Οι ουτοπικές πόλεις που ενέπνευσαν τους πολεοδόμους για πάνω από έναν αιώνα

Σήμερα, μπορεί να δει κανείς τις Garden Cities του Ebenezer Howard στο Λονδίνο και τη Νέα Υόρκη



Στο τέλος του 19ου αιώνα, οι πόλεις στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ μεγάλωναν τάχιστα. Ήταν βρώμικες, θορυβώδες και πυκνοκατοικημένες. Οι περισσότεροι ζούσαν σε πολύ περιορισμένο χώρο και δεν είχαν τρόπους να ξεφύγουν, ούτε καν για το Σαββατοκύριακο.

Η Garden City του Ebenezer Howard θα έλυνε αυτό το πρόβλημα μιας και οι πόλεις θα αναπτύσσονταν οργανωμένα. Θα ήταν τόσο μεγάλες για να στηρίξουν τη βιομηχανία, αλλά και αρκετά μικρές έτσι ώστε η πρόσβαση στην εργασία, το σχολείο, το παιχνίδι και τη φύση να ήταν μια εύκολη υπόθεση, όπου όλα αυτά θα συνδέονταν μεταξύ τους με ένα δίκτυο δρόμων και σιδηροδρόμων.

Ο Howard είχε αντλήσει έμπνευση από το ουτοπικό μυθιστόρημα επιστημονικής φαντασίας Looking Backward (1888) του Edward Bellamy, στο οποίο οι ΗΠΑ είχαν μεταμορφωθεί με τον καιρό σε ένα εργατικό σοσιαλιστικό σύστημα. Αν και το σχέδιό του υπολείπονταν κατά πολύ από το όραμα του Bellamy, ο Howard φαντάστηκε ότι η γη της Garden City θα ανήκε σε όλους και τα ενοίκια θα μπορούσαν να παραμείνουν σε χαμηλά επίπεδα. Το πιο εντυπωσιακό ήταν όμως το ότι η κάθε πόλη θα παρείχε στους πολίτες της όλα όσα εκείνοι χρειάζονταν.

Ο Howard σχεδίασε την Garden City σε ομόκεντρους κύκλους. Κάθε πόλη θα καταλάμβανε 24,282 τετ. χλμ γης και θα στέγαζε 32.000 ανθρώπους. Η ίδια η πόλη θα καταλάμβανε μέχρι το 1/6 του χώρου. Η γη γύρω της θα διέθετε αγροκτήματα και διάφορα ιδρύματα, όπως γηροκομεία.

Στο κέντρο της πόλης, θα υπήρχε ένα τεράστιο πάρκο, που θα το περικύκλωνε το Crystal Palace και το οποίο θα περιείχε καταστήματα, χειμερινό κήπο, το μουσείο της πόλης, το νοσοκομείο και άλλα ιδρύματα. Από το κέντρο και προς τα έξω, θα υπήρχαν σπίτια σε έξι κυκλικές λεωφόρους και μια σειρά από άλλες μικρότερες οδούς. Οι κατοικημένες περιοχές της πόλης θα διαιρούνταν σε δύο κύριες ζώνες. Μεταξύ αυτών των δύο ζωνών, θα υπήρχε ένα πάρκο που θα πρόσφερε χώρους πρασίνου και θα φιλοξενούσε τα σχολεία και τις παιδικές χαρές της πόλης. Ο εξωτερικός δακτύλιος της πόλης θα ήταν για την βιομηχανία.

Ο Howard δεν ήταν πολεοδόμος. Είχε μεγαλώσει στην Αγγλία, μετανάστευσε στην Αμερική για να δοκιμάσει να γίνει αγρότης και εργάστηκε στο Σικάγο ως ρεπόρτερ εφημερίδας, πριν τελικά επιστρέψει πίσω στην Αγγλία. Ασχολήθηκε με τα κοινωνικά κινήματα της εποχής του και το όραμά του έγινε αμέσως δημοφιλές. Μέσα σε μια δεκαετία, η πρώτη Garden City, το Letchworth, είχε ξεκινήσει έξω από το Λονδίνο.

Στο το βιβλίο Garden Cities of To-Morrow (1902), ο Howard φρόντισε να παρουσιάσει την πόλη του ως "διάγραμμα", κάτι που "απλά πρότεινε". Το πραγματικό σχέδιο της Garden City θα εξαρτώταν από την περιοχή.

από: atlas obscura