Η Μαρία Γκέπερτ-Μάγιερ - πηγή
Το 1963, απονεμήθηκε στη Γερμανοαμερικανίδα θεωρητική φυσικό Μαρία Γκέπερτ-Μάγιερ το Βραβείο Νόμπελ Φυσικής. Ήταν η δεύτερη γυναίκα που της απονέμονταν το βραβείο. Η πρώτη ήταν η Μαρία Κιουρί, το 1903. Η τρίτη γυναίκα που της απονεμήθηκε το Βραβείο είναι η Ντόννα Στρικλάντ, η οποία βραβεύτηκε στις 02 Οκτωβρίου για το έργο της -μαζί με τους Αρθουρ Ασκιν και Ζεράρ Μουρού- για τις έρευνές τους στον τομέα των λέιζερ (laser) που επέτρεψαν την ανάπτυξη εργαλείων που χρησιμοποιούνται στην βιομηχανία και την Ιατρική. Όταν της είπαν ότι ήταν η τρίτη γυναίκα που βραβεύτηκε με το εν λόγω Νόμπελ, έμεινε έκπληκτη. "Νόμιζα ότι μπορεί να υπήρχαν περισσότερες", δήλωσε.
Εκπληκτικό όμως είναι και το γεγονός ότι η Μαρία Γκέπερτ-Μάγιερ βραβεύτηκε με το Νόμπελ ενώ δούλευε αμισθί, σε μια "εθελοντική" θέση. Στα τέλη της δεκαετίας του 1950, μόλις τρία χρόνια πριν βραβευτεί με το Νόμπελ, ένα πανεπιστήμιο την προσέλαβε με πλήρες ωράριο.
Η Μαρία Γκέπερτ γεννήθηκε το 1906 στο Κατόβιτσε, τότε Κάτοβιτς του Βασιλείου της Πρωσίας, ως το μόνο παιδί του Φρήντριχ Γκέπερτ και της συζύγου του Μαρία Βολφ. Το 1910 η οικογένεια μετακόμισε στο Γκέτινγκεν, καθώς ο πατέρας της, πανεπιστημιακός καθηγητής έκτης γενιάς, διορίσθηκε καθηγητής της παιδιατρικής στο Πανεπιστήμιο του Γκέτινγκεν. Αφού ξεκίνησε τις σπουδές της στα μαθηματικά, η Γκέπερτ πέρασε στη μελέτη της φυσικής, γιατί είχε γοητευτεί από την κβαντική μηχανική. Αφού μετακόμισε με τον σύζυγό της -τον Αμερικανό χημικό Τζόζεφ Έντουαρντ (Τζο) Μάγιερ, έναν από τους βοηθούς του Τζέιμς Φρανκ- στις ΗΠΑ, πέρασε τα χρόνια της στο Πανεπιστήμιο Τζονς Χόπκινς, στο Πανεπιστήμιο της Κολούμπια και στο Πανεπιστήμιο του Σικάγο, συνεχίζοντας το έργο της στη φυσική, χωρίς κάποια επίσημη ακαδημαϊκή δομή. Σήμερα, τα ακαδημαϊκά ζευγάρια συχνά προσλαμβάνονται και μισθώνονται ως ζευγάρι, αλλά τη δεκαετία του 1930, τα πανεπιστήμια απέφευγαν να δίνουν θέσεις εργασίας σε συνεργάτες καθηγητών, δηλαδή στις συζύγους τους, όσο ταλαντούχες και αν ήταν. Στο Σικάγο, η Γκέπερτ-Μάγιερ έγινε καθηγήτρια, αλλά άμισθη.
Ενώ ήταν στο Σικάγο, άρχισε την έρευνά της στο έργο που θα της απέφερε το βραβείο. Τρεις Γερμανοί επιστήμονες, οι Ότο Χάξελ, Χανς Γιένσεν και Χανς Ζούες, εργάζονταν επίσης για την επίλυση του ίδιου προβλήματος, και έφθασαν ανεξάρτητα στο ίδιο συμπέρασμα. Τα αποτελέσματά τους ανακοινώθηκαν στο περιοδικό Physical Review τον Ιούνιο του 1949, πριν την ανακοίνωση της Γκέπερτ-Μάγιερ. Η Γκέπερτ συνεργάσθηκε μαζί τους. Ο Χανς Γιένσεν και η Γκέπερτ συνέγραψαν μαζί ένα βιβλίο που εκδόθηκε το 1950 με τον τίτλο Elementary Theory of Nuclear Shell Structure (Στοιχειώδης θεωρία της δομής των πυρηνικών φλοιών). Το 1963 η Γκέπερτ-Μάγιερ, ο Γένσεν και ο Γουίγκνερ μοιράσθηκαν το Βραβείο Νόμπελ Φυσικής "για τις ανακαλύψεις τους σχετικά με τη δομή των πυρηνικών φλοιών".
Μέχρι τότε, η Γκέπερτ-Μάγιερ ήταν έμμισθη καθηγήτρια μόλις τρία χρόνια καθώς, το 1960, το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Σαν Ντιέγκο την διόρισε σε θέση πλήρους απασχόλησης.
Μετά τον θάνατό της θεσπίσθηκε το "Βραβείο Μαρία Γκέπερτ-Μάγιερ" από την Αμερικανική Φυσική Εταιρεία, το οποίο απονέμεται ετησίως από το 1986 σε νεαρές φυσικούς, κατόχους διδακτορικού που βρίσκονται στην αρχή της σταδιοδρομίας τους. Το Εθνικό Εργαστήριο Αργκόν απονέμει επίσης ένα βραβείο κάθε χρόνο σε εξέχουσα νέα επιστήμονα ή μηχανικό στη μνήμη της Γκέπερτ-Μάγιερ, ενώ το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Σαν Ντιέγκο διοργανώνει ένα ετήσιο "Διεπιστημονικό Συμπόσιο Μαρία Γκέπερτ-Μάγιερ", που συγκεντρώνει ερευνήτριες για να συζητήσουν τρέχοντα επιστημονικά θέματα. Επίσης, ο κρατήρας Γκέπερτ-Μάγιερ στον πλανήτη Αφροδίτη ονομάσθηκε έτσι προς τιμή της. Το 2011 η Γκέπερτ-Μάγιερ εμφανίσθηκε και σε αμερικανικό γραμματόσημο, και συγκεκριμένα στην τρίτη σειρά των «Αμερικανών επιστημόνων», μαζί με τους Μέλβιν Κάλβιν, Έιζα Γκρέι και Σεβέρο Οτσόα.
από: atlas obscura με πληροφορίες από wikipedia
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου