Τετάρτη 31 Ιανουαρίου 2018

Όταν ο Ναμπόκοφ κατέγραφε τα όνειρά του επί τρεις μήνες κάθε πρωί


Κυνηγώντας μια θεωρεία ότι ο χρόνος ρέει προς τα πίσω



Ο Ρώσος συγγραφέας Βλαντίμιρ Ναμπόκοφ έγινε διάσημος σε όλο το κόσμο με το μυθιστόρημά του Λολίτα, ένα από τα best-seller του 20ου αιώνα. Ο συγγραφέας έπασχε από αϋπνία. Αλλά όντας ο Ναμπόκοφ, αυτή του η μάχη μετατράπηκε σε κάτι εντυπωσιακό και βαθύ.

Όπως γράφει στην αυτοβιογραφία του, ο συγγραφέας σιχαίνονταν τον ύπνο, γράφοντας ότι μια από τις πιο βασικές ανάγκες των ανθρώπων ήταν "η πιο δαιμόνια αδελφότητα στον κόσμο", την οποία χαρακτήριζε ως "διανοητικά βασανιστήρια". Διαμαρτυρόταν, "απλώς δεν μπορώ να συνηθίσω τη νυχτερινή προδοσία της λογικής, της ανθρωπιάς, της μεγαλοφυΐας".

Στο βιβλίο "Insomniac Dreams: Experiments with Time by Vladimir Nabokov" του ίδιου, που κυκλοφόρησε στην 40ή επέτειο από το θάνατό του -πέθανε το 1977- επανεξετάζει ένα τμήμα του κόσμου του. Σύμφωνα με πληροφορίες, το 1964, έθεσε ένα πείραμα στον εαυτό του στο οποίο ανακτούσε τα όνειρά του μόλις ξυπνούσε το πρωί. Αυτό το πράγμα το έκανε για τρεις μήνες.

Πιθανώς, κάνοντας το πείραμα δεν ήθελε να αμφισβητήσει τη στάση του απέναντι στον ύπνο. Χωρίς να έχει εντυπωσιαστεί από τις θεωρίες του Φρόιντ όσον αναφορά τα όνειρα, ο Ναμπόκοφ διάβασε το An Experiment with Time, ένα βιβλίο του Βρετανού στρατιώτη, μηχανικού και φιλόσοφου, John W. Dunne. Σύμφωνα με τις θεωρίες του βιβλίου, τα όνειρα δεν είναι μόνο τα υποσυνείδητα προϊόντα παρελθόντων γεγονότων που έχουμε βιώσει προσωπικά, αλλά υποτίθεται ότι είναι και προϊόντα μελλοντικών γεγονότων. Με άλλα λόγια, τα γεγονότα που θα συμβούν εμφανίζονται στο όνειρο μιας νύχτας.

Το ξενοδοχείο - κατοικία των Ναμπόκοφ, "Montraeux Palace Hotel", με το άγαλμα του συγγραφέα στον κήπο του - πηγή

Ο Ναμπόκοφ κατάφερε να καταγράψει 64 όνειρα κατά τη διάρκεια του πειράματος, προκειμένου να εξετάσει τις θεωρίες του Dunne και αν ο χρόνος μπορεί να ρέει προς τα πίσω. Δεν ήταν όμως όλα τα όνειρα σημαντικά για τις έρευνές του. Ορισμένα έχουν μια ερωτική και βίαιη φύση, συμπεριλαμβανομένης μιας όπου χορεύει με την αγαπημένη του σύζυγο Βέρα. Στο όνειρο, εκείνη φοράει ένα ανοιχτό φόρεμα και καθώς χορεύουν, ξαφνικά, ένας ξένος πλησιάζει και τη φιλάει. Κατόπιν, ο Ναμπόκοφ περιγράφει τη βίαιη αντίδρασή του για το πώς έπιασε τον ξένο από το κεφάλι για να χτυπήσει το πρόσωπό του σε έναν τοίχο.

Σε κάποιο άλλο από τα καταγεγραμμένα όνειρα, ο Ναμπόκοφ τρώει τα δείγματα σπάνιων χωμάτων. Τρεις ημέρες μετά από αυτό το όνειρο, υποτίθεται ότι θεώρησε το πείραμα επιτυχημένο, καθώς είδε μια σκηνή σε ένα ντοκιμαντέρ στην οποία εμφανίζονται αυτά τα δείγματα εδάφους.

Ο Ρώσος καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Μισσούρι και εμπειρογνώμονας στο Ναμπόκοφ, Gennady Barabtarlo, κατέγραψε τα όνειρα του Ναμπόκοφ από το πείραμα του 1964 σε ένα βιβλίο. Εκτός από τα όνειρα, το βιβλίο περιέχει επίσης τμήματα που αποσαφηνίζουν το πείραμα και παρέχουν μια εικόνα για τη ζωή και τη σταδιοδρομία του Ναμπόκοφ. Ορισμένα από τα όνειρα του Ναμπόκοφ έχουν περιγραφεί και παλαιότερα, αλλά είναι η πρώτη φορά που συγκεντρώθηκαν σε ένα βιβλίο.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου