Τετάρτη 10 Νοεμβρίου 2021

Γιατί το Τέρας του Φρανκενστάιν είναι πράσινο;

Ο Μπόρις Κάρλοφ στο ρόλο του ως Τέρας του Φρανκενστάιν - πηγή
 
203 χρόνια από τότε που το "Φρανκενστάιν" της Μαίρη Σέλλεϋ συνέβαλε στη διαμόρφωση του είδους τρόμου όπως το γνωρίζουμε σήμερα, έχουν γίνει δεκάδες ερμηνείες για το Τέρας του Φρανκενστάιν.
 
 
 
Για τους περισσότερους, η εκδοχή του χαρακτήρα που έρχεται αμέσως στο μυαλό είναι αυτή από την κλασική ταινία του 1931 της Universal, ένας μεγάλος, πράσινος τύπος με επίπεδο κεφάλι και μπουλόνια στο λαιμό που δεν είναι πολύ ομιλητικός, κάτι που απέχει πολύ από το κιτρινόδερμα, φλύαρο πλάσμα που φανταζόταν η Σέλλεϋ.
 
Όμως, αν και η δημοφιλής ιδέα για την εμφάνιση του τέρατος υπαγορεύτηκε από μια ασπρόμαυρη ταινία, γιατί το Τέρας του Φρανκενστάιν απεικονίζεται συχνά πράσινο;
 
Για να καταλάβουμε γιατί το Τέρας είναι έτσι σήμερα, είναι χρήσιμο να δούμε πώς εξελίχθηκε μετά τη δημοσίευση του βιβλίου το 1818.
 
"Το κίτρινο δέρμα του μετά βίας κάλυπτε τους μύες και τις αρτηρίες του από κάτω. Τα μαλλιά του ήταν λαμπερά μαύρα και έρεαν. Τα δόντια του είχαν μια μαργαριταρένια λευκότητα. Αλλά αυτές οι πολυτέλειες δημιούργησαν μόνο μια πιο φρικτή αντίθεση με τα υγρά μάτια του, που φαινόταν σχεδόν σαν το ίδιο χρώμα με τις άσπρες κόγχες στις οποίες ήταν τοποθετημένα, η τσαλακωμένη χροιά του και τα ίσια μαύρα χείλη".

Πέντε χρόνια αργότερα, το Τέρας βγήκε για πρώτη φορά από τις σελίδες του βιβλίου με τον θεατρικό συγγραφέα Richard Brinsley Peake, τη σκηνική διασκευή του 1823, Presumption, or the Fate of Frankenstein. Η εκδοχή του Peake για το Τέρας είναι αρκετά κοντά στο βιβλίο (φυσικά, τουλάχιστον), με εξαίρεση το χρώμα του δέρματός του, το οποίο περιγράφεται στο σενάριο ως δέρμα με ανοιχτό μπλε ή γαλλικό γκρι.

Όμως ο Peake έκανε μια βασική αλλαγή στον χαρακτήρα: στο θεατρικό του, το Τέρας ήταν βουβό. Λόγω των περίεργων κανόνων αδειοδότησης του θεάτρου της εποχής, μόνο μερικές επιλεγμένες εταιρείες, γνωστές ως θέατρα με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας, μπορούσαν να παίξουν νόμιμα παραδοσιακά δράματα. Όλοι οι άλλοι έπρεπε να παρουσιάσουν αυτό που ήταν γνωστό ως παράνομο θέατρο ή έργα που περιελάμβαναν στοιχεία όπως μπουρλέσκ, παντομίμα, κουκλοθέατρο ή μουσικές παραστάσεις. Έτσι, υποτίθεται ότι έκανε το πλάσμα βουβό για να δώσει στο έργο μια πτυχή παντομίμας που θα του επέτρεπε να ανεβάσει την παράσταση. Μάλιστα ήταν ο Peake που εισήγαγε τον χαρακτήρα του βοηθού γιατρού, Fritz, ο οποίος αργότερα θα γίνει γνωστός στη λαϊκή κουλτούρα ως Igor. Η δημοτικότητα της παράστασης του Peake πιθανότατα βοήθησε να εδραιωθεί η ιδέα ενός βουβού, μη κίτρινου τέρατος στο μυαλά του κοινού.

Άλλες σκηνικές προσαρμογές πειραματίστηκαν με διαφορετικά χρώματα δέρματος για το πλάσμα, συμπεριλαμβανομένου του πράσινου. Όμως, το οριστικό πράσινο στο Τέρας θα συνέβαινε μετά από 108 χρόνια, όταν ο θρυλικός μακιγιέρ Jack Pierce ανέλαβε να σχεδιάσει τον χαρακτήρα για το αριστούργημα του James Whale του 1931, Φρανκενστάιν. Ο Pierce ήταν Έλληνας μετανάστης που είχε περάσει χρόνια δουλεύοντας ως επικεφαλής του τμήματος μακιγιάζ της Universal. Ήταν καλλιτέχνης και οραματιστής και το έργο του καθόρισε μερικούς από τους πιο διάσημους χαρακτήρες της ποπ κουλτούρας. Εκτός από το μακιγιάζ του για τους Δράκουλα, Φρανκενστάιν και Μούμια, ο Pierce δημιούργησε το εφιαλτικό χαμόγελο του Conrad Veidt στο The Man Who Laughs του 1928, ένα σχέδιο στο οποίο πιστώνεται ευρέως ότι επηρέασε τον εμβληματικό Joker.
 
Εικονογράφηση του Theodor von Holst από το εξώφυλλο του βιβλίου Φρανκενστάιν ή ο Σύγχρονος Προμηθέας του 1831 - πηγή
 
Σύμφωνα με το βιβλίο The Monster Show του ιστορικού κινηματογράφου David J. Skal, ο σχεδιασμός του Pearce για τον Φρανκενστάιν ήταν συνδυασμός δικών του ιδεών και στοιχείων που δανείστηκε από άλλες ερμηνείες του Τέρατος. Ο Whale είχε φανταστεί σε σκίτσα το Τέρας με ένα προεξέχον φρύδι, το οποίο και έδειξε στον Pearce. Τα ηλεκτρόδια στο λαιμό του Τέρατος εμφανίστηκαν για πρώτη φορά σε μια ιδέα αφίσα του καλλιτέχνη της Universal, Karoly Grosz. Ο Pearce έδωσε στο Τέρας το διάσημο πλέον τετραγωνισμένο κεφάλι επειδή φανταζόταν ότι ο ευκολότερος τρόπος για να εγκαταστήσει κανείς έναν νέο εγκέφαλο θα ήταν να κάνει μια ενιαία, ευθεία τομή στην κορυφή του κρανίου, αφαιρώντας τον θόλο και μετατρέποντας ουσιαστικά το κρανίο σε κουτί με ένα βολικό καπάκι.

Όσο για την απόφασή του να απλώσει πράσινο μακιγιάζ στον Μπόρις Κάρλοφ, αυτό ήταν τόσο μια δημιουργική επιλογή, όσο και μια τεχνική σκέψη. Η χρωματική ευαισθησία του φιλμ που χρησιμοποιήθηκε τη δεκαετία του 1930 σήμαινε ότι ορισμένες αποχρώσεις του πράσινου θα εμφανίζονταν στην οθόνη ως ένα άσπρο σαν φάντασμα. Έτσι, το πράσινο μακιγιάζ του Κάρλοφ άλλαξε το δέρμα του ηθοποιού και του έδωσε μια τελείως διαφορετική χροιά από το υπόλοιπο καστ. Σύντομα, η πράσινη απόχρωση άρχισε να εμφανίζεται σε διαφημιστικό υλικό όπως της αφίσας, και χάρη στη δημοτικότητα της ταινίας και των συνέχειών της -μαζί με την υποτιθέμενη επιθετική πνευματική ιδιοκτησία της Universal για το σχέδιο του Pierce- το Τέρας του Φρανκενστάιν, από τότε είναι πράσινο.

από: mental floss

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου