Η πραγματική περίπτωση αυτανάφλεξης που ενέπνευσε το "Ζοφερός Οίκος" του Καρόλου Ντίκενς

Κάρολος Ντίκενς - πηγή

Όντως αυταναφλέγονται οι άνθρωποι;



Πριν από διακόσια χρόνια, πολλοί πίστευαν ότι όντως οι άνθρωποι αυταναφλέγονται, ειδικά αν το θύμα ήταν γυναίκα, ηλικιωμένη και έπινε πολύ. Στις αρχές του 19ου αιώνα, η αυτανάφλεξη ήταν μεγάλο θέμα έπειτα από μια σειρά από εντυπωσιακά, υποτιθέμενα περιστατικά που αναφέρθηκαν στον Τύπο. Σε μια περίοδο που τα κεριά ήταν πανταχού παρόντα και τα ρούχα ήταν πολύ εύφλεκτα, οι περισσότερες ήταν απλά οικιακές φωτιές στις οποίες το υποδόριο λίπος του ατυχούς θύματος ενεργούσε ως πρόσθετο καύσιμο. Παρ' όλα αυτά, σε περιστάσεις στις οποίες μερικά θύματα ανακαλύφθηκαν με το σώμα τους σχεδόν εξ ολοκλήρου αποτεφρωμένο, αλλά διάφορα αντικείμενα γύρω τους ήταν ανέπαφα, οδήγησε ορισμένους να πιστεύουν ότι αυτές οι φωτιές πρέπει να έχουν μια άλλη, πιο μυστηριώδη αιτία. Πολλές θεωρίες προτάθηκαν για να εξηγήσουν το φαινόμενο. Κάποιες είχαν να κάνουν με το υπερφυσικό, άλλες ήταν επιστημονικές.

Ένας από τους φανατικούς πιστούς της αυτανάφλεξης ήταν ο Κάρολος Ντίκενς, ο οποίος σκότωσε τον Κρουκ, τον αλκοολικό παλαιοπώλη, ιδιοκτήτη κάβας και συλλέκτη εγγράφων του Bleak House (Ο ζοφερός οίκος), με μια φωτιά που δεν άφησε τίποτα από τον γέρο, εκτός από κάτι που έμοιαζε με ένα "μικρό καρβουνιασμένο και σπασμένο κούτσουρο". Ο Ντίκενς είχε διαβάσει όλα όσα μπορούσε να βρει σχετικά με το θέμα και ήταν πεπεισμένος ότι είχε αποδείξει την αλήθεια. Η περιγραφή του για το χαμό του Κρουκ βασίστηκε πολύ σε εκείνη μιας Ιταλίδας αριστοκράτισσας, της κοντέσας Cornelia di Bandi, η οποία είχε χαθεί από μια φωτιά στην κρεβατοκάμαρά της. Η περίπτωσή της αναφέρθηκε το 1731 από έναν κληρικό, τον Giuseppe Bianchini, και στη συνέχεια μεταφράστηκε από έναν διάσημο Ιταλό ποιητή, τον Paolo Rolli:

"Η κοντέσα Cornelia Bandi, στο 62ο έτος της ηλικίας της, ήταν όλη μέρα τόσο καλά όπως πάντα. Αλλά τη νύχτα παρατηρήθηκε, στο δείπνο, μουντή και βαριά. Αποσύρθηκε και ξάπλωσε, όπου πέρασε τρεις ώρες και περισσότερο, συζητώντας με την υπηρέτρια της και κάνοντας μερικές προσευχές. Όταν αποκοιμήθηκε, η πόρτα έκλεισε".

Το επόμενο πρωί, η υπηρέτρια παρατήρησε ότι η εργοδότης της δεν είχε εμφανιστεί τη συνηθισμένη ώρα και προσπάθησε να την ξυπνήσει χτυπώντας την πόρτα. Δεν έλαβε καμία απάντηση, βγήκε έξω και άνοιξε ένα παράθυρο, μέσα από το οποίο είδε μια σκηνή τρόμου:

"Τέσσερα πόδια μακριά από το κρεβάτι υπήρχε ένας σωρός από τέφρα, δύο πόδια άθικτα, από την πατούσα μέχρι το γόνατο, και τις κάλτσες ακόμα φορεμένες. Ανάμεσά τους ήταν το κεφάλι της κυρίας, της οποίας ο εγκέφαλος, το μισό πίσω μέρος του κρανίου, και ολόκληρο το πηγούνι, είχε γίνει στάχτη, μεταξύ των οποίων βρέθηκαν τρία μαυρισμένα δάχτυλα. Τα υπόλοιπα ήταν τέφρα".

Μυστηριωδώς, τα έπιπλα και τα σεντόνια ήταν σχεδόν ανέγγιχτα από τη φωτιά.

"Το κρεβάτι δεν έπαθε καμία ζημιά, η κουβέρτα και τα σεντόνια ήταν απλά σηκωμένα από τη μία πλευρά, όπως όταν κάποιος ξαπλώνει ή σηκώνεται. Τα έπιπλα, καθώς και το κρεβάτι, ήταν υγρά και γεμάτα χρωματισμένη αιθάλη, η οποία είχε μπει στο συρτάρι και είχε γεμίσει τα λινά".

Η αιθάλη είχε καλύψει ακόμη και τις επιφάνειες μιας γειτονικής κουζίνας. Ένα κομμάτι ψωμί που είχε καλυφτεί δόθηκε στα σκυλιά, αλλά κανένα δεν το ακούμπησε. Δεδομένου ότι πιθανότατα αποτελούνταν από το σωματικό λίπος της ιδιοκτήτριά τους, κάτι τέτοιο ήταν κατανοητό.

Εξώφυλλο από την πρώτη δημοσίευση, σε συνέχειες, τον Μάρτιο του 1852 - πηγή

Το πάτωμα ήταν καλυμμένο με μια "κολλώδη υγρασία", που δεν μπορούσε να αφαιρεθεί. Όπως ήταν φυσικό, έγιναν έντονες προσπάθειες για να διαπιστωθεί τι είχε προκαλέσει την φωτιά, και μαζεύτηκαν πολλά από τα καλύτερα μυαλά της Ιταλίας. Ο Monsignor Bianchini ήταν πεπεισμένος ότι η φωτιά δεν είχε ξεκινήσει από τους προφανείς ενόχους:

"Ένα τέτοιο αποτέλεσμα δε δημιουργήθηκε από το φως της λάμπας πετρελαίου ή από οποιαδήποτε κερί, επειδή η κοινή φωτιά δεν καίει έτσι ένα σώμα. Και θα έχει εξαπλωθεί στα αντικείμενα του δωματίου, που είναι πιο εύφλεκτα από ένα ανθρώπινο σώμα".

Ο Bianchini εξέτασε επίσης το ενδεχόμενο να προκληθεί η φωτιά από κεραυνό, αλλά σημείωσε ότι δεν υπήρχαν χαρακτηριστικά σημάδια ενός τέτοιου γεγονότος, όπως σημάδια φωτιάς στους τοίχους και οσμή. Τι, λοιπόν, προκάλεσε την κόλαση; Ο ιερέας κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η ανάφλεξη προερχόταν πράγματι από το σώμα της γυναίκας.

Ο Bianchini ισχυρίστηκε ότι τέτοιες φωτιές γίνονται πιο εύφλεκτες τη νύχτα, όταν το σώμα είναι σε ηρεμία και η αναπνοή γίνεται πιο κανονική. Επισημαίνει επίσης ότι μερικές φορές οι "σπινθηρισμοί" είναι ορατοί όταν τρίβονται ορισμένα είδη υφάσματος με τρίχες (ένα φαινόμενο που προκαλείται από τις εκκενώσεις του στατικού ηλεκτρισμού) και πρότεινε ότι κάτι παρόμοιο θα μπορούσε να πυροδότησε τα "καύσιμα" μέσα στην κοιλιά της.

Στη συνέχεια, όμως, αναφέρει αυτό που ήτα ίσως η πραγματική αιτία της φωτιάς:

"Η ηλικιωμένη γυναίκα συνήθιζε, όταν αισθανόταν άρρωστη, να πλένει όλο το σώμα της με κρασί εμποτισμένο στην κάμφορα και ίσως το έκανε εκείνη τη νύχτα".

Τα διαλύματα καμφοράς σε αλκοόλη -ένα πολύ εύφλεκτο διάλυμα- χρησιμοποιούνταν συχνά για τη θεραπεία ενοχλήσεων του δέρματος και ως τονωτική λοσιόν.

Παρ' όλα αυτά, πίστευαν ότι η "εσωτερική θερμότητα και φωτιά" προκάλεσε το θάνατο της κοντέσας. Μόνο ένας σκεπτικιστής θα έλεγε αιτία ήταν το γεγονός ότι μια ηλικιωμένη γυναίκα είχε τη συνήθεια να κάνει μπάνιο σε εύφλεκτα υγρά πριν πάει για ύπνο, σε ένα δωμάτιο γεμάτο φλόγες.

από: mental floss