Παρασκευή 16 Οκτωβρίου 2020

Born In the U.S.A.: Πώς πολλοί μπέρδεψαν για πατριωτικό το τραγούδι κατά του Βιετνάμ του Μπρους Σπρίνγκστιν


 
 
 
Ίσως είναι λάθος του Max Weinberg. Στην αρχή του σινγκλ του 1984 του Μπρους Σπρίνγκστιν "Born In the U.S.A.", ο Weinberg, ο ντράμερ του συγκροτήματος που υποστήριζε τον Σπρίνγκστιν, E Street Band, έβαλε μερικά χτυπήματα-παγίδες, που φέρνουν στο νου εκρήξεις από κανόνια και πυροτεχνήματα και όλους τους ήχους που σχετίζονται με την εθνική υπερηφάνεια. Το κομμάτι εκρήγνυται πριν ο καν ο Σπρίνγκστιν πει μία λέξη, ρίχνοντας κόκκινα, λευκά και μπλε φίλτρα σε ένα σύνολο στίχων με πολλά περισσότερα χρώματα και στρώματα.
 
 


Το 1984, οι ακροατές του ραδιοφώνου αναγκάστηκαν να ακούσουν το τραγούδι ως ωδή στον πατριωτισμό και το τέλειο soundtrack για την εκστρατεία του προέδρου Ρίγκαν "Morning In America". Ο ίδιος ο Ρίγκαν επικαλέστηκε το όνομα του Σπρίνγκστιν κατά τη διάρκεια μιας στάσης της εκστρατείας του τον Αυγούστου του 1984 στο Νιου Τζέρσι. "Το μέλλον της Αμερικής στηρίζεται σε χιλιάδες όνειρα μέσα στις καρδιές σας. Βρίσκεται στο μήνυμα της ελπίδας σε τραγούδια που θαυμάζουν πολλοί νέοι Αμερικανοί: του ίδιου του Σπρίνγκστιν από το Νιου Τζέρσι", είχε πει.

Ο ατημέλητος, αδύνατος ρόκερ που απεικονίζεται στο εξώφυλλο του δίσκου Born to Run του 1975 είχε μετατραπεί σε ένα μυώδη επικεφαλής μπάντας, έναν θρύλο που γεμίζει τα στάδια, έναν αστέρα στα πρώτα του βήματα. Όταν τραγούδησε το "I was born in the U.S.A.", αυτό ακούστηκε ως δήλωση υπερηφάνειας και πίστης.

Όμως, το "Born in the U.S.A.", το ομότιτλο κομμάτι του επιτυχημένου έβδομου άλμπουμ του, δεν ήταν το εθνικιστικό τραγούδι που πολλοί πίστευαν ότι ήταν. Το 2016, στο Born to Run, τα απομνημονεύματά του, ο Σπρίνγκστιν το αποκάλεσε "τραγούδι διαμαρτυρίας" και ο θυμωμένος τόνος έπρεπε να είναι ξεκάθαρος από την αρχή: "Born down in a dead man’s town / The first kick I took was when I hit the ground" (Γεννημένος στην πόλη ενός νεκρού / Το πρώτο χτύπημα που πήρα ήταν όταν έπεσα κάτω).
 

Οι στίχοι του τραγουδιού αναφέρονται σε έναν αποτυχημένο ντόπιο που τον στρατολογούν κατά τη διάρκεια του πολέμου του Βιετνάμ, σημαδεμένος από τις εμπειρίες του στη Νοτιοανατολική Ασία και ο οποίος είχε ξεχαστεί εντελώς από τη χώρα του όταν επέστρεψε. Ο πρωταγωνιστής του Σπρίνγκστιν δεν μπορεί να βρει δουλειά, ούτε να διώξει την εικόνα του αδελφού που έχασε στο Khe Sanh. Δέκα χρόνια μετά από τον πόλεμο, δεν του έχει μείνει τίποτα, εκτός από μια αξίωση από τη γενέτειρά του. Και δεν είναι σίγουρος ό,τι το αξίζει.

Ο Σπρίνγκστιν έγραψε το τραγούδι αφού διάβασε το "Born on the Fourth of July" (Γεννημένος την 4η Ιουλίου), τα απομνημονεύματα του βετεράνου και αντιπολεμικού ακτιβιστή Ρον Κόβιτς -το ίδιο που το 1989 ο Όλιβερ Στόουν προσάρμοσε στην ομότιτλη, βραβευμένη με Όσκαρ ταινία, με πρωταγωνιστή τον Τομ Κρουζ. Ο Σπρίνγκστιν αγόρασε το βιβλίο σε ένα βενζινάδικο στην Αριζόνα το 1978 και συγκινήθηκε από την ιστορία του νεαρού άντρα που εγγράφεται στους Πεζοναύτες και επιστρέφει από το Βιετνάμ σε αναπηρικό καροτσάκι, παράλυτος από τη μέση και κάτω.
 

Λίγο μετά, ο Σπρίνγκστιν έτυχε να συναντήσει τον Κόβιτς. Έγιναν φίλοι και τον Αύγουστο του 1981 ο Σπρίνγκστιν διοργάνωσε μια συναυλία για τους νέους Αμερικανούς βετεράνους του Βιετνάμ.

Ο Σπρίνγκστιν, για να γράψει το τραγούδι, παρακινήθηκε και από την ενοχή του επιζώντος -ή καλύτερα, ίσως από την ενοχή κάποιου που είχε αποφύγει κάτι. Όπως παραδέχτηκε ο ίδιος, ήταν "λουφαδόρος". Όταν στη δεκαετία του '60 τον κάλεσαν να καταταγεί, χρησιμοποίησε όσα κόλπα ήξερε για να μην τον επιλέξουν. Σύμφωνα με το Rolling Stone, στις προσπάθειές του να δείξει ότι ήταν ακατάλληλος για το Βιετνάμ, ισχυρίστηκε ότι ήταν ομοφυλόφιλος και έπαιρνε LSD. Τελικά, τον απάλλαξαν, όχι για κάτι απ' όλα αυτά, αλλά επειδή είχε υποστεί διάσειση σε ένα ατύχημα με μοτοσικλέτα οπότε κόπηκε στις ιατρικές εξετάσεις και κρίθηκε ακατάλληλος να υπηρετήσει.

"Καθώς μεγάλωνα, μερικές φορές αναρωτιόμουν ποιος πήγε στη θέση μου", έγραψε ο ίδιος στο Born to Run. Για την ακρίβεια, γνώριζε μερικούς που έχασαν τη ζωή τους στο Βιετνάμ, συμπεριλαμβανομένου του Bart Haynes, του ντράμερ στην πρώτη του μπάντα. Κατά τη διάρκεια συναυλιών στη δεκαετία του '80, ο Σπρίνγκστιν ανέφερε συχνά ότι θυμόταν τον Haynes να πηγαίνει στο σπίτι του και να του λέει ότι είχε καταταγεί και ότι θα πήγαινε στο Βιετνάμ, μια χώρα που δεν μπορούσε να βρει στον χάρτη.

Ο Σπρίνγκστιν άρχισε να γράφει αυτό που θα γινόταν το "Born In the U.S.A." ενώ μάζευε υλικό για το άλμπουμ Nebraska του 1982. Ο αρχικός τίτλος ήταν "Βιετνάμ" και στην πρώιμη εκδοχή των στίχων, η φίλη του ήρωα τον έδιωχνε για έναν ροκ τραγουδιστή. Κάποια στιγμή εκείνη την περίοδο, έπεσε στα χέρια του ένα σενάριο που του έστειλε ο Πολ Σρέιντερ, ο σεναριογράφος του Ταξιτζή. Ο τίτλος του σεναρίου ήταν "Born in the U.S.A." και ενώ αφορούσε μια μπάντα από το Κλίβελαντ, όχι την κατάσταση των βετεράνων του Βιετνάμ, ο Σπρίνγκστιν αναγνώρισε τη δύναμη του τίτλου.

Μια άλλη επιρροή ήταν το βιβλίο του 1979, "Sideshow: Kissinger, Nixon and the Destruction of Cambodia". Όπως αποκαλύπτει ο Brian Hiatt στο βιβλίο του 2019, "Bruce Springsteen: The Stories Behind the Songs", ένα προσχέδιο του "Born In the USA" έλεγε για σκληρή τιμωρία του Νίξον, προτείνοντας ότι θα πρέπει να "του κόψουν τα μπαλάκια". Ο στίχος δεν παρέμεινε, όχι όμως και ο θυμός του τραγουδιστή.

Υπάρχουν αντικρουόμενες ιστορίες για το πώς το τραγούδι γράφτηκε τόσο "κολοσσιαία" στο στούντιο. Ο κιμπορντίστας της E Street, Roy Bittan, πιστώνεται μια μελωδία που τραγούδησε ο Σπρίνγκστιν όταν μοιράστηκε το τραγούδι με το συγκρότημα για πρώτη φορά. Αυτές οι έξι νότες έγιναν το κεντρικό riff του τραγουδιού. Στην εκδοχή του Weinberg, η τελική έκδοση του "Born In the USA" προέκυψε όταν ο Σπρίνγκστιν άρχισε να γρατζουνάει την κιθάρα του σε ένα στυλ που θύμιζε το "Street Fighting Man" των Rolling Stones. Ο Weinberg έπαιξε τα ντραμ και σύντομα, ακολούθησε ολόκληρη η μπάντα. Η έκδοση που ακούγεται στο άλμπουμ είναι μια πρώιμη ζωντανή ηχογράφιση, με τα επιπλέον jam να αφαιρούνται για να διατηρηθεί ο χρόνος του τραγουδιού κάτω από πέντε λεπτά. Ο Σπρίνγκστιν έκανε και άλλες ακουστικές εκδοχές του "Born In the USA", αλλά δε σε συγκρίνονται με την έκδοση του στούντιο.
 

"Στο άλμπουμ, το 'Born In the USA' ήταν η πιο δυνατή παρουσίασή του", έγραψε ο Σπρίνγκστιν στο Born to Run. "Αν προσπαθούσα να μειώσω ή να αλλάξω τη μουσική, πιστεύω ότι θα είχα ένα δίσκο που θα ήταν πιο εύκολα κατανοητός, αλλά όχι τόσο ικανοποιητικός".

Το "Born In the U.S.A." είναι πατριωτικό τραγούδι. Όχι όμως όπως θα το ήθελε ο Ρίγκαν. Ο σημαδεμένος, άνεργος πρωταγωνιστής θέλει να πιστέψει ότι το να είσαι Αμερικανός σημαίνει κάτι. Κάποτε, ο frontman των Sex Pistols Johnny Rotten είχε πει ότι δεν έγραψε το "God Save the Queen" επειδή μισεί τους Άγγλους, αλλά μάλλον επειδή τους αγαπά και πιστεύει ότι αξίζουν καλύτερα. Το "Born In the U.S.A." είναι ο ίδιος τύπος τραγουδιού, ακόμα κι αν μερικοί δε θα το καταλάβουν ποτέ.

από: mental floss

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου