"Τιτάνια και Μπότομ", ένας μακάβριος πίνακας μιας σεξπιρικής σκηνής στην Τέιτ Μπρίταιν του Λονδίνου

 

Ανάμεσα στους διάφορους πίνακες που διαθέτει η πινακοθήκη Τέτι Μπρίταιν στο Λονδίνο, υπάρχει και ένας πίνακας του 18ου αιώνα, ο οποίος, με την πρώτη ματιά, ίσως φανεί σαν μια ακόμη ωδή στον Σαίξπηρ. Όμως, αν κάποιος ρίξει μια πιο προσεκτική ματιά θα διαπιστώσει ότι ο διάβολος βρίσκεται στις λεπτομέρειες, κυριολεκτικά.

 

 

Ο δυσοίωνος πίνακας του Αγγλοελβετού ζωγράφου, χαράκτη, σχεδιαστή και κριτικού τέχνης Γιόχαν Χάινριχ Φίσλι, ή Χένρυ Φιούζελι όπως είναι γνωστός στην Αγγλία, είναι η απεικόνιση μιας σκηνής του έργου του Σέξπιρ "Όνειρο Θερινής Νυκτός" (πράξη IV, σκηνή 1) με τρομακτικές δαιμονικές οντότητες. Ο αγρότης Νικ Μπότομ έχει μεταμορφωθεί και έχει κεφάλι γαϊδουριού από ένα άτακτο ξωτικό του δάσος, τον Πακ (ή Πουκ), υπηρέτη του Όμπερον, του βασιλιά της νεραϊδοχώρας. Η σύζυγός του, η Τιτάνια, έχει επίσης εξαπατηθεί και ένα φίλτρο αγάπης την κάνει να ερωτεύεται τρελά ο,τιδήποτε δει, στην προκειμένη περίπτωση, τον Μπότομ με το κεφάλι γαϊδουριού.

 

Ο πίνακας απεικονίζει την Τιτάνια να χαϊδεύει με αγάπη τον Μπότομ, η οποία περιβάλλεται από όμορφες νύμφες αλλά και πιο απαίσια πλάσματα. Μια δαιμονική, σαν παιδί, φιγούρα αγκαλιάζει ένα νεκρό και αιματοβαμμένο βρέφος στην αγκαλιά της, κοιτάζοντας τον θεατή. Δίπλα της είναι μια άλλη μορφή με μαύρους λάκκους εκεί που κανονικά θα έπρεπε να είναι τα μάτια της. Στα πόδια τους σέρνεται ένας δαίμονας που έχει μια τεράστια πεταλούδα στο κεφάλι της και έχει ένα δάχτυλο στα χείλη της, σαν να απειλεί τον θεατή να σιωπήσει. Στην άλλη πλευρά του πίνακα υπάρχουν ακόμη πιο παράξενοι χαρακτήρες, όπως μια φιγούρα με κουκούλα σαν Δρυίδη που έχει ένα παράξενο καλικάντζαρο και μια νύμφη που έχει δεμένο με λουρί έναν ζαρωμένο νάνο.

 

Περιττό να πούμε ό,τι όταν παρουσιάστηκε ο πίνακας για πρώτη φορά στο κοινό, προκάλεσε αίσθηση και πρόσθεσε επιπλέον στις σκοτεινές φήμες που περιβάλλουν την προσωπική ευημερία του Φιουζέλι. Η ιδιωτική του ζωή αποτέλεσε αντικείμενο πολλών κουτσομπολιών στην υψηλή κοινωνία του Λονδίνου της γεωργιανής εποχής. Η πιο ολέθρια και τρομακτική ήταν ότι ήταν τοξικομανής που έπαιρνε τα ναρκωτικά σε μεγάλες ποσότητες ως διεγερτικά για να τροφοδοτήσει την καλλιτεχνική του δημιουργικότητα.

από: atlas obscura