Δευτέρα 20 Νοεμβρίου 2023

Λουί Λε Πρενς, ο "Πατέρας της Κινηματογράφησης"

 
Σε κάθε περιστασιακή συζήτηση σχετικά με την ιστορία του κινηματογράφου, σπάνια εμφανίζεται το όνομα του Λουί Λε Πρενς (Louis Le Prince). Ωστόσο, αυτός ο θρυλικός Γάλλος καλλιτέχνης και εφευρέτης ξεχωρίζει ίσως ως η πιο σημαντική φιγούρα στην ιστορία του κινηματογράφου, καθώς ήταν ο άνθρωπος που κινηματογράφησε κινούμενη εικόνα σε χαρτί, χρησιμοποιώντας έναν φακό.
 
 
 
Η καταγραφή έγινε μια μέρα του Οκτωβρίου του 1888 στον κήπο του Oakwood Grange στο Roundhay του Λιντς, έχει διάρκεια μόλις 2 δευτερόλεπτα και εμφανίζει την σύζυγό, τον γιος τους και τα πεθερικά του να περπατούν στον κήπο.
 
Ο Λε Πρενς γεννήθηκε στο Μετς το 1842. Ως μικρό αγόρι, επισκεπτόταν συχνά το στούντιο του φίλου του πατέρα του, ενός από τους πρωτοπόρους της φωτογραφίας Λουί Νταγκέρ, από τον οποίο ίσως πήρε τα πρώτα του μαθήματα. Αργότερα, σπούδασε ζωγραφική στο Παρίσι και στη συνέχεια πήρε μεταπτυχιακό στη Χημεία στο Πανεπιστήμιο της Λειψίας.

Το 1866, μετακόμισε στο Λιντς και άρχισε να εργάζεται για τον John Whitley, έναν φίλο από το κολέγιο που ήταν ιδιοκτήτης μιας εταιρείας που κατασκεύαζε ορειχάλκινες βαλβίδες και εξαρτήματα. Ο Λε Πρενς ερωτεύτηκε την αδερφή του Whitley, Elizabeth, η οποία ήταν και η ίδια ταλαντούχα καλλιτέχνης, και, 3 χρόνια αργότερα, παντρεύτηκε. Μαζί άνοιξαν τη Σχολή Εφαρμοσμένης Τέχνης και έγιναν γνωστοί για τη δουλειά τους στη στερέωση έγχρωμων φωτογραφιών σε μέταλλο και αγγεία. Τα πορτρέτα τους της Βασίλισσας Βικτώριας και του Πρωθυπουργού Γουίλιαμ Γκλάντστοουν τοποθετήθηκαν σε μια χρονοκάψουλα στον θεμέλιο λίθο του Cleopatra's Needle στο Λονδίνο. 
 

Η κάμερα και ο προβολέας του Λε Πρενς με τους 16 φακούς

Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, ο Λε Πρενς άρχισε να ενδιαφέρεται για την "κινούμενη" φωτογραφία και σχεδίασε μια κάμερα με 16 φακούς, που τραβούσε 16 φωτογραφίες κάνοντας λήψεις στα 16 ανεξάρτητα κλείστρα στη σειρά. Αυτή ήταν η πρώτη εφεύρεση που κατοχύρωσε με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας. Αν και η κάμερα ήταν ικανή να "συλλάβει" την κίνηση, δεν είχε μεγάλη επιτυχία γιατί κάθε φακός φωτογράφιζε το θέμα από μια ελαφρώς διαφορετική οπτική γωνία και έτσι η εικόνα, αν μπορούσε να την προβάλει, είχε "άλματα".

Τελικά, ο Λε Πρενς κατάλαβε ότι έπρεπε να χρησιμοποιήσει έναν μόνο φακό. Η αποτύπωση όμως της κίνησης δεν ήταν τόσο απλή διαδικασία όσο το να αφήσεις το φιλμ να περάσει ορμητικά από το φακό και να ανοίξεις το κλείστρο δεκαέξι φορές το δευτερόλεπτο. Επειδή το φιλμ θα κινούνταν πραγματικά κατά τη διάρκεια της έκθεσης, θα είχε ως αποτέλεσμα θολές φωτογραφίες. Έφτιαξε λοιπόν ένα σφιγκτήρα για να σταματήσει το φιλμ πριν ανοίξει το κλείστρο για να αποκαλύψει την εικόνα. Το κλείστρο ήταν μια τρύπα σε έναν περιστρεφόμενο δίσκο.
 


Στις 14 Οκτωβρίου 1888, με την νέα του κάμερα, ο Λε Πρενς συγκέντρωσε την οικογένειά του -την σύζυγό του Annie, τον γιο τους Adolphe και τους γονείς της συζύγου του, Joseph και Sarah Whitley- στο Oakwood Grange, το σπίτι των πεθερών του και τους ζήτησε να κάνουν κάτι ανόητο όσο εκείνος θα τους κατέγραφε με τη νέα του κάμερα. Η παρέα έκανε κύκλους γελώντας. Η καταγραφή που προέκυψε ήταν οι πρώτες κινούμενες εικόνες που σώζονται. Λίγες μέρες αργότερα, ο Λε Πρινς πήγε με την κάμερά του στη Γέφυρα του Λιντς για να κινηματογραφήσει την οδική κυκλοφορία και τους πεζούς που διασχίζουν τη γέφυρα.

Ο Λε Πρενς συνειδητοποίησε ότι η λήψη των φωτογραφιών σε φιλμ είναι μόνο το μισό πρόβλημα. Η κύρια πρόκληση που είχε να αντιμετωπίσει ήταν να μετατρέψει αυτές τις στατικές εικόνες σε κινηματογραφική ταινία, προβάλλοντάς τες διαδοχικά σε έναν τοίχο. Δυστυχώς για τον ίδιο, το εύκαμπτο σελιλόιντ εφευρέθηκε τον Νοέμβριο του 1888. Έτσι, εκτύπωσε τις φωτογραφίες του σε γυάλινες διαφάνειες και τις έβαλε μέσα σε ένα σωλήνα, μπροστά από έναν φακό, όπου θα πιάνονταν στο κάτω μέρος, σε μια ζώνη με σχισμές που θα γυρνούσε σπειροειδή προς τα πάνω για να τις προβάλει. Περιττό να πούμε ότι αυτό δεν είχε μεγάλη επιτυχία. Ωστόσο, ήταν ακόμα ό,τι καλύτερο είχε εφεύρει κανείς.

Τον Σεπτέμβριο του 1890, ο Λε Πρενς αποφάσισε να πάει στη Νέα Υόρκη όπου θα έβρισκε τη σύζυγο και τα παιδιά του που ήταν εκεί τα τελευταία τρία χρόνια. Η Annie είχε ετοιμάσει ένα θέατρο για τα αποκαλυπτήρια των ταινιών του στον κόσμο στο μέγαρό τους στην πόλη. Ο Λε Πρενς τα είχε όλα έτοιμα και πακεταρισμένα έτοιμος να φύγει, όταν αποφάσισε να επισκεφθεί τον αδελφό του στη Ντιζόν της Γαλλίας. Στις 16 Σεπτεμβρίου, επιβιβάστηκε σε ένα τρένο για το Παρίσι, αλλά όταν το τρένο έφτασε εκεί, οι φίλοι του που τον περίμεναν δεν τον βρήκαν. Ο τελευταίος που τον είχε δει ήταν ο αδερφός του, ο οποίος είχε έρθει στο σταθμό για να τον χαιρετίσει. Η αστυνομία πραγματοποίησε έρευνα αλλά δεν εντόπισε τίποτα, ούτε πτώμα ούτε αποσκευές. Ο Λε Πρενς είχε εξαφανιστεί μυστηριωδώς.
 

Η φωτογραφική μηχανή με έναν φακό του Λε Πρενς
 
Η -πλέον- χήρα του υπέθεσε ότι κάτι κακό είχε συμβεί στον Λε Πρενς, πιθανότατα από κάποιον από τους πολλούς ανταγωνιστές του. Όμως, δεν προέκυψαν συγκεκριμένα στοιχεία. Επτά χρόνια μετά την εξαφάνισή του, ο Τόμας Έντισον προσπάθησε να πάρει τα εύσημα για την εφεύρεση της κάμερας κίνησης. Η χήρα και ο γιος του Λε Πρινς κατέφυγαν στο δικαστήριο, το οποίο όμως αποφάσισε υπέρ του Έντισον, αναγνωρίζοντας ότι εκείνος ήταν ο εφευρέτης των κινηματογραφικών ταινιών και απέρριψε την εγκυρότητα όλου του έργου του Λε Πρινς. Δύο χρόνια αργότερα, ο γιος του Λε Πρενς, Adolphe, βρέθηκε νεκρός στο Fire Island κοντά στη Νέα Υόρκη.

Ο Λε Πρενς ξεχάστηκε σε μεγάλο βαθμό, καθώς, όταν εξαφανίστηκε, δεν είχε επιδείξει πουθενά το αποτέλεσμα της δουλειάς του. Ο Έντισον αναγνωρίστηκε στις ΗΠΑ ως ο εφευρέτης του κινηματογράφου, ενώ στη Γαλλία, οι αδελφοί Λυμιέρ, Λουί Ζαν και Ωγκύστ Μαρί Λουί Νικολά, χαιρετίστηκαν ως εφευρέτες της συσκευής "Cinématographe" και για την πρώτη εμπορική έκθεση κινηματογραφικών ταινιών, στο Παρίσι το 1895.

Ωστόσο, στο Λιντς, ο Λε Πρενς τιμάται ως τοπικός ήρωας. Ήδη από το 1930, τοποθετήθηκε μια μπρούτζινη αναμνηστική πλάκα στην 160 Woodhouse Lane, εκεί που βρισκόταν το εργαστήριό του. Σήμερα, στο ίδιο σημείο, υπάρχει μια άλλη πλάκα που μνημονεύει το έργο του.
 
Η πλάκα στη γέφυρα του Λιντς - πηγή
 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου