Γιατί κάποιοι χοροί γίνονται μαζική υστερία; Τι είναι αυτό που παρασύρει τον κόσμο να θέλει να χορέψει ξέφρενα, σαν να του παίζουν τον μαγικό αυλό, πότε Μακαρένα, πότε Gangnam style και πότε Harlem shake; Απλός μιμητισμός ή κάποια κοινωνική επιδημία; Αν ανατρέξουμε στην ιστορία, θα δούμε ότι υπήρχαν μανιασμένοι και περίεργοι χοροί και στον Μεσαίωνα και την Αναγέννηση – κάποιοι μάλιστα θανατηφόροι!
Η μάστιγα του χορού
Το γεγονός που ακολουθεί έχει καταγραφεί στην ιστορία ως μια από τις πιο παράξενες και τρομακτικές επιδημίες που στοίχισαν ανθρώπινες ζωές, χωρίς να σχετίζονται με κάποια ασθένεια. Όπως αναφέρεται στο βιβλίο του καθηγητής της ιστορίας των επιστημών John Waller “The Dancing Plague: The Strange, True Story of an Extraordinary Illness”, τον καυτό Ιούλιο του 1518 μια γυναίκα ονόματι Frau Troffea άρχισε ξαφνικά να χορεύει ασταμάτητα στους δρόμους του Στρασβούργου της Γαλλίας, λουσμένη στον ιδρώτα και μέχρι τελικής πτώσεως. Τους επόμενους δύο μήνες περίπου τετρακόσια άτομα παρασύρθηκαν – άγνωστο πώς – και υπέκυψαν στον ίδιο μιμητικό καταναγκασμό: Να χορεύουν συνεχώς και ανεξέλεγκτα μέχρι… θανάτου. Η μαζική αυτή φρενίτιδα έγινε αιτία να πεθάνουν από καρδιακή προσβολή περίπου 100 άνθρωποι (άντρες, γυναίκες και παιδιά). Κάποιοι απέδωσαν την υστερία στις παραισθήσεις, την παράλογη συμπεριφορά και την εξάντληση που προκαλεί ένα είδος ψυχοτρόπου μύκητα των δημητριακών (ερυσίβη), ο οποίος ενδέχεται να είχε μολύνει το ψωμί των χωρικών.
Γερμανικός παροξυσμός
Λέγεται ότι πολλές τέτοιες επιδημίες παροξυσμικού χορού είχαν εμφανιστεί τα χρόνια του Μεσαίωνα στην Ευρώπη, κυρίως στη Γερμανία. Όπως το 1278 στην γέφυρα του ποταμού Meuse, η οποία κατέρρευσε τελικά από τα χορευτικά πηδήματα 200 ατόμων. Ή το 1374 στο Άαχεν (και πολλές μεσαιωνικές πόλεις κατά μήκος του ποταμού Ρήνου), όπου εκατοντάδες άνθρωποι χόρευαν νύχτα-μέρα χωρίς να ξεκουράζονται ή να τρώνε. Στη συνέχεια η μανία εξαπλώθηκε στην Αγγλία, την Ολλανδία, τη Γαλλία, την Ιταλία και το Λουξεμβούργο. Κατά τις ιστορικές αναφορές, το φαινόμενο σταμάτησε τον 17ο αιώνα, το ίδιο απότομα και μυστηριωδώς όπως ξεκίνησε. Πιστεύεται ότι επρόκειτο για μια συλλογική ψυχική διαταραχή ή μια μορφή επιληψίας, που επηρέασε αρκετούς ανθρώπους. Το όνομα που της έδωσε ο γνωστός αποκρυφιστής Παράκελσος αντλήθηκε από την ελληνική γλώσσα: Χορειομανία (choreomania).
Αναγεννησιακά ρέιβ πάρτι
Άλλοι πάλι έκριναν ότι η μεσαιωνική τρέλα του χορού ήταν μια κατάρα σταλμένη από τον Άγιο Ιωάννη τον Βαπτιστή ή τον Άγιο Βίτο. Όπως κατέγραψε Γερμανός γιατρός των μέσων του 17ου αιώνα, έξω από εκκλησίες των συγκεκριμένων Αγίων μαζεύονταν γυναίκες που χόρευαν συνεχώς μέχρι να καταρρεύσουν από έκσταση. Οι χορεύτριες φαίνονταν να βρίσκονται σε μια κατάσταση απώλειας συνείδησης αδυνατώντας να ελέγξουν τον εαυτό τους. Κάποιοι μάλιστα πίστευαν ότι οι γυναίκες αυτές ήταν δαιμονισμένες και προσπαθούσαν να τις εξορκίσουν.
Η ιταλική ταραντέλα
Ο γνωστός παραδοσιακός χορός του Τάραντα της Νότιας Ιταλίας γεννήθηκε τον 16ο αιώνα με σκοπό να χορεύεται ως θεραπεία από εκείνους που τους είχε δαγκώσει η τοπική δηλητηριώδης αράχνη ταραντούλα. Άλλοι τον παρουσιάζουν ως ένα φρενήρη χορό, που επινοήθηκε για να ανακουφίσει τους χωρικούς από το άγχος της φτώχειας και του αγώνα της επιβίωσης – οδηγώντας τους μέχρι την έκσταση. Σύμφωνα με άλλη εκδοχή, το δάγκωμα της αράχνης ήταν ένα πρόσχημα για να καθιερωθεί ένας λαϊκός χορός διονυσιακού τύπου.
Ο χορός του ιπποπόταμου
Ο διακαής πόθος της Ζωολογικής Εταιρείας του Λονδίνου να πλουτίσει τον ζωολογικό κήπο της πόλης με έναν ιπποπόταμο υλοποιήθηκε το 1849, προς τέρψη και απόλαυση των Λονδρέζων. Σύντομα το κοινό καταλήφθηκε από την λεγόμενη…ιπποποταμομανία (hippomania), ένα είδος υστερικής περιέργειας και λατρείας για το εξωτικό ζώο. Αποκορύφωμα ήταν ο χορός με το όνομα Πόλκα του Ιπποπόταμου The Hippopotamus Polka, βασισμένος στο ομώνυμο τραγούδι που γράφτηκε το 1850 από τον Louis St. Mars για να γιορταστεί η άφιξη του πρώτου ιπποπόταμου στην Ευρώπη. Η λιθογραφία που συνόδευε την παρτιτούρα απεικόνιζε την ωραία και το τέρας που χορεύουν πόλκα μέχρι τις πρώτες πρωινές ώρες. Καλή διαφήμιση, αν αναλογιστεί κανείς ότι το μικρό παχύδερμο προσέλκυε 10.000 επισκέπτες την ημέρα. Ο χορός αυτός ενέπνευσε αργότερα τον Disney για να συμπεριλάβει τον χορό των ιπποπόταμων στο κινηματογραφικό έργο «Φαντασία».
πηγή: goldenmag.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου