10 ιστορικές οχυρώσεις

Τμήμα οχυρώσεων του Τείχους του Ατλαντικού

Η ανάγκη για προστασία από τους εχθρούς υπήρξε από αρχαιοτάτων χρόνων. Στην αρχαιότητα, καμία πόλη δεν ήταν πλήρης χωρίς ένα αμυντικό τείχος. Τον 3ο αιώνα π.Χ. ο Κινέζος αυτοκράτορας Τσιν Σι Χουάνγκ διέταξε την κατασκευή ενός τείχους τόσο μεγάλο που θα περικύκλωνε την επικράτειά του και θα κρατούσε εκτός αυτής τους εχθρούς του. Ωστόσο, τέτοια τείχη δεν κρατάνε για πολύ. Αν και είναι καλά διατηρημένο, πολλά τμήματα του Μέγα Σινικού Τείχους της Κίνας, σε πολλές περιοχές, έχει καταστραφεί. Το τείχος του Αδριανού εγκαταλείφθηκε και αργότερα διαλύθηκε σε μεγάλο βαθμό. Το τείχος του Βερολίνου έχει γκρεμιστεί.

Ο κόσμος μας είναι γεμάτος με απομεινάρια εντυπωσιακών στρατιωτικών γραμμών και οχυρώσεων, που σήμερα όμως καταρρέουν.

Δείτε 10 εγκαταλελειμμένα αμυντικά συστήματα και οχυρώσεις που κατασκευάστηκαν σε ολόκληρη την Ευρώπη πριν από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, όταν οι Σύμμαχοι και ο Άξονας προετοιμαζόντουσαν για την πιο θανατηφόρα σύγκρουση στην ανθρώπινη ιστορία.

Δείτε ακόμη:
Ο μυστικός θάλαμος του Βράχου του Γιβραλτάρ
10 όπλα του Β' Παγκοσμίου Πολέμου που μάλλον δεν ξέρετε
Πως είναι σήμερα μερικά από μέρη όπου διεξήχθησαν διάσημες μάχες κατά τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο έναν αιώνα πριν
Η βρετανική μυστική πόλη του Ψυχρού Πολέμου έκτασης 142 στρεμμάτων

Τείχος του Ατλαντικού

Το Τείχος του Ατλαντικού ξεκινούσε από τη Νότια Γαλλία -ουσιαστικά από τη Χώρα των Βάσκων στην Ισπανία-, διέτρεχε όλη τη δυτική πλευρά της Ευρώπης -από τη Γαλλία, στις Κάτω Χώρες, στη Δανία- και κατέληγε στα βόρεια της Νορβηγίας. Χτίστηκε από ένα εκατομμύριο αιχμάλωτους πολέμου που εργάστηκαν για δύο χρόνια -από το 1942 έως το 1944- και περιβάλλει μεγάλο μέρος της Ευρώπης πίσω από έναν μανδύα από σκυρόδεμα και χάλυβα.

Το Τείχος δεν ήταν συνεχές. Κατασκευάστηκαν βάσεις πυροβόλων και οχυρά καταφύγια από σκυρόδεμα γύρω από λιμάνια και πιθανά σημεία προσγείωσης. Στο μεταξύ, συρματοπλέγματα, ναρκοπέδια και φυσικά εμπόδια χρησιμοποιήθηκαν για να κάνουν ό,τι δεν μπορούσε να κάνει η ναζιστική κατασκευή, να μην επιτρέψει στους Συμμάχους να μπουν στην κατεχόμενη Ευρώπη. Αν και το Τείχος ήταν εντυπωσιακό, στην πράξη ήταν ένα μικρό έργο ματαιοδοξίας. Την Ημέρα της Απόβασης (D-Day), οι Σύμμαχοι συνέτριψαν γρήγορα τα πιο αδύναμα σημεία του Τείχους, δημιουργώντας γεφύρωμα στη Γαλλία.


Γραμμή Μαζινό

Η γαλλική Γραμμή Μαζινό χτίστηκε μεταξύ του 1929 και του 1938. Αρχικά σχεδιάστηκε για να αποτρέψει πιθανή γερμανική εισβολή και φαινόταν -στο σχέδιο τουλάχιστον- ένα εντυπωσιακό τείχος. Οι βαθιές σήραγγες και οι οχυρώσεις από σκυρόδεμα συνδυάστηκαν για να δημιουργηθεί ένα αδιαπέραστο φράγμα, γεμάτο με εξοπλισμό υψηλής τεχνολογίας. Μόνο στα βόρεια της Γαλλίας υπήρχαν 22 υπόγεια οχυρά. Ήταν η πιο τρομακτική και αδιαπέραστη οχύρωση που κατασκευάστηκε ποτέ. Είχε όμως ένα τεράστιο ελάττωμα. Η Γραμμή Μαζινό σταματούσε στα σύνορα της Γαλλίας με το Βέλγιο, αφήνοντας ένα τεράστιο κενό για τους εισβολείς.

Εκ των υστέρων, αυτό το κενό αποδείχτηκε λάθος. Εκείνη την εποχή όμως υπήρχε η πολιτική αναγκαιότητα. Το Παρίσι δεν ήθελε να προσβάλει τις Βρυξέλλες σφραγίζοντας το Βέλγιο από τη Γαλλία. Έτσι η Γραμμή δεν προχώρησε και σχεδίαζαν να στηριχθούν σε οχυρά και στρατεύματα για να κρατήσουν τους εισβολείς. Αλλά απέτυχαν. Οι γερμανικές δυνάμεις κατέστρεψαν το δάσος των Αρδεννών, υπερέβησαν τις άμυνες της Γαλλίας και υπερκέρασαν τη Γραμμή Μαζινό.


Οχυρώσεις των Συνόρων της Τσεχοσλοβακίας

Καθ' όλη τη διάρκεια της Πρώτης Τσεχοσλοβακικής Δημοκρατίας (1918–1938), κανείς δεν αμφέβαλλε ότι το Γ' Ράιχ του Χίτλερ θα προσπαθούσε να επιτεθεί στο έδαφος της. Η περιοχή της δυτικής Σουδητία (έτσι ονομάζονται τα εδάφη της βόρειας Βοημίας και της Μοραβίας στη περιοχή των Σουδητικών ορέων που εκτείνονται υπό μορφή τεράστιου πετάλου στα σύνορα Τσεχοσλοβακίας και Πολωνίας) ήταν εθνοτικά γερμανικά, δηλαδή οι Ναζί τα θεωρούσαν μέρος της Γερμανίας. Το 1936, ελπίζοντας να υπερασπιστούν το νέο κράτος τους, οι Τσεχοσλοβάκοι άρχισαν να χτίζουν σοβαρά αμυντικά οχυρά κατά μήκος των συνόρων. Ήταν όμως πολύ αργά.

Παρόλο που οι συνοριακές οχυρώσεις που κατασκευάστηκαν ήταν εντυπωσιακές, δεν ήταν όμως έτοιμες εγκαίρως. Στα τέλη του 1938, η Γερμανία προσάρτησε τη Σουδητία. Την άνοιξη του 1939, ο Χίτλερ βρέθηκε στο κάστρο της Πράγας και τα γερμανικά άρματα έτρεχαν από τη Βοημία προς τη Μοραβία. Οι συνοριακές οχυρώσεις της Τσεχοσλοβακίας είχαν ξεπεραστεί σχεδόν χωρίς αντίσταση.


Γραμμή Rupnik

Η Τσεχοσλοβακία δεν ήταν η μοναδική χώρα στη δεκαετία του 1930 προσπάθησε να κατασκευάσει συνοριακές οχυρώσεις ενάντια των δυνάμεων του Άξονα. Στα Βαλκάνια, η Σλοβενία του νεοσύστατου Βασιλείου της Γιουγκοσλαβίας, συνόρευε με την Ιταλία και την Αυστρία, μια επισφαλής θέση για την Ευρώπη του 1930. Καθώς οι σχέσεις με την Ιταλία επιδεινώθηκαν, οι Γιουγκοσλάβοι έσπευσαν να ενισχύσουν το κράτος τους.

Το αποτέλεσμα ήταν η Γραμμή Rupnik, ένα σύστημα οχυρώσεων που εκτεινόταν πάνω από τα βουνά και θα τους κρατούσε ασφαλείς όταν ολοκληρωνόταν. Το μόνο μειονέκτημα ήταν η προβλεπόμενη ημερομηνία ολοκλήρωσης των αμυντικών εγκαταστάσεων: το 1947. Όταν τα άρματα βρέθηκαν στα σύνορα το 1941, η Γραμμή Rupnik κατέρρευσε. Υπήρχαν μόλις 15.000 στρατιώτες -από τους επιδιωκόμενους 40.000- και ο γιουγκοσλαβικός στρατός έπεσε στα χέρια του Άξονα.

Εγκαταλελειμμένα από τη μεταπολεμική Γιουγκοσλαβία, τα υπολείμματα της Γραμμής Rupnik είναι σήμερα ένα μικρό τουριστικό αξιοθέατο στη Σλοβενία ​​και την Κροατία.


Τείχος των Άλπεων

Η περίοδος πριν από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο ήταν μάλλον η μεγαλύτερη περίοδος κατασκευής τοίχων στον ευρωπαϊκό χώρο. Ενώ η Γιουγκοσλαβία προετοιμαζόταν για μια επικείμενη επίθεση από τον Άξονα, η Ιταλία προετοίμαζε τα δικά της σύνορα για πιθανή γιουγκοσλαβική εισβολή. Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1930, πολυβολεία ανοίχτηκαν σε πλαγιές, με θέα τα περάσματα των Άλπεων που ίσως περνούσαν οι δυνάμεις των εχθρών. Το τείχος προοριζόταν να σφραγίσει τελείως την Ιταλία από τη Γαλλία, την Ελβετία, τη Γιουγκοσλαβία, ακόμη και τη σύμμαχο της Γερμανίας, την Αυστρία.

Παρά τα μίλια με τα βαριά πυροβόλα, τα φρούρια, τα αντιαρματικά και τα περίπολα, το Τείχος των Άλπεων αποδείχθηκε εξαιρετικά ευάλωτο. Όταν οι Σύμμαχοι εισέβαλαν, το έκαναν από τη Σικελία, αντί να κατεβαίνουν από τις Άλπεις. Όταν η Γερμανία πήρε τον έλεγχο της Ιταλίας, δεν έγινε με εισβολή, αλλά ως μέρος ενός καλά προετοιμασμένου πραξικοπήματος που σχεδιάστηκε για να κρατήσει τον Μουσολίνι στην εξουσία.


Γραμμή Siegfried

Στην πραγματικότητα, υπήρχαν δύο Γραμμές Siegfried, μία στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο και μία στον Β'. Ωστόσο, όταν οι αγγλόφωνοι αναφέρονται στη Γραμμή Siegfried, αναφέρονται συνήθως στην δεύτερη, που κατασκευάστηκε τη δεκαετία του 1930. Η Γραμμή αναφέρεται σε ένα διάσημο τραγούδι της εποχής και ήταν το γερμανικό ισοδύναμο της Γραμμής Μαζινό, σχεδιασμένη να αποκρούσει την εισβολή των Συμμάχων. Αλλά ενώ η Γραμμή Μαζινό έπεσε σχεδόν αμαχητί, η Γραμμή Siegfried κατέρρευσε μόνο μετά από μια τρομερή αιματοχυσία.

Το 1944, καθώς οι δυνάμεις των Συμμάχων έμπαιναν στη Ναζιστική Γερμανία, το Ράιχ υποχώρησε στην παλιά αμυντική γραμμή του. Εκεί, παρά την τεράστια επίθεση των Συμμαχικών στρατευμάτων, οι γερμανικές δυνάμεις κατάφεραν να αντέξουν για σχεδόν έξι μήνες. Πάνω από 100.000 στρατιώτες έχασαν τη ζωή τους μόνο από την πλευρά των Συμμάχων. Τα σύνορα μεταξύ Γαλλίας, Λουξεμβούργου και Γερμανίας έγιναν ένα τεράστιο πεδίο σκοτωμών.

Μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, η Δυτική Γερμανία αποφάσισε να καταστρέψει αντί να διατηρήσει την κατεστραμμένη Γραμμή Siegfried. Σήμερα, έχουν απομείνει ελάχιστα τμήματα μιας από τις πιο θανατηφόρες οχυρωματικές δομές στη Γη.


Festungsfront Oder-Warthe-Bogen

Σε αντίθεση με τη Γραμμή Siegfried, δεν αποδείχτηκαν όλες οι αμυντικές οχυρώσεις της Γερμανίας δύσκολες. Όταν πρωτοεμφανίστηκε, η γραμμή Oder-Warthe έμοιαζε να είναι μια από τις μεγάλες αμυντικές δομές του κόσμου. Βρισκόταν ανάμεσα σε δύο ποταμούς στα τότε γερμανικά εδάφη της σημερινής Πολωνίας και διέθετε βαθιές σήραγγες, αντιαρματικές παγίδες, αποθήκες, όπλα, ακόμη και μια υπόγεια σιδηροδρομική γραμμή για τη μεταφορά εμπορευμάτων.

Ωστόσο, όταν ο Κόκκινος Στρατός έφθασε στη Γραμμή τις τελευταίες ημέρες του πολέμου, η Γραμμή κατέρρευσε μέσα σε τρεις ημέρες, τον Ιανουάριο του 1945. Η τελευταία, μεγαλύτερη αμυντική γραμμή της Ναζιστικής Γερμανίας έπεσε απλώς με ένα κλαψούρισμα.


Γραμμή Μεταξά

πηγή

Καθώς η Μεγάλη Ύφεση και η απειλή του Β' Παγκοσμίου Πολέμου αχνοφαίνονταν στον ορίζοντα, το νεοσύστατο Βασίλειο της Ελλάδας άρχισε να φοβάται για το μέλλον του. Το 1936, ο πρωθυπουργός Ιωάννης Μεταξάς διέταξε την κατασκευή μιας μεγάλης αμυντικής γραμμής κατά μήκος των βουλγαρικών συνόρων. Αν και η Γραμμή θα καθυστερούσε τη γερμανική εισβολή το 1941, τελικά διασπάστηκε στις 10 Απριλίου από μια μεραρχία Panzer.



Η Γραμμή Μεταξά αποτελούνταν 21 οχυρά. Τα οχυρά αυτά είχαν κατασκευασθεί, αποκλειστικά από ελληνικά χέρια, για την αμυντική θωράκιση της Ελλάδας από βουλγαρική επίθεση, επειδή την περίοδο εκείνη η Βουλγαρία ήταν έξω από το Βαλκανικό Σύμφωνο Φιλίας και επιζητούσε να ξαναπάρει τα ελληνικά εδάφη που είχε χάσει κατά τους Βαλκανικούς Πολέμους. Οι οχυρώσεις της Γραμμής Μεταξά αποτελούνται εκτός από τα 21 ανεξάρτητα συγκροτήματα και από ένα μεγάλο πλήθος αντιαρματικών τάφρων, χαρακωμάτων και σιδηροπαγών ζωνών ανάσχεσης. Το οχυρό Ρούπελ είναι ένα από τα μεγαλύτερα. Καλύπτει τα 6,1 από τα 155 χλμ της Γραμμής και κατασκευάστηκε σε ύψος 322 μ. Οι οχυρώσεις έχουν κατασκευαστεί σε τρία διαφορετικά επίπεδα και σε κάποια σημεία το πάχος του ενισχυμένου σκυροδέματος φτάνει τα 2,5 μ. Είχε δοθεί ιδιαίτερη βαρύτητα στον απόρρητο χαρακτήρα της κατασκευής και στην απόλυτη μυστικότητα των όλων εργασιών.


Οχυρωματικά έργα κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου στην Τσεχοσλοβακία

Όταν κάθισε η σκόνη μετά την Ημέρα της Νίκης, χώρες όπως η Πολωνία είχαν χάσει τεράστιες εκτάσεις. Νέα έθνη, όπως η Ανατολική Γερμανία, είχαν δημιουργηθεί. Παλαιά προτεκτοράτα είχαν εξαφανιστεί. Αλλά καμία αλλαγή των συνόρων δεν ήταν τόσο έντονη όσο αυτή των αξιών των ανθρώπων. Καθώς τα πρώην ναζιστικά εδάφη, όπως η Δυτική Γερμανία και η Αυστρία, αγκάλιασαν τον καπιταλισμό, θύματα της ναζιστικής περιόδου, όπως η Τσεχοσλοβακία, αναγκάστηκαν να αγκαλιάσουν τον κομμουνισμό. Ένας νέος πόλεμος μόλις είχε ξεκινήσει.

Στη σοσιαλιστική Τσεχοσλοβακία, αυτό σήμαινε ακόμα περισσότερες συνοριακές οχυρώσεις για τη άμυνα από μια εισβολή των Δυτικών. Αυτές οι οχυρώσεις αποδείχθηκαν λάθος. Ενώ η Αυστρία δεν επιτέθηκε ποτέ στην τσεχική επικράτεια, το φιλικό Σύμφωνο της Βαρσοβίας ανέτρεψε την κυβέρνηση της Τσεχοσλοβακίας το 1968, όταν ο Αλεξάντερ Ντούμπτσεκ προσπάθησε να μεταρρυθμίσει το κομμουνιστικό καθεστώς.


Μουσείο των Οχυρώσεων, Χλούτσιν, Τσεχία

Στη σημερινή Τσεχία, στην βιομηχανική περιοχή της Μοραβίας-Σιλεσίας, βρίσκεται το τελευταίο ίχνος μιας από τις αμυντικές γραμμές της Πρώτης Τσεχοσλοβακικής Δημοκρατίας. Πρόκειται για μια σειρά από πέντε οχυρώσεις κατά μήκος των πολωνικών συνόρων του πρώτου μισού του 20ού αιώνα.

από: urban ghosts media