Τετάρτη 13 Ιουλίου 2011

Εκπάγλου καλλονής


Πρόκειται για "γλωσσικό απολίθωμα" - μία παλαιά λέξη ή έκφραση που χρησιμοποιείται μονάχα σε συγκεκριμένο συγκείμενο.



έκπαγλος
-η, -ο (AM ἔκπαγλος, -ον)· αυτός που αφήνει κάποιον έκπληκτο με την ομορφιά, τη δύναμη ή άλλο προτέρημα (α. «εκπάγλου κάλλους»· β. «σθένει ἔκπαγλος»· με εκπληκτική δύναμη· γ. «ἐν πόνοις ἔκπαγλος»· θαυμαστός για τα κατορθώματά του)· || (αρχ.) 1. εκπληκτικός, φοβερός («ἔκπαγλος ἐὼν και θαρσαλέος πολεμιστής», «χειμὼν ἔκπαγλος»)· 2. (το ουδ. πληθ. ως επίρρ.) εκπληκτικά, υπερβολικά («ἔκπαγλ' ἐφίλησα»· σ' αγάπησα υπερβολικά).

Η λόγια φράση "εκπάγλου καλλονής" σημαίνει ακριβώς "εκπληκτικής ομορφιάς". Επειδή χρησιμοποιείται για να προσδώσει ιδιότητα, και οι δύο λέξεις είναι σε γενική. Αρχικά η λέξη ήταν *ἔκ-πλαγ-λος, αλλά για λόγους απλοποίησης, το πρώτο λ αποβλήθηκε.

Σημείωση: Ο αστερίσκος (*) στην αρχή μιας λέξης, χρησιμοποιείται στη γλωσσολογία για λέξεις που δεν έχουν καταγραφεί ποτέ αλλά που συμπεραίνεται επιστημονικά ότι υπήρξαν.

2 σχόλια:

  1. Καλησπέρα! Δυστυχώς οι πιο πολλοί έχουν παρασυρθεί στην μόδα των greeklish και στην αργκό με μεγάλο κίνδυνο να ξεχάσουμε την γλώσσα μας. Πάρα πολύ ωραία ανάρτηση που μας θυμίζει ότι η Ελληνική γλώσσα είναι πλούσια.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Καλησπέρα Σάββα.
    Στο χέρι μας είναι να μην πεθάνει ποτέ η τόσο όμορφη και πλούσια γλώσσα μας.
    Πιστεύω πως η γλώσσα μας δεν είναι απλοί χαρακτήρες βαλμένοι στη σειρά για να βγει ένας ήχος ώστε απλά και μόνο να επικοινωνούμε. Είναι πολλά παραπάνω.

    ΑπάντησηΔιαγραφή