Πριν από 99 χρόνια, στην Οκλαχόμα συνέβη κάτι σαν πόλεμος, με τα μόνο θύματά του να είναι οι μαύροι κάτοικοι μίας πόλης.
Την 31η Μαΐου και 1η Ιουνίου του1921, για πάνω από 18 ώρες, ένας λευκός όχλος επιτέθηκε σε κατοίκους, σπίτια και επιχειρήσεις στην γειτονιά των μαύρων Γκρίνγουντ στην πόλη Τούλσα της Οκλαχόμα. Το γεγονός έμεινε γνωστό ως η Φυλετική Σφαγή της Τούλσα (Tulsa Race Massacre), γνωστή και ως τα Φυλετικά Επεισόδια της Τούλσα (Tulsa Race Riot) και παραμένει ένα από τα χειρότερα περιστατικά φυλετικής βίας στην ιστορία των ΗΠΑ, αλλά και ένα από τα λιγότερο γνωστά, μιας και ο Τύπος δεν αναφέρθηκε σε μεγάλο βαθμό, παρά το γεγονός ότι εκατοντάδες άνθρωποι σκοτώθηκαν και χιλιάδες έμειναν άστεγοι.
Η "Μαύρη Γουόλ Στριτ"
Τα χρόνια που ακολούθησαν τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο, σε μεγάλο μέρος των ΗΠΑ σημειώθηκε αύξηση των φυλετικών εντάσεων, συμπεριλαμβανομένης της αναβίωσης της Κου Κλουξ Κλαν, αμέτρητων λιντσαρισμάτων και άλλων πράξεων βίας με φυλετικά κίνητρα και τους Αφροαμερικάνους να προσπαθούν συνεχώς να αποτρέψουν τέτοιες επιθέσεις στις κοινότητές τους.
Μέχρι το 1921, χάρη στο πετρέλαιο, η Τούλσα ήταν μια αναπτυσσόμενη, ευημερούσα πόλη, με πληθυσμό πάνω από 100.000 ανθρώπους. Ωστόσο, τα ποσοστά εγκληματικότητας ήταν υψηλά και οι αυτόκλητοι τιμωροί κάθε είδους ήταν κάτι το σύνηθες.
Η Τούλσα ήταν μια φυλετικά πολύ διαχωρισμένη πόλη. Οι μαύροι κάτοικοι της πόλης -πάνω από το 1/10 των κατοίκων της- ζούσαν σε μια γειτονιά, την Γκρίνγουντ, η οποία περιελάμβανε μια ακμάζουσα επιχειρηματική περιοχή που μερικές φορές αναφέρεται ως Μαύρη Γουόλ Στριτ (Black Wall Street).
Τι προκάλεσε τη Σφαγή;
Στις 30 Μαΐου του 1921, ένας μαύρος έφηβος, ο 19χρονος Ντικ Ρόουλαντ, μπήκε στο ασανσέρ στο Κτήριο Drexel, ένα κτήριο γραφείων στη South Main Street. Κάποια στιγμή, η λευκή νεαρή χειριστής του ασανσέρ Σάρα Πέιτζ ούρλιαξε και ο Ρόουλαντ έφυγε τρέχοντας. Κάλεσαν την αστυνομία και το επόμενο πρωί, ο Ρόουλαντ συνελήφθη.
Μέχρι εκείνη τη στιγμή, στις κοινότητες των λευκών είχαν κυκλοφορήσει φήμες που έλεγαν τι είχε συμβεί. Εκείνο το απόγευμα, το πρωτοσέλιδο της τοπικής εφημερίδας ανέφερε ότι η αστυνομία είχε συλλάβει τον Ρόουλαντ για σεξουαλική επίθεση.
Καθώς έπεφτε το βράδυ, ένας θυμωμένος όχλος λευκών μαζεύτηκε έξω από το δικαστήριο, απαιτώντας από τον σερίφη να τους παραδώσει τον νεαρό. Ο σερίφης Γουίλαρντ ΜακΚόλο αρνήθηκε και οι άντρες του οχυρώθηκαν στον τελευταίο όροφο του κτηρίου για να προστατεύσουν τον έφηβο.
Γύρω στις 9 το βράδυ, μια ομάδα περίπου 25 οπλισμένων μαύρων -μεταξύ τους και πολλοί βετεράνοι του Μεγάλου Πολέμου- πήγε στο δικαστήριο για να προσφέρει βοήθεια στην προστασία του Ρόουλαντ. Όταν ο σερίφης τους απέρριψε, μερικοί από τους λευκούς προσπάθησαν -ανεπιτυχώς- να μπουν στο οπλοστάσιο της Εθνικής Φρουράς.
Με τις φήμες να διαδίδουν πιθανό λιντσάρισμα, μια ομάδα περίπου 75 ένοπλων μαύρων αυτή την φορά, επέστρεψε στο δικαστήριο λίγο μετά τις 10 το βράδυ, όπου τους περίμεναν περίπου 1.500 λευκοί, μερικοί από τους οποίους ήταν επίσης οπλισμένοι.
Η γειτονία Γκρίνγουντ καίγεται
Έπεσαν πυροβολισμοί και ξέσπασε χάος, οπότε η ομάδα των μαύρων υποχώρησε στην γειτονία Γκρίνγουντ.
Τις επόμενες ώρες, ομάδες λευκών κατοίκων της πόλης -μερικοί από τους οποίους εκπροσωπούσαν και οπλίστηκαν από αξιωματούχους της πόλης- διέπραξαν πολλές πράξεις βίας εναντίον των μαύρων -ένα από αυτά ήταν και ο πυροβολισμός ενός άοπλου σε έναν κινηματογράφο.
Η λάθος πεποίθηση ότι ήταν σε εξέλιξη μια μεγάλης κλίμακας εξέγερση μεταξύ των μαύρων της πόλης, αλλά και ενισχύσεων που έρχονταν από κοντινές πόλεις με μεγάλους πληθυσμούς Αφροαμερικάνων, τροφοδότησε μια ολοένα αυξανόμενη υστερία.
Όταν έφτασε η αυγή της 1η Ιουνίου, χιλιάδες λευκοί μπήκαν στην Γκρίνγουντ -μια περιοχή 35 τετραγώνων- λεηλατώντας και καίγοντας σπίτια και επιχειρήσεις. Αργότερα, οι πυροσβέστες που έφτασαν για την κατάσβεση των φωτιών κατέθεσαν ότι οι ταραχοποιοί τους είχαν απειλήσει με όπλα και τους ανάγκασαν να φύγουν.
Σύμφωνα με μια μεταγενέστερη εκτίμηση του Ερυθρού Σταυρού, κάηκαν 1.256 σπίτια, ενώ άλλα 215 λεηλατήθηκαν αλλά δεν πυρπολήθηκαν. Δύο εφημερίδες, ένα σχολείο, μια βιβλιοθήκη, ένα νοσοκομείο, εκκλησίες, ξενοδοχεία, καταστήματα και πολλές άλλες επιχειρήσεις μαύρων ήταν μεταξύ των κτηρίων που καταστράφηκαν ή υπέστησαν ζημιές από τις φωτιές.
Μέχρι λίγο πριν το μεσημέρι, όταν έφτασε η Εθνική Φρουρά και ο Κυβερνήτης κήρυξε στρατιωτικό νόμο, οι ταραχές είχε σταματήσει. Αν και η Εθνική Φρουρά βοήθησε να σβήσουν οι φωτιές, φυλάκισαν και πολλούς μαύρους κατοίκους, ενώ μέχρι τις 2 Ιουνίου, υπήρχαν ένοπλες φρουρές -συνολικής δύναμης 6.000 ατόμων- στους τοπικούς υπαίθριους χώρους.
Οι συνέπειες της σφαγής
Μετά από τη σφαγή, όλες οι κατηγορίες εναντίον του Ρόουλαντ αποσύρθηκαν. Η αστυνομία κατέληξε στο συμπέρασμα ότι, πιθανότατα, ο νεαρός είχε σκοντάψει πάνω στην Πέιτζ ή της είχε πατήσει το πόδι. Κατά τη διάρκεια των ταραχών, κρατήθηκε με ασφάλεια στη φυλακή, το επόμενο πρωί έφυγε από την Τούλσα και, σύμφωνα με πληροφορίες, δεν επέστρεψε ποτέ.
Μια στατιστική υπηρεσία κατέγραψε επίσημα 36 νεκρούς. Το 2001, η εξέταση των γεγονότων από μια επιτροπή της πολιτείας κατάφερε να επιβεβαιώσει 36 νεκρούς, 26 μαύρους και 10 λευκούς. Ωστόσο, οι ιστορικοί εκτιμούν ότι ο αριθμός των νεκρών ίσως και να έφτασε τους 300.
Ακόμη και με χαμηλές εκτιμήσεις, η σφαγή στην Τούλσα είναι μια από τις πιο θανατηφόρες ταραχές στην ιστορία των ΗΠΑ, δεύτερη πίσω από τις Ταραχές της Νέας Υόρκης του 1863, όπου σκοτώθηκαν τουλάχιστον 119 άνθρωποι.
Τα επόμενα χρόνια, καθώς οι μαύροι κάτοικοι της πόλης εργάστηκαν σκληρά για να ξαναχτίσουν τα σπίτια και τις επιχειρήσεις τους, ο φυλετικός διαχωρισμός στην πόλη αυξήθηκε και το νεοσύστατο τμήμα της ΚΚΚ μεγάλωσε στην Οκλαχόμα.
Η απόκρυψη της Σφαγής από τον Τύπο
Για δεκαετίες, δεν υπήρχαν δημόσιες τελετές, μνημεία για τους νεκρούς ή καμία προσπάθεια ώστε να οριστεί κάποια επέτειος προς τιμή εκείνων των θλιβερών γεγονότων. Αντ' αυτού, υπήρξε μια σκόπιμη προσπάθεια συγκάλυψης.
Η εφημερίδα Tulsa Tribune αφαίρεσε το πρωτοσέλιδο της 31ης Μαΐου που πυροδότησε το χάος από τους τόμους της, ενώ αργότερα, οι μελετητές ανακάλυψαν ότι λείπουν αρχεία της αστυνομίας και της πολιτοφυλακής. Ως αποτέλεσμα, μέχρι πρόσφατα, η Σφαγή της Τούλσα αναφερόταν σπάνια σε βιβλία ιστορίας, σπάνια διδασκόταν σε σχολεία ή μιλούσε κάποιος γι' αυτή.
Το πριν και το μετά του θεάτρου Williams Dreamland
Οι μελετητές άρχισαν να εμβαθύνουν στην ιστορία στη δεκαετία του 1970, μετά από την 50ή επέτειο. Το 1996, στην 75η επέτειο των ταραχών, πραγματοποιήθηκε μια λειτουργία στην εκκλησία Mount Zion Baptist, η οποία είχε κατακαεί στις ταραχές, και ένα μνημείο τοποθετήθηκε μπροστά από το Πολιτιστικό Κέντρο Greenwood.
Η σύσταση της Επιτροπής για τα Φυλετικά Επεισόδια της Τούλσα και η μετονομασία της
Τον επόμενο χρόνο, μετά τη σύσταση μιας επίσημης επιτροπής από την πολιτειακή κυβέρνηση για τη διερεύνηση των ταραχών, οι επιστήμονες και οι ιστορικοί άρχισαν να διερευνούν ιστορίες, συμπεριλαμβανομένων πολλών θυμάτων που θάφτηκαν σε τάφους χωρίς σήμανση.
Δείτε και μια εικονογράφηση της ιστορίας της Σφαγής στο the atlantic
Το 2001, η έκθεση της Επιτροπής κατέληξε στο συμπέρασμα ότι, σε αυτές τις 18 ώρες, σκοτώθηκαν από 100 έως 300 άνθρωποι και περισσότεροι από 8.000 έμειναν άστεγοι.
Το 2012, η γερουσία της Οκλαχόμα απέτυχε να περάσει ένα νομοσχέδιο που απαιτούσε από όλα τα σχολεία της πολιτείας να διδάσκουν τις ταραχές -οι αντίπαλοί τους ισχυρίστηκαν ότι διδάσκονταν ήδη οι ταραχές. Σύμφωνα με το υπουργείο Παιδείας, το θέμα είχε απαιτηθεί να διδάσκεται στα μαθήματα ιστορίας της Οκλαχόμα από το 2000, και σε εκείνα όλων των ΗΠΑ από το 2004, ενώ είχε συμπεριληφθεί στα βιβλία ιστορίας της Οκλαχόμα από το 2009.
Τον Νοέμβριο του 2018, η Επιτροπή μετονομάστηκε σε Επιτροπή της Φυλετικής Σφαγής του 1921.
Το 2019, προβλήθηκε η σειρά του HBO "Watchmen", στην οποία γίνεται εκτενής αναφορά στην Σφαγή του 1921.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου