Τετάρτη 16 Μαρτίου 2022

Ταινίες και οι άνθρωποι που τις ενέπνευσαν, Μέρος 3ο: Lili Elbe, η ιστορία της πρώτης τρανσέξουαλ και το "Το κορίτσι από τη Δανία"

Η Λίλι Έλμπε στα τέλη της δεκαετίας του 1920 - πηγή
 
Η Lili Elbe γεννήθηκε ως Einar Wegener και πέρασε όλη της τη ζωή προσπαθώντας να επιλέξει ανάμεσα στον άντρα που γεννήθηκε και στη γυναίκα που ήθελε να γίνει.
 
 
 
Ο Έιναρ Μόγκενς Βέγκενερ (Einar Wegener) δεν ήξερε πόσο δυστυχισμένος ήταν στο πετσί του μέχρι που συνάντησε την Λίλι Έλμπε (Lili Elbe). Η Λίλι ήταν ξέγνοιαστη και άγρια, μια "επιπόλαιη, ευδιάθετη, πολύ επιφανειακή γυναίκα", που παρά τους τρόπους της, άνοιξε το μυαλό του Έιναρ στη ζωή που ποτέ δεν ήξερε ότι του έλειπε.

Ο Έιναρ γνώρισε τη Λίλι λίγο μετά τον γάμο του με τη σύζυγό του, Γκέρντα, το 1904. Η Γκέρντα Βέγκενερ ήταν μια ταλαντούχα ζωγράφος και εικονογράφος που σχεδίαζε πορτρέτα σε στυλ Art Deco γυναικών ντυμένων με πολυτελή φορέματα και ενδιαφέροντα σύνολα για περιοδικά μόδας.
 
Ο θάνατος του Έιναρ Βέγκενερ και η γέννηση της Λίλι Έλμπε
 
Ο Έιναρ Βέγκενερ - πηγή

Κάποια στιγμή, δεν εμφανίστηκε ένα από τα μοντέλα της συζύγου του για μια από τις συνεδρίες της και η φίλη της και ηθοποιός Άννα Λάρσεν (Anna Larsen), πρότεινε στον Έιναρ να ποζάρει εκείνη. Εκείνος αρχικά αρνήθηκε, αλλά μετά από επιμονή της συζύγου του, που έχασε ένα μοντέλο και με χαρά θα τον έντυνε με κοστούμια, συναίνεσε. Καθώς εκείνος καθόταν και πόζαρε, ντυμένος με κοστούμι μπαλαρίνας από σατέν και δαντέλα, η Λάρσεν παρατήρησε πόσο ωραίος φαινόταν.

"Θα σε λέμε Λίλι", είπε. Και έτσι γεννήθηκε η Λίλι Έλμπε.

Για τα επόμενα 25 χρόνια, ο Έιναρ δε θα ένιωθε πλέον ένα άτομο, ένας μοναδικός άνδρας, αλλά δύο άνθρωποι παγιδευμένοι σε ένα σώμα που παλεύουν να κυριαρχήσουν. Ο ένας ήταν ο Έιναρ Βέγκενερ, ένας τοπιογράφος και ένας άνθρωπος αφοσιωμένος στην ξεροκέφαλη γυναίκα του. Η άλλη, η Λίλι Έλμπε, μια ανέμελη γυναίκα που η μόνη της επιθυμία ήταν να κάνει παιδί.

Τελικά, ο Έιναρ θα έδινε τη θέση του στη Λίλι, τη γυναίκα που πάντα ένιωθε ότι έπρεπε να είναι, η οποία θα γινόταν το πρώτο άτομο που θα υποβληθεί στη νέα και πειραματική επέμβαση αλλαγής φύλου και θα άνοιγε το δρόμο για μια νέα εποχή κατανόησης των δικαιωμάτων των ΛΟΑΤ+.

Στην αυτοβιογραφία της, "Lili: A Portrait of the First Sex Change", η Έλμπε περιέγραψε τη στιγμή που ο Έιναρ φόρεσε το ρούχο της μπαλαρίνας ως τον καταλύτη για τη μεταμόρφωσή της.

"Δεν μπορώ να αρνηθώ, όσο περίεργο κι αν ακούγεται, ότι χάρηκα με αυτή τη μεταμφίεση. Μου άρεσε η αίσθηση των απαλών γυναικείων ρούχων. Ένιωσα άνετα από την πρώτη στιγμή".
 
Η Γκέρντα Βέγκενερ - πηγή
 
Είτε γνώριζε την εσωτερική αναταραχή του συζύγου της εκείνη την εποχή, είτε απλώς γοητευόταν από την ιδέα να προσποιείται, η Γκέρντα ενθάρρυνε τον Έιναρ να ντύνεται ως Λίλι όταν έβγαιναν έξω. Ντύνονταν με ακριβά φορέματα και γούνες και παρακολουθούσαν χορούς και κοινωνικές εκδηλώσεις. Έλεγαν στον κόσμο ότι η Λίλι ήταν η αδερφή του Εϊνάρ, που τους επισκεπτόταν, ένα μοντέλο της Γκέρντα.

Τελικά, οι κοντινή στην Έλμπε άρχισαν να αναρωτιούνται αν η Λίλι ήταν ένα παιχνίδι ή όχι, καθώς, ο Έιναρ ήταν πολύ πιο άνετος ως Λίλι. Σύντομα, η Έλμπε εκμυστηρεύτηκε στη σύζυγό του ότι ένιωθε ότι ήταν πάντα η Λίλι και ότι ο Έιναρ είχε φύγει.

Παλεύοντας να γίνει γυναίκα και το πρωτοποριακό χειρουργείο
 
Η Λίλι Έλμπε από την Γκέρντα Βέγκενερ - πηγή
 
Παρά το αντισυμβατικό της ένωσής τους, η Γκέρντα παρέμεινε στο πλευρό της Έλμπε και, με τον καιρό, έγινε ο μεγαλύτερος συνήγορός της. Το ζευγάρι μετακόμισε στο Παρίσι όπου η Λίλι μπορούσε να ζήσει ανοιχτά ως γυναίκα, χωρίς πολλούς ελέγχους όπως στη Δανία. Η Γκέρντα συνέχισε να ζωγραφίζει, χρησιμοποιώντας την Έλμπε ως μοντέλο της και συστήνοντάς την ως την φίλη της Λίλι και όχι ως τον σύζυγό της Έιναρ.

Η ζωή στο Παρίσι ήταν πολύ καλύτερη απ' ότι στη Δανία, αλλά σύντομα η Λίλι διαπίστωσε ότι η ευτυχία της είχε εξαντληθεί. Τα ρούχα της μπορεί να έδειχναν μια γυναίκα, όχι όμως και το σώμα της.

Χωρίς την εξωτερική της εμφάνιση να ταιριάζει στην εσωτερική, πώς θα μπορούσε να ζήσει πραγματικά ως γυναίκα; Επιβαρυμένη από συναισθήματα που δεν μπορούσε να κατονομάσει, σύντομα, η Έλμπε έπεσε σε βαθιά κατάθλιψη.

Στον προπολεμικό κόσμο στον οποίο ζούσε η Λίλι, δεν υπήρχε η έννοια του τρανσέξουαλ. Δεν υπήρχε σχεδόν καν η έννοια της ομοφυλοφιλίας.

Για σχεδόν έξι χρόνια, η Έλμπε ζούσε στην κατάθλιψή της, αναζητώντας κάποιον να κατανοήσει τα συναισθήματά της και να είναι πρόθυμος να τη βοηθήσει. Σκέφτηκε να αυτοκτονήσει, και μάλιστα είχε διαλέξει την ημερομηνία που θα το έκανε.

Όμως, στις αρχές της δεκαετίας του 1920, ο Γερμανός γιατρός, σεξολόγος και αγωνιστής για τα δικαιώματα των ομοφυλοφίλων Μάγκνους Χίρσφελντ (Magnus Hirschfeld), με προοδευτική -για την εποχή του- ματιά, άνοιξε μια κλινική γνωστή ως Iνστιτούτο Έρευνας Σεξουαλικών Συμπεριφορών, όπου ερευνούσε τις εμπειρίες των ομοφυλοφίλων. Στο ινστιτούτο του, ισχυρίστηκε ότι μελετούσε κάτι που ονομάζεται "τρανσεξουαλισμός". Επιτέλους, υπήρχε μια λέξη, μια έννοια, για αυτό που ένιωθε η Έλμπε.

Ο Χίρσφελντ είχε υποθέσει μια χειρουργική επέμβαση που θα μπορούσε να μεταμορφώσει μόνιμα το σώμα της Έλμπε από αρσενικό σε θηλυκό. Χωρίς δεύτερη σκέψη, η Λίλι μετακόμισε στη Δρέσδη της Γερμανίας για να κάνει την επέμβαση. Τα επόμενα δύο χρόνια, υποβλήθηκε σε τέσσερις μεγάλες πειραματικές χειρουργικές επεμβάσεις, μερικές από τις οποίες ήταν οι πρώτες του είδους τους (η μία είχε επιχειρηθεί εν μέρει μία φορά στο παρελθόν). Πρώτα έγινε χειρουργικός ευνουχισμός και ακολούθησε μεταμόσχευση ζεύγους ωοθηκών. Μια τρίτη, απροσδιόριστη χειρουργική επέμβαση έλαβε χώρα λίγο αργότερα, αν και ο ακριβής σκοπός της δεν αναφέρθηκε ποτέ.

Οι ιατρικές διαδικασίες -αν ήταν τεκμηριωμένες- παραμένουν άγνωστες σήμερα, καθώς η βιβλιοθήκη του Ινστιτούτου καταστράφηκε από τους Ναζί το 1933.

Οι χειρουργικές επεμβάσεις ήταν επαναστατικές για την εποχή τους, όχι μόνο επειδή ήταν η πρώτη φορά που γίνονταν, αλλά επειδή οι συνθετικές ορμόνες του φύλου βρίσκονταν μόνο στα πολύ πρώιμα, ακόμη ως επί το πλείστον, θεωρητικά στάδια ανάπτυξης.

Η ζωή ξαναγεννιέται για την Λίλι Έλμπε
 
Η Λίλι Έλμπε στη δεκαετία του 1930 - πηγή
 
Μετά τις τρεις πρώτες χειρουργικές επεμβάσεις, η Λίλι μπόρεσε να αλλάξει το όνομά της νόμιμα και να αποκτήσει διαβατήριο που να δηλώνει το φύλο της ως γυναικεία. Επέλεξε το όνομα Έλμπε ως το νέο της επίθετο από το ποτάμι που διέσχιζε τη χώρα της αναγέννησής της.

Ωστόσο, επειδή ήταν πλέον γυναίκα, ο βασιλιάς της Δανίας ακύρωσε τον γάμο της με την Γκέρντα. Λόγω της νέας της ζωής, η Γκέρντα ακολούθησε τον δικό της δρόμο, αποφασισμένη να αφήσει την Έλμπε να ζήσει τη ζωή της. Και πράγματι το έκανε, ζώντας ελεύθερη από τις αντιμαχόμενες προσωπικότητές της και, τελικά, δέχτηκε πρόταση γάμου από έναν παλιό φίλο.

Πριν όμως παντρευτεί και ξεκινήσει τη νέα της ζωή της ως η σύζυγος κάποιου, απέμενα η τελευταία επέμβαση.
 
Η Λίλι και ο Κλοντ, ο άντρας που ήλπιζε να παντρευτεί
 
Η πιο πειραματική και αμφιλεγόμενη από όλες, η τελευταία χειρουργική επέμβαση της Έλμπε περιελάμβανε τη μεταμόσχευση μήτρας στο σώμα της, μαζί με την κατασκευή ενός τεχνητού κόλπου. Σήμερα, οι γιατροί γνωρίζουν ότι η επέμβαση δε θα ήταν ποτέ επιτυχής, η Έλμπε ήλπιζε ότι θα της επέτρεπε να πραγματοποιήσει το όνειρό της να γίνει μητέρα.

Δυστυχώς τα όνειρά της κόπηκαν απότομα. Μετά το χειρουργείο, αρρώστησε, καθώς τα φάρμακα απόρριψης μοσχεύματος θα τελειοποιούνταν μετά από 50 χρόνια. Παρά το γεγονός ότι ήξερε ότι δε θα ανάρρωνε ποτέ, έγραψε επιστολές στα μέλη της οικογένειάς της, περιγράφοντας την ευτυχία που ένιωθε μιας και τελικά είχε γίνει η γυναίκα που πάντα ήθελε.

"Ότι εγώ, η Λίλι, ζω και έχω δικαίωμα στη ζωή, το έχω αποδείξει ζώντας 14 μήνες", έγραψε σε μια επιστολή. "Μπορεί να ειπωθεί ότι οι 14 μήνες δεν είναι λίγοι, αλλά μου φαίνονται σαν μια ολόκληρη και ευτυχισμένη ανθρώπινη ζωή".

Στις 13 Σεπτεμβρίου του 1931, η Λίλι Έλμπε έφυγε από τη ζωή.
 
 
Το 2015, προβλήθηκε η ταινία "Το κορίτσι από τη Δανία" (The Danish Girl), μια Αμερικανό-Βρετανική βιογραφική ρομαντική δραματική ταινία, σε σκηνοθεσία Τομ Χούπερ, βασισμένη στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Ντέιβιντ Έμπερσοφ και ελαφρώς εμπνευσμένη από τη ζωή των Λίλι Έλμπε -την υποδύεται ο Έντι Ρέντμεϊν- και Γκέρντα Βέγκενερ -την υποδύεται η Αλίσια Βικάντερ.

από: ati

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου