Γαλλία, μέσα 19ου αιώνα, βελανιδιά, 52x71x44 εκατοστά
Ποιοι είναι οι "compagnons";
Από τον Μεσαίωνα, οι "compagnons" της Γαλλίας έχουν ζήσει μια ζωή με ταμπεραμέντο, γεμάτο μυστήριο, τελετουργία και με αφοσίωση στην τέχνη τους. Ακόμη και σήμερα, αυτοί οι αυθεντίες τεχνίτες, έχουν συγκεκριμένη ιδιοτροπία: Σαν νέοι, ζουν μαζί με άλλους σε σπίτια σε όλη τη Γαλλία, όπου περνούν τις ημέρες τους μαθαίνοντας πώς να γίνουν οι καλύτεροι τεχνίτες της χώρας έμποροι. Μετά από έξι μήνες σε κάποιο μέρος, ο καθένας τους μετακομίζει σε κάποια άλλη γαλλική πόλη, σε έναν νέο ξενώνα, για να μάθει περισσότερα υπό τις οδηγίες κάποιου άλλου δασκάλου.
Η λέξη "compagnon" μεταφράζεται σε σύντροφος, και έχει να κάνει με την αδελφοσύνη μεταξύ των μελών και την κοινή ταυτότητα ενός κινήματος που σήμερα περιλαμβάνει περίπου 12.000 μόνιμα, ενεργά μέλη. Τα επαγγέλματα συνήθως εμπίπτουν σε μία από τις πέντε "ομάδες", ανάλογα με το κύριο υλικό τους: την πέτρα, το ξύλο, το μέταλλο, το δέρμα και τα υφάσματα, και τα τρόφιμα. Μέσα σε αυτές τις ομάδες υπάρχουν αρτοποιοί, κατασκευαστές ξυλοπάπουτσων (clog-maker), ξυλουργοί, λιθοξόοι, υαλοτεχνίτες και πολλοί άλλοι. Τον περασμένο αιώνα, έχουν προστεθεί νέες τέχνες και άλλες, παλιές, έχουν αφαιρεθεί. Αλλά ανεξάρτητα, για να γίνει κάποιος από μαθητευόμενος "compagnon", χρειάζεται πολύς δρόμος, που κορυφώνεται με την ολοκλήρωση ενός "αριστουργήματος": ένα αντικείμενο που παρουσιάζει τις δεξιότητες που αποκτήθηκαν για τουλάχιστον πέντε χρόνια συνεχιζόμενης μελέτης.
Τέλη 19ου αιώνα, μαόνι και βελανιδιά, 91,8x59,8x47 εκατοστά
Ιστορικά, οι ξυλουργοί συχνά επέλεγαν να δημιουργήσουν μια μικροσκοπική, περίπλοκη σκάλα ως το "αριστούργημά" τους. Πάνω από 30 χρόνια, ο έμπορος τέχνης και συλλέκτης Eugene V. Thaw, που πέθανε στα 90 του, τον Ιανουαρίου του 2018, συγκέντρωσε μια απίστευτη συλλογή από αυτά τα μοντέλα, που έχουν μόλις μερικά εκατοστά ύψος, που χρονολογούνται από τον 18ο ως τον 20ό αιώνα.
Τέλη 19ου αιώνα, ξύλο κερασιάς και καρυδιάς, 31x13x17,2 εκατοστά
Οι τεχνίτες, για να φτιάξουν αυτά τα μοντέλα, χρησιμοποιούν διάφορα είδη ξύλου, όπως ξύλο αχλαδιάς, έβενο, ξύλο καρυδιάς και μαόνι, ενώ προσθέτουν επιπλέον μικροαντικείμενα κατασκευασμένα από ορείχαλκο ή κόκκαλο. Κάθε λεπτό κομμάτι ξύλου -και υπάρχουν εκατοντάδες σε κάθε μοντέλο- έχει κοπεί με το χέρι, σκαλίστηκε, πλανεύτηκε, κολλήθηκε και διακοσμήθηκε για να δημιουργηθεί μια λεπτομερής σκάλα σε μικρογραφία. Αυτές οι σκάλες, κάποιες φορές, δημιουργήθηκαν για διαγωνισμούς, όπου οι μαθητευόμενοι διαγωνίστηκαν για να ονομαστεί κάποιος ο κύριος ξυλουργός της πόλης. Άλλες φορές, μπορεί να είναι ομαδικές εργασίες για παρέλαση. Σε αυτές τις περιπτώσεις, ελαφρώς μεγαλύτερα μοντέλα, μεταφέρονταν στην πόλη από τους κατασκευαστές τους για να τα θαυμάσουν όλοι.
Τέλη 18ου αιώνα, ξύλο αχλαδιάς, σφυρήλατο μπρούτζινο σύρμα, κόκκαλο, 75x67,3x67 εκατοστά
Όταν κάποιος από μαθητευόμενος γινόταν "compagnon", οι τεχνίτες υποβάλλονται σε μια ιεροτελεστία, η οποία, σύμφωνα με τα έγγραφα της UNESCO, παραμένει "κρυμμένη σε μυστικότητα για να διατηρήσει τη μαγεία και την αποτελεσματικότητά της". Ανάλογα με την τέχνη, αυτό το τελετουργικό μπορεί να περιλαμβάνει πρόσθετα στοιχεία, όπως ένα διήμερο "συμβολικό ταξίδι". Ωστόσο, μια σταθερά παραμένει η υιοθέτηση ενός συμβολικού ονόματος που δείχνει από πού προέρχονται, αλλά και κάτι για τον χαρακτήρα του "compagnon": Σύνεση του Draguignan, Λουλούδι του Bagnolet, Ελευθερία του Chateauneuf. Άλλες ιδιαιτερότητες της οργάνωσης, πέρα από το "μυστικό" ψευδώνυμο, περιλαμβάνουν το να φοράει ο "compagnon" μια χρωματισμένη ταινία και να μεταφέρει ένα ψηλό, διακοσμημένο ξύλινο μπαστούνι, που τους έχουν δοθεί μετά τη μύηση. Για το υπόλοιπο της ζωής τους, οι "compagnons" αποτελούν μέρος μιας στενής αδελφότητας, με το δικό της προστάτη άγιο, με γιορτές, ακόμη και ταφικές παραδόσεις. Κατά το παρελθόν όμως, αυτοί οι μυστικοί τρόποι προκάλεσαν τους ξένους -ή "λαϊκούς", όπως τους αποκαλούν οι compagnons- να τους βλέπουν με καχυποψία και μερικές φορές με επιφυλάξεις.
1850–1900, ξύλο κερασιάς, 48,6x33,5 εκατοστά
Ίσως για να διαλύσει αυτά τα άσχημα συναισθήματα, το 1839, ο compagnon Agricole Perdiguier έγραψε το The Book of Compagnonnage. Πρόκειται για μια σειρά τόμων που αποκάλυπτε μερικά από τα έθιμα, τα μυστικά και τις υποχρεώσεις του κινήματος.
19ος αιώνας, ξύλο αχλαδιάς, 44x16,5x16,2 εκατοστά
Σήμερα, οι compagnons συνεχίζουν σχεδόν όπως εδώ και αιώνες -αν και αυτές τις μέρες, η εξειδικευμένη γνώση που κάποτε εμφανίστηκε στους μεσαιωνικούς καθεδρικούς ναούς της Γαλλίας, τους οδήγησε να ταξιδέψουν σε όλο τον κόσμο. Από τον Απρίλιο του 1984 έως τον Ιούλιο του 1986, compagnons εργάστηκαν στο Νησί της Ελευθερίας στη Νέα Υόρκη για να φτιάξουν μια νέα δάδα και φλόγες για το Άγαλμα της Ελευθερίας. Το 1990, στον τυφώνα Hugo, πήγαν στο Charleston της Νότιας Καρολίνας, για να βοηθήσουν στην επισκευή αντικών, αλλά και κατεστραμμένων οροφών. Στη Γαλλία, έλαβαν πρόσφατα μια προσοχή λόγω του ενδιαφέροντος του Γάλλου προέδρου Εμανουέλ Μακρόν για αυτούς και το έργο τους.
1850 περίπου, ξύλο καρυδιάς, 30x28x43,5 εκατοστά
Κάποτε, οι ομάδες αποτελούνταν αποκλειστικά από άνδρες. Από το 2005 όμως, οι compagnons έχουν αποδεχθεί και γυναίκες, και πλέον είναι ένας διεθνής οργανισμός, όπου υπάρχει η επιλογή όποιος θέλει να εκπαιδευτεί και στο εξωτερικό, σε αδελφικές οργανώσεις σε χώρες όπως η Γερμανία και η Πολωνία. Τον περασμένο αιώνα, βιοτέχνες από άλλους κλάδους, όπως αρτοποιοί και ηλεκτρολόγοι, έχουν ενωθεί με παραδοσιακούς ξυλουργούς και μαστόρους. Αυτό που δεν έχει αλλάξει, όμως, είναι το πνεύμα δέσμευσης για το έργο τους.
από: atlas obscura
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου