Αφού υπάρχουν οι Χώρες του Τρίτου Κόσμου, ποιος είναι ο Πρώτος και ο Δεύτερος;

Ακούμε συχνά για τα δεινά του Τρίτου Κόσμου. Ποιος είναι όμως ο Πρώτος και ποιος είναι ο Δεύτερος Κόσμος;



Διαβάζουμε στη wikipedia ότι:

Ο όρος "Χώρες του Τρίτου Κόσμου" χρησιμοποιήθηκε το 1952 από τον Γάλλο δημογράφο Αλφρέντ Σωβίν για να περιγράψει τις χώρες που, κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, δεν εντάχθηκαν άμεσα στις χώρες του Δυτικού συνασπισμού ή σε αυτές του Σοβιετικού μπλοκ. Στις μέρες μας, η χρήση του όρου αφορά τις χώρες με χαμηλό δείκτη ανάπτυξης, ανεξάρτητα από το πολιτικό καθεστώς που κυριαρχεί σε αυτές και είναι πλέον ισοδύναμη με την έννοια "φτωχές χώρες".

Ο Ψυχρός Πόλεμος και η δημιουργία του ΝΑΤΟ και του Συμφώνου της Βαρσοβίας διαίρεσαν τις μεγάλες παγκόσμιες δυνάμεις σε δύο σφαίρες επιρροής με διαφορετικές πολιτικές και οικονομικές δομές: οι κομμουνιστές εναντίον των καπιταλιστών, οι ΕΣΣΔ εναντίον των ΗΠΑ και ανάμεσα τους το Σιδηρούν Παραπέτασμα.

Το 1952, ο Αλφρέντ Σωβίν ανέφερε τον όρο "Τρίτος Κόσμος" για όλες τις υπόλοιπες χώρες, τις χώρες που δεν πήραν το μέρος καμίας από τις Συμμαχίες και δεν ενεπλάκησαν στον Ψυχρό Πόλεμο. Με την ονομασία του Τρίτου Κόσμου, θα έπρεπε να αριθμηθούν και τα μπλοκ του Ψυχρού Πολέμου. Οι δημοκρατικές, καπιταλιστικές χώρες, οι Δυτικοί, έγιναν ο "Πρώτος Κόσμος", ενώ τα κομμουνιστικά-σοσιαλιστικά κράτη που αποτελούσαν μέρος του Συμφώνου της Βαρσοβίας έγιναν ο "Δεύτερος Κόσμος".

Αργότερα, επινοήθηκε ο όρος "Τέταρτος Κόσμος". Με αυτόν αναφέρονταν οι εθνικά ή θρησκευτικά καθορισμένοι πληθυσμοί που ζουν εντός ή πέραν των εθνικών τους συνόρων, έθνη χωρίς κυρίαρχο κράτος και αυτόχθονες ομάδες που είναι νομάδες ή ζουν εκτός της παγκόσμιας κοινωνίας.

Με το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, το μοντέλο των τριών κόσμων έγινε περισσότερο κάτι σαν οικονομικό πλαίσιο, παρά γεωπολιτικό.

Οι τέσσερις σύγχρονοι κόσμοι

Πλέον, ως Πρώτος Κόσμος αναφέρονται οι χώρες με ελεύθερη, εκβιομηχανισμένη οικονομία. Δεύτερος Κόσμος είναι τα πρώην κομμουνιστικά κράτη και οι χώρες με συγκεντρωτική κρατικά ελεγχόμενη οικονομία. Τρίτος Κόσμος εξακολουθούν να είναι "όλοι οι άλλοι" -κυρίως στην Αφρική, την Ασία και τη Μέση Ανατολή- και τείνει να είναι ένας γενικός όρος για τις "αναπτυσσόμενες χώρες" που όμως είναι φτωχές, λιγότερο τεχνολογικά προηγμένες, εξαρτώνται από τις "ανεπτυγμένες χώρες", έχουν ασταθείς κυβερνήσεις, υψηλά ποσοστά αύξησης του πληθυσμού, αναλφαβητισμό και ασθένειες, έλλειψη μεσαίας τάξης, μεγάλο εξωτερικό χρέος ή συνδυασμό αυτών. Τέλος, Τέταρτος κόσμος είναι τα φτωχά κοινωνικά στρώματα του Πρώτου κόσμου.