Μια οικογένεια παίζει το παιχνίδι Snapdragon, από το τεύχος της 25ης Δεκεμβρίου του 1858 του Illustrated London News
Οι περισσότερες από τις χριστουγεννιάτικες παραδόσεις που θεωρούμε δεδομένες σήμερα είναι εφευρέσεις της βικτοριανής εποχής. Τα χριστουγεννιάτικα δέντρα, οι χριστουγεννιάτικες κάλτσες και τα κάλαντα δεν υπήρχαν πριν από τη δεκαετία του 1840. Ωστόσο, δεν ήταν μόνο αυτά. Οι πιο συναρπαστικές και εξωφρενικές βικτοριανές παραδόσεις έχουν σχεδόν ξεχαστεί.
Κατά τα πρώτα χρόνια της βασιλείας της βασίλισσας Βικτώριας, υπήρχε ένα παιχνίδι, το Snapdragon, σκέτη καταστροφή. Παραδοσιακά, παιζόταν την Παραμονή των Χριστουγέννων. Οι παίκτες του Snapdragon έπρεπε να βρουν ένα μεγάλο, ρηχό μπολ και να προετοιμαστούν για να διακινδυνεύσουν την υγεία τους. Σε αυτό το μπολ έπρεπε να ρίξουν κάμποσες σταφίδες. Αν δεν έβρισκαν σταφίδες, γέμιζαν τα μπολ με αμύγδαλα, σταφύλια ή δαμάσκηνα. Στη συνέχεια, έπρεπε να ρίξουν ένα μπουκάλι κονιάκ στο μπολ, έτσι ώστε οι σταφίδες να ανεβοκατεβαίνουν σαν να πνίγονται. Έβαζαν το μπολ σε ένα στιβαρό τραπέζι, χαμήλωναν τα φώτα και, με ένα κατάλληλο πανάκι, έβαζαν φωτιά στο κονιάκ.
Για να παίξει κανείς το Snapdragon, έβαζε την οικογένεια και τους φίλους του γύρω από το μπολ, έτσι ώστε τα πρόσωπά τους να φωτίζονται με δαιμονικό τρόπο και, στη συνέχεια, ένας προς ένας, έβαζαν τα χέρια τους στις φλόγες και προσπαθούσαν να πιάσουν μια σταφίδα. Αν κάποιος το κατάφερνα, έσβηνε την φλεγόμενη σταφίδα βάζοντάς την στο στόμα του και τρώγοντας την.
Όπως έγραψε ένας σχολιαστής της εποχής, το παιχνίδι "παρείχε γέλιο και χαρά εις βάρος των αποτυχημένων ανταγωνιστών" και μάλιστα, ήταν τόσο δημοφιλές που γράφτηκε και ποίημα προς τι μή του παιχνιδιού.
Όπως έγραψε ένας σχολιαστής της εποχής, το παιχνίδι "παρείχε γέλιο και χαρά εις βάρος των αποτυχημένων ανταγωνιστών" και μάλιστα, ήταν τόσο δημοφιλές που γράφτηκε και ποίημα προς τι μή του παιχνιδιού.
Για τους ανθρώπους της βικτοριανής εποχής, πρωί Χριστουγέννων σήμαινε χέρια με φουσκάλες, καμένα χείλη και τσουρουφλισμένο ουρανίσκο. Το Snapdragon ήταν τόσο διασκεδαστικό που διέθετε και μια μη εποχιακή παραλλαγή -το Flapdragon- στην οποία τοποθετούσαν ένα αναμμένο κερί σε ένα ποτήρι μπίρας. Οι συμμετέχοντες προσπαθούσαν να πιουν από το ποτήρι χωρίς να πάρουν φωτιά τα γένια, τα μουστάκια ή τα μαλλιά τους.
Μια φαινομενικά βίαιη μάχη του Blind Man's Bluff, όπως το απεικόνισε ο Winslow Homer το 1857
Όμως, το Snapdragon δεν ήταν το μόνο παιχνίδι τους. Υπήρχε και το Blind Man's Buff, το οποίο παίζεται ακόμη και σήμερα, αν και σε μια πιο ήπια μορφή. Στη σημερινή του παραλλαγή, ένας παίκτης που έχει δεμένα τα μάτια του προσπαθεί να πιάσει τους άλλους.
Όμως, οι Βικτωριανοί έπαιζαν μια εντελώς πιο σκληρή εκδοχή στην οποία υπήρχε μεγάλη πιθανότητα κανείς να σπάσει τα χέρια, τα πόδια ή και το κεφάλι του. Ήταν τόσο επώδυνοι και πολυάριθμοι οι τραυματισμοί που προκαλούνταν από το παιχνίδι Buff που φημολογήθηκε ότι το παιχνίδι επινοήθηκε από χειροπρακτικούς για να έχουν δουλειά.
Ένα ακόμη παιχνίδι που έπαιζαν την παραμονή των Χριστουγέννων ήταν το Ερωτήσεις και Εντολές, μια παραλλαγή του σημερινού Αλήθεια ή Θάρρος. Αν κάποιος αποτύχαινε να ακολουθήσει μια εντολή ή να απαντήσει σε μια ερώτηση του επιβαλλόταν ένα χρηματικό πρόστιμο ή, πιο συχνά, του μαύριζαν το πρόσωπό με αιθάλη από την φωτιά. Φυσικά, υπήρχε μεγάλη κατανάλωση δυνατής μπίρας με μοσχοκάρυδο και ζάχαρη, αλλά αυτό συνδυαζόταν συχνά με την παραδοσιακή και ανώνυμη πρόκληση του Yuletide που έπρεπε κανείς να προσπαθήσει να γυρίσει περίπου πενήντα φορές μέσα σε ένα λεπτό.
Αν κάποιος είχε ακόμα ενέργεια, η βραδιά μπορούσε να τελειώσει με το παιχνίδι Hoop and Hide, κάτι παρόμοιο με το κρυφτό. Αυτό όμως είχε τον όρο ότι αν κάποιος πιανόταν κρυμμένος μέσα ή κοντά σε ένα κρεβάτι, "η διαφωνία τελειώνει με το Φιλί".
Όμως, οι Βικτωριανοί έπαιζαν μια εντελώς πιο σκληρή εκδοχή στην οποία υπήρχε μεγάλη πιθανότητα κανείς να σπάσει τα χέρια, τα πόδια ή και το κεφάλι του. Ήταν τόσο επώδυνοι και πολυάριθμοι οι τραυματισμοί που προκαλούνταν από το παιχνίδι Buff που φημολογήθηκε ότι το παιχνίδι επινοήθηκε από χειροπρακτικούς για να έχουν δουλειά.
Ένα ακόμη παιχνίδι που έπαιζαν την παραμονή των Χριστουγέννων ήταν το Ερωτήσεις και Εντολές, μια παραλλαγή του σημερινού Αλήθεια ή Θάρρος. Αν κάποιος αποτύχαινε να ακολουθήσει μια εντολή ή να απαντήσει σε μια ερώτηση του επιβαλλόταν ένα χρηματικό πρόστιμο ή, πιο συχνά, του μαύριζαν το πρόσωπό με αιθάλη από την φωτιά. Φυσικά, υπήρχε μεγάλη κατανάλωση δυνατής μπίρας με μοσχοκάρυδο και ζάχαρη, αλλά αυτό συνδυαζόταν συχνά με την παραδοσιακή και ανώνυμη πρόκληση του Yuletide που έπρεπε κανείς να προσπαθήσει να γυρίσει περίπου πενήντα φορές μέσα σε ένα λεπτό.
Αν κάποιος είχε ακόμα ενέργεια, η βραδιά μπορούσε να τελειώσει με το παιχνίδι Hoop and Hide, κάτι παρόμοιο με το κρυφτό. Αυτό όμως είχε τον όρο ότι αν κάποιος πιανόταν κρυμμένος μέσα ή κοντά σε ένα κρεβάτι, "η διαφωνία τελειώνει με το Φιλί".
Εικονογράφηση του 1843 του Ebenezer Scrooge από το Χριστουγεννιάτικη Ιστορία
Κάτι ανάλογο συνέβαινε και με τη χριστουγεννιάτικη λογοτεχνία. Η παραμονή των Χριστουγέννων ήταν μια εποχή ιστοριών φαντασμάτων και ιστοριών υπερφυσικής αναταραχής. Η Χριστουγεννιάτικη Ιστορία του Καρόλου Ντίκενς παραμένει το μοναδικό σωζόμενο παράδειγμα αυτού που κάποτε ήταν μια αναπτυσσόμενη παράδοση που χρονολογείται από την Ελισαβετιανή εποχή -ο Σαίξπηρ αναφέρθηκε σε αυτήν την παράδοση στο έργο του, A Winter's Tale (Το Χειμωνιάτικο Παραμύθι, 1609).
Καθ' όλη τη δεκαετία του 1970, το BBC συνέχισε σταθερά αυτήν την παράδοση μεταδίδοντας μια ιστορία φαντασμάτων τις τελευταίες ώρες της παραμονής των Χριστουγέννων, ενώ, στη δεκαετία του 2000, ο Κρίστοφερ Λι καθόταν μπροστά σε μια φωτιά διαβάζοντας ιστορίες του M.R. James.
Τα Χριστούγεννα που γιορτάζουμε σήμερα έχουν έθιμα που προέρχονται από την βικτοριανή εποχή, αλλά απέχουν πολύ από τις φωτιές και τα σπασμένα κεφάλια.
από: atlas obscura
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου