Τρίτη 4 Απριλίου 2023

Το Παλάτι του Πάγου της Άννας Ιβάνοβνα

Ο γάμος του γελωτοποιού της αυλής στο παλάτι του πάγου, Valery Jacobi, 1878
 
Ο χειμώνας του 1739-40 ήταν απίστευτα σκληρός σε όλη την Ευρώπη και ιδιαίτερα βάναυσος στη Ρωσία. Οι θερμοκρασίες έπεσαν κατακόρυφα στους 40 βαθμούς υπό το μηδέν και ο ποταμός Νέβα πάγωσε εντελώς -όπως κάθε χειμώνα. Εκείνη την χρονιά όμως, η τσαρίνα Άννα Ιβάνοβνα είχε διατάξει να κοπούν κομμάτια πάγου από τον παγωμένο ποταμό και να χτιστεί ένα παλάτι από πάγο στην όχθη του.
 
 

Το παλάτι είχε πλάτος 60 πόδια και ύψος 30 πόδια και ήταν κατασκευασμένο από κομμάτια πάγου που το καθένα ζύγιζε 120 κιλά. Τα τεράστια κομμάτια στοιβάζονταν το ένα πάνω στο άλλο και ραίνονταν με νερό, το οποίο πάγωνε αμέσως και έτσι ενώνονταν τα κομμάτια μεταξύ τους. Οι τοίχοι είχαν πάχος 3 πόδια και διέθεταν παράθυρα, πόρτες και μια εξωτερική σκάλα, όπως και κιγκλίδωμα και προθάλαμο. Τα δωμάτια ήταν καλά εξοπλισμένα με έπιπλα -όπως μπουντουάρ, καναπέδες, πολυθρόνες, ένα μεγάλο κρεβάτι και ένα δίσκο με ποτήρια κρασιού και πιάτα- όλα σκαλισμένα από πάγο. Ακόμα και τα ξύλα στο τζάκι ήταν από πάγο.
 
Στην κύρια κρεβατοκάμαρα, κουρτίνες πάγου κρεμάστηκαν από τα παράθυρα και μαλακά χνουδωτά μαξιλάρια αντικαταστάθηκαν με σκληρά παγωμένα κομμάτια. Οι γωνίες του δωματίου ήταν διακοσμημένες με αγάλματα του Έρωτα, δελφίνια από πάγο έβγαζαν φωτιά από το στόμα τους και ένα τεράστιο άγαλμα ελέφαντα έβγαζε από την προβοσκίδα του νερό σαν σιντριβάνι.
 
Το Παλάτι του Πάγου στην Αγία Πετρούπολη, όπως αναφέρεται σε ένα γερμανικό εικονογραφημένο δημοφιλές περιοδικό (1740)
 
Το παλάτι του πάγου ήταν μέρος των εορτασμών που διοργάνωσε η Τσαρίνα για τον εορτασμό της νίκης της Ρωσίας επί της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Κεντρικό ρόλο στις γιορτές και στο παλάτι ήταν ένας εικονικός γάμος που είχε οργανώσει η ίδια για να ταπεινώσει περαιτέρω τον ευγενή που είχε κάνει γελωτοποιό της, πρίγκιπα Μιχαήλ Γκολίτσιν, ο οποίος είχε πέσει σε δυσμένεια από την τσαρίνα επειδή παντρεύτηκε μια καθολική Ιταλίδα ενώ βρισκόταν σε ταξίδι στο εξωτερικό. Η Άννα, που ήταν Ανατολικο-ορθόδοξη, είδε τον γάμο ως προσβολή και έδιωξε αμέσως την σύζυγο, δήμευσε την ιδιοκτησία του πρίγκιπα, του αφαίρεσε τον τίτλο του, τον έκανε τον νέο της γελωτοποιό και πλέον, ο πρώην ευγενής, περνούσε τις μέρες του σκυμμένος μέσα σε ένα καλάθι δίπλα στο γραφείο της Άννας γεμίζοντάς της φλιτζάνια με kvas, ένα ποτό από ζυμωμένο ψωμί. Μερικές φορές, το καλάθι που καθόταν γέμιζε με αυγά, τα οποία προσποιούνταν ότι γεννούσε για να διασκεδάσει τους καλεσμένους.
 
Η Άννα Ιβάνοβνα
 
Η τσαρίνα Άννα κανόνισε μια νέα σύζυγο για τον γελωτοποιό της -μια άσχημη υπηρέτρια με καταγωγή από την φυλή των Καλμίκων (μογγολικό φύλο που κατοικεί στη βορειοδυτική ακτή της Κασπίας), ονόματι Avdotya. Μετά το γάμο στην εκκλησία, έβαλαν τη νύφη και τον γαμπρό, που ήταν ντυμένοι με πολύχρωμα ρούχα, μέσα σε ένα μεγάλο κλουβί, τους έδεσαν στην πλάτη του ελέφαντα και τους περιέφεραν στους δρόμους της Αγίας Πετρούπολης. Την γαμήλια πομπή συνόδευαν πάνω από 400 άτομα από διαφορετικές φυλές, μερικοί από τους οποίους καβαλούσαν καμήλες, άλλοι ήταν σε έλκηθρα που έσερναν τάρανδοι, γουρούνια, σκυλιά, ακόμη και κατσίκες και γάτες. Η πομπή έφτασε στο παλάτι του πάγου, όπου έβαλαν το ζευγάρι μέσα σε έναν παγωμένο γαμήλιο θάλαμο και τους διέταξαν να ολοκληρώσουν τον γάμο τους πριν παγώσουν μέχρι θανάτου. Η σκληρή Τσαρίνα είχε φράξει τις πόρτες και έβαλε φύλακες στο εξωτερικό για να εμποδίσουν το ζευγάρι να δραπετεύσει. Για καλή τους τύχη, η Avdotya κατάφερε να ανταλλάξει το μαργαριταρένιο κολιέ της για ένα παλτό από δέρμα προβάτου με έναν από τους φύλακες, και το ζευγάρι κατάφερε να επιβιώσει τη νύχτα. Το επόμενο πρωί, οι νιόπαντροι βγήκαν από το παλάτι του πάγου με, σύμφωνα με τα λόγια ενός ιστορικού, "τίποτα χειρότερο από μια καταρροή και λίγο κρυοπαγήματα".
 
Οι γελωτοποιοί της αυτοκράτειρας Άννα Ιβάνοβνα, Valery Jacobi, 1872 - πηγή
 
Όπως όλα τα ματαιόδοξα έργα, έτσι και το παλάτι έλιωσε με τον πρώτο ανοιξιάτικο ήλιο. Η Τσαρίνα πέθανε πριν μπει ο επόμενος χειμώνας και η διάδοχός της, Άννα Λεοπόλντοβνα, ελευθέρωσε τον Μιχαήλ και την Avdotya από την εργασία τους ως γελωτοποιοί. Το ζευγάρι παρέμεινε παντρεμένο μέχρι που πέθανε η Avdotya το 1742 γεννώντας το δεύτερο παιδί τους.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου