Δευτέρα 21 Νοεμβρίου 2022

Μέρος 1ο: Όταν το The Day After με θέμα τον πυρηνικό πόλεμο τρομοκράτησε 100 εκατομμύρια θεατές

 
Πριν από την επίσημη προβολή της ταινίας The Day After του Νίκολας Μάγιερ στις 20 Νοεμβρίου του 1983, ο Πρόεδρος Ρίγκαν και ο Αρχηγός του Γενικού Επιτελείου έλαβαν αντίγραφα της ταινίας. Όταν ο Ρίγκαν είδε την γραφική απεικόνιση ενός πυρηνικού ολοκαυτώματος που καταστρέφει μια μικρή πόλη του Κάνσας, κατέγραψε στο ημερολόγιό του την αντίδρασή του.
 
 
"Είναι πολύ αποτελεσματικό και με άφησε σε μεγάλη κατάθλιψη. Μέχρι στιγμής [το ABC] δεν έχει πουλήσει καμία από τις 25 προγραμματισμένες διαφημίσεις και μπορώ να καταλάβω το γιατί. Αν θα βοηθήσει τους 'αντι-πυρηνικούς' ή όχι, αυτό δεν ξέρω. Η δική μου αντίδραση ήταν ότι πρέπει να κάνουμε ό,τι μπορούμε για να έχουμε έναν αποτρεπτικό παράγοντα και να βεβαιωθούμε ότι δε θα γίνει ποτέ πυρηνικός πόλεμος".


Λίγες μέρες αργότερα, οι ΗΠΑ θα έβλεπαν αυτό που είχε σοκάρει τον Πρόεδρο. Η τηλεταινία συγκέντρωσε 100 εκατομμύρια θεατές και, λέγεται ότι, εκείνη τη νύχτα, το 62% όλων των τηλεοράσεων ήταν συντονισμένες στο ABC.

Αυτό που είδαν όμως, μόνο ψυχαγωγικό δεν ήταν. Ο Μάγιερ δήλωσε ότι δεν ήθελε να κάνει μια "καλή" ταινία με συναρπαστικές ερμηνείες ή συναρπαστική μουσική, αλλά μια δημόσια ανακοίνωση σχετικά με τη φρίκη μιας πυρηνικής έκρηξης.
 
Και τα κατάφερε -ίσως πολύ καλύτερα απ' ότι περίμενε.

Η ιδέα για το The Day After προήλθε από το στέλεχος του ABC, Brandon Stoddard. Αφού είδε το The China Syndrome, μια ταινία για ένα πυρηνικό ατύχημα με πρωταγωνίστρια την Τζέιν Φόντα, ο Stoddard άρχισε να εξετάζει μια σειρά "γεγονότων" με το τι θα συνέβαινε σε μια μικρή πόλη στη μέση Αμερική εάν κλιμακωθούν σε καταστροφικά επίπεδα οι εντάσεις μεταξύ Σοβιετικής Ένωσης και ΗΠΑ. Ταινίες όπως το Dr. Strangelove είχαν απεικονίσει στιγμές μεταξύ πολιτικών που συζητούσαν αν θα χρησιμοποιούσαν ισχυρά όπλα μαζικής καταστροφής, αλλά λίγοι είχαν εξετάσει ποιες θα ήταν οι συνέπειες για τον απλό πληθυσμό.

Το 1982, ο Ρίγκαν είχε βαφτίσει την ΕΣΣΔ "η αυτοκρατορία του κακού", οπότε φάνηκε ως η κατάλληλη στιγμή να προβληθεί μια τέτοια ταινία. Ο Stoddard προσέλαβε τον συγγραφέα του Barnaby Jones, Edward Hume, για να γράψει το σενάριο. Ο Hume άντλησε έμπνευση από μια έρευνα που διεξήχθη για τις επιπτώσεις του πυρηνικού πολέμου και της ραδιενέργειας, συμπεριλαμβανομένης μιας κυβερνητικής έκθεσης του 1978 (The Effects of Nuclear War), που περιείχε μια φανταστική ματιά για το τι θα συνέβαινε μετά από ένα χτύπημα σε μια πυκνοκατοικημένη περιοχή. Ο Stoddard στρατολόγησε επίσης τον Μάγιερ, ο οποίος είχε αποδείξει τις σκηνοθετικές του επιδόσεις με το Star Trek II: The Wrath of Khan, αλλά αυτήν την ταινία την θεώρησε "αστική ευθύνη", και όχι δημιουργική προσπάθεια.
 
 
Ο Μάγιερ και οι παραγωγοί της ταινίας επέλεξαν ως σκηνικό την πόλη Λόρενς στο Κάνσας (50.000 κάτοικοι) και πήραν την άδεια από τους τοπικούς αξιωματούχους να την μετατρέψουν σε ένα μετα-αποκαλυπτικό τοπίο. Όλο το καλοκαίρι του 1982, τόνοι στάχτης, βρωμιάς και μπάζα μεταφέρθηκαν με φορτηγά και απλώθηκαν παντού. Χρωστικές ουσίες μαύρισαν τις γεωργικές καλλιέργειες. Χιλιάδες ντόπιοι επιστρατεύτηκαν για να απεικονίσουν τα θύματα μιας πυρηνικής επίθεσης, οι οποίοι συμφώνησαν να κυλιστούν στο χώμα και να ξυρίσουν τα μαλλιά τους για να προσομοιάσουν έναν άθλιο θάνατο μέσω δηλητηρίασης από την ακτινοβολία.

Ο Μάγιερ πίστευε ότι το σκηνικό της ταινίας σε μια μικρή πόλη θα την έκανε πιο εντυπωσιακή και πιο σχετική με το κοινό. "Άλλες ταινίες που είχαν προσπαθήσει να ασχοληθούν με το θέμα του πυρηνικού ολοκαυτώματος είχαν διαδραματιστεί σε μεγάλες πόλεις", ανέφερε το 2003. "Όμως, ένας μεγάλος αριθμός ανθρώπων στις ΗΠΑ δεν ζουν σε μεγάλες πόλεις, γι' αυτό ήταν μάρτυρες ενός γεγονότος που φαινόταν να έχει ελάχιστη σχέση μαζί τους".

Αυτός ο ρεαλισμός δεν ήταν προς όφελος του δικτύου. Αρχικά, το ABC σχεδίαζε μια τετράωρη ταινία για δύο διαδοχικές νύχτες, αλλά αυτό αποδείχτηκε πρόκληση. Φοβούμενοι μια προκατειλημμένη επίδειξη προπαγάνδας από ανθρώπους που ήταν κατά των πυρηνικών, πολλοί διαφημιστές αρνήθηκαν να προβληθούν τα διαφημιστικά τους σποτ κατά τη διάρκεια του The Day After. Τελικά, το δίκτυο κατάφερε να πουλήσει λίγο περισσότερο από 10 λεπτά διαφημιστικού χρόνου, κάτι που ώθησε τα στελέχη να συμπυκνώσουν την ταινία σε ένα δίωρο. Ο Μάγιερ, ο οποίος αρχικά πίστευε ότι το σενάριο ήταν γεμάτο, συμφώνησε.

Το ABC ένιωθε ότι η ταινία θα ήταν προκλητική και έκανε πρωτοφανείς ενέργειες για να διαχειριστεί την -αναπόφευκτη- ανταπόκριση των θεατών. Το δίκτυο δημιούργησε έναν τηλεφωνικό αριθμό για άτομα που θα ανησυχούσαν για μια πραγματική πυρηνική καταστροφή και μοίρασε φυλλάδια με ενημερωτικά δελτία για τα πυρηνικά όπλα. Οι ψυχολόγοι προειδοποίησαν ότι το κοινό θα βίωνε "αισθήματα κατάθλιψης και αδυναμίας". Στην πραγματικότητα, ο Μάγιερ είχε κάνει μια ταινία καταστροφής με τους χαρακτήρες να μην έχουν καμία ελπίδα διάσωσης. Η ταινία είχε εγκριθεί ανοιχτά από οργανώσεις κατά των πυρηνικών και ορισμένοι παρατηρητές της τηλεοπτικής βιομηχανίας αναρωτήθηκαν αν το ABC θα την προέβαλλε.
 

Στις 20 Νοεμβρίου, πριν από την προβολή της τηλεταινίας, ο ηθοποιός John Cullum προέβη σε μια προειδοποίηση. Αποκαλώντας την "ασυνήθιστα ενοχλητική", συμβούλεψε τους γονείς να απομακρύνουν από την τηλεόραση τα μικρά παιδιά και να είναι έτοιμοι να απαντήσουν σε ερωτήσεις που μπορεί να έκαναν τα μεγαλύτερα.
 
Και έτσι, ξεκίνησε η προβολή του The Day After. Και ήταν όντως τόσο τρομακτικό όσο είχαν πει. Για τα πρώτα 50 λεπτά περίπου, ηθοποιοί όπως ο Jason Robards, ο John Lithgow και ο Steve Guttenberg ζούσαν την ζωή τους στο Λόρενς, αγνοώντας σε μεγάλο βαθμό ένα περιστατικό στα σύνορα της Ανατολικής Γερμανίας που προκάλεσε ένοπλη απάντηση τόσο από τη Ρωσία όσο και από τις ΗΠΑ. Καθώς έπεφταν οι πύραυλοι, ένα "μανιτάρι" εξάτμισε την κοινότητα. Όσοι επέζησαν, ήταν καταδικασμένοι σε σύντομες και άθλιες ζωές, καθώς η ακτινοβολία κατέστρεφε τα σώματά τους.

Η δραματοποίηση αυτού που προηγουμένως ήταν μια στείρα συζήτηση για την πυρηνική άμυνα είχε το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα. Οι θεατές έμειναν έκπληκτοι από τις ζοφερές συνέπειες μιας επίθεσης. Οι κάτοικοι του Λόρενς, που είχαν μια ιδιωτική προβολή, επηρεάστηκαν ιδιαίτερα και έφυγαν από την αίθουσα κλαίγοντας.
 
Το ABC, ότι έχασε από τις διαφημίσεις, το αναπλήρωσε με τις αξιολογήσεις. Το κοινό ήταν συγκρίσιμο με την τηλεθέαση του Super Bowl. Μετά την προβολή της τηλεταινίας, το δίκτυο παρουσίασε μια εκπομπή, με τον Ted Koppel να φιλοξενεί μια συζήτηση για την πυρηνική απειλή με τους Καρλ Σάγκαν και William F. Buckley, στην οποία εκπομπή, πιστεύεται ότι ο Σάγκαν επινόησε τον όρο "πυρηνικός χειμώνας", ενώ ο υπουργός Εξωτερικών Τζορτζ Σουλτς υποστήριξε την αναγκαιότητα να υπάρχουν πυρηνικά όπλα για να διασφαλιστεί ότι η χώρα θα μπορούσε να προστατευτεί.

Το 1987, Ρίγκαν και Γκορμπατσόφ υπέγραψαν τη Συνθήκη για τις Πυρηνικές Δυνάμεις Μεσαίας Εμβέλειας (Intermediate-Range Nuclear Forces Treaty, INF Treaty), οδηγώντας σε μακροχρόνιες εικασίες ότι το The Day After μπορεί να βοήθησε σε πιο νηφάλιες πολιτικές απόψεις για τα πυρηνικά.

από: mental floss

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου