Σε έναν δενδρολογικό κήπο, το National Memorial Arboretum, στο χωριό Alrewas στην κομητεία Στράτφορντσαιρ στην κεντρική Αγγλία, με εκατοντάδες μνημεία για πεσόντες, το "Shot at Dawn" (Πυροβολημένος την Αυγή) ίσως είναι το πιο οδυνηρό.
Πριν από εκατό χρόνια, το ακρωνύμιο PTSD (Post Traumatic Stress Disorder) ή οι λέξεις "σύνδρομο μετατραυματικού στρες" δεν θα σήμαιναν τίποτα. Ο όρος που χρησιμοποιούνταν για να περιγράψει αυτό που βίωναν οι στρατιώτες μετά από τις φρικαλεότητες του πολέμου ήταν "shell-shock". Λέξεις πολύ λιγότερο επιστημονικές, αλλά όχι λιγότερο καταστροφικές για όσους υπέμειναν τον πόλεμο των τάφρων και την αδυσώπητη εξάντληση του Α' Παγκοσμίου Πολέμου.
Στην Αγγλία, όπως και σε άλλες χώρες, εκατοντάδες στρατιώτες -που συχνά δικάστηκαν βιαστικά- δεν οδηγήθηκαν σε κάποια θεραπεία, αλλά στο εκτελεστικό απόσπασμα, με την κατηγορία των για αδικημάτων της "δειλίας" ή της "λιποταξίας". Από αυτούς τους Βρετανούς νεαρούς, αλλά και της Κοινοπολιτείας, τελικά η τιμή τους αποκαταστάθηκε.
Το μνημείο σχεδιάστηκε και εγκαταστάθηκε από τον γλύπτη Andy DeComyn το 2001, σε αναγνώριση της αδικίας που αντιμετώπιζαν οι στρατιώτες. Η θετική ανταπόκριση του κοινού μπορεί να έπαιξε ρόλο στην απόφαση της κυβέρνησης το 2007 να χορηγήσει χάρη στα θύματα ενός συστήματος που δεν κατάφερε να αναγνωρίσει τις επιπτώσεις της παρατεταμένης έκθεσης στην βάναυση μάχη και τον συνεχή βομβαρδισμό.
Στο παρελθόν, μια ομαδική συγχώρηση βρήκε αντιπάλους -ακόμα και από τον τότε πρωθυπουργό Τζον Μέιτζορ, το 1993. Όμως το 2006, ο υπουργός Άμυνας Ντες Μπράουν ηγήθηκε ενός αιτήματος ώστε να περάσει ο Νόμος των Ενόπλων Δυνάμεων του 2007, παρέχοντας χάρη και στους 306 άνδρες -και αγόρια- που είχαν "πυροβόλησε την αυγή" για λιποταξία ή δειλία. Υπήρχε όμως ένα πρόβλημα. Η χάρη δεν είχε καμία επίδραση στις ποινές, οι οποίες δεν εξαλείφθηκαν.
Και πάλι όμως, ο συμβολισμός έχει προχωρήσει προς την επούλωση εκείνων των πληγών και τη διαγραφή δεκαετιών από την αδικαιολόγητη αλλά επαίσχυντη σκιά του "shell-shock".
Το μνημείο αποτελείται από ένα άγαλμα ενός νεαρού στρατιώτη με δεμένα μάτια, δεμένο σε ένα πάσαλο. Πρόκειται για το μοντέλο του 17χρονου στρατιώτη Herbert Burden, ο οποίος είχε πει ψέματα για την ηλικία του ώστε να ενταχθεί στον στρατό. Μαζί του υπάρχουν 306 ξύλινα δοκάρια που φέρουν τα ονόματα των στρατιωτών που εκτελέστηκαν, λόγω του "εγκλήματός" τους.
.JPG#mw-jump-to-license){kind=link}
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου