Γιατί τα ημερολόγια είναι τόσο παράξενα;

Φανταστείτε ένα ημερολόγιο που -στο περίπου- θα είναι ίδιο κάθε χρόνο.

Δείτε ακόμη:
Ένα ημερολόγιο που είχε 13 μήνες

Τα ημερολόγια είναι από την βάση τους περίεργα. Καμία από τις διάφορες υποδιαιρέσεις του χρόνου που χρησιμοποιούμε δεν μπορεί να είναι επακριβώς και σταθερά συνδεδεμένη με τις κινήσεις της Γης, της Σελήνης, των πλανητών και των άστρων. Για παράδειγμα, μια μέρα είναι πολύ κοντά στον πραγματικό χρόνο που χρειάζεται η Γη για να κάνει μια πλήρη περιστροφή, αλλά αυτό ποικίλλει ανάλογα με το πού βρίσκεται ο πλανήτης στην τροχιά του και να ποικίλει για λίγα δευτερόλεπτα. Η εβδομάδα δε συνδέεται με τίποτα. Ο μήνας είναι μια μεταβλητή μονάδα του χρόνου που απλά έχουμε φανταστεί. Υπάρχουν διάφοροι τρόποι μέτρησης της διάρκειας ενός έτους, αλλά όλοι περιπλέκονται από το γεγονός ότι η βαρυτική παρουσία του Δία κάνει αυτή την χρονική περίοδο να αμφιταλαντεύεται.

Σε όλα τα ημερολόγια του κόσμου, πάντα υπήρχαν -και θα υπάρχουν- πολλοί και διάφοροι τρόποι για να πει κανείς την ημερομηνία. Στην πραγματικότητα, είναι παράξενο το γεγονός ότι το τρέχον ημερολόγιο, αυτό που χρησιμοποιεί το μεγαλύτερο μέρος του κόσμου, είναι τόσο σταθερό -χρονολογείται από το 1582. Όμως, δεν είναι όλοι ικανοποιημένοι με το γεγονός ότι τα ημερολόγια είναι ασαφή. Υπάρχουν κάποιοι που προσπαθούν να τα αλλάξουν.

Από τα πολλά ημερολόγια που χρησιμοποιούνται σήμερα, το πιο σημαντικό είναι το Γρηγοριανό ημερολόγιο, το οποίο εισήχθη το 1582. Είναι ένα ηλιακό ημερολόγιο, που σημαίνει ότι η διάρκεια ενός έτους είναι το χρονικό διάστημα από μια εαρινή ισημερία -την πρώτη μέρα της άνοιξης- μέχρι την επόμενη. Αυτό το διάστημα απέχει 365,2425 ημέρες. Τα δεκαδικά ψηφία είναι ο λόγος που έχουμε τα δίσεκτα χρόνια. Όμως, ακόμη και τα δίσεκτα χρόνια είναι περίπλοκα. Για παράδειγμα, η 29η Φεβρουαρίου συμβαίνει κάθε 4 χρόνια, εκτός από τα χρόνια που διαιρούνται με το 100, αλλά όχι με το 400. Δηλαδή, το 1900 δεν υπήρξε 29 Φεβρουαρίου, αλλά το 2000 υπήρξε.

Τα αμιγώς σεληνιακά ημερολόγια, όπως το ισλαμικό, χωρίζουν τον χρόνο σε 12 μήνες των 29 ή 30 ημερών, αναλόγως το χρονικό διάστημα από ένα νέο φεγγάρι μέχρι το επόμενο. Αυτό όμως δεν είναι ίσο με το μήκος ενός ηλιακού έτους. Οι μήνες του ισλαμικού ημερολογίου μπορούν να εμφανιστούν σε διαφορετικούς χρόνους μιας ηλιακής χρονιάς και συγχρονίζεται με το Γρηγοριανό ημερολόγιο κάθε 33 χρόνια (επιπλέον, προσθέτει μια επιπλέον ημέρα σε έναν χρόνο κάθε 11 χρόνια σε έναν κύκλο 30 ετών).

Υπάρχουν όμως και συνδυασμοί αυτών των δύο ημερολογίων, τα ηλιοσεληνιακά ημερολόγια. Σε αυτά -όπως είναι το εβραϊκό, το βουδιστικό, το θιβετιανό και το ινδουιστικό ημερολόγιο-, ο αριθμός των μηνών αλλάζει μέσα σε έναν χρόνο, ο οποίος διατηρεί τις εποχές περίπου στην ίδια περίοδο, αλλά αυτό μπορεί να σημαίνει ότι ένας χρόνος έχει 384 ημέρες. Αυτός ο επιπλέον μήνας ονομάζεται Adar Aleph -Πρώτος Adar- και έρχεται πριν από τον Adar Bet -Δεύτερο Adar- ο οποίος εμφανίζεται κάθε χρόνο.

Υπάρχουν όμως και τα οικονομικά ημερολόγια, όπως αυτό που χρησιμοποιεί η κυβέρνηση των ΗΠΑ, το οποίο ξεκινάει την 1η Οκτωβρίου. Αυτό συμβαίνει κυρίως ώστε οι εκλεγμένοι αξιωματούχοι να έχουν χρόνο να δημιουργήσουν νέους προϋπολογισμούς. Επειδή η κυβέρνηση είναι αρκετά μεγάλη και ασκεί επιρροή, πολλές επιχειρήσεις λειτουργούν και σε αυτό το ημερολόγιο.

Υπάρχουν πολλά προβλήματα με όλα αυτά τα ημερολόγια. Ένα βασικό πρόβλημα είναι ότι καμία από τις διαιρέσεις -εβδομάδες, μήνες, χρόνια- δεν χωρίζεται καθαρά μεταξύ τους. Αυτό σημαίνει ότι κάθε χρόνο πρέπει να υπάρχει ένα εντελώς νέο ημερολόγιο, επειδή η 25η Δεκεμβρίου μπορεί να πέσει οποιαδήποτε ημέρα της εβδομάδας. Τα τρίμηνα -ακόμη μια διαίρεση που χρησιμοποιείται συχνά σε επιχειρηματικούς κύκλους- έχουν επίσης διαφορετικά μήκη, επειδή οι μήνες δεν είναι ίσοι. Το πρώτο τρίμηνο έχει 90 ή 91 ημέρες, το δεύτερο έχει 91, ενώ το τρίτο και τέταρτο έχουν 92. Αυτό είναι πολύ πιο δύσκολο απ' ότι μπορεί να φανταστούμε. Για παράδειγμα, ένας λογιστής που εργάζεται με τριμηνιαία κέρδη, πρέπει να θυμάται ότι τα τρίμηνα δεν είναι ισοδύναμα ή πάντα τα ίδια από χρόνο σε χρόνο.

Αυτό λοιπόν που προτείνουν ο Steve Hanke, ένας οικονομολόγος στο Johns Hopkins University, και ο Richard Henry, ένας αστροφυσικός στο ίδιο πανεπιστήμιο, είναι το Hanke-Henry Permanent Calendar, μια παραλλαγή του Γρηγοριανού ημερολογίου. Για την ακρίβεια, δε διαφέρουν και τόσο. Στην πρότασή τους, το ημερολόγιο έχει 12 μήνες, με τα ίδια ονόματα. Η εβδομάδα έχει 7 ημέρες. Όμως, αλλάζει ο αριθμός των ημερών σε κάθε μήνα. Κάθε τρίμηνο έχει 30 ημέρες στους πρώτους δύο μήνες του και 31 στον τρίτο μήνα (συνολικά 364 ημέρες). Δηλαδή, δεν υπάρχει 31 Ιανουαρίου αλλά υπάρχει η 30η Φεβρουαρίου.

Αποκαλούν το ημερολόγιό τους "μόνιμο" γιατί σε αυτήν κάθε ημερομηνία πέφτει την ίδια ημέρα της εβδομάδας -για πάντα. Για παράδειγμα, τα Χριστούγεννα και η Πρωτοχρονιά είναι πάντα Δευτέρα. Ο Hanke μάλιστα προτείνει να ζωγραφίσουμε ένα ημερολόγιο στον τοίχο μας, γιατί δε θα χρειαστεί ποτέ ξανά ένα νέο. Το μόνο πρόβλημα είναι -και σ' αυτό το ημερολόγιο- ένα δίσεκτο έτος. Το ημερολόγιό τους προσθέτει μια ολόκληρη νέα εβδομάδα, την οποία ονομάζουν Xtra, μεταξύ Δεκεμβρίου και Ιανουαρίου, κάθε 5 ή 6 χρόνια. Ούτε αυτό όμως είναι ιδανικό, μιας και πάλι τα τρίμηνα είναι μεταβλητά -χώρα τα γενέθλια όσων γεννηθούν μέσα σε αυτήν τη εβδομάδα.

Το ημερολόγιο Hanke-Henry είναι μόνο μια από τις πολλές προτάσεις για την αλλαγή του ημερολογίου. Κάποιοι προτείνουν 10 μήνες, άλλοι 13, ή και συνδυασμό 12 και 13. Ένα άλλο, το Παγκόσμιο Ημερολόγιο, προτείνει μια παγκόσμια γιορτή σε δίσεκτες ημέρες -μια μεταξύ της 30ης Δεκεμβρίου, την τελευταία ημέρα του Δεκεμβρίου του εν λόγω ημερολογίου, και την 1η Ιανουαρίου, και μια άλλη μεταξύ της 30ης Ιουνίου και της 1ης Ιουλίου.

Το ημερολόγιο Hanke-Henry δεν ενδιαφέρεται για την ημερομηνία. Προτείνουν την εξάλειψη της θερινής ώρας, των ζωνών ώρας, ακόμη και των 12ωρων ρολογιών -έτσι ώστε όταν κάποιος στο Πεκίνο κοιτάζει το ρολόι του, να βλέπει την ίδια ώρα με κάποιον που βρίσκεται στη Νέα Υόρκη. Αυτό θα σημαίνει ότι αν κάποιος, κάπου, δουλεύει 9 με 5, σε ένα άλλο μέρος θα δουλεύει 19 με 3. Το 1970, ο Καναδάς ξεκίνησε τη μετάβαση στο μετρικό σύστημα και σήμερα η χώρα χρησιμοποιεί τόσο τα χλμ/ώρα όσο και τα πόδια και τις ίντσες. Ο Hanke πιστεύει ότι η υιοθέτηση του ημερολογίου τους θα είναι εξίσου ομαλό.

"Η μόνη βιομηχανία που θα ήταν εναντίον του, είναι οι εταιρείες που παράγουν χάρτινα ημερολόγια", λέει.

από: atlas obscura