Τετάρτη 31 Οκτωβρίου 2018

Η φάρσα του BBC για το Halloween που σόκαρε τους θεατές


Μετά από περισσότερα από 20.000 τηλεφωνήματα -ένα συμπεριελάμβανε και αναφορά για τοκετό- και χιλιάδες θυμωμένες επιστολές, συνεδρίασε το Broadcasting Standards Council του Ηνωμένου Βασιλείου (κάτι σαν το δικό μας Ε.Σ.Ρ.). Στις 27 Ιουνίου του 1995, το Συμβούλιο αποφάνθηκε ότι οι παραγωγοί του Ghostwatch, ένα πρόγραμμα του BBC που προβλήθηκε στη νύχτα του Halloween λιγότερο από τρία χρόνια πριν, είχε σκοπίμως αποφασίσει να "καλλιεργήσει μια αίσθηση απειλής".

Με απλά λόγια, το BBC είχε κριθεί συνεργός στην τρομοκράτηση, χωρίς νόημα, 11 εκατομμυρίων θεατών.




Το Ghostwatch βγήκε στον αέρα από το Northolt του βόρειου Λονδίνου και ανέφερε τις παραφυσικές εμπειρίες της οικογένειας Early, η οποία είχε πολιορκηθεί από τις πράξεις ενός φαντάσματος που ονόμασαν "Pipes". Στην εκπομπή, η οποία είχε τη μορφή ντοκιμαντέρ και πρόσφερε ανεπαίσθητες ενδείξεις ότι ήταν μια περίπλοκη φάρσα, εμφανίστηκαν τέσσερις γνωστοί παρουσιαστές του BBC. Πολλοί θεατές πίστεψαν ότι ήταν μάρτυρες τεκμηριωμένων ενδείξεων για ένα κακό πνεύμα. Οι θεατές ταράχτηκαν τόσο από το περιεχόμενο της εκπομπής που το δίκτυο ενεπλάκη σε μια διαμάχη σχετικά με το τι θεωρούσαν οι θεατές ως φάρσα που έλαβε χώρα από μια αξιόπιστη πηγή ειδήσεων. Στο British Medical Journal αναφέρθηκαν ακόμη και περιπτώσεις περιστατικών μετατραυματικού άγχους σε παιδιά. Αυτό που το BBC σκόπευε να είναι μια απλή ταινία τρόμου είχε αφήσει αποσβολωμένη μια ολόκληρη χώρα -και τελικά θα οδηγούσε σε κατηγορίες ότι η εκπομπή ήταν υπεύθυνη ακόμη και για το θάνατο κάποιου.


Στις 30 Οκτωβρίου του 1938, βγήκε στον αέρα του ραδιοφωνικού δικτύου της CBS ο περίφημος "Πόλεμο των Κόσμων" του Όρσον Γουέλς. Όπως λέει η ιστορία, ο σεναριογράφος Stephen Volk ήταν από τους λίγους εναπομείναντες που είχαν ζήσει εκείνη την εκπομπή του Γουέλς. Ο Volk, το 1988, αποτάνθηκε στο BBC για μια σειρά έξι μερών σχετικά με μια περιπλανώμενη, ερευνητική ομάδα του παραφυσικού. Η σειρά θα κορυφώνονταν με μια ζωντανή περιήγηση σε ένα δήθεν στοιχειωμένο σπίτι. Το BBC, ωστόσο, δεν ήταν τόσο ενθουσιασμένο στο να αφιερώσει πολύ χρόνο στην ιδέα. Αντ' αυτού, η σειρά συμπυκνώθηκε στο τελευταίο επεισόδιο. Για το Volk, ήταν μια ευκαιρία. Πίστευε ότι το κοινό παρακολουθούσε ταινίες τρόμου ξέροντας τι να περιμένει και επιλέγοντας να φοβηθεί. Αλλά η τηλεόραση ήταν πιο οικεία και λιγότερο προβλέψιμη. Για να προσθέσει στην αξιοπιστία του προγράμματος, ο Volk και η σκηνοθέτις Lesley Manning ήθελαν δύο παρουσιαστές του BBC -η Sarah Greene και ο Craig Charles- να είναι στο σπίτι των Early, ενώ ο διάσημος παρουσιαστής Michael Parkinson θα συμμετείχε από ένα στούντιο. Τόσο ο Charles όσο και η Greene είχαν εμφανιστεί σε πολλά παιδικά προγράμματα του BBC, κάτι που θα έπαιξε μεγάλο ρόλο στην ιστορία. Οι ηθοποιοί υποδύθηκαν τα μέλη της μονογονεϊκής οικογένειας Early: η μητέρα Pam και οι κόρες Suzanne και Kim ανέφεραν περιστατικά παράξενης δραστηριότητας στο σπίτι τους, όπως κουδουνίσματα, μυστηριώδους θορύβους γάτας και σπάσιμο πιάτων. Η Suzanne παρουσίασε περίεργες γρατσουνιές στο πρόσωπό της, που ισχυρίστηκε ότι είναι το έργο του Pipes, του φαντάσματος που αρνούνταν να φύγει από το σπίτι τους. Όπως δήλωσε αργότερα ο Volk, είχε ζητήσει από το BBC να του επιτρέψει να δοκιμάσει και να εισάγει μερικά soundtrack, τα οποία θα μπορούσαν να ακούσουν μόνο τα ζώα που θα ήταν κοντά σε τηλεοράσεις, ελπίζοντας ότι η παράξενη συμπεριφορά τους θα τρόμαζε περισσότερο τους θεατές, αλλά κάτι τέτοιο ήταν αδύνατο να γίνει.


Μέχρι τη στιγμή που το Ghostwatch έκανε πρεμιέρα στις 9:25 μ.μ. στις 31 Οκτωβρίου του 1992, η ταινία είχε ήδη κινηματογραφηθεί, δείχνοντας τον Parkinson να αντιδράει και να λαμβάνει κλήσεις -όλα σκηνοθετημένα- που προσκάλεσαν το κοινό να συζητήσει τις εμπειρίες του σε παραφυσικές δραστηριότητες. Για να είναι πιο δίκαιος, έκανε μια συνέντευξη με έναν -ψεύτικο- σκεπτικιστή που απέρριψε τις αξιώσεις των Early. Η εκπομπή ξεκίνησε με μια κάρτα που δήλωνε ότι γράφτηκε "από" τον Volk. Μόνο πολύ παρατηρητικοί θεατές θα την πρόσεχαν μιας και το γραφικό παρέμεινε στην οθόνη μόνο για ένα δευτερόλεπτο. Η παρουσία αναγνωρισμένων και οικείων προσώπων στους θεατές του BBC προσέθεσε στην αληθοφάνεια. Στα 90 λεπτά της εκπομπής παρουσιάστηκαν μόνο φευγαλέες αναλαμπές από τις εμπειρίες της οικογένειας Early που αφέθηκαν σκόπιμα διφορούμενες. Στο δεύτερο μισό της εκπομπής, τα πράγματα πήραν άλλη τροπή. Ένας θεατής τηλεφώνησε και είπε ότι κάποτε κάποιος είχε αυτοκτόνησε στο σπίτι. Κάποιος άλλος δήλωσε ότι, πρόσφατα, κοντά στο σπίτι, βρέθηκε ένα ακρωτηριασμένο πτώμα σκύλου. Οι κόρες της οικογένειας εμφανίζονταν όλο και περισσότερο αναστατωμένες από τις διαταραχές του σπιτιού. Μια ώρα απ' όταν ξεκίνησε η προβολή, ο Parkinson συμβούλευσε τους τηλεθεατές να παραμείνουν με την Greene λόγω "έκτακτων" γεγονότων που συνέβαιναν: η Suzanne μιλούσε με φωνή βαρύτονου και αόρατες γάτες νιαούριζαν πίσω από τους τοίχους. Η Greene εξαφανίστηκε κάτω από τις σκάλες του σπιτιού, ενώ ένας εμπειρογνώμονας του παραφυσικού δήλωσε ότι οι θεατές συμμετείχαν άθελά τους σε μια κατάσταση που ενθάρρυνε τον Pipes. Μάλιστα, στο τέλος της εκπομπής, παρατηρήθηκε ότι ο Parkinson κατέχονταν από το πνεύμα του φαντάσματος.


Στο τέλος, η εκπομπή προσπάθησε να εξομαλύνει τα πράγματα. Όμως, δεν είχαν μείνει πολλοί θεατές μέχρι τέλους. Μέχρι τη στιγμή που το Ghostwatch έκλεισε, 11 εκατομμύρια τηλεθεατές είτε είχαν πειστεί ότι τα φαντάσματα ήταν πραγματικά, είτε ήταν έξαλλοι που το BBC αναστάτωσε τα παιδιά τους, ή και τα δύο. Το δίκτυο είχε μόλις πέντε τηλεφωνητές όταν τελείωσε η εκπομπή, ένας αριθμός που αυξήθηκε γρήγορα λόγω των χιλιάδων κλήσεων. Μία γυναίκα φέρεται να γέννησε λόγω του στρες που της προκάλεσε η εκπομπή. Μια άλλη ανέφερε ότι ο σύζυγός της είχε... "λερωθεί". Μέσα σε λίγες ώρες, το BBC έβγαλε μια ανακοίνωση που υπενθύμισε στους θεατές ότι η εκπομπή ήταν φανταστική. Ήταν όμως κάπως αργά. Ο κόσμος επέκρινε το δίκτυο που χρησιμοποίησε τη φήμη του για να ξεγελάσει τους θεατές. Η Greene εμφανίστηκε γρήγορα σε παιδικές εκπομπές για να καθησυχάσει τους θεατές ότι δεν είχε απαχθεί ή δολοφονηθεί από τον Pipes. Ο Volk και η Manning πρότειναν τη δική τους συγγνώμη, γιατί ένιωθαν ότι το BBC τους θεωρούσε παρακατιανούς. Όμως, ήθελαν απλώς να αποτίσουν φόρο τιμής στον Γουέλς. Ποτέ δε φαντάστηκαν ότι θα είχαν αυτό το αποτέλεσμα. Σε μια έκθεση που δημοσιεύθηκε στο British Medical Journal 18 μήνες αργότερα, οι γιατροί στο Coventry ανέφεραν περιπτώσεις που ταξινομούνται ως "μετατραυματική διαταραχή άγχους" λόγω των ΜΜΕ -στην περίπτωση, του Ghostwatch. Δύο 10χρονα αγόρια υπέφεραν από κρίσεις πανικού και διαταραχές ύπνου λόγω της εκπομπής. Όταν εμφανίστηκε η έκθεση, το Journal έλαβε αλληλογραφία από άλλους γιατρούς που σχετίζονταν με παρόμοιες περιπτώσεις. Ο 18χρονος Martin Denham ίσως δεν ήταν έτοιμος ψυχολογικά να δει την εκπομπή. Μετά την εκπομπή, άρχισε να ανησυχεί ότι μπορεί να έρθει σε επαφή με φαντάσματα και αυτοκτόνησε. Οι γονείς του, ο Percy και η April, κατηγόρησαν το Ghostwatch. Τελικά, το Broadcasting Standards Council αποφάνθηκε ότι η εκπομπή δεν είχε επισημανθεί σωστά και είχε ελάχιστες προειδοποιήσεις ότι ήταν μια πλασματική πραγματικότητα.

Από εκείνη την πρώτη παρουσίαση, το πρόγραμμα δεν έχει εμφανιστεί ποτέ ξανά στο Ηνωμένο Βασίλειο. Είναι όμως διαθέσιμο στο Shudder.

από: mental floss

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου