσε η μεγάλη πομπή προς την Ακρόπολη, φτάνω στην Αρχαία Αγορά. Εδώ βρισκόταν το εμπορικό, πολιτικό και πολιτιστικό κέντρο της αρχαίας Αθήνας. Η Στοά του Αττάλου κάλλιστα θα μπορούσε να χαρακτηριστεί σαν το... shopping mall της αρχαιότητας, ενώ ο Ναός του Ηφαίστου, ο πιο καλοδιατηρημένος ναός της αρχαιότητας τονίζει ακόμα περισσότερο το ανεπανάληπτο μεγαλείο του Παρθενώνα…

Θησείο και Αδριανού
Η Πλατεία του Θησείου και η οδός Αδριανού θυμίζουν πολυεθνικό παζάρι, χωρίς αρχή και τέλος. Προσπερνώ και κατευθύνομαι στον Κεραμεικό που σηματοδοτούσε το τέλος της πόλης. Εδώ βρισκόταν το πιο σημαντικό νεκροταφείο και οι δύο γνωστότερες Πύλες της αρχαίας Αθήνας, το Δίπυλον και η Ιερά Πύλη. Από την Ιερά Πύλη ξεκινούσε η Ιερά Οδός με κατεύθυνση προς την Ελευσίνα, απ’ όπου περνούσε και η πομπή των Ελευσίνιων Μυστηρίων. Διπλά στην Ιερά οδό, αποκαλύπτεται ο μικρός ποταμός Ηριδανός με την κοίτη του γεμάτη γλαδιόλες και καλαμιές, για να μας θυμίζει την εικόνα της παλιάς Αθήνας όταν αυτή διατρεχόταν από τα μικρά και πεντακάθαρα ποτάμια της, τον Ιλισσό και τον Ηριδανό. Διακλάδωση της Ιεράς Οδού αποτελεί η οδός των Τάφων που φιλοξενούσε τα καλύτερα διατηρημένα και πολυτελέστερα ταφικά μνημεία των Αθηναίων πολιτών. Το Μουσείο του Κεραμεικού είναι ένα πραγματικό αριστούργημα. Με θαυμαστά ευρήματα από τη Γεωμετρική μέχρι και την Κλασική Εποχή, διατρέχει ουσιαστικά την ταφική ιστορία της πόλης.

Το Μοναστηράκι και η Ρωμαϊκή Αγορά
Επιστρέφω προς το πολύβουο Μοναστηράκι. Η περιοχή πήρε το όνομα της από το Ναό της Παναγίας της Παντάνασσας, το Μοναστήριον και μετέπειτα μετονομάστηκε σε Μοναστηράκι. Στο εσωτερικό του ναού υπάρχουν θαυμάσιες αγιογραφίες του Γιάννη Τσαρούχη. Η Πλατεία Μοναστηρακίου έχει και ένα σημαντικό οθωμανικό μνημείο, το τζαμί του Τζισταράκη – σήμερα Μουσείο Παραδοσιακής Κεραμικής και Γλυπτικής το οποίο χτίστηκε το 1759. Ο Τούρκος φρούραρχος της Αθήνας έδωσε διαταγή να κατεδαφιστεί μια κολόνα από το Ολυμπιείον, ώστε να κατασκευαστεί ασβέστης για το τζαμί. Η κολόνα κατεδαφίστηκε (θα ήταν η 17η του Ολυμπιείου), το τζαμί φτιάχτηκε αλλά ο Τούρκος βοεβόδας έχασε τη θέση του εξαιτίας της ανίερης πράξης του. Δίπλα στο τζαμί βρίσκεται η Βιβλιοθήκη του Αδριανού και ένα τετράγωνο νοτιότερα η αγαπημένη μου τοποθεσία της Ρωμαϊκής Αγοράς. Η κατασκευή της Ρωμαϊκής Αγοράς ήταν δωρεά του Ιούλιου Καίσαρα, το 51 π.Χ.

Οι Αέρηδες
Στη νοτιοανατολική πλευρά της Ρωμαϊκής Αγοράς βρίσκεται ο περίφημος οκταγωνικός Πύργος των Ανέμων ή Ωρολόγιον του Κυρρήστου, δηλαδή οι γνωστοί μας Αέρηδες. Κάθε όψη αντιστοιχεί σε ένα σημείο του ορίζοντα. Παίρνει το όνομά της και προσωποποιείται με μια ανδρική μορφή που συμπεριφέρεται όπως και ο άνεμος που συμβολίζει. Ο Βορέας κοιτάζει προς την οδό Αιόλου και φυσάει τον παγωμένο άνεμο μέσα από ένα κοχύλι, ο ανατολικός Απελιώτης προσφέρει φρούτα και στάρι από τον μανδύα του.Ο Ζέφυρος φυσάει μαλακά προς τη δύση, σκορπίζοντας λουλούδια και τη μαγεία του αττικού ηλιοβασιλέματος.

πηγή: gr.msn.com

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου