«Έτσι βύθισα τον 'Τιτανικό'»

Νίκος Καλοτεράκης: Ο Έλληνας γραφίστας που επέλεξε ο Τζέιμς Κάμερον

Ο «Τιτανικός» βυθίστηκε μέσα σε 2 ώρες και 20 λεπτά μετά την πρόσκρουση σε παγόβουνο. Ο Νίκος Καλοτεράκης χρειάστηκε πέντε μήνες για καταφέρει το ίδιο... ναυάγιο.



Είναι ο Έλληνας από το Σίδνεϊ της Αυστραλίας τον οποίο επέλεξε ο σκηνοθέτης του «Τιτανικού» Τζέιμς Κάμερον για να απεικονίσει καρέ καρέ τη βύθιση του θρυλικού υπερωκεανίου σε τρισδιάστατη εικονογράφηση, η οποία δημοσιεύτηκε στο -αφιερωματικό- τεύχος Απριλίου του περιοδικού «National Geographic» με αφορμή τα 100 χρόνια από το ναυάγιο.

Το μεράκι και η τελειομανία του Νίκου Καλοτεράκη ήταν τα διαπιστευτήρια για τους υπεύθυνους του εγχειρήματος στο «NG» (και το ομώνυμο τηλεοπτικό δίκτυο). Ο κρητικής καταγωγής καλλιτέχνης και δύο συνεργάτες του εργάστηκαν επί 150 ημέρες, 7 ημέρες την εβδομάδα, πάνω από 15 ώρες ημερησίως γι' αυτό.

«Αρχικά κατάλαβα ότι ο Τζέιμς Κάμερον ήθελε να εικονογραφήσω το αφιέρωμα. Εξεπλάγην όταν συνειδητοποίησα ότι θα ήταν και εξώφυλλο, το οποίο ήθελαν να επιμελειθώ εικαστικά - συνήθως δημοσιεύουν φωτογραφία», τον ακούω να μου λέει από την άλλη άκρη της τηλεφωνικής γραμμής από το Σίδνεϊ, έχοντας επιστρέψει αργά το βράδυ στο σπίτι και αφού πρόλαβε να δει για λίγο -προτού κοιμηθούν- τα δύο παιδιά του, τον Πέτρο και την Ελένη.

Ποια ήταν η δυσκολία στην εικονική αναπαράσταση του «Τιτανικού»;

Πώς να φέρω στο φως κάτι που βυθίζεται στο σκοτάδι. Γιατί σε τέτοια βάθη επικρατεί το απόλυτο σκοτάδι. Επομένως, στόχος μου ήταν να δείξω στο χαρτί σωστά τι κάνουν το φως και το νερό όταν μπαίνουν σε ένα πλοίο που κόβεται και βουλιάζει. Να τονίσω με τεχνική ακρίβεια πώς διαχωρίστηκε το πλοίο και να αναδείξω τους φυσικούς νόμους που επέδρασαν και παράλληλα να αποδώσω τις στιγμές των ανθρώπων που χάθηκαν, να αποδώσω αυτό το δράμα.

Χάρη και στην εντυπωσιακή ψηφιακή εικονογράφηση του Καλοτεράκη, το εγχείρημα Κάμερον πέρασε στο «National Geographic», το αφιέρωμα του οποίου έγινε ανάρπαστο παγκοσμίως. Ομως τα τρισδιάστατα σχέδιά του είναι και η βάση για ένα ντοκιμαντέρ 3D animation με νέα στοιχεία για το διασημότερο ναυάγιο.

Η επιλογή του Νίκου Καλοτεράκη, που ζει τα τελευταία 15 χρόνια οικογενειακώς στην Αυστραλία, δεν έγινε ξαφνικά. Οι άνθρωποι του Κάμερον και του «NG» είχαν από καιρό προσέξει τις τεχνικά άρτιες δουλειές του στο -επίσης επιστημονικό- περιοδικό «Popular Science» (μετρά 140 χρόνια ζωής), ο κεντρικός σχεδιασμός του οποίου ανατέθηκε στον Έλληνα 3D εικονογράφο.

Ως φυσική συνέπεια ήρθε και η συνεργασία του ίδιου και του στούντιο του Kollected, με έδρα την αυστραλιανή μεγαλούπολη, με το «National Geographic» τα τελευταία δύο χρόνια.

2.000 emails από τον Τζέιμς Κάμερον
Ο Νίκος Καλοτεράκης, έχοντας κερδίσει την εκτίμηση του γνωστού σκηνοθέτη, ανέλαβε την ψηφιακή, τρισδιάσταση, καρέ καρέ αναπαράσταση του ναυαγίου του «Τιτανικού»

Το πιο διάσημο ναυάγιο του περασμένου αιώνα είναι σχεδόν εμμονή για τον βραβευμένο με Οσκαρ αμερικανό σκηνοθέτη. Μετά την ταινία του 1997 καταδύθηκε αρκετές φορές στην περιοχή του ναυαγίου και με την επίμονη έρευνά του έφερε στο φως νέα στοιχεία για το τι συνέβη λίγο πριν από τα μεσάνυχτα στις 12 Απριλίου 1912. Τα καινούργια ευρήματά του άλλαξαν ό,τι γνωρίζαμε πριν από δέκα χρόνια, «διότι η πληροφόρηση που είχαμε μέσα από την ταινία δεν ήταν απολύτως σωστή. Υπήρχαν πολλές ανακρίβειες στο φιλμ. Για παράδειγμα, ο "Τιτανικός" κόπηκε σε τρία κομμάτια. Η πρύμνη του "έσπασε" στα δύο ένα μίλι κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας», εξηγεί ο Νίκος Καλοτεράκης.

Είχε να διαχειριστεί ένα πλήθος νέων στοιχείων. Με άλλα λόγια, έπρεπε να αναπαραστήσει το ναυάγιο μέσα από έρευνα και γνώσεις τρίτων.

Το ζητούμενο του Κάμερον ήταν ταυτόσημο με τον στόχο του Καλοτεράκη: η απόδοση της πραγματικότητας με ακρίβεια. «Για να γίνει αυτό, ήμουν σε αδιάκοπη επικοινωνία με την ομάδα του Κάμερον», εξηγεί ο Νίκος Καλοτεράκης.

Αδιάκοπη ήταν η συνεννόηση του εικονογράφου με ωκεανογράφους, ιστορικούς, καλλιτέχνες, ναυάρχους, επιστήμονες της Ναυτικής Αρχαιολογίας, με τους οποίους ο Κάμερον καταδύθηκε κατ' επανάληψη την προηγούμενη δεκαετία στο ναυάγιο του «Τιτανικού», στα περίπου 4.000 μ. κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας.

Τον τροφοδότησαν με φωτογραφικό και αρχειακό υλικό, με σχέδια ζωγραφικής - «στο βαθυσκάφος ο Κάμερον είχε μαζί του τον γνωστό στην Αμερική ζωγράφο Κεν Μάρσαλ, ο οποίος ζωγράφιζε επί τόπου ό,τι έβλεπε από το κουφάρι του "Τιτανικού" στον πυθμένα της θάλασσας» -, με ντοκουμέντα για να μπορέσει να σχηματίσει μια ολοκληρωμένη εικόνα του ναυαγίου. Κι εκείνος αφοσιώθηκε στον σχεδιασμό και την ψηφιακή εικονογράφησή του από τα τέλη Νοεμβρίου 2011 μέχρι την κυκλοφορία του τεύχους τον περασμένο Απρίλιο.

«Η επικοινωνία μεταξύ μας γινόταν με ανταλλαγή mails και μέσω skype. Στο ηλεκτρονικό ταχυδρομείο μου έχω περισσότερα από 2.000 ηλεκτρονικά μηνύματα όλων των μελών της ομάδας του Κάμερον», μου λέει ο Νίκος Καλοτεράκης.

Σχεδίαζε και έστελνε τα σχέδια με mails. Ακολούθως οι συνεργάτες τού σκηνοθέτη έστελναν -με mails επίσης- παρατηρήσεις, σχόλια, διορθώσεις. «Επρεπε να σχεδιάσω με λεπτομέρεια και ιστορική ακρίβεια τα στάδια βύθισης του πλοίου. Εχω email, για παράδειγμα, στο οποίο σημειώνεται ότι το τάδε φινιστρίνι του πλοίου στην τάδε σειρά στο δείνα κατάστρωμα πρέπει να μετακινηθεί δύο πίξελ δεξιά. Τέτοια σημασία στη λεπτομέρεια! Από τους πέντε μήνες δουλειάς, οι τρεισήμισι αφιερώθηκαν στον σχεδιασμό και την εικαστική τελειοποίηση του σκάφους», τονίζει ο Νίκος Καλοτεράκης.

Στην κινηματογραφική πιάτσα ο Τζέιμς Κάμερον έχει τη φήμη του απαιτητικού. Η εμπειρία από τη συνεργασία σας ποια ήταν;
Εμεινα άναυδος με τις γνώσεις και το πάθος του γι' αυτό το έργο. Η επιτυχία του οφείλεται στην αποφασιστικότητα να βρει απαντήσεις και να εξερευνήσει μέρη όπου δεν έχει πάει κανείς. Είναι λεπτολόγος και σχολαστικός στην πραγματική αναπαράσταση των γεγονότων.

Η επικοινωνία μέσω mails και skype σας διευκόλυνε ή τελικά αύξανε τον βαθμό δυσκολίας;
«Είναι όλοι ιδιοφυείς, καθένας εξπέρ στο είδος του, είχαν εξερευνήσει τα συντρίμμια του πλοίου και μου έδιναν πληροφορίες για τη δουλειά μου. Η δυσκολία ήταν στο ότι έπρεπε να δημιουργήσω σχέδια για κάτι που δεν είχα δει ποτέ, σύμφωνα με τη γνώση που είχαν εκείνοι από τις καταδύσεις στο ναυάγιο. Εν ολίγοις, να αποτυπώσω με ακρίβεια την εικόνα που μετέφεραν άλλοι».

Στην Αυστραλία για έναν έρωτα
Η Αυστραλία είναι χώρα της συγκυρίας για τον Νίκο Καλοτεράκη που γεννήθηκε το 1967 στο Γαλάτσι και μεγάλωσε στο Χαλάνδρι - ο δεύτερος από τους τρεις γιους του Πέτρου Καλοτεράκη (από την Επισκοπή Ρεθύμνου) και της Στέλλας (από τα Χανιά).

Στην Αθήνα πέρασε στη Σχολή Συντήρησης Αρχαιοτήτων, αλλά τον τράβηξε η φωτογραφία. «Οταν είσαι νέος, σου αρέσουν όλα» λέει. Οπως και οι ταινίες με εφέ. Παράλληλα απασχολούνταν σε γραφείο γραφικών τεχνών φτιάχνοντας κάρτες και λογότυπα. «Τα καλοκαίρια εργαζόμουν ως μπάρμαν στα νησιά για να έχω χρήματα τον χειμώνα».

Στην Αυστραλία βρέθηκε την περίοδο που η τεχνική του 3D animation μόλις άρχιζε να ανθεί. Οπως και ο έρωτάς του με την (ελληνικής καταγωγής) Υβόν, τη μητέρα του παιδιών τους. Γνωρίστηκαν στην Αθήνα, έμειναν μαζί δύο χρόνια, αρραβωνιάστηκαν στο Σίδνεϊ, επέστρεψαν για λίγο και το 1997 εγκαταστάθηκαν μόνιμα εκεί. Ο ίδιος σπούδασε τρισδιάστατο σχέδιο και για οκτώ χρόνια ήταν υπεύθυνος σε στούντιο post production (τελικής επεξεργασίας) για εικονογραφήσεις εντύπων και διαφημιστικά βίντεο, τίζερ κ.λπ. Με τη δική του εταιρεία δημιουργίας 3D σχεδίου, ειδικών εφέ και υπηρεσιών τελικής επεξεργασίας εικόνας, την Kollected, ικανοποιεί και το πάθος του, «την εξερεύνηση της ψηφιακής τέχνης».

πηγή: tanea.gr