Ο βουλγάρικος Σιδηρούς Ναός του Αγίου Στεφάνου στην Κωνσταντινούπολη

 

Αν και μοιάζει με πέτρινος, ο βουλγάρικος Σιδηρούς Ναός του Αγίου Στεφάνου με την πλούσια διακοσμημένη πρόσοψη, που βρίσκεται στις ακτές του Κεράτιου Κόλπου στην Κωνσταντινούπολη, είναι κατασκευασμένη από σίδερο.

 

 

 

Ο ναός κατασκευάστηκε στην Βιέννη, μεταφέρθηκε με φορτηγίδες μέσω του Δούναβη και πέρα από τη Μαύρη Θάλασσα και συναρμολογήθηκε στην Κωνσταντινούπολη το 1871. Πιθανώς είναι η μεγαλύτερη προκατασκευασμένη κατασκευή χυτοσιδήρου στον κόσμο.

 

 
Ο ναός ήταν το αποκορύφωμα ενός σχεδόν αγώνα που διήρκεσε έναν αιώνα για μια ανεξάρτητη βουλγαρική εκκλησία, η οποία ξεκίνησε στα τέλη του 18ου αιώνα. Πολλές βουλγαρικές επισκοπές ήταν δυσαρεστημένες με την υπεροχή του Έλληνα κλήρου -η Ορθόδοξη Εκκλησία της Βουλγαρίας ήταν πλήρως υποτακτική στον Πατριάρχη της Κωνσταντινούπολης. Ξεκινώντας από τη δεκαετία του 1850, οι Βούλγαροι ξεκίνησαν έναν αγώνα ενάντια στους Έλληνες κληρικούς, απαιτώντας την αντικατάστασή τους με Βουλγάρους. Προκειμένου να μετριάσει την ένταση, ο Οθωμανός σουλτάνος Αμπντούλ Αζίζ παραχώρησε το δικαίωμα να ιδρυθεί αυτόνομο βουλγαρικό Εξάρχειο για τις επισκοπές της Βουλγαρίας το 1870.

Αρχικά, στην ακτή του Κεράτιου κόλπου ανάμεσα στις πλατείες Balat και Fener, υπήρχε μια ξύλινη εκκλησία η οποία κάηκε και αντικαταστάθηκε από τον σημερινό ναό. Ο λόγος που επιλέχθηκε ο σίδηρος αντί του σκυροδέματος είναι η ασθενής κατάσταση του εδάφους. Τα κατασκευαστικά σχέδια προετοιμάστηκαν από τον Οθωμάνο Αρμένιο αρχιτέκτονα, με έδρα την Κωνσταντινούπολη, Hovsep Aznavur.

 

Διεξήχθη διεθνής διαγωνισμός για την παραγωγή των προκατασκευασμένων μερών του ναού, τον οποίο κέρδισε μια αυστριακή εταιρεία. Τα προκατασκευασμένα μέρη, βάρους 500 τόνων, κατασκευάστηκαν στη Βιέννη από το 1893 έως το 1896 και μεταφέρθηκαν στην Κωνσταντινούπολη με πλοίο μέσω του Δούναβη και της Μαύρης Θάλασσας.

 

Tin tabernacle στο Κέντ 

Ο ναός δεν ήταν η πρώτη προκατασκευασμένη εκκλησία από χυτοσίδηρο, αλλά ήταν σίγουρα η μεγαλύτερη. Στα μέσα του 19ου αιώνα, το Ηνωμένο Βασίλειο έστειλε εκατοντάδες εκκλησίες από λαμαρίνα -τους επονομαζόμενους Tin Tabernacles- στις αποικίες του σε όλο τον κόσμο. Αρχικά, αυτές οι εκκλησίες ήταν ακριβές -κόστισαν πάνω από 2.000 λίρες Αγγλίας και είχαν χωρητικότητα 500 θέσεις-, αλλά μπορούσαν να ανεγερθούν εύκολα. Τελικά, προς το τέλος του αιώνα, το κόστος τους μειώθηκε σε λιγότερο από 1/4. Πολλές από αυτές τις εκκλησίες σώζονται μέχρι σήμερα.

από: amusing planet