Τετάρτη 16 Φεβρουαρίου 2022

Ο κόσμος της πειρατείας, μέρος 2ο: Stede Bonnet, ο πλούσιος γαιοκτήμονας που έγινε πειρατής

Χαρακτικό του Bonnet (1724)
 
Η καριέρα του Stede Bonnet ως "Gentleman Pirate" (Ευγενής Πειρατής) μπορεί να αντιπροσωπεύει τη χειρότερη κρίση μέσης ηλικίας που έχει καταγραφεί.
 
 
 
Το 1717, ο Bonnet, ένας συνταξιούχος ταγματάρχης του βρετανικού στρατού με μεγάλη φυτεία ζάχαρης στα Μπαρμπάντος, εγκατέλειψε τη γυναίκα του, τα παιδιά του, τη γη και την περιουσία του και αγόρασε ένα πλοίο και στράφηκε στην πειρατεία στην ανοικτή θάλασσα. Αν και το πλήρωμά του και οι συνάδελφοι πειρατές τον έκριναν ως αδέξιο καπετάνιο, οι περιπέτειες του Bonnet του έδωσαν το παρατσούκλι "Ευγενής Πειρατής" και ο μύθος του παραμένει μέχρι και σήμερα στα χρονικά της πειρατείας.
 
Γιατί όμως ένας άνθρωπος που φαινόταν να έχει τα πάντα, τα παράτησε όλα για μια ζωή εγκληματική;
 
Στις αρχές του 18ου αιώνα, από το 1715 έως το 1720 περίπου, η πειρατεία γνώρισε μια χρυσή εποχή. "Ο Stede Bonnet ήταν μέρος μιας συμμορίας πειρατών που δρούσαν στην Καραϊβική και είναι υπεύθυνοι για τις εικόνες που έχουμε σήμερα για τους πειρατές", λέει ο ιστορικός Colin Woodard, συγγραφέας του The Republic of Pirates. Ο δημοφιλής πειρατής εμπνεύστηκε από αυτούς τους κουρσάρους. Όμως, ακόμη και κατά τη διάρκεια της ζωής τους, πειρατές όπως ο Edward "Blackbeard" Thatch (ο γνωστός Μαυρογένης) και η Ann Bonny εξιδανικεύτηκαν. "Ήταν λαϊκοί ήρωες", λέει ο Woodard. Αν και οι αρχές χαρακτήρισαν τους πειρατές ως "διαβόλους και δαίμονες, εχθρούς της ανθρωπότητας, πολλοί αποικιοκράτες τους υποστήριξαν. Ο κόσμος είδε τους πειρατές ως σαν τον Ρομπέν των Δασών", συνεχίζει ο Woodard.

Στις αρχές του 18ου αιώνα, η πειρατεία ήταν τρόπος ζωής, επάγγελμα και πολιτική υπόθεση. Πολλοί από όσους στράφηκαν στην πειρατεία στα ανοικτά των αμερικανικών ακτών ήταν δραπέτες σκλάβοι και υπηρέτες ή άποικοι που είχαν αποτύχει να ζήσουν στη γη. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, λέει ο Woodard, "οι απλοί άνθρωποι ήταν ανάστατοι με το αυξανόμενο χάσμα μεταξύ πλούσιων και φτωχών και την αυξανόμενη εξουσιαστική δύναμη της βρετανικής αυτοκρατορίας". Αν και ήταν αδίκημα που απέφερε την ποινή της κρεμάλας -εκτός και αν κάποιος δωροδοκούσε τους αξιωματούχους-, η πειρατεία ήταν μια ελκυστική επιλογή για όσους ζούσαν σε απελπιστικές συνθήκες, που είχαν μια κάποια γνώση της ναυσιπλοΐας και είχαν βαθιά απέχθεια για την εξουσία.

Ο Stede Bonnet δεν γνώριζε τη ναυτιλία και δεν είχε κανένα προφανή λόγο να επαναστατήσει κατά του κατεστημένου. Γεννήθηκε τη δεκαετία του 1680 στα Μπαρμπάντος και, σύμφωνα με τη μεταγραφή της δίκης του το 1718, είχε "το πλεονέκτημα της φιλελεύθερης εκπαίδευσης". Όταν αποστρατεύτηκε με τον βαθμό του ταγματάρχη, ο Bonnet αγόρασε ένα κτήμα και εγκαταστάθηκε ως μέλος μιας αξιοσέβαστης κοινωνίας, όπου πέρασε μια δεκαετία δημιουργώντας οικογένεια, μέχρι που υπέστη κάποιο είδος ψυχικού κλονισμού. Ένας σύγχρονος απολογισμός της ζωής του Bonnet ανέφερε ότι "κάποιες ενοχλήσεις που είχε σαν έγγαμος" οδήγησαν στο "αστείο να γίνει πειρατής". Όμως, φαίνεται απίθανο μια τρελή γυναίκα να ήταν αρκετή ώστε να οδηγήσει έναν νομοταγή ευγενή στην πειρατεία.

"Υπήρξαν διάφορες θεωρίες ότι ήταν κάτι ψυχικό", λέει ο David Moore, αρχαιολόγος και ιστορικός στο Ναυτικό Μουσείο της Βόρειας Καρολίνας. Ο Moore σημειώνει ότι, σύμφωνα με τα αρχεία, γύρω στο 1717, ο Bonnet δανείστηκε 1700 λίρες (περίπου 400.000 δολάρια σήμερα). Αυτό υποδηλώνει ότι μπορεί να είχε οικονομικά προβλήματα, ίσως λόγω κάποιου τυφώνα, ξηρασίας ή άλλης φυσικής καταστροφής που εξαφάνισε την φυτεία του.

"Μπορεί να ήταν ανισόρροπος", λέει ο Woodard. "Από το γενεαλογικό αρχείο γνωρίζουμε ότι υπήρξαν διαταραχές στη ζωή του. Ένα από τα παιδιά του είχε πεθάνει". Ο Woodard πιστεύει ότι η μετατροπή του Bonnet στην πειρατεία προήλθε από έναν συνδυασμό προσωπικών πιέσεων και πολιτικής. Αν και οι ιστορικοί δεν μπορούν να είναι σίγουροι, ο Woodard λέει ότι ο Bonnet ήταν πιθανότατα Ιακωβίτης, υποστηρίζοντας τον Τζέιμς Στιούαρτ ως Βασιλιά της Αγγλίας (Ιάκωβος Β') αντί του Γερμανού γεννημένου Γεωργίου Α'. Είτε λόγω πίστης στον Τζέιμς είτε απλώς λόγω εχθρότητας απέναντι στην εξουσία, "οι περισσότεροι πειρατές τότε έβλεπαν μια εξέγερση εναντίον του βασιλιά Γεωργίου", λέει ο Woodard. "Πολλοί ύψωναν τα ποτήρια τους στον Βασιλιά Ιάκωβο Γ' τότε".
 
Ο απαγχονισμός του Stede Bonnet στο Τσάρλεστον, 10 Δεκεμβρίου 1718 - πηγή
 
Ανεξάρτητα από το κίνητρό του, ο Bonnet ήταν αποφασισμένος να πραγματοποιήσει το σχέδιό του. Γενικά, όποιος ξεκινούσε την καριέρα του στην πειρατεία, ξεκινούσε με το να συλλάβει ένα πλοίο. Όμως, ο Bonnet αγόρασε νόμιμα το μονοκατάταρτό του, το όπλισε με δέκα κανόνια, προσέλαβε πλήρωμα 70 ατόμων και το ονόμασε "Revenge" (Εκδίκηση). Αν και ο Bonnet δεν είχε κάποιον προφανή εχθρό από τον οποίο ήθελε να πάρει εκδίκηση, είναι πιθανό να διάλεξε το όνομα ώστε αυτό να ακούγεται απειλητικό και πειρατικό (πολλά πειρατικά πλοία χρησιμοποιούσαν το όνομα Revenge).

Όταν το Revenge του Bonnet ήταν έτοιμο, πήγε στο πλήρωμα με τη πειρατική σημαία και το διέταξε να πλεύσει στη Βιρτζίνια, όπου θα έκαναν επιδρομές σε εμπορικά πλοία. Η ικανότητα του πληρώματος του Bonnet, πολλοί από τους οποίους ήταν έμπειροι πειρατές, τον βοήθησε να συλλάβει γρήγορα πολλά πλοία, τα οποία ήταν φορτωμένα με θησαυρούς από το υπερατλαντικό εμπόριο.

Μετά από αυτές τις πρώτες επιτυχίες, ο Bonnet έπλευσε νότια, στην Ονδούρα, διάσημο στέκι πειρατών, για να ξοδέψουν τη λεία τους. Εκεί, ο Bonnet συνάντησε τον πιο διάσημο και φοβερό πειρατή της εποχής του, τον Μαυρογένη. Γεννημένος στο Μπρίστολ της Αγγλίας, ο Μαυρογένης είχε ξεκίνησε από ναύτης και έγινε καπετάνιος του δικού του πλοίου, το Queen Anne's Revenge, με 40 κανόνια και είχε την φήμη του άγριου και απρόβλεπτου. Ο Bonnet ενθουσιάστηκε που τον γνώρισε και οι δύο πειρατές συμφώνησαν να πλεύσουν μαζί.

Αφού απέπλευσαν, ο Μαυρογένης συνειδητοποίησε ότι είχε να κάνει με έναν ερασιτέχνη και αποφάσισε να τον παύσει από καπετάνιο. Κράτησε τον Bonnet στο Queen Anne's Revenge και έστειλε τον πρώτο του βοηθό να αναλάβει το πλοίο του Bonnet, με τη συγκατάθεση του πληρώματός του. Ο εύσωμος Bonnet της ανώτερης κατηγορίας, εξήγησε ο Μαυρογένης, δεν ταίριαζε να γίνει πειρατής καπετάνιος και θα ήταν καλύτερα αν χαλάρωνε στο πιο μεγάλο πλοίο, παρά να υποφέρει από τον κόπο να διοικήσει το δικό του. Ο Bonnet, αν και κατ' ευφημισμό ήταν καλεσμένος του Μαυρογένη, στην ουσία ήταν αιχμάλωτός του και σχεδίαζε την εκδίκησή του.

Όταν ο Μαυρογένης έδεσε τον στόλο του στην Βόρεια Καρολίνα, ο Bonnet βγήκε στη στεριά και όταν επέστρεψε είδε ότι ο Μαυρογένης είχε πάρει τ απάντα και είχε εγκαταλείψει το Revenge, ενώ είχε αφήσει και περίπου 25 μέλη του πληρώματος σε ένα μικρό νησί. Ο Bonnet ανέλαβε το πλοίο, μάζεψε τους άνδρες και συνέχισε τις πειρατικές του επιδιώξεις, όμως αυτή τη φορά με στόχο να τιμωρήσει τον Μαυρογένη. Εκείνος όμως είχε ένα προβάδισμα, οπότε ο Bonnet έπρεπε να αρκεστεί με την σύλληψη εμπορικών πλοίων. Από τότε που είχε επιβιβαστεί για πρώτη φορά σε πλοίο, οι δεξιότητές του είχαν βελτιωθεί και κακοποιώντας το πλήρωμά του, σκοτώνοντας αιχμαλώτους και απειλώντας πολίτες, ο Bonnet απέκτησε τελικά τρομακτική φήμη.

Καθώς η είδηση διαδόθηκε για τον Ευγενή Πειρατή, ο κυβερνήτης της Νότιας Καρολίνας ανέθεσε στον συνταγματάρχη William Rhett να τον συλλάβει. Τον Αύγουστο του 1718, ο Rhett στρίμωξε τον Bonnet στις εκβολές του ποταμού Cape Fear και μετά από μια βίαιη συμπλοκή κατάφερε να συλλάβει τους πειρατές. Αν και ο θερμοκέφαλος Bonnet δήλωσε ότι θα ανατίναζε το πλοίο, με τον ίδιο μέσα, προτού παραδοθεί, οι άντρες του επικράτησαν και παραδόθηκαν ως αιχμάλωτοι. Στην φυλακή, ο Bonnet προσπάθησε να εκμεταλλευτεί την ανώτερη τάξη του, κάνοντας έκκληση στον κυβερνήτη για έλεος και κατηγορώντας για όλα τον Μαυρογένη. Η δίκη του διήρκεσε πολύ μετά τον απαγχονισμό των ανδρών του και το πρακτικό της είναι "ένα από τα πιο πολύτιμα ιστορικά αρχεία που έχουμε για το Bonnet και τον Μαυρογένη", λέει ο David Moore. Τελικά καταδικάστηκε για πειρατεία και απαγχονίστηκε στις 10 Δεκεμβρίου του 1718, μετά από λιγότερο από δύο χρόνια περιπέτειας στην ανοιχτή θάλασσα.
 
Παραδοσιακή απεικόνιση της σημαίας του Stede Bonnet - πηγή

Αν και η καριέρα του Bonnet ήταν γεμάτη ατυχίες και η ζωή του δεν ήταν πάντα χαρούμενη, πιθανότατα διασκέδαζε περισσότερο με τη λεηλασία των πλοίων απ' ό,τι αν έμενε στο σπίτι του στην ήσυχη φυτεία του. Όποια και αν ήταν τα κίνητρά του για να γίνει ο Ευγενής Πειρατής, το όνομα του Stede Bonnet δε θα ζούσε σήμερα αν ήταν απλώς κύριος.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου