Το τεράστιο σετ ταινιών που ξεκίνησε το Χόλιγουντ

Ο Ντέιβιντ Γουόρκ Γκρίφιθ (D.W. Griffith) ήταν ο σκηνοθέτης και ο άνθρωπος πίσω από ένα από μεγαλύτερα αριστουργήματα του βωβού κινηματογράφου, την ταινία του 1916 "Μισαλλοδοξία" (Intolerance). Έγινε ο "αυτοκράτορας" του Λος Άντζελες δημιουργώντας μια πραγματική πόλη με τοίχους ύψους 90 μέτρων, με ελεφάντινα είδωλα και με πάνω από 3.000 προσεκτικά επιλεγμένους κομπάρσους.

 

 

Όλα αυτά τα έκανε εν μέρει για να απαντήσει στις κατηγορίες που τον ήθελαν ρατσιστή, μιας και η προηγούμενη ταινία του, Η Γέννηση ενός Έθνους (Birth of a Nation, 1915), απεικόνιζε αρνητικά τους Αφροαμερικανούς και δικαιολογούσε τις ενέργειες της Κου Κλουξ Κλαν.

 

Αυτή η ταινία ήταν η αρχή ταινιών με μεγάλο κόστος.

Η αφίσα της ταινίας Η Γέννηση Ενός Έθνους

Αρχικά όμως, πρέπει να δούμε μερικά πράγματα για την Γέννηση Ενός Έθνους. Σήμερα, είναι ίσως η πιο μισητή ταινία στην Αμερική. Στην εποχή της όμως ήταν ένα έπος του Εμφυλίου Πολέμου που εμφάνιζε την Κλου Κλουξ Κλαν ως ηρωική δύναμη και τον Λίνκολν ως έναν ηγέτη χωρίς σκοπό. Αρχικά ήταν γνωστή ως "The Clansman" και στην πραγματικότητα ήταν το πρώτο blockbuster στην ιστορία των ΗΠΑ. Πριν απ' αυτήν, στις ΗΠΑ προβάλλονταν κυρίως 15λεπτά φιλμ του ενός κυλίνδρου. Η Γέννηση Ενός Έθνους αποτελούνταν από 12 κυλίνδρους και συνδύαζε την ηθοποιία, τη μουσική και το μάρκετινγκ σε πρωτοφανή κλίμακα. Είτε την αγάπησαν, είτε την μίσησαν, "όποιος την είδε, δεν μπορούσε να αρνηθεί την ισχύ της", έγραψε μια κριτικός.

Μέχρι σήμερα, λίγες ταινίες έχουν να επιδείξουν δεσμούς μεταξύ των ΜΜΕ και της πολιτικής. Η Γέννηση Ενός Έθνους ήταν η πρώτη ταινία που προβλήθηκε για τον Λευκό Οίκο και το Ανώτατο Δικαστήριο και έγινε η κινητήρια δύναμη πίσω από την αναβίωση του ΚΚΚ. Μέχρι σήμερα, η ταινία έχει ξεπεραστεί μόνο από τον Τιτανικό (1997) και το Άβαταρ (2009) σε ονομαστικά κέρδη.

 

Μέλη της N.A.A.C.P. (National Association for the Advancement of Colored People, Ένωση της Προώθησης των Δικαιωμάτων των Μαύρων) έξω από το Republic Movie Theatre στο Flushing της Νέας Υόρκης διαμαρτυρόμενα με πανό ενάντια στις φυλετικές διακρίσεις που παρουσιάζει στην ταινία Η Γέννηση Ενός Έθνους η οποία προβλήθηκε το 1947

Οι διανοούμενοι σκέφτηκαν ότι θα προκαλούσε τον δημόσιο έπαινο, αλλά και την διαμαρτυρία, πράγμα που σήμαινε ότι ο Γκρίφιθ έβαζε την καριέρα του σε μια κάπως επισφαλή θέση.
 

Ο Γκρίφιθ με αστέρες του Χόλιγουντ

Παρά τη διαμάχη -ή ίσως και χάρη σ' αυτή-, η ταινία έκανε επιτυχία και ο ίδιος αισθανόταν ότι μπορούσε να καταφέρει τα πάντα. Η επόμενη ταινία του έπρεπε να είναι ακόμα μεγαλύτερη -αλλά και "ηθικό", για να σιωπήσει κάθε επικριτή που τον κατηγορούσε για ρατσισμό. Έτσι, γεννήθηκε η Μισαλλοδοξία (ειρωνεία...).

Ο Γκρίφιθ σε γυρίσματα

Ο Γκρίφιθ αποφάσισε να γυρίσει τέσσερις ταινίες σε μία. Η πρώτη θα ήταν η πτώση της Βαβυλώνας. Η δεύτερη η ιστορία της Ιουδαίας που οδήγησε στη σταύρωση του Ιησού. Η τρίτη μια γαλλική αναγεννησιακή ιστορία για τους Προτεστάντες Ουγενότους. Και η τέταρτη μια (τότε) σύγχρονη ιστορία των συγκρούσεων μεταξύ των καπιταλιστών και των εργατών.

Ο Γκρίφιθ έδωσε την περισσότερη ενέργεία του στο κεφάλαιο της Βαβυλώνας, το οποίο θεώρησε ότι ήταν το κεντρικό της ταινίας.

 

Το μόνο εναπομένον σχέδιο για τη Μισαλλοδοξία (1916)

 

Ο Γκρίφιθ, στα αριστερά, στα γυρίσματα της Μισαλλοδοξία (1916)

Στο σταυροδρόμι της Sunset και της Hollywood Bulevard, τοποθέτησαν "γύψινα ειδώλια μαμούθ που ήταν σκαρφαλωμένα πάνω σε βάθρα σαν μεγάλα μανιτάρια", όπως έγραψε ο Kenneth Anger στο βιβλίο του "Hollywood Babylon", ένα βιβλίο που αναφέρει σκάνδαλα των διάσημων του Χόλιγουντ και το οποίο απαγορεύτηκε στις ΗΠΑ για κάποιο χρονικό διάστημα. "Η γιορτή του Μπελσαζάρ κάτω από τον αιγυπτιακό ουρανό, γυρίστηκε κάτω από τον καυτό ήλιο της Καλιφόρνια. Πάνω από 4.000 κομπάρσοι προσλήφθηκαν από το Λος Άντζελες, με μισθό δύο δολάρια την ημέρα (πάρα πολλά για την εποχή), συν το μεσημεριανό γεύμα, καθώς και τα κόμιστρα", συνέχισε.

 

 

Μόνο η μεγάλη σκηνή της γιορτής είχε κόστος 250.000 δολάρια. Το 1915! Σύμφωνα με την απογραφή, εκείνη τη χρονιά, ένας αξιοπρεπής ετήσιος μισθός, μετά τον φόρο εισοδήματος, ήταν 687 δολάρια. Μόνο οι κομπάρσοι κόστισαν στον Γκρίφιθ 12.000 δολάρια.

Στην ταινία, υπήρχαν σκηνές με αρματοδρομίες, τεράστιοι θρόνοι, βωμοί, κρεμαστοί κήποι και τα κοστούμια ήταν διακοσμημένα με πολύτιμους λίθους.

Μια μέρα, τα γυρίσματα σταμάτησαν. Η ταινία είχε ολοκληρωθεί. Οι άνθρωποι της Βαβυλώνας επέστρεψαν στις καθημερινές τους δουλειές, αφήνοντας ένα τεράστιο κενό σκηνικό. Όταν η ταινία έκανε πρεμιέρα, κανείς δεν ήξερε τι να κάνει. Με διάρκεια 3,5 ώρες, και όχι με χαρούμενο περιεχόμενο, δεν ήταν δυνατή η συνεχής θέασή της. Ο Γκρίφιθ έμεινε απένταρος -και με πολλές κακές κριτικές.

 

 

Εκ των υστέρων, η ταινία είχε μια νέα τεχνική. Είχε λήψεις που δεν προωθούσαν απαραίτητα την πλοκή, αλλά μάλλον απολάμβαναν τη λεπτομέρεια και την ατμόσφαιρα. Οπτικά, ήταν μια απόλαυση. Οι επικριτές είπαν ότι το στυλ υπερέβη την ουσία -και δεν έκαναν λάθος. Σήμερα βέβαια, θεωρείται αριστούργημα.

Ο Γκρίφιθ, μέσα σε ένα χρόνο έγινε από τον πιο εντυπωσιακό σκηνοθέτη του Χόλιγουντ, στον πιο φτωχό  του Χόλιγουντ. Στο εξής, έπρεπε να βασίζεται σε εξωτερικούς υποστηρικτές. Η Μισαλλοδοξία ήταν το αποκορύφωμα των φιλοδοξιών του.

 

Στο Χόλιγουντ όμως αρέσουν οι καλές επιστροφές. Μέχρι το 1922, το αρχικό σκηνικό της Μισαλλοδοξίας είχε ισοπεδωθεί τελείως. Όμως, το 2001, ξαναζωντάνεψε όταν αναδημιούργηθηκαν τμήματά του για ένα εμπορικό κέντρο -το The Hollywood and Highland- στο Λος Άντζελες.

Για όποιον ενδιαφέρεται, μπορεί να δει το Μισαλλοδοξία online.

από: messy nessy chic