Τετάρτη 10 Ιουνίου 2020

Το ταξίδι μιας εξαιρετικής παγόδας από νεφρίτη

Η παγόδα κόπηκε από μια τεράστιο πέτρα από νεφρίτη και αποτελείται περισσότερα από 1.000 σκαλιστά κομμάτια

Αρχικά, ήταν ένας ογκόλιθος από νεφρίτη στη σύγχρονη Μιανμάρ. Σήμερα, είναι ένα διάσημο έκθεμα σε ένα μουσείο του Σικάγου.



Πριν από σχεδόν έναν αιώνα, 150 Κινέζοι τεχνίτες πέρασαν μια δεκαετία χαράσσοντας και γυαλίζοντας ένα γλυπτό απαράμιλλης χειροτεχνίας. Διαμόρφωσαν μικροσκοπικές πόρτες, μπαλκόνια και καμπάνες. Έκοψαν πολύ λεπτές αλυσίδες και 400 ομοιόμορφες κολόνες. Το τελικό κομμάτι, μια εξαιρετική παγόδα από νεφρίτη, έχει περίπου πέντε πόδια ύψος και βρίσκεται σε έναν βωμό από τικ.

Όταν έκανε το ντεμπούτο του το 1933 στην Παγκόσμια Έκθεση του Σικάγου, εκατοντάδες χιλιάδες συγκεντρώθηκαν για να το θαυμάσουν. Τις επόμενες δύο δεκαετίες, ακολούθησαν πολλές άλλες μεγάλες αμερικανικές πόλεις. Κάποιοι το περιέγραψαν ως το όγδοο θαύμα του κόσμου. Όμως, τα τελευταία 50 χρόνια, η παγόδα έχει πέσει στην αφάνεια, καθώς πότε βρίσκεται σε μια αποθήκη και πότε σε ένα μουσείο στην Καλιφόρνια σε επίπεδο γκαλερί.

Πρόκειται για το μεγαλύτερο γλυπτό από νεφρίτη εκτός της ηπειρωτικής Κίνας.

Τώρα, σχεδόν 90 χρόνια μετά από την ολοκλήρωσή του, η παγόδα και ο βωμός της παρουσιάζονται ξανά σε έκθεση. Τον Νοέμβριο, το Μουσείο Lizzadro, στο οποίο ανήκει, άνοιξε ξανά σε ένα νέο κτίριο σε ένα προάστιο του Σικάγο, και έχει το γλυπτό ως το επίκεντρο της συλλογής του.

Ο Chang Wen Ti κρατάει τα δύο λιοντάρια που φυλάσσουν την πύλη της παγόδας

Γνωστό ως ο Βωμός της Παγόδας από Πράσινο Νεφρίτη, αυτό το έργο τέχνης είναι το αποτέλεσμα μιας δια βίου αναζήτησης ενός ατόμου για την τελειότητα. Ο Chang Wen Ti γεννήθηκε το 1886 στην κινεζική πόλη Σουτσόου. Στη Σαγκάη, έγινε κύριος χαράκτης και συλλέκτης που ονειρεύτηκε να δημιουργήσει το καλύτερο γλυπτό νεφρίτη στον κόσμο. Ήθελε να δείξει τις δυνατότητες αυτής της πολύτιμης πέτρας που, παραδοσιακά, χρησιμοποιείται για την κατασκευή κοσμημάτων και άλλων στολιδιών.

Το 1915, είχε την ευκαιρία του. Ένας έμπορος νεφρίτη κέρδισε μια μειοδοσία για ένα τεράστιο ογκόλιθο νεφρίτη από ένα λατομείο στη σημερινή Μιανμάρ, και κάλεσε τον Chang να τον δει. Η πέτρα ζύγιζε 8.164 κιλά. Ο έμπορος την είχε κόψει σε 13 κομμάτια και ο Chang επέλεξε τα πέντε καλύτερα. Το κάθε κομμάτι, που ζύγιζε 3.175 κιλά, μεταφέρθηκε με άμαξες στην Ταϊλάνδη και στη συνέχεια στο Χονγκ Κονγκ, όπου επιβιβάστηκε σε τρένο για τη Σαγκάη.

Με το υλικό του ασφαλές, ο Chang έπρεπε να αποφασίσει για ένα αξιόλογο θέμα. Σύμφωνα με το βιβλίο της κόρης του Chang, Mae Chang Koh, "The Magnificent Chinese Jade Pagoda", φιλοδοξούσε να αναπαράγει ένα αναμφίβολα κινεζικό έμβλημα ξεκούρασης και ηρεμίας.

Μια ξεχωριστή πύλη με ύψος 16 ίντσες μπροστά από την παγόδα, μαζί με δύο λιοντάρια φύλακες

Ο Chang ταξίδεψε σε όλη την Κίνα για να παρατηρήσει την αρχιτεκτονική αυτών των πύργων και να καταγράψει τα καλύτερα χαρακτηριστικά τους. Ήθελε η παγόδα του να είναι η επιτομή όλων στο σχεδιασμό και την ομορφιά. Με την υποστήριξη επενδυτών, ο χαράκτης προσέλαβε 150 από τους καλύτερους τεχνίτες νεφρίτη για να μεταμορφώσει τις πολύτιμες πέτρες του.

Η παγόδα και ο βωμός που προέκυψαν αποτελούνταν από περισσότερα από 1.000 σκαλιστά κομμάτια και ολοκληρώθηκαν τον Απρίλιο του 1933. Ο κεντρικός πύργος μοιάζει με την αρχαία παγόδα Lunghwa στη Σαγκάη, αλλά αντικατοπτρίζει το διακριτικό όραμα του Chang. Είναι κοίλη, έτσι ώστε να μπορεί να μπει το φως και να φωτίσει τις πράσινες αποχρώσεις, και το καθένα από τα επτά επίπεδα που διαθέτει με οκτώ παράθυρα το καθένα με περίπλοκα κιγκλιδώματα. Από την κάθε γωνία κάθε κεκλιμένης οροφής κρέμεται ένα μικρό κουδούνι, σκαλισμένο από το ίδιο κομμάτι νεφρίτη με τις μαρκίζες. Οι αλυσίδες κρέμονται από την κορυφή της παγόδας, ενώ σκάλες και βεράντες περιβάλλουν τη βάση της. Μπροστά της, βρίσκεται μία πύλη με τριπλή καμάρα, ύψους 16 ιντσών, πλαισιωμένη από δύο λιοντάρια φύλακες.


Το γλυπτό του Chang μεταφέρθηκε στο Σικάγο για να εκτεθεί στο Century of Progress International Exposition. Την ίδια χρονιά, αποσυναρμολογήθηκε και στάλθηκε στη Νέα Υόρκη για να εκτεθεί στο Κέντρο Ροκφέλερ και στη συνέχεια εστάλη πίσω στο Σικάγο για το δεύτερο έτος της έκθεσης. Το 1939, ταξίδεψε στο Σαν Φρανσίσκο για τη Διεθνή Έκθεση Golden Gate και ακολούθησε μια περιοδεία κατά μήκος της Δυτικής Ακτής στη δεκαετία του 1940 και του 1950, μέσω της οποίας συγκεντρώθηκαν κεφάλαια για τα ορφανά του Δεύτερου Σινο-Ιαπωνικού Πολέμου.

Τελικά, ο Chang μετανάστευσε με την οικογένειά του στο Λος Άντζελες, όπου μεγάλωσε η φήμη του ως ειδικός του νεφρίτη. Το 1961, πέθανε από εγκεφαλικό επεισόδιο και ενώ σχεδίαζε την έκθεση της παγόδας στην Παγκόσμια Έκθεση της Νέας Υόρκης του 1964. Τελικά, το ταξίδι δεν έγινε ποτέ. Επτά χρόνια μετά από τον θάνατό του, η οικογένειά του δώρισε την παγόδα και την προσωπική συλλογή νεφρίτη του Chang στο Μουσείο Όκλαντ της Καλιφόρνιας, ως κίνηση φιλίας μεταξύ Κινέζων και Αμερικανών. Όμως, η συλλογή δεν εκτέθηκε ποτέ όπως της άξιζε και για πάνω από 50 χρόνια παρέμενε στο υπόγειο του μουσείου.

Το 2018, το Μουσείο Όκλαντ κάλεσε και άλλα αμερικανικά ιδρύματα με μεγάλες συλλογές νεφρίτη να αποκτήσουν την ιστορική παγόδα και, μετά από μια μακρά διαδικασία, επιλέχθηκε το μουσείο Lizzadro. Σήμερα, η παγόδα βρίσκεται σε μια ειδική γυάλινη θήκη, περιτριγυρισμένη από άλλα υπέροχα αντικείμενα κινεζικού νεφρίτη.

από: atlas obscura

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου